Yuzu Meyvesinin Faydaları ve Besin Değeri Nedir?

Yuzu meyvesi ( Citrus junos ), yuja olarak da bilinen melez bir narenciye meyvesidir. 1000 yıl önce Çin’de doğdu ve şimdi Japonya, Kore ve dünyanın diğer bölgelerinde yetişiyor.

Meyve küçüktür, çapı 5.5–7.5 cm civarındadır. Kalın sarı bir kabuğu vardır ve diğer turunçgillerden daha aromatik ve çok daha ekşidir.

Doğu Asya mutfağında popüler olan meyvenin suyu, kabuğu ve tohumları sirke, çeşni, sos ve marmelat yapmak için kullanılır. Yuzu meyvesi yağı ise kozmetik, parfüm ve aromaterapide yaygın olarak kullanılmaktadır.

Meyvenin iltihabı azaltmak ve kalp sağlığını desteklemek gibi çeşitli faydaları vardır. Kanın pıhtılaşmasını durdurmaya ve genel sağlığı teşvik etmeye yardımcı olduğu gösterilen birçok faydalı bileşik içerir.

Yuzu Meyvesi Nedir?

Citrus junos olarak da bilinen yuzu meyvesi, portakal, greyfurt ile birlikte Rutaceae familyasına ait limon gibi bir narenciye bitkisi ve meyvesidir.

Bu küçük ağaç veya çalı uzun dikenlere sahiptir, yaklaşık 2 metre uzunluğa kadar büyür ve soğuk iklimlere dayanabilir. Olgunluk derecesine bağlı olarak sarı veya yeşil olabilen pürüzlü kabuğa sahip bir mandalina büyüklüğünde meyve üretir.

Yuzu meyvesi genellikle greyfurt, limon ve mandalinanın bir melezi olarak tanımlanır. Belirgin ekşi bir tadk ve güçlü bir kokusu vardır. Yağı çıkarılır ve terapötik etkisi nedeniyle ilgi görür.

Bu meyve Çin’e özgüdür ancak kabuğunun, lezzetinin ve suyunun ekstra bir lezzet katmak için soslara eklendiği Kore ve Japonya’da yaygın olarak yetiştirilir ve kullanılır. Son yıllarda, dünya çapında meyve suyu, dondurulmuş, kurutulmuş veya toz formda giderek daha fazla bulunabilir hale geldi.

Yuzu meyvesi eşsiz tadının yanı sıra C vitamini bakımından da zengindir, antioksidanlar açısından zengindir ve sağlık açısından faydalıdır. 

yuzu meyvesi faydaları

Yuzu Meyvesi Besin Değeri

Yuzu meyvesi düşük kalorilidir fakat besleyicidir. 100 gramlık porsiyon aşağıdaki besinleri sağlar:

Kalori: 53

Karbonhidrat: 13.3 gram

Protein: 0.8 gram

Yağ: 0,3 gram

Lif: 1.8 gram

C Vitamini: Günlük Değerin % 59’u (DV)

A Vitamini: DV’nin % 31’i

Tiamin: DV’nin % 5’i

B6 Vitamini: DV’nin % 5’i

B5 Vitamini: DV’nin % 4’ü

Bakır: DV’nin % 5’i

Aynı zamanda daha az miktarda magnezyum, demir, çinko, kalsiyum, riboflavin, niasin ve E vitamini içerir. Karotenoidler, flavonoidler ve limonoidler gibi güçlü bitki bileşiklerini de barındırır.

Yuzu Meyvesinin Yararları Nelerdir?

Güçlü antioksidanlar içerir

Antioksidanlar, hücrelere zarar veren ve sayıları vücutta çok yükseldiğinde oksidatif stresi tetikleyen, reaktif moleküller olan serbest radikalleri nötralize eden bileşiklerdir. Bu stres birçok hastalıkla ilişkilidir.

Antioksidan bakımından zengin beslenenlerin, beyin rahatsızlıkları, kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve belirli kanser türleri riskini azalttığı düşünülmektedir.

