Peptik Ülser Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Peptik ülser, sindirim sistemi sularının, sindirim sisteminin dış yüzeyini yıpratmasıyla oluşan yaradır.

Midenin, oniki parmak bağırsağının veya yemek borusunun alt kısmında peptik ülser oluşabilir. Hazımsızlık benzeri ağrı, mide bulantısı ve kilo kaybı görülür.

Peptik ülser hastalığı mideyi etkilediğinde, buna gastrik ülser, on iki parmak bağırsağını etkilediğinde on iki parmak bağırsağı ülseri ve özofagusta olduğunda özofagus ülseri denir.

Peptik ülser neden olur?

Peptik ülser:

• H. pylori bakterisi
• Steroidal olmayan anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler)

Gastrik ve on iki parmak bağırsağı ülserlerini H. pylori bakterisi yapar. NSAID’ler daha az olası bir nedendir.

H. pylori, ülsere nasıl sebep olur?

• H. pylori bakterisi yiyecek ve su yoluyla vücuda girer . Mide ve on iki parmak bağırsağının astarını kaplayan mukusta yaşar. 
• Mide asidini daha az asidik hale getirerek nötralize eden bir enzim olan üreaz enzimi üretirler. 
• Bunu telafi etmek için, mide daha fazla asit üretir. Bu da mide astarını tahriş eder. Bakteriler ayrıca mide savunma sistemini zayıflatır ve iltihaplanmaya neden olur.

Steroidal olmayan anti-inflamatuar ilaçlar ülsere nasıl sebep olur?

• Non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID) baş ağrısı, adet dönemi ağrısı ve diğer ağrılar için kullanılan ilaçlardır. Aspirin bunlardan biridir.
• Bu ilaçlar midenin, koruyucu mukus tabakası yapma yeteneğini azaltır. Böylece mide, aside daha duyarlı hale gelir.

Peptik ülser diğer sebepleri ise şunlardır;

• Genetik
• Sigara kullanımı
• Alkol tüketimi
• Kortikosteroid kullanımı
• Zihinsel stres

Peptik ülserin belirtileri nelerdir?

Peptik ülserde en belirgin semptom hazımsızlıktır. Diğer belirtiler şunlardır:

• Yutma güçlüğü
• Yenen yiyeceklerin geri gelmesi
• Yedikten sonra kendini iyi hissetmemek
• Kilo kaybı
• İştahsızlık

Nadiren de olsa peptik ülser aşağıdaki gibi ciddi semptomlara neden olabilir:

• Kusma sonucu kan
• Siyah ve katran rengi dışkı veya koyu kırmızı kanlı dışkı
• Kalıcı ve şiddetli bulantı, kusma

Bu belirtiler görüldüğünde hemen doktora gitmek gerekir.

Peptik ülser nasıl tedavi edilir?

Tedavinin nasıl yapılacağı peptik ülserin nedenine göre değişir. 

• Proton pompa inhibitörleri (PPI): Bunlar midenin ürettiği asit miktarını azaltır. 

• H.pylori enfeksiyonu tedavisi: H.pylori bulunan hastalar genellikle PPI ve antibiyotiklerle tedavi edilir.

• Steroidal olmayan anti-inflamatuar ilaçlar: Ülser NSAID’lerden kaynaklanıyorsa, hasta bunları bırakmalıdır.

Peptik Ülser Bitkisel Tedavisi

Bal

Bal, peptik ülsere neden olan bakterilerle savaşmaya yardımcı olur.

• Bir bardak ılık suya bir yemek kaşığı balı ekleyin. 
• İyice karıştırın ve üzerine bir tutam tarçın ekleyin. 
• Karışımı için. Bunu günde 2 kez içebilirsiniz.

Zencefil

Zencefil, ülserin şiddetini azaltır. 

• Bir bardak suya bir çay kaşığı rendelenmiş zencefil ekleyin. 
• 5 dakika kaynattıktan sonra süzün.
• Çay soğuduktan sonra üzerine bal ekleyin ve için. 
• Günde üç defa içebilirsiniz.

