Pelin otu (Artemisia absinthium) kendine özgü aroması, otsu lezzeti ve sağlık yararları olan bir bitkidir. Menstrüel ağrı, eklem ağrısı ve hatta kanser dahil olmak üzere bazı sağlık sorunlarını tedavi etmek için kullanılan kök bazlı çok yıllık bir bitkidir.
Avrupa’ya özgü olsa da, Asya, Afrika, Güney Amerika gibi çeşitli iklimlerde kolayca yetişir.
Kadifemsi beyaz veya yeşilimsi gümüş sapları, sarı-yeşil yaprakları ve parlak veya soluk sarı olan soğanlı çiçekleri vardır. Bitkinin tüm parçaları yüzlerce yıldır geleneksel tıbbi uygulamalarda kullanılmaktadır.
Hollandalı ressam Vincent Van Gogh da dahil olmak üzere 19. yüzyıl sanatçılarının favorisi olan ve çok sayıda olumsuz etkiye neden olduğu iddia edilen Fransız likörü absent deki kullanımı nedeniyle ün kazandı.
Uzun süre, bir halüsinojen ve potansiyel zehir olarak kabul edilen pelin otu bitkisi, 1912’den 2007’ye kadar, yaklaşık bir yüzyıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri’nde yasaklandı.
Aşağıda “pelin otu ne işe yarar”, “pelin otu faydaları ve zararları” gibi pelin bitkisi hakkında bilmeniz gerekenler anlatılacaktır.
Pelin Otunun Özellikleri
Pelin otu genellikle bir ekstrakt veya çay olarak kullanılır. Yağı, bitkinin saplarından ve yapraklarından yapılırken, bir ekstrakt veya özünü elde etmek için, tüm bitki kullanılabilir.
Bu formülasyonlar kalori, vitamin veya mineral içermez, ancak “thujone” gibi çok sayıda bitki bileşiği içerir.
Bu bileşik, moleküler düzeyde farklılık gösteren alfa ve beta-thujone olmak üzere iki şekilde oluşur. Bu farklılıklar küçük olsa da anlamlıdır çünkü alfa-thujone daha toksiktir. Ayrıca pelin ağacındaki birincil aktif maddedir.
Thujone bileşiğinin, merkezi sinir sistemi üzerinde sakinleştirici etkilere sahip bir nörotransmitter olan gama aminobutirik asidi (GABA) bloke ederek, beyni heyecanlandırdığı düşünülmektedir.
Bu bileşiğin bazı yararları olabilir, ancak fazla miktarda thujone tüketmek zehir etkisi gösterir, nöbetlere ve hatta ölüme sebebiyet verebilir.
Pelin Otunun Faydaları Nelerdir?
Pelin, geleneksel Çin tıbbı gibi bazı ülkelerde birçok uygulamaya sahiptir.
Absent içeceğinin halüsinasyon, uykusuzluk ve konvülsiyonlara neden olduğu bilgisine rağmen, bu bitki bir halüsinojen olarak kabul edilmez.
Acıyı hafifletir
Pelin, ağrı hafifletici ve iltihap önleyici özellikleri nedeniyle uzun zamandır araştırılmaktadır. Örneğin, bu bitki eklem iltihabından kaynaklanan ağrılı bir durum olan osteoartritin hafiflemesine yardımcı olur.
Diz osteoartriti olan 90 yetişkinde yapılan 4 haftalık bir çalışmada, günde 3 kez % 3 pelin içeren deri merhemi uygulamak hem ağrı seviyesini hem de fiziksel fonksiyonu iyileştirmeye yardımcı oldu.
Bileşiklerinin çok konsantre olması ve yanığa yol açabilme ihtimali nedeniyle, bitkinin kendisi asla doğrudan cilde uygulanmamalıdır.
Şu anda, pelin otu ekstraktı ve çayının ağrıyı azaltıp azaltmadığını belirlemek için yeterli araştırma yoktur.
Paraziter enfeksiyonlarla savaşır
Pelin, Eski Mısır’da bağırsak solucanlarını tedavi etmek için kullanılmıştır. Parazitle mücadele özelliği “thujone” bileşiğinden kaynaklanmaktadır.
Özellikle, hayvan ve test tüpü çalışmaları, bitkinin tenyalar ve diğer parazitlerle savaşabileceğini göstermiştir.
Antioksidan özelliklere sahiptir
Thujone bileşiğinin yanı sıra, kayda değer bir başka pelin otu bileşiği “chamazulene”dir. Bir antioksidan görevi görür ve en çok bitkinin uçucu yağlarında yoğunlaşır.
“Chamazulene” gibi antioksidanlar, vücuttaki kanser, kalp hastalığı, Alzheimer ve diğer rahatsızlıklar ile ilişkili oksidatif stresle savaşır.
İltihapla mücadele eder
Pelin ağacında bulunan başka bir bitki bileşiği olan “Artemisinin”, vücutta iltihapla savaşmaya yardımcı olur. Uzun süreli iltihaplanma çeşitli kronik hastalıkları tetikler.
Artemisinin, bağışıklık sistemi tarafından salgılanan ve iltihaplanmayı destekleyen proteinler olan sitokinleri engellediği düşünülmektedir.
Çalışmalara göre, pelin otu, sindirim sistemi astarının iltihabı anlamına gelen Crohn hastalığını hafifletmeye yardımcı olur. Bu rahatsızlığın semptomları ishal, yorgunluk, karın krampları ve diğer sindirim sorunlarıdır.
