Pedaliaceae familyasına ait, yenilebilir tohumları için toplanan bir bitki grubu olansusamın bilimsel adı Sesamum indicum’dur.
Susam yağı bu çiğ, preslenmiş tohumlardan yapılır, mutfak, tıbbi ve kozmetik kullanımları vardır.
Aşağıda “susam yağı nedir”, “susam yağı neye yarar”, “susam yağı zayıflatır mı”, “susam yağı faydaları ve kullanımı” hakkında bilgi verilecektir.
Susam Yağı Nedir?
Susam yağı, susam tohumlarından elde edilen bir tür bitkisel yağdır. Yemeklik yağ olarak kullanılmasının yanı sıra zengin tadı sayesinde bazı yemeklerin lezzetini arttırmak için de kullanılır.
Yağı üretmek için kullanılan birkaç farklı işleme yöntemi vardır ancak tohumlar tipik olarak ezilir ve ardından preslenir.
Susam bitkisi binlerce yıldır yetiştiriliyor, kuru hava ve kuraklığa dayanma kabiliyeti nedeniyle, diğer mahsullere göre tercih ediliyor.
Günümüzde susam yağı, dünya çapında birçok mutfakta kullanılmaktadır, Çin, Japon ve Kore yemeklerinde susam yağını görmek mümkündür.
Susam Yağı Besin Değeri
Diğer bitkisel yağ türleri gibi, susam yağı da kalori ve yağ bakımından yüksektir, bir yemek kaşığı başına yaklaşık 119 kalori ve 13.5 gram yağ sağlar.
Az miktarda doymuş yağ içermesine rağmen, yağda bulunan yağların çoğu neredeyse eşit miktarda tekli ve çoklu doymamış yağ asitleridir.
Susam yağı çoğunlukla omega 6 yağ asitlerinden oluşur ancak az miktarda da olsa omega 3 yağ asitleri sağlar.
Aynı zamanda az miktarda E vitamini ve K vitamini de dahil olmak üzere başka besinler de içerir.
Susam Yağının Faydaları Nelerdir?
Antioksidanlar açısından yüksektir
Susam yağı, sağlık üzerinde güçlü etkileri olabilecek iki antioksidan olan sesamol ve sesaminol içerir.
Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını azaltmaya yardımcı olan maddelerdir.
Hücrelerde serbest radikallerin birikmesi, iltihaplanma ve hastalığa neden olabilir.
Sıçanlarda yapılan aylık bir çalışma, susam yağı takviyesi kullanmanın kalp hücresi hasarına karşı koruma sağladığını buldu.
Bu yağ, topikal olarak kullanıldığında da benzer etkiye sahiptir.
Sıçanlardaki bir çalışma, serbest radikaller üreten ksantin oksidaz ve nitrik oksit gibi bileşikleri inhibe ederek hücre hasarını azaltabileceğini göstermiştir.
Güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahiptir
Kronik inflamasyon zararlı olabilir ve hastalığa yol açabilir, bu yüzden mümkün olduğu kadar önlemek ve azaltmak gerekir.
Geleneksel Tayvan tıbbı, eklem iltihabı, diş ağrıları ve sıyrıkları tedavi etmek için uzunca bir süredir anti-inflamatuar özellikleri nedeniyle susam yağı kullanmaktadır.
Yakın zamanlarda yapılan hayvan ve tüp çalışmaları, bu yağın, başlıca sağlık yararlarından birinin iltihabı azaltmak olduğunu göstermiştir.
Örneğin, test tüpü çalışmaları, nitrik oksit üretimi gibi inflamatuar belirteçleri azalttığını keşfetmiştir.
Kalbe faydalıdır
Doymamış yağlar açısından zengin bir beslenmenin, kalp sağlığı için iyi olduğu belirtilmektedir.
Susam yağı % 82 doymamış yağ asitleri içerir.
Özellikle,omega 6 yağ asitleri bakımından zengindir. Omega 6 yağ asitleri, vücut için gerekli olan ve kalp hastalıklarının önlenmesinde önemli rol oynayan bir çoklu doymamış yağ türüdür.
Sıçanlarda yapılan araştırmalar susam yağının kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olabileceğini ve hatta atardamarlardaki plak gelişimini yavaşlatacağını gösteriyor.
Doymuş yağlarda yüksek yağlar yerine kullanıldığında da kolesterol seviyesini düşürür.
Kan şekeri kontrolü sağlar
Susam yağı, özellikle şeker hastalığı yaşayan kişiler için önemli olan, kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Uzun süreli kan şekeri düzenlemesinde bile rol oynayabilir.
Tip 2 diyabetli 46 erişkinde yapılan bir çalışma, bu yağın 90 gün boyunca alınmasının, açlık kan şekeri ve hemoglobin A1c’yi (HbA1c), plasebo grubuyla karşılaştırıldığında anlamlı derecede azalttığını buldu.
HbA1c düzeyleri uzun süreli kan şekeri kontrolünün bir göstergesidir.
Artrit tedavisine yardımcı olur
Osteoartrit, popülasyonun yaklaşık % 15’ini etkiler ve eklem ağrısının ortak bir nedenidir. Bazı kemirgen araştırmaları bu yağın artrit için faydalı olduğunu keşfetti.
Yara ve yanıkların iyileşmesini sağlar
Susam yağı sağlık yararları için tüketilir, bunun yanında topikal yaralar ve yanıklar için de kullanılabilir.
