Ga'o tumuO a'afiaga o lona soifua maloloina e finau. I aso ua mavae, sa talitonuina o le gaʻo tumu e mafua ai le maʻi fatu. I aso nei, fai mai saienitisi e le o manino lenei mea.
O le mea mautinoa, ga'o tumuleai se mea'ai e tasi. O ga'o tumu o se vaega 'ese'ese o ga'o ga'o e 'ese'ese a'afiaga i le soifua maloloina ma le metabolism.
O nei vaega e eseese e tusa ai ma o latou fausaga kemisi ma meatotino. Faataitaiga, ga'o tumu E masani ona malo i le vevela o le potu, a'o ga'o e le'i tumu e sua.
O mea'ai autu e maua ai le ga'o tumu; mea'ai ga'o, ga'o, sisi,pata, kulimi, suauu popo, suauu pama ma le pata koko.
O ga'o uma e faia i molela'au e ta'ua o fatty acids, o filifili ia o kaponi atomi. Eseese ga'o tumue iloga i le umi o filifili kaponi.
O meaai masani e maua e tagata igoa ga'o tumu e fa'apea:
Stearic acid: 18 carbon atoms umi
Palmitic acid: 16 carbon atoms umi
Myristic acid: 14 carbon atoms umi
Lauric acid: 12 carbon atoms umi
Capric acid: 10 carbon atoms umi
Caprylic acid: 8 carbon atoms umi
Caproic acid: 6 carbon atoms umi
puupuu nai lo le ono carbon atoms ga'o tumu o se vaegaga'o filifili pupuu lauiloa o. O mea ia e maua pe a fa'afefeteina e siama o le gut ia alava.
Ga'o Tu'u ma Ga'o e le'i tu'u
O ga'o e le'i tumu o ga'o ga'o o lo'o iai a itiiti ifo ma le tasi le fusi fa'alua i le filifili. O nei ga'o ga'o ua vaevaeina i ni vaega se lua e fa'atatau i le numera o fusi fa'alua o lo'o iai ma fa'avasegaina o ga'o monounsaturated po'o ga'o polyunsaturated.
Ga'o tumuA'o fa'atalanoaina fa'amanuiaga fa'alesoifua maloloina o ga'o e le'i tumu, ae o lo'o iloa lelei le a'afiaga o le soifua maloloina o ga'o e le'i tumu. O nei ga'o maloloina e mafai ona maua i le tele o suau'u fualaau faisua, nati, fatu, i'a, ma fualaau faisua.
O su'esu'ega o lo'o fa'aalia ai o ga'o e le'o tumu e mafai ona fesoasoani i le pa'u o le mamafa, fa'aitiitia le mumū ma fa'aitiitia le lamatiaga o le ma'i fatu.
Pe a fa'atusatusa ga'o tumu ma ga'o e le'i fa'amalieina, e masani lava ona fautuaina o ga'o ga'o e le fa'amalieina e maua ai le tele o mea'ai ga'o.
O se suʻesuʻega na faia i le 2015, ga'o tumuna faʻaalia ai o le suia naʻo le 5 pasene o kalori mai le susu i le aofaʻi tutusa o polyunsaturated poʻo monounsaturated fatty acids na iʻu ai i le 25 pasene ma le 15 pasene faʻaititia le lamatiaga o le fatu fatu, i le faasologa.
Ae ui i lea, o loʻo ofoina atu uma e lua se seti tulaga ese o faʻamanuiaga; E tatau ona taumafaina fa'alelei e fai ma vaega o taumafa paleni ma maloloina.
Ga'o Su'u ma Ga'o Trans
E ui lava o le aofaʻi o gaʻo tumu e finauina, ga'o transE manino lava e tatau ona tipi atoa.
