आयोडिनयुक्त नुन के हो, यो केका लागि हो, के फाइदा हुन्छ ?

आयोडिनयुक्त नुन के तपाइँ यसलाई प्रयोग गर्दै हुनुहुन्छ वा यो आयोडिन मुक्त छ? तपाईलाई कुन स्वस्थ्य लाग्छ? 

यहाँ "आयोडिनयुक्त नुन स्वस्थकर हुन्छ कि नन-आयोडिनयुक्त नुन स्वस्थकर हुन्छ", "आयोडिनयुक्त नुन गलगण्डका लागि राम्रो हुन्छ", "आयोडिनयुक्त नुन स्वस्थकर हुन्छ" एउटा लेख जसले तपाइँका प्रश्नहरूको जवाफलाई सम्बोधन गर्दछ ...

आयोडिन एक आवश्यक खनिज हो

आयोडिनयो एक ट्रेस खनिज हो जुन सामान्यतया समुद्री खाना, डेयरी उत्पादन, अनाज र अण्डामा पाइन्छ।

धेरै देशहरूमा, यो महत्त्वपूर्ण खनिज आयोडिनको कमीलाई रोक्न टेबल नुनमा थपिन्छ।

थाइरोइड् ग्रन्थिथाइरोइड हार्मोनहरू उत्पादन गर्न आयोडिन प्रयोग गर्दछ जसले ऊतक मर्मत गर्न, चयापचय विनियमित गर्न, र उचित वृद्धि र विकासलाई बढावा दिन्छ।

थाइराइड हर्मोनले पनि शरीरको तापक्रम, रक्तचाप र मुटुको धड्कन नियन्त्रण गर्न प्रत्यक्ष भूमिका खेल्छ।

थाइरोइड स्वास्थ्यमा यसको महत्त्वपूर्ण भूमिकाको अतिरिक्त, आयोडिनले स्वास्थ्यको लागि अन्य महत्त्वपूर्ण कार्यहरू पनि गर्दछ।

उदाहरणका लागि, टेस्ट-ट्यूब र पशु अध्ययनहरूले देखाउँछन् कि यसले प्रतिरक्षा प्रणालीको कार्यलाई सीधा असर गर्न सक्छ।

अन्य अध्ययनहरूले यो पनि पत्ता लगाएको छ कि आयोडिनले फाइब्रोसिस्टिक स्तन रोगको उपचार गर्न मद्दत गर्दछ, यस्तो अवस्था जसमा स्तनमा गैर-क्यान्सर गाँठहरू बन्छन्।

धेरै मानिसहरू आयोडिनको कमीको जोखिममा छन्

दुर्भाग्यवश, विश्वभरका धेरै मानिसहरूले आयोडिनको कमीको बढ्दो जोखिमको अनुभव गरिरहेका छन्। यसलाई 118 देशहरूमा सार्वजनिक स्वास्थ्य समस्या मानिन्छ र 1,5 बिलियन भन्दा बढी मानिसहरू जोखिममा रहेको विश्वास गरिन्छ।

आयोडिन जस्ता सूक्ष्म पोषक तत्वहरूमा कमीहरू रोक्नको लागि, नुनमा आयोडिन थपिन्छ, विशेष गरी आयोडिनको कम स्तर भएका क्षेत्रहरूमा।

वास्तवमा, यो अनुमान गरिएको छ कि मध्य पूर्वमा लगभग एक तिहाइ जनसंख्या आयोडिनको कमीको जोखिममा छ।

यो अवस्था अफ्रिका, एशिया, ल्याटिन अमेरिका र युरोपका भागहरूमा पनि सामान्य छ।

थप रूपमा, मानिसहरूका केही समूहहरूमा आयोडिनको कमी हुने सम्भावना बढी हुन्छ। उदाहरणका लागि, गर्भवती वा स्तनपान गराउने महिलाहरूमा आयोडिनको आवश्यकता बढी हुने भएकाले उनीहरूमा कमीको उच्च जोखिम हुन्छ। शाकाहारी र शाकाहारीहरू पनि बढी जोखिममा छन्।