Ozon tıbbi olarak kullanılabilecek doğal bir gazdır ve çeşitli cilt koşullarını tedavi etmek için topikal olarak kullanılır.
Bir sıçan çalışmasında, ozonlanmış susam yağı ile yapılan topikal tedavi, yara dokusunda daha yüksek kolajen olduğunu göstermiştir.Kolajen yara iyileşmesi için gerekli yapısal bir proteindir.
Diğer çalışmalar, bu yağla yapılan topikal tedavinin farelerde yanık ve yara iyileşme süresini azalttığını göstermiştir.
Yağın yara ve yanıkların iyileşmesini hızlandırma kabiliyeti muhtemelen antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
UV ışınlarına karşı koruma sağlar
Bazı araştırmalar susam yağının cilde zarar verebilecek UV ışınlarına karşı koruyabileceğini gösteriyor. Bu etki büyük oranda yüksek antioksidan içeriğinden kaynaklanmaktadır.
Bazı kaynaklar, doğal bir güneş koruyucu olabileceğini ve doğal bir SPF’ye sahip olduğunu iddia ediyor.
Kronik ağrıyı azaltır
Susam yağı, anti-inflamatuar, analjezik ve antioksidan özelliklerinden kaynaklanabilecek ağrıyı azaltmak için genellikle topikal olarak uygulanır.
Yayınlanan bir çalışma alt ya da üst ekstremite travması bulunan insanlarda susam yağı uygulamanın, ağrı kesici ilaçların ihtiyacını azaltmasının mümkün olduğunu buldu.
Susam Yağının Cilde ve Saça Faydaları
Susam yağı genellikle cilt serumlarında ve doğal güzellik ürünlerinde bulunur ve bunun iyi bir nedeni vardır.
Son yıllarda, susam yağının cilt ve saç sağlığını iyileştirebileceğini gösteren birkaç çalışma ortaya çıktı.
Örneğin, 2015 yılında yapılan bir çalışma E vitamini ve susam yağı içeren bir takviyenin sadece sekiz hafta içinde saç parlaklığını ve gücünü artırmayı başardığını belirtti.
Başka bir inceleme, yağın cildi korumak için ultraviyole radyasyonu engellemeye yardımcı olabileceğini ve hindistan cevizi yağı, fıstık yağı ve zeytinyağı gibi diğer bileşenlerden daha etkili olabileceğini doğruladı.
Susam Yağı Nelere İyi Gelir?
Her ne kadar araştırma sınırlı olsa da, bazı kanıtlar susam yağı kullanımının aşağıdaki yararları sağlayabileceğini gösteriyor:
Uyku kalitesini artırır
Bir çalışma, 2 haftalık sürede, 30 dakikalık seanslar boyunca 20 katılımcının alnına susam yağı damlatmanın, plasebo tedavisine kıyasla uyku kalitesini ve yaşam kalitesini iyileştirdiğini göstermiştir.
Susam yağı ile zayıflama
“Susam yağı kilo aldırır mı ya da zayıflatır mı?” merak ediliyor. Bu yağın kalorisi çok yüksektir. Bu nedenle aşırı tüketildiğinde zayıflamaktan ziyade kilo almaya neden olabilir.
Susam Yağı Ne için Kullanılır?
Bu yağ, yemeklerde kullanılabilir. Asya ve Orta Doğu mutfağında popüler bir yağdır. Her biri biraz farklı bir lezzet ve aroma sunan bu yağın birkaç çeşidi vardır.
Rafine edilmemiş türü hafif renktedir ve en düşük ila orta dereceli sıcaklıkta pişirme yaparken en iyi şekilde kullanılır. Daha işlenmiş rafine yağ ise nötr bir tada sahiptir ve kızartma için en iyisidir.
Yemeklik susam yağı haricinde cilt ve saç için kullanımı da vardır.
Susam Yağının Zararları Nelerdir?
Susam yağının pek çok potansiyel faydasına rağmen, dikkate alınması gereken birkaç dezavantajı da vardır.
Öncelikle omega 6 yağ asitleri bakımından yüksektir. Ölçülü olarak bu tür yağlara ihtiyacımız olsa da, çoğumuz yediklerimizden çok fazla omega 6 yağ asidi alırız, buna karşılık aldığımız omega 3 miktarı yeterli değildir.
Omega 3 ve omega 6 yağ asitleri oranındaki bir dengesizlik, iltihaplanmaya ve kronik hastalıkların gelişimine katkıda bulunabilir, bu nedenle omega 6 yağ asitleri bakımından yüksek yiyecek tüketimini azaltmak çok önemlidir.
Ek olarak, cilde uygulandığında en yaygın susam yağı yan etkilerinden biri, alerjik reaksiyonun bir işareti olan tahriş ve kaşıntıdır. Herhangi bir yan etkiyi önlemek için topikal olarak uygulamadan önce bir nokta testi yapın.
Sonuç olarak;
Susam yağı, yüzyıllardır dünya çapında kullanılan yaygın bir yemeklik yağ ve lezzet arttırıcıdır.
Susam yağı, büyük bir doymamış yağ ve antioksidan kaynağıdır. Aynı zamanda E vitamini ve K vitamini gibi az miktarda mikro besin içerir.
Potansiyel susam yağı yararları arasında kalp sağlığını iyileştirme, kan şekeri kontrolü sağlama, iltihabı azaltma, saç ve cilt sağlığını geliştirme ve kronik ağrıyı azaltma bulunur.
Her biri benzersiz bir tat ve görünüm sunan rafine ve rafine edilmemiş çeşitleri bulunur.