Yuzu meyvesi, C vitamini, karotenoidler ve flavonoidler gibi çeşitli antioksidanlar içerir.

C vitamini sadece bir antioksidan değildir, aynı zamanda vücutta E vitamini gibi diğer antioksidanların yenilenmesine de yardımcı olur.

Ek olarak, bir test tüpü çalışması, yuzu ve diğer narenciye kabuklarında bulunan limonenin, bir antioksidan görevi gördüğünü ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olduğunu kaydetti. Bazı astım tiplerinin tedavisinde özellikle yararlıdır.

Kan akışını hızlandırır

Kan pıhtılaşması, bir kesik sonrası kanamayı durdurmayı sağlar. Ancak aşırı pıhtılaşma küçük ve büyük kan damarlarında tıkanıklıklara neden olabilir – bu da kalp hastalığı, kalp krizi ve felce yol açabilir.

Test tüpü ve hayvan çalışmaları, yuzu meyvesi özütünün trombosit gruplamasını engelleyerek, pıhtılaşma önleyici etkilere sahip olabileceğini ortaya koymaktadır.

Kan akışını iyileştirdiği için, bu meyve kalp hastalığı riskini de azaltır. 

Antikanser özelliklerine sahiptir

Yuzu meyvesi, kansere karşı koruyabilecek birçok maddeyi barındırır.

Turunçgil meyvelerinde ortaya çıkan limonoidlerin meme, kolon ve prostat kanserleriyle savaştıkları belirtilmektedir.

Ek olarak, yuzu meyvesi kabuğu, tangeretin ve flavonoid nobiletin içerir. Test tüpü ve hayvan çalışmalarında, nobiletin tümör büyümesini bastırırken, tangeretin lösemi hücre büyümesini önlemede etkili olmuştur.

Beyni korur

Hayvan ve test tüpü çalışmaları, yuzu meyvesinin beyni Alzheimer gibi hastalıklara karşı koruyabileceğini düşündürmektedir.

Uyarılmış beyin fonksiyon bozukluğu olan sıçanlarda yapılan bir araştırma, yuzu özütünün uzun süreli alımının beyin fonksiyonunu ve kan şekeri kontrolünü geliştirdiğini bulmuştur.

Ayrıca, meyvede bulunan flavonoid naringenin, beyin koruyucu etkilere sahiptir.

Kokusu sakinleştirir

Greyfurt, mandalina, bergamot ve limonda da bulunan limonen ve linalool gibi bileşikler, yuzu yağının farklı aromasından da sorumludur.

Çeşitli çalışmalar, yuzu yağının yatıştırıcı etkilere sahip olduğunu ve potansiyel olarak gerginliği ve kaygıyı azaltmaya yardımcı olduğunu belirtiyor.

Buna ek olarak, yuzu esansiyel yağının solunması, gerginlik, öfke ve yorgunluğu, sıcak buhar solumaktan daha iyi şekilde azaltmıştır.

İnflamasyonu giderir

İnflamasyon, vücutta dokuların yaralanması veya hasar görmesi sonucu oluşan normal bir bağışıklık tepkisidir. Öte yandan kronik inflamasyon tehlikeli olabilir ve hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir.

Yuzu meyvesi, zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirmeye yardımcı olan bileşikler olan antioksidanlar bakımından yüksektir. Serbest radikaller iltihaplanma ve kronik hastalığa neden olabilir.

Journal of Food Science’da yapılan bir test tüpü çalışması, yuzu kabuğunda yoğunlaşan bir bileşik olan limonenin iltihabı azaltmaya yardımcı olduğunu ve serbest radikal oluşumunu önlediğini gösterdi.

Yuzu meyvesinin diğer kısımları da güçlü antioksidanlar içerebilir. 2014 yılında yapılan bir araştırma, yuzu tohumu yağının, antioksidan bakımından zengin greyfurt çekirdeği yağının iki katı güçlü antioksidan aktivitesi içerdiğini göstermiştir.

Bağışıklığı güçlendirir

Yuzu meyvesi, hem C vitamini hem de antioksidanlar bakımından zengindir, her ikisi de bağışıklık sağlığınızı güçlendirmeye ve sağlıklı tutmaya yardımcı olabilir.

