Ikọ-ẹjẹ jẹ aisan ti o tun jẹ iṣoro ilera pataki ni agbaye ti o si ni ipa lori igbesi aye awọn milionu eniyan. Arun yii, ti o ni itan-akọọlẹ pipẹ, jẹ akoran ti o lewu ti o le ja si iku, paapaa nipa fifin ẹdọforo. Lónìí, bó tilẹ̀ jẹ́ pé ó jẹ́ àrùn tí a lè dènà, tí a sì lè tọ́jú, ó ṣì ti di ìṣòro tí ó wọ́pọ̀ ní ọ̀pọ̀ orílẹ̀-èdè, ó sì ní ìṣòro láti ṣàkóso rẹ̀. Ninu àpilẹkọ yii, a yoo sọrọ nipa kini iko-ara jẹ, awọn aami aisan rẹ, itọju ati idena.
Kí ni ikọ́ ẹ̀gbẹ?
Ikọ-ẹjẹ jẹ aisan ti a tun mọ ni ilera gẹgẹbi iko. Ikọ-ẹjẹ jẹ arun ti o ni akoran ti o fa nipasẹ kokoro arun Mycobacterium iko. Awọn kokoro arun yii maa n gbe inu ẹdọforo, ṣugbọn o le tan si awọn ara miiran.
Awọn aami aiṣan ti iko jẹ pẹlu Ikọaláìdúró gigun, irora àyà, kukuru ẹmi, iba, rirẹ, isonu ti ounjẹ ati pipadanu iwuwo. Awọn aami aiṣan wọnyi le jẹ ìwọnba tabi fẹrẹẹ ko si. Nitorina, iko le jẹ idamu pẹlu awọn aisan miiran.
Tuberculosis ti wa ni tan kaakiri nipasẹ sisimi kokoro arun ti o tu sinu afẹfẹ nigba ikọ. Eniyan ti o ni akoran le tan awọn kokoro arun ikọ si awọn eniyan miiran lakoko ti o nmi. Nítorí náà, ikọ́ ẹ̀gbẹ sábà máa ń wọ́pọ̀ ní àwọn àyíká ibi tí ọ̀pọ̀ èèyàn ti sábà máa ń wà tí kò sì sí ìmọ́tótó.
A ṣe ayẹwo ikọ-ara nipa lilo awọn ọna bii x-ray ẹdọfóró, idanwo sputum ati awọn idanwo ẹjẹ. Itọju jẹ pẹlu awọn egboogi ati pe o maa n gba akoko pipẹ. Ni afikun, o ṣe pataki lati pari itọju naa patapata. Bibẹẹkọ, ikolu naa le tun waye ati igara ti kokoro arun le dagbasoke.
Ikọ-ẹjẹ ṣi jẹ iṣoro ilera pataki ni agbaye, ti o kan awọn miliọnu eniyan ni ọdun kọọkan. Nitorina, o ṣe pataki pupọ lati mọ awọn aami aisan ti arun na ati ki o ṣe awọn ọna tete fun ayẹwo ati itọju. Ni akoko kanna, ifarabalẹ si awọn ofin mimọ ati diwọn isunmọ isunmọ pẹlu awọn eniyan ti o ni akoran yoo tun ṣe iranlọwọ lati yago fun itankale.
Ṣe ikọ-fèé ti n ranni lọwọ?
Ikọ-ẹdọ jẹ arun ti o ni akoran ti o kan awọn ẹdọforo eniyan ati pe o le tan kaakiri nipasẹ mimi. Àìsàn yìí, tí kòkòrò àrùn kan tí wọ́n ń pè ní ikọ́ ẹ̀gbẹ Mycobacterium ń fà, máa ń tàn kálẹ̀ nípasẹ̀ mímí, bí mímú àti ikọ̀.
Lati fun ni idahun ti o daju nipa boya iko jẹ aranmọ tabi rara, bẹẹni, iko jẹ aranmọ. Nitoripe arun na jẹ aranmọ pupọ, o ṣe pataki fun awọn alaisan lati ṣe itọju ati imularada. Bibẹẹkọ, awọn alaisan le tan kaakiri iko si awọn eniyan miiran.
Ewu ti awọn alaisan ti o tan kaakiri iko yatọ da lori boya wọn nṣe itọju. Ẹran ti a ko tọju ṣe alekun eewu ti itankale akoran nipasẹ mimi ninu awọn germs ti a tu silẹ sinu afẹfẹ nigba ikọ tabi snesi. Ninu ọran ti a tọju, eewu ti jijẹ aranmọ dinku bi a ti pa awọn microbes lẹhin ọsẹ diẹ ti itọju oogun ti o yẹ.
