Şistozomiyaz hastalığının diğer adı “Bilhariazis”. Schistosoma cinsinden parazitik bir yassı solucanın neden olduğu paraziter bir hastalık.
Şistozomiyaz, mesane kanseri, idrara çıkarken ağrı, hem üriner hem de genital organlarla ilgili bozukluklara neden olabilmektedir.
Araştırmalar, dünya çapında yaklaşık 230 milyon insanın bu hastalığı yaşadığını, yaklaşık 700 milyon kişinin de risk altında olduğunu tahmin etmektedir.
Şistozomiyaz enfeksiyonu, sıtmadan sonra tarihin en ciddi parazit enfeksiyonu kabul edilmektedir. Özellikle Afrika ve Orta Doğu başta olmak üzere yaklaşık 74 ülkede endemiktir yani o bölgelere özgü bir hastalıktır.
Şistozomiyaz nasıl bulaşır?
Şistozomiyaz, tatlı su salyangozlarından insanlara bulaşan paraziter bir hastalıktır. Salyangozlar, salgıları içeren parazitler ile su kütlelerini enfekte eder ve daha sonra enfekte su ile temas eden insan derisine girerler.
Şistozomiyaz nedenleri nelerdir?
İnsanları etkileyen yaklaşık üç ana şistozom türü vardır:
S. haematobium
Schistosoma japonicum
S. mansoni.
Bu parazitler tatlı su salyangozlarından insanlara geçer.
Tatlı su salyangozları, su kütlesinde parazitlerin larva formlarını bırakır. İnsan derisi bu larvalarla temas ettiğinde, larvalar insan derisine nüfuz ederek vücutlarına girer.
İnsanlardan diğer insanlara bulaşma, dışkı veya idrarı tatlı suya geçirdiklerinde gerçekleşir.
İnsanda, larvaların olgunlaşması ve yeniden üremesi yaklaşık 10-12 hafta sürer. Olgunlaşmış solucanlar ürogenital organların yakınında yaşar ve aynı yere yumurta bırakır.
Yumurtaların çoğu, insan vücudundan dışkı veya idrar yoluyla atılırken, yarısı ürogenital organların içinde sıkışarak doku iltihabına ve dolayısıyla mesane, üretra, rahim, rahim ağzı, vajina ve alt üreterlere ilişkin çeşitli rahatsızlıklara yol açar.
Şistozomiyaz hastalığını teşhis etme yöntemleri şöyledir:
İdrar tahlili veya dışkı testi: İdrar ve dışkıdaki parazit yumurtalarını belirlemek için idrar ve dışkı testi yapılır.
Seroloji testi: Semptomları olan veya semptom gösteren yolcular için yapılır.
Tam kan sayımı: Bu test, anemi ve yetersiz beslenme gibi altta yatan durumların belirlenmesine yardımcı olur.
Röntgen: Bu, şistozomiyaz nedeniyle akciğer fibrozunun belirlenmesine yardımcı olur.
Ultrason: Karaciğer, böbrekler veya iç ürogenital organlardaki herhangi bir hasarı görmek için yapılır.
Şistozomiyaz nasıl tedavi edilir?
Şistozomiyaz hastalığının tedavisi, durumun şiddetine bağlı olarak kişiden kişiye değişir. Şistozomiyaz için tedavi yöntemleri şöyledir:
Antihelmintik ilaçlar: Praziquantel gibi ilaçlardır. İlaç, farklı hastalara çeşitli dozlarda uygulanır. Kadınlarda alt üreme sistemi anormalliklerinin tedavisine yardımcı olur.
Diğer ilaçlar: Kusma, karın ağrısı veya iltihaplanma gibi hafif ila orta şiddette semptomları tedavi eden ilaçlar verilebilir.
Hastalığın yaygın olduğu bölgelere seyahat edecek kişiler, bu hastalığa karşı bazı önlemler almalıdır. Örneğin; tatlı suların bulunduğu bölgelerde yürümek ve yüzmekten kaçının. Güvenli su için. Şişe suyu bulamazsanız mutlaka suyunuzu kaynatıp öyle için.