E ui lava o ga'o trans e masani lava ona tupu i ni vaega laiti i nisi o mea'ai, o ga'o fa'akomepiuta e gaosia e ala i se fa'agasologa e ta'ua o le hydrogenation, lea e fa'aopoopo ai e le au gaosi mea'ai mole mole o le hydrogen i suau'u fuala'au e fa'alautele ai le ola, fa'aleleia atili le tofo, ma fa'atupuina ai se fa'ama'a mau i mea'ai.
O ga'o fa'aliliu e maua muamua i oloa gaosi e pei o donuts, kuki, keke ma masi, ma o su'esu'ega e fa'aalia ai o le 'aina o ga'o e fa'atupula'ia ai le fa'ama'i fatu.
O se suʻesuʻega tele na faʻasalalau i le suʻesuʻega na maua ai mo le 2 pasene uma o le faʻaopoopoga o kalori e faʻaaogaina mai gaʻo, o le lamatiaga o le fatu fatu fatu e toetoe a faaluaina.
Meatotino Ga'o Tu'u
Failaʻau vaʻa
O le Stearic acid e fa'aititia teisi pe fa'aitiitia le LDL (leaga) cholesterol pe a fa'atusatusa i isi ga'o tumu. O le mea lea, e tele isi ga'o tumue sili atu le soifua maloloina nai lo
O suʻesuʻega e faʻaalia ai o le tino o loʻo malosi se vaega. ga'o tumu O lo'o fa'aalia ai e fa'aliliuina le vaila'au stearic, o se ga'o e le'i tumu, i le oleic acid. Ae ui i lea, i nisi faʻatatau, o le fua faatatau o le liua e naʻo le 14% ma atonu e le tele se mea e fai i le soifua maloloina.
O le mea'ai autu o mea'ai o le stearic acid o ga'o manu.Laʻu popoE masani ona maualalo le maualuga o le suau'u toto, se'i vagana ai le pata koko. Stearic acid, o se soifua maloloina ga'o tumu ma e le faateleina ai le tulaga lamatia o le fatu fatu.
suauu palmitic
Palmitic acid o le ga'o tumu masani e maua i laau ma manu. Le puna meaai sili ona tamaoaigasuauu pamaE maua ai fo'i pe tusa ma le kuata o le ga'o i aano o manufasi mumu ma mea'ai susu.
A fa'atusatusa i ga'o ga'o ma ga'o e le'i tumu, o le palmitic acid e si'itia ai le cholesterol atoa ma le LDL (leaga) cholesterol e aunoa ma le afaina ai o le HDL (lelei) cholesterol. O maualuga maualuga o le LDL cholesterol ose mea e iloagofie ai le lamatiaga o le ma'i fatu.
Palmitic acid e mafai foi ona aʻafia ai isi vaega o le metabolism. O suʻesuʻega i isumu ma tagata o loʻo faʻaalia ai o le taumafa maualuga o le palmitic acid e mafai ona afaina ai lagona ma faʻaitiitia ai le gaioiga faaletino.
myristic acid
O le myristic acid e mafua ai le faateleina o le cholesterol atoa ma le LDL (leaga) cholesterol nai lo le palmitic acid. Ae ui i lea, e le afaina ai HDL (lelei) cholesterol maualuga. O nei a'afiaga e sili atu le malosi nai lo a'afiaga ole palmitic acid.
O le myristic acid ose ga'o e seasea maua e le maua i le tele o mea'ai. Ae ui i lea, o nisi gaʻo ma suauʻu o loʻo iai le aofaʻi feololo.
Lauric acid
Faatasi ai ma le 12 carbon atoms, o le lauric acid o le sili ona umi o ga'o ga'o. E siitia ai le cholesterol atoa nai lo le tele o isi ga'o ga'o. Ae ui i lea, o lenei faʻaopoopoga e mafua ona o le maualuga o le HDL (lelei) cholesterol.
I se isi faaupuga, lauric acid e faʻaitiitia ai le aofaʻi o le cholesterol atoa e faʻatatau i le HDL cholesterol. O nei suiga e faʻaitiitia ai le lamatiaga o le maʻi fatu.
