ဘယ်အစားအစာတွေက ဦးနှောက်ကိုထိခိုက်စေလဲ

ဦးနှောက်သည် ကျွန်ုပ်တို့ခန္ဓာကိုယ်၏ အရေးကြီးဆုံးအင်္ဂါဖြစ်သည်။ အချို့သော အစားအစာများသည် ဦးနှောက်အပေါ် ဆိုးကျိုးများ၊ မှတ်ဉာဏ် စိတ်ခံစားချက်ကို ထိခိုက်စေပြီး dementia ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေပါတယ်။ 2030 ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် dementia သည် လူ 65 သန်းကျော်အပေါ် သက်ရောက်မှုရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

အချို့သောအစားအစာများကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းဖြင့် ရောဂါဖြစ်နိုင်ချေကို လျှော့ချနိုင်သည်။ တောင်းဆိုချက်ကို ဦးနှောက်ကျန်းမာရေး အစားအစာများ...

ဘယ်အစားအစာတွေက ဦးနှောက်ကိုထိခိုက်စေလဲ

သကြားပါသောအချိုရည်များ

သကြားပါသော အချိုရည်များ၊ ဆိုဒါများ၊ အားကစားဖျော်ရည်များ၊ အားဖြည့်အချိုရည်များ အသီးဖျော်ရည် ကဲ့သို့သော အဖျော်ယမကာများ။ သကြားပါသော အချိုရည်များ စားသုံးခြင်းသည် ခါးကို တိုးစေရုံသာမက အမျိုးအစား 2 ဆီးချိုရောဂါနှင့် နှလုံးရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကိုလည်း တိုးစေသည် - ၎င်းသည် ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်စေပါသည်။

သကြားပါသော အချိုရည်များကို အလွန်အကျွံ သောက်သုံးခြင်းသည် အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေပြီး အမျိုးအစား ၂ ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေသည်။ ထို့အပြင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ် ပမာဏမြင့်မားခြင်းသည် ဆီးချိုရောဂါမရှိသူများတွင်ပင် စိတ်ကျရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေသည်။

သကြားပါသော အချိုရည်များ၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်းသည် ၅၅% ဖရပ်တို့စ်နှင့် ၄၅% ဂလူးကို့စ်တို့ ပါဝင်သည်။ မြင့်မားသော fructose ပြောင်းဖူးရည် (HFCS) dir 

fructose မြင့်မားစွာစားသုံးခြင်းသည် အဝလွန်ခြင်း၊ သွေးတိုးခြင်း၊ သွေးတွင်းအဆီများခြင်း၊ ဆီးချိုရောဂါနှင့် သွေးလွှတ်ကြောဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ 

တိရစ္ဆာန်လေ့လာမှုများက fructose စားသုံးမှုမြင့်မားကြောင်းညွှန်ပြသည်။ အင်ဆူလင်ခုခံမှု၎င်းသည် ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်ချက်၊ မှတ်ဉာဏ်၊ သင်ယူမှုနှင့် ဦးနှောက်အာရုံကြောများဖွဲ့စည်းမှုတို့ကို ကျဆင်းစေကြောင်း ပြသထားသည်။

ကြွက်များတွင် လေ့လာမှုတစ်ခုအရ သကြားအလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းသည် ဦးနှောက်ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းခြင်းတို့ကို ထိခိုက်စေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

သန့်စင်ပြီးဘိုဟိုက်ဒရိတ်

သန့်စင်ပြီးဘိုဟိုက်ဒရိတ်သကြားနှင့် ဂျုံမှုန့်ကဲ့သို့ အလွန်ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများဖြစ်သည်။ ဤဘိုဟိုက်ဒရိတ်အမျိုးအစားများသည် အများအားဖြင့် glycemic index (GI) မြင့်မားသည်။

ဆိုလိုသည်မှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ ခန္ဓာကိုယ်သည် ၎င်းတို့ကို လျင်မြန်စွာ ချေဖျက်နိုင်ပြီး သွေးတွင်းသကြားဓာတ်နှင့် အင်ဆူလင်ပမာဏများ မြင့်တက်စေပါသည်။ 

ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ ကောလိပ်ကျောင်းသားတွေရဲ့ လေ့လာမှုတစ်ခုအရ အဆီနဲ့ သန့်စင်ပြီးသကြား အများအပြား စားသုံးတဲ့ သူတွေက မှတ်ဉာဏ်တွေ ပိုနည်းလာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