Yapılan bir inceleme çalışması,  C vitamininin solunum yolu enfeksiyonlarının süresini ve şiddetini azaltmaya yardımcı olabileceğini bildirdi. Ayrıca zatürre, sıtma ve ishali önleyebilir ve bu koşulların sonuçlarını iyileştirebilir.

Antioksidanlar ayrıca bağışıklık sistemini güçlü tutar. Antioksidanlar, serbest radikalleri nötralize ederek bağışıklık hücrelerinin zarar görmesini önler ve bakteri veya virüslerin neden olduğu enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.

Kronik hastalıkların riskini azaltır

Yuzu meyvesinin anti-inflamatuar etkileri sayesinde kronik hastalık riskini azaltmaya da yardımcı olabilir. Bunun nedeni, iltihabın birçok kronik hastalığın gelişmesiyle bağlantılı olmasıdır.

Örneğin kanser ve koroner kalp hastalığı, çeşitli çalışmalarda kronik iltihaplanma ile ilişkilendirilmiştir.

İltihaplanma ayrıca bazı akciğer hastalıkları, diyabet, iltihaplı bağırsak hastalığı ve bazı nörolojik rahatsızlıklara da bağlanmıştır.

Yuzu Meyvesi Diğer Yararları

Araştırma sınırlı olmasına rağmen, aşağıdakiler gibi yararları da vardır:

Antidiyabet etkisi vardır

Yüksek yağlı bir diyetle beslenen farelerde yapılan bir çalışmada, yuzu kabuğu ekstresi kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı oldu.

Kolesterolü düşürmeye yardımcı olur

Yüksek kolesterol diyetiyle beslenen farelerde yapılan bir çalışma, yuzu kabuğu ekstresinin vücut ağırlığını ve LDL (kötü) kolesterolünü azalttığını ortaya koydu.

Kemik sağlığını iyileştirir

Bir hayvan çalışması, sıçanlara yuzu kabuğu ekstresi vermenin kemik gücünün korunmasına yardımcı olduğunu buldu. 

Yaşlanma karşıtı kozmetiklerde kullanılır

Bu narenciye, kırışıklıkların önlenmesine yardımcı olabilecek cilt aydınlatması ve kolajen sentezi için kozmetikte kullanılır.

Yuzu Meyvesi Nasıl Yenir?

Yumuşaklığı nedeniyle, normalde kendi başına yenmez ancak farklı şekillerde tüketilebilir.

Yuzu meyvesi geleneksel olarak Asya’da sirke ve baharat yapımında kullanılır. Geleneksel Japon mutfağında, macunlar, tozlar, marmelat, jöle, şeker ve çaya eklenir.

Yuzu Meyvesi Yan Etkileri Nelerdir?

Nadiren de olsa bazı insanlar yuzu meyvesine alerjik olabilir. Turunçgil alerjiniz varsa yuzu meyvesini tüketmemelisiniz. Alerjik reaksiyon belirtileri arasında dudaklarda, dilde ve boğazda karıncalanma ve kaşıntı ile kızarıklık ve şişlik yer alır.

Bazı insanlar turunçgil kabuklarına da alerjik olabilir. Meyvenin kabuğu ile temas etmek, kontakt dermatit semptomlarına neden olabilir, yanma, kaşıntı veya kuru, pul pul cilt gibi.

Yuzu meyvesi antikoagülan etkiye sahip olabileceğinden, Warfarin ve Coumadin gibi kan sulandırıcılarla etkileşime girebilir. Bu ilaçları kullanıyorsanız, yuzu meyvesinden kaçınmalısınız.

Sonuç olarak;

Yuzu meyvesi, ekşi tadı, sağlık yararları ve hoş kokusu ile dikkat çeken aromatik bir narenciye meyvesidir.

İnsan çalışmaları sınırlı olmasına rağmen, ekstraktları ve bileşikleri beyin sağlığı, kan akışı ve antikanser etkileri dahil olmak üzere sayısız faydaya sahiptir.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir