Plastiğin Zararları Neler? Neden Plastik Eşya Kullanmamalı?

Plastik eşyalar hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Yiyecekleri saklamaktan banyo malzemelerine; plastik poşetlerden su şişelerine kadar, tamamen plastiğe bağımlı olarak yaşıyoruz.

Plastik; bilgisayar, cep telefonu gibi elektronik aygıtların teknolojik ilerlemesine büyük katkıda bulunmuştur. Ama yiyeceklerde plastik kullanmak pek de iyi bir fikir değil. 

Neden mi? Yazıyı okuduktan sonra plastiğin hayatımıza sandığımızdan fazla zarar verdiğini daha iyi anlayacağız. 

Plastik nedir?

Plastikler, modern dünyamızın temel malzemesi. İçeriğinde bulunan Bisfenol A (BPA), talatlar, antiminitroksit, bromlu alev geciktiriciler, poliflorlu kimyasallar gibi maddeler, çevre ve insan sağlığı için büyük risk oluşturuyor. Toprak kirliliği, su kirliliği, hava kirliliği gibi ciddi çevre kirliliğine neden oluyor. 

Plastik nasıl yapılır?

Plastik, katalizörlerin varlığında polimerizasyon adı verilen bir işleme tabi tutulan kömür, doğal gaz, selüloz, tuz ve ham petrol gibi doğal ürünlerden yapılır. Elde edilen polimerler olarak adlandırılan bileşikler, plastik yapmak için katkı maddeleri ile daha da işlenir. 

Yiyecek ve içeceklerde kullanılan plastik çeşitleri

Yiyecekleri saklamak için kullanılan plastik türleri şöyle: 

  • Polietilen tereftalat; plastik şişeler, salata sosu şişeleri ve plastik kavanoz yapımında kullanılır.
  • Süt paketlerinde kullanılan yüksek yoğunluklu polietilen, plastik torbalarda ve plastik ambalajlarda kullanılan düşük yoğunluklu polietilen.
  • Yoğurt kaplarında, şişe kapaklarında ve pipetlerde kullanılan polipropilen.
  • Gıda kaplarında, tek kullanımlık tabaklarda, gıda ambalajında ​​ve otomatlarda kullanılan polistiren.
  • Su şişelerinde, yiyecek saklama kaplarında, içecek kaplarında ve küçük cihazlarda kullanılan polistiren. 

Plastik neden zararlıdır?

Tek bir plastik parçada yaklaşık 5-30 farklı kimyasal madde kullanılır. Biberonlar 100 veya daha fazla kimyasal içeren birçok plastik parçadan yapılır. Peki plastik neden zararlı? İşte sebepleri…

Plastikteki kimyasallar kilo almaya neden olur

  • Plastik, insan vücudunda östrojen gibi davranan ve vücuttaki östrojen reseptörlerine bağlanan Bisfenol A (BPA) içerir. Bu bileşik vücudun dengesini bozar, insülin direncini artırarak kilo almaya neden olur.
  • Yayınlanan bir çalışma, BPA maruziyetinin vücuttaki yağ hücrelerinin sayısını artırdığını göstermiştir. 

Zararlı bileşikler yiyeceklere girer

  • Zehirli kimyasallar plastikten sızar ve neredeyse hepimizin kanında ve dokusunda bulunur. 
  • Plastik vücutta östrojen hormonları ile temas ettiğinde, kalp hastalığı, diyabet, nörolojik bozukluklar, kanser, tiroid disfonksiyonu, genital malformasyonlar ve daha fazlası gibi çeşitli hastalıkların riskini artırır. 

Doğurganlık ve üreme problemlerine neden olur

  • Ftalat, plastiklerin yumuşak ve esnek hale getirilmesinde kullanılan zararlı bir kimyasaldır. Yiyecek kapları, güzellik ürünleri, oyuncak, boya ve duş perdelerinde bulunur.
  • Bu toksik kimyasal, bağışıklık üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir ve doğurganlığı doğrudan etkileyen hormonlara müdahale eder.
  • Buna ek olarak, BPA düşüğe yol açabilir ve kadınların gebe kalmasını zorlaştırabilir.
  • Bir araştırma, plastikte bulunan toksinlerin, çocuklarda doğum kusurlarına ve gelişim sorunlarına neden olabileceğini göstermiştir.

Plastikler asla kaybolmaz

  • Plastik, sonsuza kadar dayanacak bir malzemedir.
  • Tüm plastiklerin yüzde 33’ü – su şişeleri, poşetler ve pipetler – sadece bir kez kullanılır ve atılır.
  • Plastik biyolojik olarak parçalanamaz; daha küçük parçalara ayrılır.

Plastik yeraltı sularını bozar

  • Plastiklerden gelen zehirli kimyasallar yeraltı sularına sızarak göllere ve nehirlere akar.
  • Plastikler yaban hayatını da tehdit ediyor. Dünya’nın son derece uzak bölgelerinde bile plastik çöpler bulunuyor.

Besin zincirini bozar

  • Okyanuslarımızdaki en küçük canlılar olan planktonlar bile mikroplastikleri yiyor ve onların tehlikeli kimyasallarını emiyor. 
  • Küçük, parçalanmış plastik parçaları, onlarla beslenen daha büyük deniz yaşamını sürdürmek için gereken alglerin yerini alıyor.

plastiğin zararları

Plastiklerin zararlı etkileri nasıl azaltılır?

Plastiklerin insan sağlığı için ne kadar tehlikeli olduğu ortada. Gezegenimizden plastikleri temizlemek biraz zor olsa da, kendi hayatımızdan elimizden geldiğince uzaklaştırmalıyız. 

Nasıl mı? İşte bu konuda yapabilecekleriniz…

  • Plastik poşet almak yerine bez alışveriş çantası kullanın.
  • Kimyasalların sızmasını önlemek için plastik kapları güneşe tutmayın.
  • Plastik yiyecek ve içecek kapları kullanmaktan kaçının ve plastik yerine çevre dostu alternatiflerini kullanın.
  • Plastik şişeleri cam şişelerle değiştirin.
Yazıyı Paylaşın!!!

One comment

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

  1. Gap shundaki yoĝ dolayotgan vaxtim bakalashka xam yoĝga qushilib tushib erib ketdi savol
    Usha yoĝdan foydalansam buladimi