မှတ်ဉာဏ်အပေါ် ဤအကျိုးသက်ရောက်မှုသည် မှတ်ဉာဏ်၏သွင်ပြင်အချို့ကို လွှမ်းမိုးသည့် ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည့် hippocampus ကြောင့်ဖြစ်ပြီး ဆာလောင်မှုနှင့် ကျေနပ်မှုဆိုင်ရာအချက်များကို တုံ့ပြန်မှုတို့ကြောင့်ဖြစ်သည်။

ရောင်ရမ်းခြင်းအား အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါနှင့် အာရုံစူးစိုက်မှု အပါအဝင် ဦးနှောက်ယိုယွင်းမှုဆိုင်ရာ ရောဂါများအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေအချက်တစ်ခုအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားသည်။ 

ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်က ဦးနှောက်ကို တခြားအကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ လေ့လာမှုတစ်ခုအရ သန့်စင်ပြီး ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် မြင့်မားစွာစားသုံးသော အသက်ခြောက်နှစ်မှ ခုနစ်နှစ်ကြား ကလေးငယ်များသည် စကားဖြင့်ပြောဆိုဆက်ဆံရာတွင် နည်းပါးကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

trans fat များသောအစားအစာများ

Trans ဆိုတဲ့အဆီဦးနှောက်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သော မပြည့်ဝဆီအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ အသားနှင့် နို့ထွက်ပစ္စည်းများကဲ့သို့ တိရိစ္ဆာန်ထွက်ကုန်များတွင် သဘာဝအတိုင်းဖြစ်ပေါ်နေသော်လည်း ၎င်းတို့သည် အဓိကစိုးရိမ်စရာမဟုတ်ပါ။ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ပါသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီများဟုလည်း လူသိများသော trans fats သည် စက်မှုလုပ်ငန်းဖြင့် ထုတ်လုပ်ထားသော အဆီများ သည် ပြဿနာဖြစ်စေသည်။

လေ့လာမှုများအရ လူများသည် အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ၊ မှတ်ဉာဏ်ညံ့ဖျင်းခြင်း၊ ဦးနှောက်ထုထည်နိမ့်ပါးခြင်းနှင့် trans fats ပမာဏများများစားမိပါက မှတ်ဥာဏ်ကျဆင်းနိုင်ခြေ ပိုများကြောင်း လေ့လာမှုများက တွေ့ရှိခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း အိုမီဂါ 3 ဖက်တီးအက်ဆစ်ကို မြင့်မားစွာ စားသုံးခြင်းသည် မှတ်ဥာဏ်ကျဆင်းခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အထောက်အကူဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ Omega 3 သည် ဦးနှောက်အတွင်း ရောင်ရမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ဒြပ်ပေါင်းများ ထုတ်လွှတ်မှုကို တိုးမြင့်စေပြီး အထူးသဖြင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် အကာအကွယ် သက်ရောက်မှုရှိသည်။

ငါး၊ chia အစေ့များ, ပိုက်ဆန်အစေ့ သစ်ကြားသီးနှင့် သစ်ကြားသီးကဲ့သို့သော အစားအစာများကို စားသုံးခြင်းဖြင့် အိုမီဂါ ၃ အဆီစားသုံးမှု တိုးလာနိုင်သည်။

အလွန်ပြုပြင်ထားသောအစားအစာများ

ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများသည် သကြား၊ အဆီနှင့် ဆားများသော အစားအစာများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် များသောအားဖြင့် ကယ်လိုရီများပြီး အာဟာရနည်းပါးသည်။ ဒါတွေက ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ အစားအစာတွေပါ။

လူပေါင်း 243 ဦးကို လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများတစ်ဝိုက်ရှိ အဆီများစုပုံနေခြင်းသည် ဦးနှောက်တစ်သျှူးများ ပျက်စီးခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

လူ 130 တွင်နောက်ထပ်လေ့လာမှုတစ်ခုတွင်ဇီဝဖြစ်စဉ်လက္ခဏာစု၏အစောပိုင်းအဆင့်များတွင်ပင်ဦးနှောက်တစ်သျှူးများလျော့နည်းကျဆင်းမှုကိုတိုင်းတာနိုင်သည်။

ပြုပြင်ထားတဲ့ အစားအစာတွေရဲ့ အာဟာရပါဝင်မှုဟာ ဦးနှောက်ကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး ယိုယွင်းတဲ့ရောဂါတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။

လူ ၅၂ ဦးကို လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ အစားအစာတွေက သကြားဓာတ် ဇီဝြဖစ်ပျက်မှုကို လျော့ကျစေပြီး ဦးနှောက်တစ်သျှူးတွေကို လျော့ကျစေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဤအချက်များသည် အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ၏ အမှတ်အသားများဟု ယူဆကြသည်။