Ikọ-ara le tan laarin awọn ọmọ ẹgbẹ ẹbi ti o ngbe ni ile kanna tabi awọn eniyan ti o sunmọ. Ni afikun, eewu ti gbigbe ikọ-ara pọ si ni pipade ati awọn agbegbe ti o kunju. Bibẹẹkọ, olubasọrọ kukuru ti eniyan ti o ni ilera gbogbogbo ti o ni alaisan iko kan ko ṣeeṣe lati fa akoran. Sibẹsibẹ, awọn eniyan ti o ni awọn eto ajẹsara ti ko lagbara, awọn alaisan HIV / AIDS, awọn alakan ati awọn ẹni-kọọkan pẹlu awọn arun onibaje miiran jẹ awọn ẹgbẹ ti o ni ewu ti o ga julọ ti ikolu.
Ọpọlọpọ awọn iṣọra ni a le ṣe lati dinku eewu ti gbigbe ikọ-igbẹ. Ni akọkọ, o ṣe pataki lati tọju awọn alaisan iko ni ipinya bi o ti ṣee ṣe. Alaisan yẹ ki o wa ni yara lọtọ tabi iyẹwu nigbakugba ti o ṣee ṣe ki o tọju olubasọrọ pẹlu awọn eniyan miiran si o kere ju. Alaisan gbọdọ bo ẹnu ati imu rẹ pẹlu àsopọ tabi inu apa rẹ nigbati o ba n kọ tabi sin. Ni afikun, awọn eniyan ti o ni ayẹwo pẹlu iko yẹ ki o bẹrẹ lori itọju oogun ti o yẹ ati pe itọju yii yẹ ki o tẹle nigbagbogbo.
Báwo ni ikọ́ ẹ̀gbẹ ṣe ń tan kaakiri?
Ikọ-afẹfẹ ni a maa n tan kaakiri julọ nipasẹ afẹfẹ. Eyi nwaye bi abajade ti eniyan miiran ti n fa awọn isun omi ti o ni arun ti ẹni ti o ni arun naa njade si ayika nigba ti o nmi. Awọn isunmi wọnyi le ṣe akoran awọn miiran ti o wa ni ibatan sunmọ pẹlu eniyan ti o ni akoran.
Yato si eyi, iko tun le tan kaakiri ni awọn ọna miiran. Fun apẹẹrẹ, akoran naa le tan kaakiri ti awọn isun omi ti a ti doti ba ṣubu sinu ounjẹ tabi omi lati inu ikọ tabi sin ti eniyan ti o ni akoran. O tun wa eewu ti gbigbe ibalopọ ti iko-ara, ṣugbọn eyi ṣọwọn pupọ.
Kini O Nfa ikọ-ọgbẹ?
Ikọ-ẹdọ jẹ arun aarun ti o tan kaakiri nipasẹ mimi, paapaa ti o ni ipa lori ẹdọforo. Nitorina, kini awọn okunfa ti iko-ara?
Gbigbe ti kokoro arun: Ikọ-ẹjẹ maa n tan kaakiri nipasẹ ifasimu awọn isun omi ti o jẹ ikọ nipasẹ eniyan ti o ni akoran. Awọn isun omi wọnyi ni awọn kokoro arun iko ti o tuka sinu afẹfẹ nigbati awọn alaisan ba Ikọaláìdúró, sún tabi sọrọ. Ni afikun, gbigbe waye nigbati awọn eniyan ti o wa si olubasọrọ pẹlu eniyan ti o ni akoran nmí afẹfẹ kanna.
ailera ajẹsara: Ikọ-ara jẹ wọpọ julọ ni awọn eniyan ti o ni eto ajẹsara ti ko lagbara. Ewu ikọ-igbẹ pọ si ninu awọn eniyan ti o ni awọn arun ti o ni ipa lori eto ajẹsara, gẹgẹbi HIV / AIDS, akàn, tabi awọn ti n gba itọju ailera ajẹsara.
Olubasọrọ sunmọ: Awọn ti o sunmọ eniyan ti o ni akoran wa ni ewu ti o ga julọ fun iko-ara. Paapa ti eniyan kan ninu idile ba ni ikọ-fèé, o mu eewu ti awọn ọmọ ẹgbẹ idile miiran pọ si.