Muz

Çiğ muz, fosfatidilkolin ve pektin gibi bileşikler içerir. Bu bileşikler mide mukozasının ülserojenlere karşı direncini güçlendirir.

• Günde en az üç kere olgun bir muz yiyin.

Aloe vera suyu

Aloe vera jeli, iltihap giderici özelliği ile peptik ülserin iyileşmesini hızlandırır.

• Gün içinde bir bardak taze aloe suyu için. 

Lahana

Lahana, glutamin adı verilen zengin bir amino asit kaynağıdır. Bu bileşik, ülserlerden zarar gören gastrointestinal zarın beslenmesine ve onarılmasına yardımcı olur. 

• Lahanayı doğrayın. Meyve sıkacağına atıp suyunu sıkın.
• Günde bir kez lahana suyu içebilirsiniz.

Meyan kökü

Bilimsel araştırmalar meyan kökünün ülser durumunda koruyucu etki sağladığını.

• Bir bardak suya iki çay kaşığı meyan kökü ekleyin. 
• 5 dakika kaynattıktan sonra süzün.
• Soğuduktan sonra bal ekleyerek için.
• Günde 2 kere içebilirsiniz.

Kızılcık suyu

Kızılcık suyu, Helicobacter pylori’nin bağırsak astarına yapışmasını önleyen proantosiyanidinler gibi bileşikler içerir.

• Günde iki kez bir bardak şekersiz kızılcık suyu için.

Çemen otu tohumu

Çemen otu tohumu iltihap gidericidir. Hasar gören bağırsak zarının mukusunun yenilenmesine yardımcı olur. Bundan dolayı peptik ülserin tedavisinde kullanılır.

• 2 yemek kaşığı çemen otu tohumunu bir bardak suda kaynatın. Su seviyesi yarıya düşene kadar kaynatmaya devam edin.
• Süzün ve biraz soğuduktan sonra için.
• Günde 1 kere içebilirsiniz.

Karahindiba çayı

Karahindiba, iltihap giderici etkisi ile peptik ülserin şiddetini azaltır ve iyileşmesini hızlandırır.

• 2 çay kaşığı karahindiba çayını bir bardak sıcak suya ekleyin. 
• 10 dakika bekledikten sonra süzün.
• Ilık çaya biraz bal ekleyin ve için. 
• Günde 3 defa içebilirsiniz.

Peptik ülsere iyi gelen yiyecekler nelerdir?

Beslenme peptik ülserin tedavisi ve önlenmesi için çok önemlidir. Acı biber, sarımsak, karabiber ve kafein gibi asit üreterek mideyi uyaran yiyeceklerden uzak durmak gerekir. Alkolden de uzak durmak gerekir.

Peptik ülser diyeti, bol miktarda A vitamini ve kolay eriyen lifler sağlayan yiyecekler içermelidir:

Çözünür lif kaynakları

• Yulaf
• Elma
• Portakal
• Havuç
• Psyllium kabuğu
• Bakliyat
• Keten tohumu
• Fındık
• Arpa

A vitamini kaynakları

• Karaciğer
• Brokoli
• Ispanak
• Tatlı patates
• Kara lahana

Antioksidan oranı yüksek olan çilek gibi dutsu meyveler de tavsiye edilir. Yeşil çay laboratuvar koşullarında H. pylori bakterisinin büyümesinde kısıtlayıcı bir etki göstermiştir. 

Peptik ülser tedavi edilmezse ne olur?

Ülser tedavi edilmezse komplikasyon yani başka durumlara neden olma riski artar. Peptik ülser komplikasyonları şunlardır:

• İç kanama
• Hemodinamik instabilite
• Ülserin mide duvarından veya ince bağırsağın içinden bir delik açtığı peritonit
• Yara dokusu
• Pilorik stenoz

Peptik ülserler tekrar edebilir.