Mmiri ara ara na-enye ezigbo nri maka ụmụ ọhụrụ. O nwere oke nri a chọrọ, ọ na-adị mfe mgbari ma dịkwa mfe ịnweta.
Otú ọ dị, n'òtù ụfọdụ nke ụmụ nwanyị, ọnụ ọgụgụ nke inye nwa ara dị obere ka 30%. Ụfọdụ ụmụ nwaanyị anaghị enye ara n’ihi na ha enweghị ike inye nwa ara, ụfọdụ anaghịkwa enye ya n’ihi na ha achọghị inye nwa ara.
Nnyocha na-egosi na inye nwa ara na-erite uru dị ukwuu maka ahụike nke ma nne na nwa ya. N'isiokwu "Uru nke inye nwa ara", "mkpa inye nwa ara", "ihe nne na-enye nwa ara kwesịrị na ekwesịghị iri"” ka a ga-akpọ aha.
Kedu uru ọ bara?
Mmiri ara ara na-enye ezigbo nri maka ụmụ ọhụrụ
Ọtụtụ ndị ọrụ ahụike na-akwado inye nwa ara maka opekata mpe ọnwa isii. Ị na-enye nwa ara ga-aga n'ihu ma ọ dịkarịa ala afọ ọzọ ka a na-ewebata nri dị iche iche na nri nwa.
Mmiri ara ara nwere ihe niile nwa ọhụrụ chọrọ n'ime ọnwa isii mbụ nke ndụ n'ụzọ ziri ezi. Ihe mejupụtara ya na-agbanwe dabere na mkpa mgbanwe nke nwa ọhụrụ, karịsịa n'ime ọnwa mbụ nke ndụ.
ara n'ụbọchị mbụ mgbe amuchara nwa, colostrum Ọ na-emepụta mmiri mmiri siri ike ma na-acha odo odo nke a na-akpọ Ọ nwere protein dị elu, ọ dị obere na shuga ma nwee ogige bara uru.
Colostrum bụ ezigbo mmiri ara ehi mbụ ma na-enyere aka ịzụlite usoro mgbari nri nwa amụrụ ọhụrụ. Mgbe ụbọchị ole na ole mbụ gasịrị, ara na-amalite ịmịpụta mmiri ara ehi ka afọ nwa na-etolite.
Naanị ihe na-efu na mmiri ara ara Vitamin Dbụ. Iji kwụọ ụgwọ maka ụkọ a, a na-atụkarị aro vitamin D maka ụmụ ọhụrụ mgbe izu 2-4 gachara.
Mmiri ara ara nwere ọgwụ mgbochi dị mkpa
Mmiri ara ara na-enye ọgwụ nje na-enyere nwa ọhụrụ aka ịlụso nje virus na nje bacteria ọgụ. Nke a bụ eziokwu karịsịa maka colostrum, mmiri ara ehi mbụ.
Colostrum na-enye nnukwu immunoglobulin A (IgA) yana ọtụtụ ọgwụ mgbochi ndị ọzọ. Mgbe nne nwere nje virus ma ọ bụ nje bacteria, ọ na-amalite imepụta ọgwụ mgbochi.
A na-ezobekwa ọgwụ mgbochi ndị a n'ime mmiri ara ara ma bufee nwa ọhụrụ mgbe ọ na-enye nri. IgA na-egbochi nwa ahụ ka ọ ghara ịrịa ọrịa site n'ịmepụta oyi akwa n'ime imi, akpịrị na usoro nri nri nwa.
Ya mere, ndị nne na-enye nwa ara na-enye nwa ọhụrụ ọgwụ mgbochi nke na-enyere ha aka ịlụso nje na-akpata ọrịa ọgụ.
Otú ọ dị, ọ bụrụ na ị na-arịa ọrịa, debe ịdị ọcha nke ọma. Na-asa aka gị ugboro ugboro ma gbalịa ka ị ghara ibunye nwa gị ọrịa gị.
Formula anaghị enye nchebe maka ụmụ ọhụrụ. Pneumonia na ụmụ ọhụrụ na-enyeghị ara ara, afọ ọsịsa Enwere ọtụtụ nchọpụta na-egosi na ha na-enwekarị nsogbu ahụike dịka ọrịa kansa na ọrịa.