आयोडिनको कमीले गम्भीर लक्षणहरू निम्त्याउन सक्छ

आयोडिनको कमीले हल्का असुविधादेखि गम्भीर वा खतरनाकसम्मका लक्षणहरूको लामो सूची निम्त्याउन सक्छ।

सबैभन्दा सामान्य लक्षणहरूमा घाँटीको क्षेत्रमा एक प्रकारको सूजन समावेश छ जसलाई गोइटर भनिन्छ।

थाइरोइड ग्रंथिले थाइरोइड हार्मोन उत्पादन गर्न आयोडिन प्रयोग गर्दछ। तर शरीरमा पर्याप्त आयोडिन नहुँदा थाइरोइड ग्रन्थीले यसको पूर्ति गर्न र थप हर्मोन उत्पादन गर्न बढी काम गर्न बाध्य हुन्छ।

यसले थाइरोइडमा कोशिकाहरू बढ्छ र छिटो बढ्छ, परिणामस्वरूप गलगण्ड हुन्छ।

थाइरोइड हर्मोनको कमीले अन्य प्रतिकूल प्रभावहरू पनि निम्त्याउन सक्छ जस्तै कपाल झर्ने, थकान, वजन बढ्ने, छाला सुख्खा हुनु र चिसोप्रति संवेदनशीलता बढ्छ।

आयोडिनको कमीले बालबालिका र गर्भवती महिलाहरूमा पनि गम्भीर समस्या निम्त्याउन सक्छ। आयोडिनको कम मात्राले मस्तिष्कमा क्षति पुर्‍याउन सक्छ र बालबालिकाको मानसिक विकासमा गम्भीर समस्या निम्त्याउन सक्छ।

यसले गर्भपात र मृत जन्मको जोखिम पनि बढाउँछ।

आयोडिनयुक्त नुनले आयोडिनको कमीलाई रोक्न सक्छ

1917 मा, चिकित्सक डेभिड मरिनले प्रयोगहरू सञ्चालन गर्न थाले कि आयोडिन पूरकहरू गलगण्डको घटनाहरू कम गर्न प्रभावकारी हुन्छ।

1920 पछि, विश्वका धेरै देशहरूले आयोडिनको कमीलाई रोक्नको लागि टेबल नुनलाई आयोडिनसँग बलियो बनाउन थाले।

आयोडिनयुक्त नुनपिठोको परिचय विश्वका धेरै भागहरूमा खाली ठाउँ भर्न अविश्वसनीय रूपमा प्रभावकारी भएको छ।

दैनिक आधा चम्चा (3 ग्राम) आयोडिनयुक्त नुन आयोडिनको दैनिक आवश्यकता पूरा गर्न पर्याप्त हुन्छ।

आयोडिनयुक्त नुनका फाइदाहरू के हुन्?

थाइरोइड ग्रंथि को कार्य सुधार गर्दछ

थाइरोइडलाई थाइरोक्सिन र ट्रियोडोथायरोनिन भनिने धेरै आवश्यक हर्मोनहरू उत्पादन गर्न शरीरलाई आयोडिन चाहिन्छ। यी हार्मोनहरूले शरीरको चयापचय, वृद्धि र विकासलाई नियमित गर्न मद्दत गर्दछ।

मस्तिष्क कार्य सुधार गर्दछ

आयोडिनयुक्त नुनयसले मस्तिष्कका कार्यहरू जस्तै मेमोरी, एकाग्रता र सिक्ने क्षमतामा सुधार गर्न सक्छ। आयोडिनको कमीले IQ लाई 15 अंक सम्म कम गर्न सक्छ। 