Adet ağrısını hafifletir
Pelin otu, adet kramplarını tedavi etmek için kullanılmıştır. Aynı zamanda adet döngüsünü uyarmak için de kullanıldı.
Araştırmalar, birincil dismenore (ağrılı adet kramplarını içeren durum) tedavisine yardımcı olabileceğini göstermektedir. Süreç, rahim ve çevresindeki damarlarda kan dolaşımını iyileştirir. Aynı zamanda kan durgunluğunu gidererek daha iyi bir sağlık durumu sağlar.
Eklem ağrısını azaltmaya yardımcı olur
Pelin otu, yakı tekniğinde kullanıldığında eklem ağrılarını tedavi edebilir. Pelin otunun aktif bileşenlerinden biri olan Borneol, artrit nedeniyle oluşan ağrıyı giderebilir.
Kanseri önlemeye yardımcı olabilir
Pelin bitkisinin temel bileşeni olan artemisinin kanser hücreleri için toksik olduğu bulunmuştur.
California pelin özlerinin meme kanseri hücrelerine karşı etkili olduğu bulundu. Ancak bu pelin çeşidi normal insan hücrelerine de saldırabilir – bu nedenle kanser tedavisini desteklemek için bunu kullanmadan önce dikkatli olmak gerekir. Araştırmanın çoğu ön aşamadadır. Somut bir sonuca varmak için klinik araştırmalardan daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır.
Pelin Otu Kapsülü Dozaj ve Güvenlik
Araştırma eksikliğinden dolayı, bu bitki için belirli bir dozaj kılavuzu mevcut değildir.
Aynı zamanda, çeşitli devlet kurumları, bileşikleri toksik etkiler üretebileceğinden, pelin bitkisi ürünlerine kısıtlamalar getirmiştir.
Ne kadar kullanacağınızı bilmiyorsanız, mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.
Pelin Otu Yan Etkileri
Aşağıdaki durumlarda pelin otu kullanmaktan kaçınmak gerekir.
Gebelik
Hamileyseniz bu bitki ve bu bitkiden elde edilen ürünleri kullanmamalısınız. Pelin otu, rahmin kasılmasına ve menstrüasyonu tetiklemesine neden olabilir. Bu hamile kadınlarda düşüğe neden olabilir.
Emzirme ve erken çocukluk
Emziren bireyler ve çocuklar tarafından pelin otu alımının etkileri konusunda çok fazla bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle hamile ve emziren kadınlar bundan kaçınmalıdır.
Epilepsi
Thujone beyni uyarır ve nöbetlere neden olduğu bilinmektedir. Pelin ayrıca gabapentin ve primidon gibi yaygın anti-nöbet ilaçlarının etkinliğini azaltabilir.
Kalp hastalığı
Bu bitkinin, warfarin ile alınması bağırsak kanamasına neden olabilir.
Böbrek sorunları
Pelin böbrekler için toksiktir ve böbrek yetmezliği riskini artırabilir.
Bazı alerjiler
Asteraceae / Compositae bitki ailesinden bitkilere alerjisi olan bireyler (kanarya otu, kadife çiçeği, papatyalar ve krizantemler dahil) pelin otu kullanımı sonucunda alerji yaşayabilir. Bunlar hapşırma ve diğer sinüsle ilgili semptomlar, dermatit ve döküntüleri içerir.
Yüksek dozda pelin sindirim bozukluğu, böbrek yetmezliği, bulantı, kusma ve nöbetlere neden olabilir. Ancak çayda bulunanlar gibi küçük dozlarda alıyorsanız, bu yan etkileri yaşamanız olası değildir.
Bu bitki ve diğer thujone içeren ürünlerin çok büyük miktarlarda kullanımı, ölümcül olabilir, ancak insanlarda öldürücü dozu belirlenmemiştir.
Ayrıca, doğrudan cilde uygulanırsa yanığa neden olabilir. Topikal olarak kullanıyorsanız, sadece merhem veya losyon olarak kullanın.
4 hafta ve daha uzun süre düzenli olarak pelin otunun herhangi bir formunu almamalısınız. Uzun vadeli kullanımı hakkında güvenliği ve yan etkileri bilinmemektedir.
Pelin Nasıl Kullanılır?
Pelin sapları, yaprakları ve çiçekleri genellikle bir çay haline getirilmek üzere kurutulur. Ayrıca, bitki bazen ek formda ve bitkisel karışımlarda bulunabilir.
Cilde uygulamak için uçucu yağı ekstrakte edilir, losyon veya merhemlerde seyreltilerek kullanılır.
Kuru pelin, ayrıca kapsül, öz ve tentür olarak bulunur. Ancak bu ürünlerin güvenliği denetlenmediği için dikkatli olmalı ve güvenilir olanları tercih etmelisiniz.
Sonuç olarak;
Pelin otu, acı bir bitkidir. Halüsinojenik olmasa da, bitki bileşiği thujone toksik ve hatta büyük miktarlarda ölümcül olabilir.
Bu bitki ve bitkiden elde edilen ürünler ılımlı olarak alındığında faydalıdır. Bu faydalar, iltihaplanma ve parazitik enfeksiyonlarla savaşmanın yanı sıra ağrıyı hafifletmeyi içerir.
Epilepsi veya hamile olan, emziren veya belirli ilaçları alan kişiler bundan kaçınmalıdır.