Ịnye ara na-ebelata ohere nke ọrịa
Uru ahụike dị egwu nke inye ara nwere. Ọ nwere ike ibelata ihe ize ndụ nwa nke nwere ọtụtụ ọrịa:
ọrịa ntị etiti
Ịnye ara maka ọnwa 3 ma ọ bụ karịa nwere ike ibelata ihe ize ndụ nke ibute ọrịa etiti ntị site na 50%.
ọrịa iku ume tract
Ịnye ara maka ihe karịrị ọnwa anọ na-ebelata ohere nke ụlọ ọgwụ site na ọrịa ndị a ruo 4%.
Ụmụaka a na-enye nwa ara naanị ọnwa 6 nwere ike ịnwe ihe ize ndụ dị ala 63% nke nnukwu oyi na ọrịa ntị na akpịrị.
ọrịa nsia
Mmiri ara ara na-enye mbelata 64% nke ọrịa eriri afọ.
Mmebi nke anụ ahụ eriri afọ
Ejikọtara ụmụ ọhụrụ akabeghị aka na-enye ara na mbelata 60% na ọnọdụ nke necrotizing enterocolitis.
Ọrịa ọnwụ nwa ọhụrụ (SIDS)
Nri ara na-ebelata ohere nke ọnwụ nwa ọhụrụ na mberede site na 1% mgbe ọnwa 50 gachara yana site na 36% n'afọ mbụ.
ọrịa allergies
Nri ara maka opekata mpe ọnwa 3-4, ụkwara ume ọkụ, atopic dermatitis ma na-enye mbelata 27-42% n'ihe ize ndụ nke eczema.
ọrịa celiac
Mgbe a na-ekpughere ụmụ ọhụrụ ara ara na gluten mbụ ọrịa celiac Ihe ize ndụ nke ịmalite ya bụ 52% ala.
ọrịa afọ ntachi
Ụmụ ọhụrụ a na-enye ara nwere ike ịdị ihe dị ka pasenti 30 na-adịkarị obere ka ha ga-ebute ọrịa afọ ọzịza nke nwata.
-arịa ọrịa shuga
Ejikọtara inye ara maka opekata mpe ọnwa 3 na mbelata ihe ize ndụ nke ụdị ọrịa shuga 1 (ruo 30%) yana ụdị ọrịa shuga 2 (ruo 40%).
leukemia nwata
A na-ejikọta inye nwa ara maka ọnwa 6 ma ọ bụ karịa na mbelata 15-20% n'ihe ize ndụ nke ọrịa leukemia nwata.
Na mgbakwunye, mmetụta nchebe nke inye nwa ara na-aga n'ihu ruo na nwata na ọbụna n'oge.
Mmiri ara ara na-enyere aka idobe ibu n'ime oke ahụike
Nri ara na-akwalite uru dị mma ma na-enyere aka igbochi oke ibu nwata. Nnyocha na-egosi na ọnụ ọgụgụ oke ibu na ụmụ ọhụrụ a na-enye ara dị 15-30% karịa nke ụmụ ọhụrụ a na-enye nri.
Ogologo oge ọ dịkwa mkpa, dịka ọnwa ọ bụla nke inye nwa ara na-ebelata ohere nwa gị nwere inwe oke ibu n'ọdịnihu site na 4%.
Nke a nwere ike ịbụ n'ihi mmepe nke nje bacteria dị iche iche. Ụmụ ọhụrụ na-enye ara nwere nnukwu nje bacteria bara uru nke eriri afọ, nke nwere ike imetụta ụlọ ahịa abụba.
Ụmụ ọhụrụ a na-enye ara nwere leptin karịa ụmụ ọhụrụ a na-enye nri. LeptinỌ bụ hormone dị mkpa nke na-achịkwa agụụ na nchekwa abụba.
