Ahụ ike nke ngụgụ dị ezigbo mkpa maka ahụike zuru oke. Otú ọ dị, ihe ndị a na-emekarị gụnyere ikpughe anwụrụ ọkụ sịga na nsị gburugburu ebe obibi, yana nri mkpali, nwere ike imetụta akụkụ abụọ a dị mkpa na-adịghị mma.
Kedu ihe ọzọ, ọnọdụ ndị a na-ahụkarị dị ka ụkwara ume ọkụ, ọrịa na-adịghị ala ala obstructive pulmonary (COPD), na pulmonary fibrosis nwere ike imetụta àgwà ndụ.
Nnyocha e mere egosiwo na mgbanwe ndụ, gụnyere ịgbaso nri ndị na-edozi ahụ, nwere ike inye aka chebe ngụgụ na ọbụna belata mmebi ngụgụ na mgbaàmà ọrịa.
Kedu ihe ọzọ, ekpebiela nri na nri ndị akọwapụtara ka ha bara uru karịsịa maka ọrụ ngụgụ. ebe a Nri ndị dị mma maka ngụgụ na uru ya…
Nri bara uru maka akpa ume
Beetroot na akwụkwọ nri
Biiti Mgbọrọgwụ na-acha akwụkwọ ndụ na akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ nke osisi ahụ nwere ogige ndị na-ebuli ọrụ ngụgụ.
Biiti na akwukwo beets bara ụba na nitrates, nke egosiri na ọ na-erite uru ngụgụ. Nitrates na-enyere aka mee ka arịa ọbara dị jụụ, belata ọbara mgbali ma na-ebuli ikuku oxygen.
Akwụkwọ beetroot juputara na magnesium, potassium, vitamin C na antioxidants carotenoid, nke niile dị mkpa maka ahụike ngụgụ.
Ose
Ose so na ihe kacha baa ọgaranya vitamin C, nri na-agbaze mmiri nke na-arụ ọrụ dị ka antioxidant siri ike n'ahụ anyị. Inweta vitamin C zuru oke dị mkpa karịsịa maka ndị na-ese anwụrụ.
N'ezie, n'ihi mmetụta na-emerụ ahụ nke anwụrụ sịga na-echekwa ụlọ ahịa ọgwụ antioxidant nke ahụ, a na-atụ aro ka ndị na-ese anwụrụ na-erikwu vitamin C 35 mg kwa ụbọchị.
Ọtụtụ nchọpụta na-egosi na ndị na-ese siga nwere ike irite uru na vitamin C dị elu, ndị na-ese siga nwere vitamin C dị elu nwere ọrụ ngụgụ dị mma karịa ndị nwere obere vitamin C oriri.
Iri naanị otu ose na-acha uhie uhie (gram 119) na-enye 169% nke vitamin C akwadoro.
apụl
A na-eme ọmụmụ ihe mgbe niile elma egosila na iri ya nwere ike inye aka kwado ọrụ ngụgụ.
Dịka ọmụmaatụ, ọmụmụ na-egosi na iri apụl na-ejikọta ya na iji nwayọọ nwayọọ na-ebelata ọrụ ngụgụ na ndị na-ese anwụrụ ogologo oge. Na mgbakwunye, iri apụl ise ma ọ bụ karịa kwa izu jikọtara ya na ọrụ ngụgụ ka mma yana mbelata ihe ize ndụ nke ịmalite COPD.
Ejikọtara iri apụl na obere ihe ize ndụ nke ụkwara ume ọkụ na ọrịa kansa akpa ume. Nke a nwere ike ịbụ n'ihi oke antioxidants dị na apụl, gụnyere flavonoids na vitamin C.
Ugbo
zukini Anụ ya na-egbuke egbuke nwere ogige osisi dị iche iche na-akwalite ahụ ike ngụgụ. Ọ bara ụba nke ukwuu na carotenoids, gụnyere beta carotene, lutein na zeaxanthin - ha niile nwere mmetụta antioxidant dị ike na mgbochi mkpali.
Nnyocha na-egosi na ọkwa dị elu nke carotenoids na-arụ ọrụ ngụgụ ka mma na ndị okenye na ndị na-eto eto.
Ndị na-ese anwụrụ na-erite uru nke ukwuu site na iri nri nwere carotenoid dị ka skwọsh.
Ihe akaebe na-egosi na ndị na-ese anwụrụ nwere ike ịnwe 25% nke antioxidants carotenoid dị ala karịa ndị na-adịghị aṅụ sịga, nke nwere ike imerụ ahụ ike ngụgụ.
Turmeric
TurmericA na-ejikarị ya eme ihe iji kwalite ahụike n'ozuzu ya n'ihi mmetụta antioxidant dị ike na mgbochi mkpali. Curcumin, bụ isi ihe na-arụ ọrụ na turmeric, nwere ike inye aka karịsịa maka ịkwado ọrụ ngụgụ.