Ọjọ ori ati akọ-abo: Ikọ-ara maa n kan awọn ọdọ ati awọn ọmọde. Ni afikun, o maa n waye diẹ sii ninu awọn ọkunrin ju ninu awọn obinrin lọ. Awọn obinrin ni ewu ti o ga julọ lakoko oyun tabi lẹhin ibimọ.
Ikọ-aisan jẹ arun ti o wọpọ ati pe o kan awọn miliọnu eniyan ni agbaye. Awọn ifosiwewe pupọ lo wa ti o le mu eewu ti arun yii pọ si.
Eto ajẹsara ti ko lagbara: Awọn eniyan ti o ni awọn eto ajẹsara ti ko lagbara jẹ ipalara diẹ sii si ikolu ti iko. Awọn ipo bii HIV/AIDS, itọju alakan, ati gbigbe awọn ara ara le dinku eto ajẹsara ati mu eewu ikọ-igbẹ pọ sii.
Olubasọrọ sunmọ: Níwọ̀n bí ikọ́ ẹ̀gbẹ ti ń tàn kálẹ̀ nípasẹ̀ àwọn ìṣàn omi afẹ́fẹ́, ìfararora tímọ́tímọ́ pẹ̀lú àwọn ènìyàn tí ó ní àrùn náà jẹ́ kókó-ẹ̀kọ́ ewu. Paapa awọn eniyan ti o ngbe ni ile kanna tabi ṣiṣẹ ni ibi iṣẹ kanna ni ewu ti o ga julọ.
Ounjẹ ti ko to: Ounjẹ ti ko ni iwọntunwọnsi ati aibojumu ti n dinku eto ajẹsara eniyan ati dinku idiwọ rẹ si ikolu ikọ-fèé. Nitorina, o ṣe pataki lati jẹun ni ilera.
Awọn iwa buburu gẹgẹbi mimu siga ati oti: Siga mimu ati mimu ọti pupọ ṣe irẹwẹsi eto ajẹsara ati mu eewu ikọ-igbẹ pọ sii. Nitorinaa, o ṣe pataki lati yago fun tabi dinku awọn isesi wọnyi.
Awọn ipo gbigbe: Gbigbe ni awọn aaye ti o kunju ati ti ko ni ilera ṣe alekun eewu ikọ-fèé. Ipo yii jẹ paapaa ni awọn orilẹ-ede to sese ndagbasoke. O ṣe pataki lati san ifojusi si mimọ, fentilesonu ati awọn ofin mimọ.
Awọn arun onibaje:àtọgbẹAwọn arun onibaje bii arun kidinrin ati arun ẹdọfóró mu eewu ikọ-igbẹ pọ si. Nitorinaa, o ṣe pataki lati ṣakoso awọn arun wọnyi daradara.
Rin irin-ajo lọ si awọn agbegbe pẹlu awọn oṣuwọn iko giga tun mu eewu ti ikọlu naa pọ si. Awọn agbegbe wọnyi ni:
Iha isale asale Sahara
India
Mexico ati awọn orilẹ-ede Latin America miiran
China ati ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede Asia miiran
Russia ati awọn orilẹ-ede miiran ti Soviet Union atijọ
Guusu ila oorun Asia erekusu
Micronesia
Awọn eniyan ti ko ni ile tabi ti o wa ni ẹwọn ni ewu ti o ga julọ ti idagbasoke iko.
Kini awọn aami aiṣan ti iko?
Ikọ-ẹjẹ jẹ ikolu ti o fa nipasẹ kokoro arun ti a npe ni Mycobacterium iko. Nigbagbogbo o kan awọn ẹdọforo, ṣugbọn o tun le ni ipa lori awọn ẹya ara miiran. Gbigbe arun na nwaye nipasẹ simi awọn kokoro arun ti o tan sinu afẹfẹ nipasẹ iwúkọẹjẹ tabi sẹwẹ. Nitorinaa, o le tan kaakiri ni awọn agbegbe tabi laarin awọn olugbe.
Awọn aami aisan ti o wọpọ julọ ti iko jẹ Ikọaláìdúró gigun ati iṣelọpọ sputum. Nigbati Ikọaláìdúró to gun ju ọsẹ mẹta lọ, o yẹ ki o kan si dokita kan. Awọn aami aisan miiran pẹlu iba, lagun alẹ, isonu ti ounjẹ, pipadanu iwuwo, rirẹ ati ailera. Bí ó ti wù kí ó rí, níwọ̀n bí àwọn àmì àrùn wọ̀nyí ti lè ní ìsopọ̀ pẹ̀lú àwọn àrùn mìíràn, a nílò àyẹ̀wò dókítà láti ṣàwárí ikọ́ ẹ̀gbẹ.