Ịnye ara na-eme ka ụmụaka mara ihe
Nnyocha ụfọdụ na-egosi na enwere ike ịdị iche na nzụlite ụbụrụ n'etiti ụmụ ọhụrụ a na-enye ara na ndị a na-enye nri. Ọdịiche a nwere ike ịbụ n'ihi nso nso a na-ahụ anya, mmetụ aka na anya nke metụtara inye ara.
Nnyocha na-egosi na ụmụ ọhụrụ a na-enye ara anaghị enwekarị nsogbu omume na mmụta ka ha na-etolite.
Nri ara na-enyere aka ịkwụsị ibu
Ọ bụ ezie na ụfọdụ ụmụ nwanyị na-ebu ibu mgbe ha na-enye nwa ara, ndị ọzọ na-atụfu ibu n'enweghị mgbalị ọ bụla. Nri ara na-abawanye mkpa ike nke nne site na ihe dịka calorie 500 kwa ụbọchị, mana hormonal itule Ọ dị nnọọ iche na nkịtị.
N'ihi mgbanwe mgbanwe hormonal ndị a, ụmụ nwanyị na-enye nwa ara nwere ike ịnweta agụụ na-arịwanye elu ma nwee mmasị karị ịchekwa abụba n'oge mmepụta mmiri ara ehi.
Ndị nne na-enye nwa ara nwere ike felata ma nweta obere ibu n'ime ọnwa 3 mbụ ka amuchara nwa karịa ndị nne na-enyeghị ara ara. Agbanyeghị, mgbe ọnwa 3 nke ịmụ nwa gachara, ha ga-enwe mmụba nke abụba na-ere ọkụ.
Ekwuwo na ọnwa 3-6 ka amuchara nwa, ndị nne na-enye nwa ara na-efunahụ ibu karịa ndị nne na-adịghị enye nwa. Ihe kacha mkpa icheta bụ na nri kwesịrị ekwesị na mmega ahụ bụ ihe kacha mkpa na-ekpebi oke ibu ị na-efunahụ site na inye ara.
Inye nwa ara na-enyere aka igbari akpanwa
N'oge ime ime, akpanwa na-etolite. Mgbe a mụsịrị nwa, akpanwa na-enweta usoro a na-akpọ involution, nke na-enyere ya aka ịlaghachi n'ogo nke mbụ ya. Oxytocin, hormone nke na-abawanye n'oge ime ime, na-enyere aka na-eduzi usoro a.
Ahụ na-ezobe oke oxytocin n'oge a na-enye nwa ara iji nyere aka mụọ nwa ma belata ọbara ọgbụgba.
Oxytocin na-abawanye n'oge a na-enye nwa ara. Ọ na-akwalite mmechi nke akpanwa ma na-ebelata ọbara ọgbụgba ma na-enyere akpanwa aka ịlaghachi n'ogo nke mbụ ya.
Nnyocha egosiwo na ndị nne na-enye nwa ara na-enwekarị obere mfu ọbara mgbe a mụsịrị nwa na mgbanwe ngwa ngwa nke akpanwa.
Ndị nne na-enye nwa ara nọ n'ihe ize ndụ dị ala nke ịda mbà n'obi
Ịda mbà n'obi mgbe amuchara nwa bụ ọnọdụ nwere ike ịmalite obere oge ka amuchara nwa. ịda mba bụ ụdị. Ọ na-emetụta 15% nke ndị nne. Ụmụ nwanyị ndị na-enye ara nwere ike ọ dị obere ka ha ga-enwe ịda mbà n'obi mgbe ha mụsịrị nwa karịa ndị nne na-amụ nwa oge ma ọ bụ na-enye nwa ara.
Ọ bụ ezie na ihe àmà ahụ dịtụkọrọ ọnụ, a maara na ị na-enye nwa ara na-akpata mgbanwe mgbanwe nke hormonal na-akwalite nlekọta nne na njikọta. Otu n'ime mgbanwe pụtara ìhè bụ mmụba nke oxytocin n'oge ọmụmụ na nwa ara.
Oxytocin nwere mmetụta mgbochi nchegbu na-adịte aka. Ọ na-akwalite njikọta site na-emetụta akụkụ ụbụrụ ụfọdụ nke na-akwalite nri na ntụrụndụ.