गर्भावस्थाको स्वस्थ प्रगतिको लागि महत्त्वपूर्ण

संयममा आयोडिनयुक्त नुन प्रयोग गर्दैगर्भपात र मृत जन्म रोक्न मद्दत गर्न सक्छ। यसले क्रेटिनिज्मबाट बच्न पनि मद्दत गर्न सक्छ, जसले गर्भमा हुँदा वा जन्मेको केही समयपछि बच्चाको शारीरिक र मानसिक विकासलाई असर गर्न सक्छ। Cretinism ले बोली र सुनाइ र अन्य शारीरिक आन्दोलनहरूलाई असर गर्न सक्छ।

अवसाद संग लड्छ

डिप्रेसनचिन्ता र निराशाको भावना आयोडिनको कमीको परिणाम हुन सक्छ। आयोडिनयुक्त नुनयसले यी भावनाहरू हुनबाट रोक्न पर्याप्त आयोडिन प्राप्त गर्न मद्दत गर्न सक्छ।

तौल नियन्त्रणमा मद्दत गर्छ

आयोडिन चयापचय को नियमन को लागी महत्वपूर्ण छ। जब शरीरमा स्तर उच्च हुन्छ, तपाईले स्वस्थ तरिकामा वजन बढाउन सक्नुहुन्न; यदि तपाईंको स्तर धेरै कम छ भने, तपाईंले अतिरिक्त वजन कम गर्न वा गुमाउन सक्नुहुन्छ। साथै, आयोडयुक्त नुन यसले ऊर्जा प्रदान गर्दछ त्यसैले तपाइँ अधिक व्यायाम प्राप्त गर्नुहुन्छ।

इरिटेबल बोवेल सिन्ड्रोम (IBS) को लक्षणहरू रोक्न मद्दत गर्दछ

आयोडिनयुक्त नुनयसले हानिकारक ब्याक्टेरियालाई आन्द्रामा वृद्धि हुनबाट रोक्न सक्छ र टाउको दुख्ने, थकान र कब्जियत जस्ता IBS का धेरै लक्षणहरू रोक्न मद्दत गर्दछ।

छालाको उपस्थिति सुधार गर्दछ

यसले सुख्खा र पातलो छाला निको पार्न र कपाल र नङहरू बढाउन मद्दत गर्न सक्छ। यसले दाँतको स्वास्थ्य कायम राख्न पनि भूमिका खेल्छ।

विषाक्त पदार्थहरू हटाउँछ

आयोडिनयुक्त नुनयसले सिसा र पारा जस्ता हानिकारक धातुहरू, साथै शरीरबाट अन्य हानिकारक विषाक्त पदार्थहरू हटाउन मद्दत गर्दछ।

क्यान्सरसँग लड्छ

अध्ययनहरूले देखाएको छ कि आयोडिनको कमीले स्तन, डिम्बग्रंथि, फोक्सो र प्रोस्टेट क्यान्सर जस्ता केहि प्रकारको क्यान्सरमा योगदान गर्न सक्छ।

मुटुको स्वास्थ्यमा सुधार गर्छ

आयोडिनयुक्त नुनले मुटुको धड्कन र रक्तचापलाई नियन्त्रण गर्ने हर्मोन बनाउन मद्दत गर्छ। यसले शरीरमा अतिरिक्त बोसो जम्मा गर्न मद्दत गर्न सक्छ जसले हृदय रोगमा योगदान पुर्‍याउँछ।

आयोडिनयुक्त नुन उपभोग गर्न सुरक्षित छ

अध्ययनले देखाउँछ कि दैनिक सिफारिस गरिएको मूल्य भन्दा माथि आयोडिन सेवन सामान्यतया राम्रोसँग सहन सकिन्छ।

वास्तवमा, आयोडिनको माथिल्लो सीमा लगभग 4 चम्मच (23 ग्राम) हो। आयोडयुक्त नुनपीठो बराबर 1,100 माइक्रोग्राम छ।