Lauric acid e foliga mai e sili atu ona aoga i luga ole HDL cholesterol maualuga nai lo isi ga'o tumu.
Lauric acid e maua ile 42% ole suauu popo. I se fa'atusatusaga, e na'o ni vaega la'ititi o lo'o maua i isi ga'o po'o ga'o e masani ona 'ai.
Caproic, caprylic ma capric acid
Caproic, caprylic ma capric acid o ga'o ga'o feololo (MCFAs).
MCFAs e metabolized ese mai ga'o ga'o umi filifili. E sili atu ona faigofie ona mitiia ma feaveaʻi saʻo i le ate, lea e vave faʻafefeteina. O faʻamanuiaga o MCFA e aofia ai:
pa'u mamafa
O nisi suʻesuʻega e matauina e mafai ona faʻateleina le aofaʻi o kalori latou te mu ma faʻavaivaia ai, aemaise lava pe a faʻatusatusa i gaʻo gaʻo umi.
Fa'ateleina le fa'alogoina o le inisalini
O nisi fa'amaoniga e ta'u mai ai e fa'aleleia e le MCFA le fa'aogaina o le inisalini pe a fa'atusatusa i ga'o ga'o umi.
Ona o latou aoga faʻalesoifua maloloina, MCFA o loʻo faʻatau atu e fai ma faʻaopoopoga e taʻua o suauu MCT.
ga'o filifili pupuu
O ga'o ga'o tumu o lo'o i ai i lalo ifo o le ono kaponi kaponi ua ta'ua o ga'o filifili pupuu (SCFAs). O SCFA sili ona taua o:
E fa'atupu le SCFA pe a fa'afefeteina e le siama o le manava aoga alava i totonu o le kolone. Ole aofa'i ole taumafa ole mea'ai e la'ititi pe a fa'atusatusa ile aofa'i ole SCFA na gaosia ile kolone.
E seasea maua i mea'ai ma e na'o ni vaega laiti e maua i ga'o susu ma nisi mea'ai fa'afefeteina.
Ituaiga alava e lagolagoina ai le fausia o ga'o filifili pupuu,prebioticsd.
Aafiaga o Ga'o Su'esu'e
Ga'o tumuE ui ina sa fesoʻotaʻi ma nisi o faʻamanuiaga faʻalesoifua maloloina, e tatau ona naʻo se vaega o se meaʻai maloloina ma paleni.
Filifili mea'ai ga'o tu'oma'i maloloina ma aloese mai mea'ai leaga ma falai. O nei mea'ai e la'ititi pe leai fo'i ni mea'ai lelei ma e masani lava ga'o tumuO lo'o i ai mea fa'aleaga e mafai moni ona fa'afitia so'o se a'afiaga aoga o
O se taunuuga;
Ga'o tumuO se ituaiga o ga'o ga'o e leai ni fusi fa'alua i le va o mole kaponi. nisi masani ga'o tumu O faʻataʻitaʻiga e aofia ai meaʻai manu e pei o aano o manufasi, fuamoa, meaʻai susu, ma pata.
E ui ina fai mai e le lelei, ga'o tumuatonu e iai ni fa'amanuiaga fa'alesoifua maloloina.
O le fa'avae lea o sela sela, ma o su'esu'ega e fa'aalia e mafai ona fa'atuputeleina le maualuga o le HDL cholesterol, fa'aitiitia le lamatiaga o le stroke, puipuia le soifua maloloina o le fai'ai, ma fa'asalaina ai le kuka i le vevela.
Faatasi ai ma lenei, ga'o tumuE mafai fo'i ona fa'atuputeleina le maualuga o le LDL cholesterol ma afaina ai le soifua maloloina o ponaivi. O nisi fa'apogai o ga'o tumu e le'o soifua maloloina ma o lo'o i ai moni ni mea fa'apitoa e ono afaina ai.
Filifili mo ga'o tumu lelei e pei o le suāu'u popo ma le pata, ma 'ai fa'atasi ma isi ga'o maloloina.