Ịnye ara na-ebelata ohere nke ọrịa kansa
Mmiri ara ara na-enye nchebe ogologo oge megide ọrịa kansa na ọrịa dị iche iche na nne. Ngụkọta oge nwanyị na-eji na-enye nwa ara na-ejikọta na mbelata ihe ize ndụ nke ọrịa ara ara na ovarian.
N'ezie, ihe ize ndụ nke ma ara na ovarian cancer bụ 12% ala n'ime ndị inyom na-enye ara maka ihe karịrị ọnwa 28 n'oge ndụ ha. A na-ejikọta afọ ọ bụla nke inye nwa ara na mbelata 4.3% n'ihe ize ndụ nke ọrịa ara ara.
Nnyocha e mere n'oge na-adịbeghị anya gosikwara na inye nwa ara nwere ike ichebe ọrịa metabolic syndrome, nke na-abawanye ohere nke ọrịa obi na nsogbu ahụike ndị ọzọ.
Ụmụ nwanyị ndị na-enye nwa ara maka afọ 1-2 n'oge ndụ ha niile nwere ihe ize ndụ dị ala nke 2-10% nke ọbara mgbali elu, ọrịa ogbu na nkwonkwo, abụba ọbara dị elu, ọrịa obi na ụdị ọrịa shuga 50.
Nri ara na-egbochi nsọ nwanyị
Ịga n'ihu na-enye nwa ara ga-akwụsịkwa ovulation na nsọ nsọ. Ịkwụsị usoro ịhụ nsọ bụ n'ezie ụzọ okike iji hụ na e nwere oge n'etiti ime ime.
Ụfọdụ ụmụ nwanyị na-eji ihe a eme ihe dị ka mgbochi ọmụmụ n'ime ọnwa ole na ole mbụ mgbe amuchara nwa. Otú ọ dị, buru n'uche na nke a agaghị abụ usoro nchịkwa ịmụ nwa zuru oke.
Na-echekwa oge na ego
Nri ara bụ n'efu na-achọ obere mbọ. Site n'ịhọrọ inye ara ara, ịkwesighi:
– Ị na-adịghị emefu ego na nri.
– Ị na-adịghị egbu oge ihicha na sterilizing nwa karama.
– Ị na-adịghị na-ebili n'abalị ime nri.
– Ị na-adịghị na-akwadebe a karama mgbe ị na-apụ.
Mmiri ara ara na-adị mma mgbe niile ma dị njikere ịṅụ mmanya.
Kedu ka nne na-enye nwa kwesịrị isi rie nri?
Mgbe ị na-enye nwa gị ara, agụụ gị na-aga n'elu ụlọ. Ịmepụta mmiri ara ehi na-achọsi ike na ahụ ma na-achọ kalori n'ozuzu ya na ọkwa dị elu nke nri ndị akọwapụtara. N'oge ị na-enye nwa ara, mkpa ume na-abawanye site na ihe dịka calorie 500 kwa ụbọchị.
Mkpa ụfọdụ nri dị ka protein, vitamin D, vitamin A, vitamin E, vitamin C, B12, selenium na zinc na-abawanye. Ya mere, iri nri na-edozi ahụ dị oke mkpa maka ahụike nke ma nne ma nwa.
Nke a bụ nhọrọ nri na-edozi ahụ ị ga-ebute ụzọ mgbe ị na-enye nwa ara:
Ube oyibo, mmanụ oliv, aki oyibo, akwa, yoghurt zuru oke
starch nwere eriri
Nduku, ugu, poteto dị ụtọ, agwa, lentil, oat, quinoa, buckwheat
nri ndị ọzọ
Chocolate gbara ọchịchịrị, sauerkraut
Kedu ihe ndị nne na-enye nwa kwesịrị iri Ọ bụghị nanị na ndị a. Enyere ndị a dịka ọmụmaatụ naanị.
maka otutu mmiri
Mgbe ị na-enye nwa ara, akpịrị nwere ike na-agụ gị agụụ yana agụụ karịa ka ọ na-adị.