Ayẹwo ikọ-igbẹ
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé a lè darí ikọ́ ẹ̀gbẹ (TB) pẹ̀lú àyẹ̀wò àti ìtọ́jú ní kíákíá, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn kò tíì rí i.
Ṣiṣayẹwo ikọ-ara ni a maa n ṣe nipasẹ awọn ọna bii idanwo awọ ara tuberculin tabi radiography àyà. Idanwo awọ ara tuberculin ṣe iwọn esi ajẹsara alaisan si nkan pataki kan ti a fi itasi sinu awọ ara. A lo redio àyà lati pinnu iwọn ikolu ninu ẹdọforo. O jẹ dandan lati kan si alamọja kan fun awọn ọna iwadii wọnyi.
Itọju Ẹdọ
Itọju ikọ-ọgbẹ jẹ nipataki ṣe pẹlu oogun. Itọju oogun maa n kan lilo igba pipẹ ti awọn egboogi. Ilana itọju naa gba to oṣu mẹfa 6, ati pe alaisan gbọdọ lo awọn oogun rẹ nigbagbogbo ni asiko yii. Lilo deede awọn oogun jẹ pataki pupọ fun aṣeyọri ti itọju naa. Pipadanu iwọn lilo tabi lilo awọn oogun ti kii ṣe deede le fa ki arun na ni ilọsiwaju ki o jẹ ki itọju naa ko munadoko.
Ninu itọju ikọ-igbẹ, awọn oogun ti a nṣakoso ni apapọ. Eyi tumọ si lilo oogun ti o ju ọkan lọ papọ. Ni ọna yii, awọn microorganisms ti o nfa arun ni a daabobo lati dagbasoke resistance ati ilana itọju naa yoo munadoko diẹ sii.
O tun ṣe pataki lati tẹle alaisan nigbagbogbo lakoko ilana itọju. Wiwa awọn ipinnu lati pade nigbagbogbo nipasẹ dokita, nini awọn ayẹwo pataki ati lilo awọn oogun daradara mu ilọsiwaju ti itọju naa pọ si. Ni afikun, alaisan gbọdọ san ifojusi si ounjẹ rẹ lakoko ilana itọju naa. Eto ijẹẹmu ti ilera ati iwọntunwọnsi yoo mu eto ajẹsara alaisan lagbara ati ṣe atilẹyin ilana itọju naa.
Kini Awọn Oogun ikọ-igbẹ?
Awọn oogun ikọ (TB) jẹ awọn oogun ti a lo ninu itọju arun ajakalẹ-arun ati pe o munadoko lodi si awọn kokoro arun ti a pe ni iko-ara Mycobacterium. Apapọ awọn oogun oriṣiriṣi pupọ ni a maa n lo lati tọju arun na. Eyi ni diẹ ninu awọn oogun ikọ-igbẹ:
Isoniazid: Isoniazid jẹ ọkan ninu awọn oogun ti o wọpọ julọ ti a lo ni itọju iko-ara. O ṣe idiwọ itankale ikolu nipa didaduro itankale kokoro arun.
Rifampicin: Rifampicin jẹ oogun miiran ti a lo nigbagbogbo fun itọju iko. O da kokoro arun duro lati isodipupo nipa didi DNA kolaginni.
Pyrazinamide: Pyrazinamide jẹ oogun miiran ti a lo ninu itọju iko. O jẹ doko ni agbegbe ekikan ninu eyiti awọn kokoro arun n gbe ati iranlọwọ imukuro ikolu ni iyara.
Ethambutol: Ethambutol ṣe idiwọ microbe iko lati isodipupo nipasẹ ni ipa lori iṣelọpọ ti ogiri sẹẹli rẹ.
Awọn oogun wọnyi ni a maa n lo papọ ati tọju ni akoko kan. Itọju ikọ-fèé gba o kere ju oṣu mẹfa ati pe a gbọdọ mu oogun ni deede ati patapata. Ikuna lati lo awọn oogun ni akoko ati ni awọn iwọn ti o yẹ dinku ipa ti itọju naa ati ki o fa kokoro arun lati dagbasoke resistance si awọn oogun. Nitorinaa, o ṣe pataki pupọ lati farabalẹ tẹle awọn ilana dokita lakoko ilana itọju iko.