यद्यपि, आयोडिनको उच्च सेवनले भ्रूण, नवजात शिशु, वृद्ध, र पूर्व-अवस्थित थाइरोइड रोग भएकाहरू सहित मानिसहरूको निश्चित समूहहरूमा थाइरोइड रोगको जोखिम बढाउन सक्छ।

आयोडिनको अत्यधिक सेवन खानाका स्रोतहरू, आयोडिन युक्त भिटामिनहरू, र औषधिहरू र आयोडिन पूरकहरू लिनुको परिणाम हुन सक्छ।

यद्यपि, धेरै अध्ययनहरू आयोडयुक्त नुनसामान्य जनसंख्याको लागि प्रतिकूल साइड इफेक्ट बिना, दैनिक सिफारिस गरिएको मूल्यको लगभग सात गुणा सम्मको खुराकमा पनि पीठो सुरक्षित रहेको देखाइएको छ।

आयोडिन अन्य खानामा पनि पाइन्छ।

आयोडिनयुक्त नुन यद्यपि यो आयोडिन सेवनको सुविधाको लागि एक सुविधाजनक तरिका हो, यो आयोडिनको मात्र स्रोत होइन।

आयोडिनयुक्त नुन यो उपभोग नगरी पनि आयोडिनको आवश्यकता पूरा गर्न सम्भव छ। अन्य राम्रो स्रोतहरू समुद्री खाना, डेयरी, अन्न र अण्डा समावेश छन्।

यहाँ आयोडिनमा धनी खानेकुराहरू र तिनीहरूको आयोडिन सामग्रीहरू छन्:

समुद्री शैवाल: 1 पाना सुकेको RDI को 11-1,989% समावेश गर्दछ।

cod माछा: ८५ ग्रामले RDI को ६६% समावेश गर्दछ।

दही: 1 कप (245 ग्राम) मा RDI को 50% हुन्छ।

दूध: १ कप (२३७ एमएल) मा ३७% आरडीआई हुन्छ।

झींगा: 85 ग्रामले RDI को 23% समावेश गर्दछ।

पास्ता: 1 कप (200 ग्राम) मा RDI को 18% हुन्छ।

अन्डा: एउटा ठूलो अन्डाले RDI को 1% समावेश गर्दछ।

डिब्बाबंद टुना: यसले RDI को 85 ग्राम को 11% समावेश गर्दछ।

सुकेको बेर: ५ प्रुनमा RDI को ९% हुन्छ।

वयस्कहरूले प्रति दिन कम्तिमा 150 माइक्रोग्राम आयोडिन प्राप्त गर्न सिफारिस गरिन्छ। गर्भवती वा स्तनपान गराउने महिलाहरूको लागि, त्यो संख्या प्रति दिन 220 र 290 माइक्रोग्राममा बढ्छ।

प्रत्येक दिन आयोडिन युक्त खानेकुराको केही सर्भरहरू खाएमा वा आयोडिनयुक्त नुन प्रयोग गरेर तपाईं सजिलैसँग आफ्नो आहारबाट आयोडिन प्राप्त गर्न सक्नुहुन्छ।

के तपाईंले आयोडिनयुक्त नुन प्रयोग गर्नुपर्छ?

यदि तपाईंसँग सन्तुलित आहार छ जसमा आयोडिनका अन्य स्रोतहरू, जस्तै समुद्री खाना वा डेयरी उत्पादनहरू समावेश छन् भने, तपाईंले सम्भवतः खाना स्रोतहरू मार्फत पर्याप्त आयोडिन पाउनुहुनेछ।

यद्यपि, यदि तपाईलाई आयोडिनको कमीको उच्च जोखिम छ भन्ने लाग्छ भने, आयोडयुक्त नुन तिमीले प्रयोग गर्न सक्छौ।

साथै, यदि तपाइँ हरेक दिन कम्तिमा केही आयोडिन युक्त खानेकुराहरू खानुहुन्न भने, आयोडिनयुक्त नुन तपाइँको दैनिक आवश्यकताहरू पूरा गर्नको लागि एक सरल समाधान हुन सक्छ।