Mgbe nwa ọhụrụ malitere inye ara, ọkwa oxytocin na-abawanye. Nke a na-eme ka mmiri ara ehi malite ịgba. Nke a na-akpalikwa akpịrị ịkpọ nkụ.
Mkpa hydration na-adabere n'ihe ndị dị ka ọkwa ọrụ na oriri oriri. A bịa n'ihe gbasara mmiri ole ị chọrọ mgbe ị na-enye nwa ara, ọ nweghị iwu nke dabara na ya niile. Dịka iwu n'ozuzu, ị kwesịrị ị drinkụ mmiri mgbe akpịrị na-akpọ gị na ruo mgbe ị kwụsịrị akpịrị ịkpọ nkụ gị.
Otú ọ dị, ọ bụrụ na ike gwụrụ gị ma ọ bụ dị ka mmepụta mmiri ara ehi gị na-ebelata, ị nwere ike ịṅụkwu mmiri. Ụzọ kacha mma iji mara ma ị na-aṅụ mmiri zuru oke bụ agba na isi nke mmamịrị gị.
Ọ bụrụ na ọ na-acha odo odo ma nwee isi ísì siri ike, nke a bụ ihe ịrịba ama na mmiri gwụ gị ma chọọ ịṅụkwu mmiri.
Nri nke ndị nne na-enye nwa ara ekwesịghị iri
Ọ gwụla ma ị nwere ihe nfụkasị ahụ na otu nri, ọ dị mma iri nri ọ bụla mgbe ị na-enye nwa ara. Ọ bụ ezie na ụfọdụ ụtọ na-agbanwe uto nke mmiri ara ara, nke a anaghị emetụta oge nri nwa.
Echiche ọzọ na-ezighị ezi bụ na nri "gassy" dị ka kọlịflawa na kabeeji ga-eme ka gas dị n'ime nwa ọhụrụ. Ọ bụ ezie na ihe oriri ndị a na-akpata gas na nne, ogige ndị na-akwalite gas adịghị abanye n'ime mmiri ara ara.
Ọtụtụ nri na ihe ọṅụṅụ na-adịghị mma mgbe a na-enye nwa ara, ma e nwere ụfọdụ nke kwesịrị oke ma ọ bụ zere.
Kedu ihe ndị nne na-enye nwa ara ekwesịghị iri?
caffeine
Ịṅụ ihe ọṅụṅụ caffeined dị ka kọfị adịghị emerụ ahụ, ma ọ nwere ike imetụta ụra nwa. Ya mere, a na-atụ aro ka ụmụ nwanyị na-enye nwa ara belata oriri kọfị ha na-eri ihe dị ka iko 2 ruo 3 kwa ụbọchị.
mmanya
mmanya Ọ na-abanyekwa n'ime mmiri ara ara. Ntinye uche ya yiri ego a na-ahụ n'ọbara nne. Otú ọ dị, ụmụaka na-aṅụ mmanya na-aba n'anya na nanị ọkara nke ndị okenye.
Ịnye ara mgbe ị ṅụrụ naanị 1-2 ihe ọṅụṅụ na-ebelata ịṅụ mmiri ara nwa. Ọ dị mkpa ịhapụ mmanya na-aba n'anya mgbe ị na-enye nwa ara.
Mmiri ara ehi
Ọ bụ ezie na ọ dị ụkọ, mmiri ara ehi nwere ike ịfụ ụfọdụ ụmụ ọhụrụ. Ọ bụrụ na mmiri ara ehi na-agba nwa ọhụrụ ahụ nfụkasị ahụ, nne kwesịrị izere ngwaahịa mmiri ara ehi.
N'ihi ya;
Mmiri ara ara ga-enye nwa ọhụrụ nri niile ọ chọrọ. Mmiri ara ara nwekwara ihe mgbochi na ihe ndị ọzọ na-echebe nwa ahụ pụọ na ọrịa na ọrịa na-adịghị ala ala. Ọzọkwa, ndị nne na-enye nwa ara na-enwe obere nchekasị.
Na mgbakwunye, inye nwa ara na-enye gị ihe mere gị na nwa amụrụ ọhụrụ ga-esi na-akpakọrịta ma tinye ụkwụ gị elu wee zuru ike.