Kini Awọn ipa ẹgbẹ ti Awọn oogun ikọ-ọgbẹ?
Awọn oogun ti a lo ninu itọju arun yii ṣe ipa pataki ninu ṣiṣakoso ikolu naa. Sibẹsibẹ, awọn oogun ikọ-igbẹ le nigbagbogbo fa awọn ipa ẹgbẹ diẹ. Awọn ipa ẹgbẹ wọnyi yatọ ni ẹni kọọkan ati ni awọn igba miiran itọju le nilo lati dawọ duro. Eyi ni ohun ti o nilo lati mọ nipa awọn ipa ẹgbẹ ti awọn oogun iko:
Awọn iṣoro ikun nitori awọn oogun: Awọn oogun ikọ-ọgbẹ le fa ibanujẹ inu. RíruAwọn aami aiṣan bii eebi, irora inu ati eebi le jẹ wọpọ. Ni ọran yii, o le ṣe awọn iṣọra lati dinku awọn ipa ẹgbẹ nipasẹ ijumọsọrọ dokita rẹ.
Ibajẹ ẹdọ ti o ni ibatan si oogun: Diẹ ninu awọn oogun iko le fa ibajẹ ẹdọ. Awọn idanwo iṣẹ ẹdọ yẹ ki o ṣayẹwo nigbagbogbo ati pe dokita yẹ ki o kan si alagbawo lẹsẹkẹsẹ ti awọn aami aisan (gẹgẹbi jaundice, irora inu, pipadanu iwuwo) waye.
Awọn iṣoro oju ti o fa nipasẹ awọn oogun: Awọn oogun ikọ-ọgbẹ le fa awọn iṣoro iran ni awọn iṣẹlẹ to ṣọwọn. O ṣe pataki lati ri dokita lẹsẹkẹsẹ ti awọn aami aiṣan bii iran ti ko dara, isonu ti iran awọ, tabi irora oju waye.
Awọn aati awọ ara nitori awọn oogun: Diẹ ninu awọn eniyan le ni idagbasoke awọn aati inira si awọn oogun iko. Ti awọn aami aiṣan bii pupa awọ ara, nyún ati sisu waye, dokita yẹ ki o kan si alagbawo lẹsẹkẹsẹ. Itọju le jẹ pataki.
Awọn ipa ti iṣan nitori awọn oogun: Gẹgẹbi ipa ẹgbẹ ti o ṣọwọn ṣugbọn ti o le ṣe pataki, awọn oogun egboogi-igbẹ le fa awọn ipa buburu lori eto aifọkanbalẹ. Ti awọn aami aiṣan bii dizziness, isonu ti iwọntunwọnsi, orififo ati ailera iṣan waye, dokita yẹ ki o kan si alagbawo lẹsẹkẹsẹ.
Awọn ipa ẹgbẹ ti awọn oogun ikọ-igbẹ kii ṣe kanna fun gbogbo eniyan ati nigbagbogbo jẹ ìwọnba. Sibẹsibẹ, ti awọn ipa ẹgbẹ ba buruju tabi ni ipa lori iṣẹ rẹ, o yẹ ki o kan si dokita rẹ. O le gba imọran lati ọdọ alamọja nipa ṣiṣe awọn ipa ẹgbẹ jẹ ifarada tabi awọn aṣayan itọju miiran. Itọju naa yẹ ki o ṣe abojuto nigbagbogbo ati pe o yẹ ki o mu awọn igbese lati ṣakoso awọn ipa ẹgbẹ.
Bawo ni Itoju Tuberculosis Gba?
Itoju ti iko nilo lilo awọn oogun aporo fun akoko kan. Asiko yi maa yatọ laarin 6 ati 9 osu. Sibẹsibẹ, ni awọn igba miiran, paapaa ni awọn fọọmu ibinu diẹ sii, akoko itọju le gun.
Awọn oogun ti a lo fun itọju ikọ-igbẹ ni a lo lati pa awọn kokoro arun ti o fa arun na run. Iru itọju yii jẹ pataki pupọ lati ṣe idiwọ arun na lati dagbasoke eyikeyi resistance. Gbigba awọn oogun aporo nigbagbogbo jẹ ifosiwewe pataki fun aṣeyọri ti itọju.
