Rift Vadisi Ateşi Nedir, Neden Olur? Belirtileri ve Tedavisi
Rift Vadisi ateşi; sığır, manda, koyun, keçi ve deve gibi Sahra altı Afrika’daki evcil hayvanlarda görülen viral bir hastalıktır.
Hastalanan hayvanların kan, vücut sıvısı veya dokuları ile temas ya da sivrisinek ısırığı ile bulaşır. Kişiden kişiye bulaştığına dair bir kanıt yoktur.
Bunyavirales takımının Phlebovirus cinsinin bir üyesi olan RVF virüsü, bu hastalığa neden olmaktadır.
1931’de virüs, bir salgınla ilgili soruşturma sırasında Kenya’nın Rift Vadisi’ndeki bir çiftlikteki koyunlarda bulundu.
O zamandan beri Sahra altı Afrika’da salgınlar rapor edildi. Örneğin, 1977’de Mısır’da bir salgın bildirildi. RVF virüsü Mısır’a enfekte hayvan ticareti ve Nil’in sulama sisteminden girmiştir.
El Nino olayı ve geniş çaplı sellerin ardından 1997-98 yıllarında Kenya, Somali ve Tanzanya’da büyük bir salgın meydana geldi.
Eylül 2000’de Rift Vadisi ateşi, Afrika’dan hayvan ticareti nedeniyle Suudi Arabistan ve Yemen’e yayıldı. Hastalığın Afrika dışında ilk kez rapor edildiği olay budur. Bu olay ile hastalığın Asya ve Avrupa’nın diğer bölgelerine yayılma olasılığı arttı.
Rift Vadisi ateşinin belirtileri nelerdir?
Hastalığın belirtileri RVF virüsüne maruz kaldıktan sonraki iki ila altı gün arasında ortaya çıkar. Rift Vadisi ateşi belirtileri şunlardır;
RVF belirtileri 4 ila 7 gün arasında sürer. Bu sürenin ardından antikorlar gelişir. Bağışıklık tepkisi belirginleşir. Böylece virüs kandan kaybolur.
Hastalar genellikle semptomları yaşadıktan bir ila iki hafta sonra iyileşir.
Belirtiler baş gösterdikten bir ila üç hafta sonra, bulanık görme ve görme yetisi azalır. Bununla birlikte göz lezyonları ortaya çıkabilir. Lezyonlar genellikle 10 ila 12 hafta sonra kaybolur.
İnsanlarda şiddetli RVF formu
Rift Vadisi ateşi olan hastaların küçük bir kısmında hastalığın çok daha şiddetli olan bir formu gelişir. Üç farklı sendromdan biri oluşabilir:
Oküler (göz) hastalığı (vakaların %0.5-2’si)
Meningoensefalit (vakaların %1’inden azı)
Hemorajik ateş (vakaların %1’inden azı).
Rift Vadisi ateşi nasıl bulaşır?
Hastalanan insanların çoğu, enfekte hayvanların kanı veya organlarıyla doğrudan veya dolaylı temas sonucu hastalığa yakalanır.
Örneğin, kesim sırasında hayvan sakatatlarını ellemek, hayvan doğumları yaptırmak, veteriner olmak RVF virüsüne yakalanma riskini artırır.
Bu nedenle, çobanlar, çiftçiler, mezbaha işçileri ve veteriner hekimler gibi bazı meslek grupları enfeksiyona daha duyarlıdır.
Ayrıca, bu virüs, enfekte bir bıçağın yara veya kesikle teması veya enfekte hayvanların kesilmesi sırasında oluşan aerosollerin solunması yoluyla da bulaşabilir.
Rift Vadisi ateşi nasıl tedavi edilir?
Rift Vadisi ateşinin tedavisi, belirtileri hafifletmeye yardımcı olacak şekilde ağrı kesici ve ateş düşürücülerle yapılır. Hastaların çoğu, hastalığın başlangıcından bir ila iki hafta sonra iyileşir. Daha şiddetli vakalar, hastaneye yatış ve destekleyici bakım ile tedavi edilir.
Rift Vadisi ateşine yakalanmamak için hastalığın yaygın olduğu bölgelerde yaşayan veya bu bölgelere seyahat eden kişilerin şu önlemleri alması gerekir:
Enfekte kan, vücut sıvıları veya dokularla temas etmeyin.
Enfekte kan veya dokularla temastan kaçınmak için, hastalığın yaygın olduğu bölgelerde hayvanlarla çalışan kişiler eldiven, çizme, uzun kollu kıyafet ve yüz siperi gibi koruyucu giysiler giymelidir.
Güvenli olmayan hayvansal ürünleri yemeyin. Tüm hayvansal ürünlerin tüketilmeden önce iyice pişirilmesi gerekir.
Sivrisineklere ve diğer kan emici böceklere karşı önlem alın.
Böcek kovucu ve cibinlik kullanın.
Açıkta kalan cildinizi korumak için uzun kollu kıyafet ve pantolon giyin.