Nnyocha e mere na mmadụ 2.478 chọpụtara na oriri curcumin na-ejikọta ya na mmelite na ọrụ ngụgụ.
Na mgbakwunye, ndị na-ese anwụrụ nwere oke curcumin na-arụ ọrụ ngụgụ dị mma karịa ndị na-ese anwụrụ nwere obere curcumin.
N'ezie, a chọpụtara na oriri curcumin dị elu na ndị na-ese anwụrụ na-ejikọta ya na 9.2% na-arụ ọrụ ngụgụ ka mma ma e jiri ya tụnyere ndị na-ese anwụrụ na-adịghị eri curcumin.
Tomato na ngwaahịa tomato
tomato na ngwaahịa tomato so na ebe nri kacha baa ọgaranya nke lycopene, antioxidant carotenoid jikọtara ya na ahụike ngụgụ ka mma.
E gosiputara iri ngwaahịa tomato iji belata mbufụt nke ikuku ikuku na ndị nwere ụkwara ume ọkụ ma kwalite ọrụ ngụgụ n'ime ndị nwere COPD.
Nnyocha e mere n'afọ 105 nke mmadụ 2019 nwere ụkwara ume ọkụ gosiri na erimeri bara ụba na tomato jikọtara ọnụ ọgụgụ dị nta nke asthma na-achịkwa.
A na-ejikọtakwa oriri tomato na iji nwayọọ nwayọọ na-arụ ọrụ ngụgụ na ndị na-ese anwụrụ ogologo oge.
Blueberries
Blueberries Ajujujujujujujujujuru nri nri, a ejikọtala oriri ha na ọtụtụ uru ahụike, gụnyere ichekwa ọrụ ngụgụ.
Blueberries bụ isi iyi nke anthocyanins dị ka malvidin, cyanidin, peonidin, delphinidin na petunidin.
Anthocyanins bụ pigmenti siri ike nke egosiri na-echebe anụ ahụ ngụgụ site na mmebi oxidative.
Nnyocha e mere na mmadụ 839 chọpụtara na oriri blueberry jikọtara ya na iji nwayọọ nwayọọ na-ebelata ọrụ ngụgụ, na iri nri abụọ ma ọ bụ karịa kwa izu ji nwayọọ nwayọọ na-arụ ọrụ ngụgụ ruo 2% ma e jiri ya tụnyere oriri blueberry dị ala ma ọ bụ enweghị.
Green tii
Green tiibụ ihe ọṅụṅụ nwere nnukwu uru ahụike. Epigallocatechin gallate (EGCG) bụ catechin etinyere na tii tii. O nwere ihe antioxidant na mgbochi mkpali na egosiri iji gbochie fibrosis ma ọ bụ ịcha anụ ahụ.
Fibrosis nke pulmonary bụ ọrịa a na-eji na-aga n'ihu na-afụ ụfụ anụ ahụ ngụgụ nke na-emebi ọrụ ngụgụ. Ụfọdụ nnyocha na-egosi na EGCG nwere ike inye aka n'ịgwọ ọrịa a.
Obere ọmụmụ 20 n'ime mmadụ 2020 nwere fibrosis akpa ume chọpụtara na ọgwụgwọ na EGCG wepụ maka izu abụọ belatara akara fibrosis ma e jiri ya tụnyere otu njikwa.
Kabeeji uhie
Kabeeji uhie bụ isi iyi nke anthocyanins. Ụdị pigmenti osisi ndị a na-enye kabeeji uhie na agba ya. Anthocyanin oriri na-eme ka ọrụ ngụgụ dịkwuo mma.
Kedu ihe ọzọ, kale juputara na eriri. Nnyocha na-egosi na ndị na-eri ọtụtụ eriri nwere ọrụ ngụgụ ka mma karịa ndị na-eri obere eriri.
Edamame
Edamame agwa O nwere ogige a na-akpọ isoflavones. Ejikọtara nri ndị bara ụba na isoflavones na mbelata ihe ize ndụ nke ọtụtụ ọrịa, gụnyere COPD.
Nnyocha e mere na ndị okenye Japan 618 chọpụtara na ndị nwere COPD nwere ọkwa dị ala nke isoflavones nri ma e jiri ya tụnyere otu ndị na-ahụ maka ahụike.
Ọzọkwa, oriri isoflavone jikọtara nke ọma na ọrụ ngụgụ ka mma yana ibelata mkpụmkpụ ume.
olive mmanụ
olive mmanụ Iri ya nwere ike inye aka chebe megide ọnọdụ iku ume dịka ụkwara ume ọkụ. Mmanụ oliv bụ isi iyi nke antioxidants mgbochi mkpali, gụnyere polyphenols na vitamin E, bụ ndị na-ahụ maka uru ahụike siri ike.
Dị ka ihe atụ, otu nnyocha metụtara mmadụ 871 chọpụtara na ndị nwere nnukwu mmanụ oliv na-ebelata ohere nke asthma.
Kedu ihe ọzọ, nri Mediterranean, nke nwere mmanụ oliv, egosila na ọ na-erite uru ọrụ ngụgụ na ndị na-ese anwụrụ, yana ndị nwere COPD na ụkwara ume ọkụ.
oporo
oporoA na-ejupụta ya na nri ndị dị mkpa maka ahụike ngụgụ, gụnyere zinc, selenium, vitamin B na ọla kọpa.
Nnyocha na-egosi na ndị nwere ọbara dị elu nke selenium na ọla kọpa na-arụ ọrụ ngụgụ dị mma karịa ndị nwere obere ọkwa nke nri ndị a.
Na mgbakwunye, oporo bụ ezigbo isi iyi nke vitamin B na zinc, nri ndị dị mkpa karịsịa maka ndị na-ese anwụrụ.
Ịṅụ sịga na-ebelata ụfọdụ vitamin B, gụnyere vitamin B12, nke etinyere na oporo. Nnyocha na-egosi na iji zinc dị elu nwere ike inye aka gbochie ndị na-ese anwụrụ ọkụ ịmalite COPD.
Yogọt
Yogọt Ọ bara ụba na calcium, potassium, phosphorus na selenium. Dị ka nchọpụta si kwuo, nri ndị a nwere ike inye aka melite ọrụ ngụgụ ma chebe ihe ize ndụ nke COPD.
Nnyocha e mere na ndị okenye Japan chọpụtara na oriri calcium dị elu, phosphorus, potassium na selenium jikọtara ya na akara ọrụ ngụgụ na-abawanye, na ndị nwere calcium kasị elu nwere 35% belata ohere nke COPD.
mkpụrụ Brazil
Mkpụrụ Brazil bụ otu n'ime isi mmalite nke selenium ị nwere ike iri. Otu mkpụrụ Brazil nwere ike ịnwe ihe karịrị 150% nke oriri akwadoro maka nri a dị mkpa, mana ọnụọgụ na-adịgasị iche dabere na ọnọdụ na-eto eto.
Nnyocha na-egosi na oriri selenium dị elu nwere ike inye aka chebe onwe ya pụọ na ọrịa cancer akpa ume, melite ọrụ iku ume na ndị nwere ụkwara ume ọkụ, ma kwalite nchebe antioxidant na ọrụ mgbochi, nke nwere ike inye aka melite ahụike ngụgụ.
Mkpụrụ Brazil bụ isi iyi nke selenium, ekwesịrị ịkpachara anya ka ị ghara iri oke.
kọfị
Na mgbakwunye na ịba ụba ike, kọfị nwere ike inye aka chebe ngụgụ. Kọfị jupụtara na caffeine na antioxidants nke nwere ike ịba uru maka ahụike ngụgụ.
Nnyocha na-egosi na ịṅụ kọfị nwere ike inye aka melite ọrụ ngụgụ ma chebe megide ọrịa iku ume.
Dịka ọmụmaatụ, caffeine na-arụ ọrụ dị ka vasodilator, nke pụtara na ọ na-enyere aka imeghe arịa ọbara, ma nwee ike inye aka belata mgbaàmà na ndị nwere ụkwara ume ọkụ, ọ dịkarịa ala na obere oge.
Tụkwasị na nke ahụ, nyocha nke ọmụmụ 15 chọpụtara na ịṅụ kọfị ogologo oge jikọtara ya na mmetụta dị mma na ọrụ ngụgụ na mbelata ihe ize ndụ nke ụkwara ume ọkụ.
Chard
Chardbụ akwụkwọ nri akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ gbara ọchịchịrị nwere nnukwu magnesium. Magnesium na-enyere aka na-echebe megide mbufụt ma na-enyere aka na-eme ka bronchioles - obere ikuku ikuku na ngụgụ - nke ọma, na-egbochi mgbochi ikuku.
Ejikọla oriri magnesium dị elu na ọrụ ngụgụ ka mma n'ọtụtụ ọmụmụ. Kedu ihe ọzọ, ọkwa magnesium dị ala na-ejikọta ya na mgbaàmà na-akawanye njọ na ndị ọrịa COPD.
Na mgbakwunye, ọtụtụ ọmụmụ ejikọtala oriri nke akwụkwọ nri akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ, dị ka chard Switzerland, na obere ihe ize ndụ nke ọrịa cancer akpa ume na COPD.
barley
barleyỌ bụ ọka zuru oke na-edozi ahụ nke nwere eriri. Nri nwere eriri dị elu nke nwere mkpụrụ ọka zuru oke ka egosiri na ọ nwere mmetụta nchebe na ọrụ ngụgụ ma nwee ike ibelata ihe ize ndụ nke ọnwụ site na ọrịa ndị metụtara ngụgụ.
Antioxidants dị na ọka zuru oke, dị ka flavonoids na vitamin E, na-akwado ahụ ike ngụgụ ma na-echebe megide mmebi cellular.
Anchovy
Anchovybụ obere azụ nke jupụtara na abụba omega 3 na-egbochi mkpali, yana nri ndị ọzọ na-akwado ahụike ngụgụ, dị ka selenium, calcium na ígwè.
Iri azụ nwere omega 3, dị ka anchovies, nwere ike ịba uru karịsịa maka ndị nwere ọrịa ngụgụ na-egbuke egbuke dị ka COPD.
Nnyocha e mere n'afọ 2020 chọpụtara na oriri omega 3 dị elu jikọtara ya na mgbaàmà COPD belatara yana ịrụ ọrụ ngụgụ ka mma.
Ihe ọzọ bụ na iri nri bara ụba na omega 3 nwere ike inye aka belata mgbaàmà na ndị nwere ụkwara ume ọkụ.
Lentil
LentilỌ dị elu na ọtụtụ nri na-enyere aka ịkwado ọrụ ngụgụ, gụnyere magnesium, ígwè, ọla kọpa na potassium.
garlic
Allicin, garlicỌ bụ isi phytonutrient maka ọtụtụ uru ahụike na osisi. Ọ nwere antimicrobial, anticancer na mbelata ọbara mgbali.
Ndị ọkà mmụta sayensị China chọpụtara na iri galik na-enwe mmetụta dị mma n'ebe ndị ọrịa nwere ọrịa akpa ume na ọrịa cancer akpa ume.
Jinja
Jinjabụ otu n'ime ọgwụgwọ ụlọ a pụrụ ịdabere na ya iji gwọọ oyi na akpịrị akpịrị. Ndị ọkà mmụta sayensị chọpụtara na o nwere gingerol, ihe na-emepụta ihe na-emepụta ihe.
Ọ bụ ngwakọta a na-ahụ maka uto ginger na-atọ ụtọ. Gingerol na-enyekwa aka igbochi ụkwara ume ọkụ, oyi, migraine na ọbara mgbali elu.
apricots
apricots Mkpụrụ osisi ndị dị mma maka ngụgụsi. Ndị nchọpụta achọpụtala na apricot bụ ezigbo isi iyi nke vitamin C, vitamin E, beta-carotene na lycopene.
Ogige ndị a niile bụ antioxidants nke na-enyere aka ịwepu radicals oxygen na-emerụ ahụ. Apricot nwere ihe mgbochi, antimicrobial, mgbochi mkpali na anticancer Njirimara.
brọkọlị
brọkọlịAkwụkwọ nri ndị dị mma maka ngụgụỌ bụ ihe kacha mara ya. Ndị ọkà mmụta sayensị achọpụtala na broccoli bụ ezigbo isi iyi nke sulforaphane (SFN), nke nwere antioxidant, mgbochi mkpali, anticancer na antimicrobial Njirimara. A chọpụtakwara SFN iji gbochie ọrịa cancer akpa ume, afọ na ara.
mkpụrụ osisi grepu
Mkpụrụ osisi a nwere obere kalori bụ ezigbo isi iyi nke vitamin C, vitamin B6, thiamine, folic acid na magnesium. Ọ nwekwara naringenin, flavone bioactive nwere antioxidant na mgbochi mkpali.
Iri ma ọ dịkarịa ala ọkara mkpụrụ osisi grepu maka nri ụtụtụ nwere ike inye aka wepụ nsị na ahụ ma belata mbufụt na usoro iku ume. Ma n'ọnọdụ ụfọdụ, mkpụrụ osisi citrus nwere ike ime ka ọnọdụ ahụ ka njọ. Ya mere, ọ dị mkpa iji nlezianya na-eri ya.
Anụ ọkụkọ
ọkụkọ na Hindi Ha bụ anụ ọkụkọ kacha eripịa ma bụrụ nnukwu isi mmalite nke protein siri ike. Ndị ọkà mmụta sayensị achọpụtala na nri bara ụba na anụ ọkụkọ nwere ike belata ihe ize ndụ nke ọrịa cancer akpa ume site na 10%. Maka uru kacha mma, rie anụ ọkụkọ na-enweghị homonụ.
Enwere nri ndị ọzọ ị maara na ọ dị mma maka ngụgụ?