Lakoko ilana itọju, awọn alaisan nigbagbogbo ni iriri ilọsiwaju iyara ninu awọn aami aisan wọn. Sibẹsibẹ, eyi ko ṣẹlẹ ti awọn oogun ko ba mu ni deede tabi ti itọju ba duro ni kutukutu. Nitorina, paapaa nigba ti itọju ikọ-igbẹ ba ti pari, o ṣe pataki fun alaisan lati tẹsiwaju ayẹwo ati tẹle awọn itọnisọna dokita.
Bawo ni o yẹ ki o jẹun awọn alaisan iko?
Ounjẹ ti o ni ilera ṣe pataki pupọ fun awọn alaisan iko. Agbara eto ajẹsara ati jijẹ resistance ti ara ṣe ipa pataki ninu itọju arun yii. Eyi ni diẹ ninu alaye pataki nipa bi awọn alaisan iko ṣe yẹ ki o jẹun:
Ounjẹ iwontunwonsi: O ṣe pataki fun awọn alaisan iko lati ni ounjẹ iwọntunwọnsi lati pade awọn iwulo kalori ojoojumọ wọn. O yẹ ki o ṣẹda akojọ aṣayan ti o ni awọn oye ti amuaradagba, awọn carbohydrates, ọra, awọn vitamin ati awọn ohun alumọni.
Gbigba amuaradagba: Amuaradagba jẹ paati pataki fun okunkun eto ajẹsara ati ija ikolu. Awọn alaisan iko yẹ ki o dojukọ awọn ounjẹ ti o ni awọn amuaradagba giga gẹgẹbi adie ti a yan, ẹja, awọn ọja ifunwara, ẹyin ati awọn ẹfọ.
Vitamin ati afikun ohun alumọni: Awọn alaisan ikọ-fèé, Vitamin C, Vitamin D, Vitamin E, zinc, selenium Awọn eniyan yẹ ki o jẹ awọn ounjẹ ọlọrọ ni awọn antioxidants ati awọn ohun alumọni ti o ṣe atilẹyin eto ajẹsara, gẹgẹbi: Awọn ounjẹ wọnyi pẹlu awọn eso osan, awọn ẹfọ alawọ ewe, awọn walnuts, almondi, ati awọn eso ti o gbẹ.
Lilo omi pupọ: O ṣe pataki fun awọn alaisan iko lati mu omi pupọ. Mimu o kere ju 2 liters ti omi lojoojumọ ṣe iranlọwọ lati yọ awọn majele kuro ninu ara ati pe o ṣe pataki fun ilera gbogbogbo.
Awọn ounjẹ ti o lagbara: Lati yara ilana imularada, awọn alaisan iko yẹ ki o jẹ ata ilẹ, atalẹ, alubosa, sage, eyiti a mọ lati fun eto ajẹsara lagbara. rosehipO le dojukọ awọn ounjẹ ti o lagbara bi thyme.
Siga ati mimu mimu: Awọn alaisan iko yẹ ki o yago fun siga ati mimu ọti. Awọn iwa wọnyi le ni ipa lori ilana itọju ni odi ati fa awọn iṣoro ilera ni afikun fun alaisan.
Ṣiṣakoṣo ounjẹ ti awọn alaisan iko-ara pọ si aṣeyọri ti ilana itọju naa ati mu ilana imularada pọ si. Sibẹsibẹ, ko yẹ ki o gbagbe pe ṣaaju ṣiṣe itọju ikọ-igbẹ, dokita yẹ ki o kan si dokita kan lati lo oogun eyikeyi tabi eto ounjẹ.
Awọn ounjẹ ti o dara fun iko
Bi o tilẹ jẹ pe itọju oogun jẹ pataki ni itọju iko-ara, ounjẹ to dara tun jẹ ifosiwewe pataki. Lilo awọn ounjẹ ti o tọ ṣe iranlọwọ lati koju arun nipa mimu eto ajẹsara lagbara. Eyi ni diẹ ninu awọn ounjẹ ti o dara fun iko:
Awọn ounjẹ ti o ni amuaradagba: Eja, adiẹ, Tọki, ẹyin, awọn ewa, lentil Awọn ounjẹ pẹlu akoonu amuaradagba giga, gẹgẹbi, ṣe atilẹyin awọn ilana atunṣe ninu ara. Awọn ounjẹ wọnyi ṣe iranlọwọ fun awọn ara larada ati ja awọn ipa ti arun.
Awọn eso ati ẹfọ: Awọn eso ati ẹfọ ọlọrọ ni Vitamin C ati awọn antioxidants mu eto ajẹsara lagbara. osanLilo awọn ounjẹ bii , tangerine, kiwi, iru eso didun kan, broccoli, eso kabeeji ati ata ṣe aabo fun ara lodi si arun.
Ata ilẹ: Ti a mọ fun egboogi-iredodo ati awọn ohun-ini antibacterial, ata ilẹ ṣe iranlọwọ lati koju iko-ara. O le jẹ nipasẹ lilo ni awọn ounjẹ tabi awọn saladi.
Atalẹ: Atalẹ, ti o ni awọn ohun-ini antimicrobial ati egboogi-iredodo, mu eto ajẹsara lagbara. O le jẹ bi tii tabi nipa fifi kun si ounjẹ.
wara: Ti a mọ fun awọn ohun-ini probiotic rẹ, yoghurt ṣe aabo ilera ilera inu ati ki o mu eto ajẹsara lagbara. O tun le wulo ni iko.
Awọn eso ati awọn irugbin: Awọn eso bi almondi, hazelnuts, walnuts ati awọn irugbin gẹgẹbi awọn irugbin flax ati awọn irugbin chia jẹ ọlọrọ ni awọn antioxidants, omega-3 fatty acids ati awọn ọra ti ilera miiran. Eto ajẹsara le ṣe atilẹyin nipasẹ jijẹ awọn ounjẹ wọnyi.
Ounjẹ le munadoko ninu igbejako iko-ara nikan nigbati a ba ni idapo pẹlu oogun oogun.
Kini Awọn ilolu ti iko?
Ikọ-ẹdọ jẹ ikolu microbial ati nigbagbogbo ni ipa lori ẹdọforo. Sibẹsibẹ, o tun le tan si awọn ẹya miiran ti ara ati fa ọpọlọpọ awọn ilolu. Awọn ilolu ti o le waye bi abajade ti iko ni:
Awọn ilolu ninu ẹdọforo: Ibajẹ nla si ẹdọforo le waye ninu awọn eniyan ti o ni iko. Ni ipele to ti ni ilọsiwaju, awọn ilolu pataki ti iko-ara le waye. Iwọnyi le pẹlu ikuna ẹdọfóró (ahọn inflamed), ẹjẹ ẹdọfóró, ati pneumothorax (ikojọpọ afẹfẹ ninu ẹdọfóró).
Awọn ilolu ti ọpọlọ ati eto aifọkanbalẹ:Ikọ-ara jẹ ikolu ti o tun ni ipa lori ọpọlọ ati eto aifọkanbalẹ. Ikolu ikọ-ọpọlọ ninu ọpọlọ le fa idamu to ṣe pataki gẹgẹbi meningitis tabi meningoencephalitis. Ni ọran yii, awọn aami aiṣan bii orififo, iba, riru-ẹbi, awọn iyipada ninu aiji, ikọlu ati paapaa paralysis le waye.
Egungun ati awọn ilolu apapọ: Awọn kokoro arun ikọ tun le fa ibajẹ si egungun ati awọn ara isẹpo. Ninu iṣọn-ẹjẹ egungun, awọn ara eegun n dinku ati ewu ti fifọ pọ si. Ninu iko apapọ, awọn aami aiṣan bii wiwu, aropin gbigbe ati irora waye ni apapọ. Awọn ilolu wọnyi le ja si ailera tabi ibajẹ apapọ.
Awọn ilolu ti kidirin ati ẹdọ: Ikọ-ẹdọ tun le ni ipa lori awọn kidinrin ati ẹdọ. Ninu iko kidirin, iredodo ati ibajẹ waye ninu awọn kidinrin. Eyi le fa ibajẹ iṣẹ kidirin ati awọn akoran ito. Ninu ẹdọ ẹdọ, ikolu, igbona ati àsopọ aleebu le waye ninu ẹdọ.
Awọn iloluran miiran: Ikolu ikọ-ara tun le ni ipa lori awọn ẹya ara miiran ti ara. Awọn ilolu le waye ni awọn agbegbe bii ọkan, ikun, ifun ati awọn apa inu omi. Ni ọran yii, awọn aami aiṣan bii ibajẹ si awọn falifu ọkan, ọgbẹ inu inu tabi iko ifun, ati wiwu ati igbona ti awọn apa iṣan le waye.
Ikọ-ara le ja si awọn ilolu pataki ti a ko ba ni itọju. Nitorinaa, ayẹwo ni kutukutu ati itọju ti o yẹ jẹ pataki.
Se iko Iwosan?