လူပေါင်း ၁၈,၀၈၀ ပါဝင်သော အခြားလေ့လာမှု၊ ကြော်အစားအစာများ ပြုပြင်ထားသော အသားများသည် သင်ယူမှုနှင့် မှတ်ဉာဏ်တွင် ရမှတ်များ နည်းပါးခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

အခြားလေ့လာမှုတစ်ခုတွင် ကယ်လိုရီများသော အစားအစာများကျွေးသော ကြွက်များတွင် သွေး-ဦးနှောက်အတားအဆီးကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ သွေး-ဦးနှောက်အတားအဆီးသည် ဦးနှောက်နှင့် ကျန်ခန္ဓာကိုယ်များသို့ သွေးထောက်ပံ့မှုကြားရှိ အမြှေးပါးတစ်ခုဖြစ်သည်။ အချို့သော အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်ခြင်းကို တားဆီးခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်ကို ကာကွယ်ပေးသည်။

ပြုပြင်ထားသော အစားအစာများဖြစ်သော သစ်သီးများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ အခွံမာသီးများ၊ အစေ့များ၊ ပဲပင်များ၊ အသားများနှင့် ငါးများကဲ့သို့သော လတ်ဆတ်သော အစားအစာများကို စားသုံးခြင်းဖြင့် ရှောင်ရှားနိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင်၊ မြေထဲပင်လယ်စတိုင်အစားအစာသည် မှတ်ဥာဏ်ကျဆင်းမှုကို ကာကွယ်ရန် လူသိများသည်။

aspartame

Aspartame သည် သကြားမပါသော ထုတ်ကုန်များစွာတွင် အသုံးပြုသည့် အချိုအတုဖြစ်သည်။ ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချရန် သို့မဟုတ် ဆီးချိုရောဂါရှိသကြားကို ရှောင်ကြဉ်သည့်အခါတွင် ၎င်းကို လူများအသုံးပြုလေ့ရှိသည်။

အသုံးများသော အချိုဓာတ်သည် အပြုအမူပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် သိမြင်မှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် ဆက်စပ်နေပါသည်။

Aspartame တွင် phenylalanine၊ methanol နှင့် aspartic acid တို့ပါဝင်သည်။ Phenylalanine သွေး-ဦးနှောက် အတားအဆီးကို ဖြတ်ကျော်နိုင်ပြီး အာရုံကြောဓာတ် ထုတ်လုပ်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ထို့အပြင် aspartame သည် ဓာတုစိတ်ဖိစီးမှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဦးနှောက်၏ oxidative stress ကို တိုးမြင့်စေနိုင်သည်။

လေ့လာမှုတစ်ခုတွင် aspartame စားသုံးမှုမြင့်မားခြင်း၏အကျိုးသက်ရောက်မှုကိုလေ့လာခဲ့သည်။ ပါဝင်သူများသည် aspartame ကို ရှစ်ရက်ကြာ သောက်သုံးခဲ့ကြသည်။ လေ့လာမှုအပြီးတွင် ၎င်းတို့သည် ပိုမိုဂနာမငြိမ်ဖြစ်ကြကာ စိတ်ကျရောဂါဖြစ်နှုန်း မြင့်မားလာပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာစစ်ဆေးမှုများတွင် ပိုဆိုးလာခဲ့သည်။

ကြွက်များတွင် အက်စပတေးဆေးကို ထပ်ခါထပ်ခါ စားသုံးခြင်းအား လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ကြွက်များတွင် ဦးနှောက်မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းမှုနှင့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်မှုဖိအားများ တိုးလာကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ရေရှည်စားသုံးခြင်းက ဦးနှောက်ရဲ့ antioxidant အဆင့်အတန်း မညီမျှမှုကို ဖြစ်စေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အရက်

အရက်အလွန်အကျွံသောက်ခြင်းသည် ဦးနှောက်ကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ အရက်ကို နာတာရှည်သုံးစွဲခြင်းသည် ဦးနှောက်ထုထည်၊ ဇီဝဖြစ်စဉ်ပြောင်းလဲမှုများနှင့် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြုသည့် ဦးနှောက်အတွင်းရှိ ဓာတုပစ္စည်းများဖြစ်သည့် အာရုံကြောဓာတ်များ ပြိုကွဲစေပါသည်။

