Yemek yemeyi sever misiniz? Bu soruya çok az kişinin hayır cevabı vereceğini düşünüyorum. Hayır cevabı verecek kişiler arasında yemek yeme korkusu olanlar da bulunacaktır.
Yemek yeme korkusu mu? Garip olduğunu biliyorum ama böyle bir fobi var. Sibofobi olarak da adlandırılan yemek yeme korkusu kişinin bazı nedenlerden dolayı yiyeceklerden korkması olarak tanımlanıyor.
Aklınıza anoreksiyanın geldiğini biliyorum ama sibofobi ile anoreksiya tamamen farklı durumlar.Anoreksiya bir yeme bozukluğu. Sibofobi ise bir kaygı bozukluğu.
Anoreksiya olanlar çok kilolu olduğunu düşünerek yemek yemeyi reddeder. Sibofobide ise kişi geçmişten gelen bir travma nedeniyle yiyeceği yutamayacağından korkar. Kimin yaptığı belli olmayan yemeği, yemek istemez. Yiyeceğin bozulduğundan endişe eder ya da son kullanma tarihinin geçtiği düşünür.
Yemek yeme korkusu neden olur?
Aslında yemek yeme fobisininnedenolduğu kesin olarak bilinmiyor. Bazı anekdot çalışmalarına dayanarak, duygusal bir travma sonucu gelişebileceği tahmin ediliyor.
Örneğin, bir kişi sevmediği yiyecekleri yemeye zorlandığında, bu, onlarda yemek korkusunu tetikleyebiliyor. Ya da geçmişte boğazına takılan yiyecek sonucu geçirilen travma da etkili olabiliyor.
Bazı gıda alerjileri, gıdalardaki gizli alerjen korkusu veya gıdaların alerjik reaksiyonlarına bağlı travmatik bir olay da yemek yeme korkusunun nedeni olabiliyor.
Travma sonrası stres bozukluğu veya obsesif-kompulsif bozukluk gibi önceden var olananksiyete bozuklukları da bu korkunun temelini oluşturabiliyor.
Anoreksiya veyabulimia gibi yeme bozukluklarından da kaynaklandığı da olabiliyor.
Sibofobi olanlar, dengeli beslenemedikleri için ihtiyaçları olan besin maddelerini alamazlar. Dolayısıyla besin eksikliği riski altındadırlar.
Sibofobi, kişilerin yaşamlarını ve sosyal ilişkilerini de etkiler.
Yemek yeme korkusu uzun süre devam ederse, aşağıdaki gibi yan etkilere neden olur:
Kilo kaybı
Kemiklerin zayıflaması
Hafıza ve bilişsel işlevlerle ilgili sorunlar.
Kronik anksiyete ve depresyon
Sosyal etkileşimin azalması.
Yetersiz beslenme nedeniyle birçok fiziksel ve zihinsel sağlık durumunun oluşması.
Yemek yeme korkusu nasıl teşhis edilir?
Fobiler “Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-5)” ölçeğine göre belirlenen kriterlerle tespit edilir. Tanı koyarken uzman hekim hastaya fobinin tetiklenmesi, şiddeti ve süresiyle ilgili sorular sorar.
Durumun ne gibi fiziksel etkilere neden olduğunu görmek için idrar ve kan testi de yapabilir.
Yemek yeme korkusu tedavisi
Fobilerin tedavisi, yoğunluğuna ve türüne göre değişir. Yemek yemekten korkmanın tedavisi de diğer fobilerle aynı yöntemle tedavi edilir:
Maruz kalma: Kişinin en korktuğu yiyeceğe maruz kalması sonucu yemeğin hissettirdiği duygularla başa çıkması sağlanır.
Bilişsel davranışçı terapi: Fobinin tetikleyici faktörlerini anlamaya yardımcı olur. Olumsuz duygular ve korkunun azaltılmasına dair yollar arar.
İlaçlar: Panik atak sırasında hastalara verilen beta blokerler ve benzodiazepinler ile birlikte anti-anksiyete ilaçları ve antidepresanlar gibi ilaçlar, uzman doktor tarafından reçete edilebilir.