A le ṣakoso ikọ-ọgbẹ ati imularada kikun le ṣee ṣe pẹlu eto itọju ti o yẹ. Itọju ikọ-igbẹ deede jẹ pẹlu itọju oogun igba pipẹ. Akoko itọju yii nigbagbogbo yatọ laarin oṣu mẹfa si ọdun kan, ati pe alaisan gbọdọ lo awọn oogun nigbagbogbo ni gbogbo itọju naa. Atẹle itọju oogun nigbagbogbo, pẹlu eto ajẹsara ti ilera, ṣe iranlọwọ lati wo iko-ara sàn patapata.
Lati le pa ikọ-igbẹ kuro patapata, o yẹ ki a fun ni pataki si imọ ati awọn iṣẹ ẹkọ ni awujọ. Awọn iwadii wọnyi yẹ ki o ṣe lati ṣe idiwọ itankale arun na ati lati gbe imọye gbogbo eniyan nipa iko-ara.
Gbigbogun iko jẹ mejeeji ẹni kọọkan ati ojuse awujọ. Nitorinaa, lati le mu ikọ-igbẹ kuro patapata, ifowosowopo ati awọn iṣẹ igbega yẹ ki o ṣe laarin awọn alaṣẹ ilera, awọn oludari agbegbe ati awọn eniyan kọọkan ni agbaye. Gbigbogun iko jẹ igbesẹ ipilẹ fun agbaye ti o ni ilera.
Bawo ni lati dena ikọ-ọgbẹ?
Ikọ-ẹjẹ jẹ aisan ti o le ṣe idiwọ. Awọn iṣọra wọnyi jẹ awọn igbesẹ ti o rọrun ti ẹnikẹni le tẹle. Eyi ni diẹ ninu awọn iṣeduro lori bi a ṣe le ṣe idiwọ ikọ-igbẹ:
Ajesara: Ajẹsara BCG, ajesara ti a lo ni ilodi si ikọ-igbẹ, munadoko ninu idinku eewu ikolu. Ajẹsara yii ni igbagbogbo fun ni ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede lakoko ọmọ ikoko. Ikopa ninu awọn eto ajesara wọnyi jẹ pataki lati ṣe idiwọ eewu ikolu.
Hygiene: Fifọ ọwọ rẹ nigbagbogbo ati ibamu pẹlu awọn ofin imototo ti ara ẹni dinku eewu ikolu. Níwọ̀n bí ikọ́ ẹ̀gbẹ ti tàn kálẹ̀ nípasẹ̀ mímí, gẹ́gẹ́ bí ikọ́ àti mímú, ó ṣe pàtàkì láti dènà ìtànkálẹ̀ àkóràn nípa irú ìwà bẹ́ẹ̀.
Yago fun awọn okunfa ewu: Ikọ-ara maa nwaye nigbagbogbo ni awọn eniyan ti o ni awọn eto ajẹsara ti ko lagbara. Yẹra fun awọn okunfa ewu bii mimu siga, ounjẹ ti ko dara, ati awọn arun onibaje dinku eewu ikolu.
Din olubasọrọ pẹlu awọn eniyan ti o ni akoran: Idinku olubasọrọ pẹlu awọn eniyan ti o ni iko-ara ati lilo iboju-boju n dinku eewu ikolu.
Ṣiṣayẹwo deede: Awọn idanwo ayẹwo deede fun awọn eniyan ti o wa ninu ewu ṣe iranlọwọ lati ṣe iwadii iko ni kutukutu ati bẹrẹ itọju. Ṣiṣayẹwo ni kutukutu ati itọju ṣe idiwọ ikolu lati tan kaakiri ati ifarahan awọn iṣoro ilera to ṣe pataki.
Bi abajade;
Nínú àpilẹ̀kọ yìí, a jíròrò bí ikọ́ ẹ̀gbẹ ṣe ṣe pàtàkì tó pé kí wọ́n níṣòro ìlera àwọn aráàlú àti ìjẹ́pàtàkì gbígba ìmọ̀ nípa rẹ̀. Ikọ-ẹjẹ jẹ aisan ti o le ṣe itọju. Ṣiṣayẹwo ibẹrẹ ati itọju jẹ pataki pataki. Nitorina, a fẹ ki gbogbo eniyan pin nkan yii ki o si mu imoye nipa iko-ara. Nipa ṣiṣe papọ, a le ṣakoso iko ati ṣe idiwọ itankale arun yii. Ranti, gbogbo ojuṣe wa ni lati daabobo ilera wa.