အရက်စွဲနေသူများသည် ဗီတာမင် B1 ချို့တဲ့လေ့ရှိသည်။ ၎င်းသည် Wernicke's encephalopathy ဟုခေါ်သော ဦးနှောက်ချို့ယွင်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး Korsakoff ရောဂါအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်။ ဤလက္ခဏာစုသည် မှတ်ဉာဏ်ဆုံးရှုံးမှု၊ အမြင်အာရုံ အနှောင့်အယှက်များ၊ စိတ်ရှုပ်ထွေးမှုနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ပြတ်သားမှုတို့ အပါအဝင် ဦးနှောက်ကို ဆိုးရွားစွာ ပျက်စီးစေနိုင်သည်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် အရက်သောက်ခြင်းသည် သန္ဓေသားကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ ဦးနှောက်သည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲဖြစ်သောကြောင့် အရက်၏ အဆိပ်အတောက်သက်ရောက်မှုများသည် သန္ဓေသားအရက်ရောဂါလက္ခဏာစုကဲ့သို့သော ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာချို့ယွင်းမှုများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

အရက်၏နောက်ထပ်အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် အိပ်စက်မှုပုံစံများကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသည်။ အိပ်ရာမဝင်မီ အရက်အများအပြားသောက်ခြင်းသည် အိပ်ရေးပျက်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေပြီး နာတာရှည်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အိပ်မပျော်ဖို့ neden olabilir ဖြစ်သည်။

ပြဒါးဓာတ်များသောငါး

မာကျူရီသည် လေးလံသောသတ္တုနှင့် အာရုံကြောဆိုင်ရာ အဆိပ်ဖြစ်ပြီး တိရိစ္ဆာန်တစ်သျှူးများတွင် အချိန်ကြာမြင့်စွာ သိမ်းဆည်းထားနိုင်သည်။ အသက်ရှည်သော သားကောင်ငါးများသည် အထူးသဖြင့် ပြဒါးစုဆောင်းခြင်းကို ခံနိုင်ရည်ရှိပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ရေ၏ ပြင်းအား အဆ ၁ သန်းအထိ သယ်ဆောင်နိုင်သည်။

လူတစ်ဦးသည် ပြဒါးကို စားသုံးပြီးနောက်၊ ခန္ဓာကိုယ်သည် ၎င်းကို ပျံ့နှံ့သွားပြီး ဦးနှောက်၊ အသည်းနှင့် ကျောက်ကပ်တို့ကို အာရုံစိုက်စေသည်။ ၎င်းသည် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များတွင် အချင်းနှင့်သန္ဓေသားတို့တွင်လည်း စုစည်းပါသည်။

ပြဒါးအဆိပ်သင့်ခြင်း၏ သက်ရောက်မှုများတွင် ဗဟိုအာရုံကြောစနစ်နှင့် အာရုံကြောဓာတ်များ နှောင့်ယှက်ခြင်းနှင့် အာရုံကြောဆိုင်ရာ အဆိပ်အတောက်များကို လှုံ့ဆော်ပေးခြင်း၊ ဦးနှောက်ကို ပျက်စီးစေသည်။

မာကျူရီသည် ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး ဖွံ့ဖြိုးဆဲ သန္ဓေသားနှင့် ကလေးငယ်များအတွက် ဆဲလ်အစိတ်အပိုင်းများကို ပျက်စီးစေသည်။ ၎င်းသည် ဦးနှောက်ချို့ယွင်းခြင်းနှင့် အခြားသော ဖွံ့ဖြိုးမှုနှောင့်နှေးခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

သို့သော် ငါးအများစုသည် ပြဒါးဓာတ်၏ အဓိကအရင်းအမြစ်မဟုတ်ပေ။ တကယ်တော့ ငါးဟာ အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ ပရိုတင်းတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အိုမီဂါ-၃၊ ဗီတာမင် B3၊ ဇင့်၊ သံဓာတ်နဲ့ မဂ္ဂနီဆီယမ်တို့လို အရေးကြီးတဲ့ အာဟာရဓာတ်များစွာ ပါဝင်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့, ငါးစားခြင်း။ မဖြစ်မနေ။

ယေဘုယျအားဖြင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသူများ တစ်ပတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်မှ သုံးကြိမ်အထိ ငါးစားရန် အကြံပြုထားသည်။ သို့သော် အကယ်၍ သင်သည် ငါးမန်း သို့မဟုတ် ဓားငါးကို စားပါက၊ ထိုရက်သတ္တပတ်တွင် အခြားငါးများကို မစားဘဲ စားသုံးပါ။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များနှင့် ကလေးငယ်များသည် ငါးမန်း၊ ဓားငါး၊ တူနာငါး၊ မက်ကရယ်နှင့် ငါးနက်ကဲ့သို့သော ပြဒါးဓာတ်မြင့်မားသောငါးများကို မစားသုံးသင့်ပါ။ သို့သော်၊ အခြားမာကျူရီနည်းသောငါးများကို နှစ်ကြိမ် သို့မဟုတ် သုံးကြိမ်စားရန် ဘေးကင်းပါသည်။