Kırmızı lahana olarak da adlandırılan mor lahana bitkisi “Brassica” bitki grubuna aittir. Bu grup brokoli, Brüksel lahanası ve lahana gibi sebzeleri içerir.
Yeşil lahanaya benzer bir tadı vardır ancak mor çeşidi, daha güçlü kemikler ve daha sağlıklı bir kalp gibi, sağlık yararları ile bağlantılı faydalı bitki bileşiklerinde daha zengindir.
Mor lahananın, iltihaplanmayı azalttığı ve bazı kanser türlerine karşı koruduğu bilinmektedir. Üstelik, çok yönlü bir sebzedir; çiğ, pişmiş yenebilir veya fermente edilerek turşulara eklenebilir.
Mor Lahana Besin Değeri
Mor lahana kalorisi düşük olmasına rağmen, etkileyici miktarda besin içerir. Bir bardak (89 gram) kıyılmış, çiğ, mor lahana besin içeriği şöyledir:
Mor lahana, hücresel hasara karşı korunmaya yardımcı olan harika bir antioksidan kaynağıdır ve bununla birlikte diğer faydalı bitki bileşiklerini de içerir.
Antioksidanları; C vitamini, karotenoidler, antosiyaninler ve kaempferol gibi flavonoid antioksidanlardır. Bu bileşikler yeşil lahanadan daha fazla miktarda bulunur. Araştırmalar yaklaşık 4,5 kat daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Aynı zamanda güçlü kalp sağlığı yararları ve kanserle mücadele özellikleri sağlayan kükürt bakımından zengin bir bileşik olan iyi birsülforafankaynağıdır.
Bağışıklık sistemini güçlendirir
Mor lahana, vücudun güçlü bağışıklık sistemine sahip olması için gerekli, çok önemli bir antioksidan olan C vitamini içerir. Bağışıklık sistemi için ilk savunma hattını oluşturan beyaz kan hücrelerinin aktivitesini uyarır.
C vitamini gibi besleyici yoğun antioksidanların, reaktif türlerin zararlı etkilerini en aza indirmeye yardımcı olmak için yüksek antioksidan potansiyeline sahip olduğu bilinmektedir. Yüksek miktarda C vitamini içeren gıdalardan biri olan mor lahana, önemli bir bağışıklık sistemi güçlendiricisidir.
Kontrolsüz serbest radikal üretimi, işlevini ve savunma mekanizmasını bozabileceğinden, bağışıklık sistemi oksidan ve antioksidan dengesine son derece hassastır. Bu serbest radikaller vücutta oluşabilir ve doku hasarını artırabilir.
Bununla birlikte, antioksidanlar, bağışıklık sistemi için mükemmel savunma mekanizmalarıdır ve kanser dahil davetsiz misafirlerle savaşmaya yardımcı olabilir.
Ek olarak, vücudu ve hücreleri birbirine bağlı ve sağlam tutan kolajen oluşumu için C vitamini önemlidir.
İltihapla mücadeleye yardımcı olur
Mor lahana, birçok hastalığa neden olduğu düşünülen iltihapla mücadeleye yardımcı olur.
İnsan bağırsağının yapay bir modelini kullanan bir test tüpü çalışması, bazı çeşitlerinin bağırsak iltihabı belirteçlerini % 22–40 oranında azalttığını buldu.
Mor lahana yağrağının cilde uygulanması da iltihaplanmayı azaltmaktadır. Örneğin, dizlerini günde bir kez lahana yaprakları ile kaplayan artritli yetişkinler, dört haftalık sürenin sonunda daha az ağrı hissettiğini bildirdi.
Ayrıca yaprakları, doğum sonrası erken dönemde süt arzı ve kan akışının artması nedeniyle göğüs ağrısı, şişlik ve iltihabı azaltmaktadır.
Kalp sağlığını iyileştirir
Mor lahana kalbe fayda sağlar. Bu fayda bitkiye karakteristik rengini veren flavonoid antioksidanlar olan antosiyaninlerin içeriğinden kaynaklanmaktadır.
Yüksek antosiyanin tüketimi, kan basıncını ve kalp hastalığı riskini düşürme ile bağlantılıdır. Mor lahana 36’dan fazla antosiyanin içerir.
Kemikleri güçlendirir
Mor lahana, C ve K vitaminlerinin yanı sıra az miktarda kalsiyum, mangan veçinko gibi kemikler için yararlı besinler içerir. Bu besinler, kemik oluşumunda rol oynar ve kemik hücrelerinin hasardan korunmasına yardımcı olur.
Aynı zamanda K1 vitamini bakımından da zengindir. K1 Vitamini çoğunluklayeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Bu onu hayvansal ürünlerde ve fermente gıdalarda bulunan K2 vitamininden ayırır.
Bazı kanserlere karşı koruma sağlar
Bazı kanser türlerine karşı korunmaya yardımcı olabilir. Uzmanlar bunun sülforafan ve antosiyanin içeriğinden kaynaklandığını belirtmektedir.
Mor lahana ve diğer sebzelerde bulunan sülforafanın, kanser hücrelerinin öldürülmesini sağladığı veya bunların büyümesini ve yayılmalarını önleyebildiğini gösteren kanıtlar vardır.
Hücre ve hayvan çalışmaları, antosiyaninlerin benzer anti kanser etkilerine sahip olabileceğini göstermektedir. Antosiyaninler, mor lahana dahil kırmızı, mor ve mavi renkli meyve ve sebzelerde bulunur.
Bağırsak sağlığını güçlendirir
Mor lahana, bağırsakların fonksiyonunu iyileştirir. Bağırsaktaki iltihabı azaltabildiğine ve bağırsak mukozitini azalttığına dair kanıtlar vardır.
Aynı zamanda bağırsakları sağlıklı tutan ve yiyecekleri daha kolay sindirmeyi sağlayan iyi bir lif kaynağıdır.
Çözünmeyen lif, içeriğindeki lifin yaklaşık % 70’ini oluşturur. Dışkıya hacim kazandırır ve yemeğin bağırsaklarda daha kolay hareket etmesine yardımcı olur yani kabızlık riskini azaltır.
Kalan % 30, bağırsaklarda yaşayan faydalı bakteriler için yiyecek sağlayan çözünebilir bir liftir. Bu bakteriler bağırsak hücrelerini besleyen asetat, butirat ve propiyonat gibi kısa zincirli yağ asitleri (SCFA’lar) üretir.
Araştırmalar, SCFA’ların iltihabı, Crohn hastalığı, irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve ülseratif kolit gibi bağırsak rahatsızlıklarının diğer semptomlarını azaltabileceğini göstermektedir.
Kronik hastalıklarla savaşır
Normal insan yaşamı boyunca, ne kadar sağlıklı yaşarsanız yaşayın, hücre dejenerasyonu gerçekleşecektir. Bununla birlikte, antioksidan bakımından zengin yiyecekler yemek, vücuda ciddi kronik hastalıkları önlemek ve bunlarla mücadele etmek için mümkün olan en iyi şansı verebilir.
Mor lahana antioksidan kapasitesi yüksek sebzelerden biridir. Mor lahana, lahana ve brokoli gibi turpgil sebzelerinin vücuda kanser, kalp hastalığı ve diyabet gibi kronik hastalıkları önlemede yardımcı olduğu düşünülmektedir.
Erken yaşlanmayı engeller
Mor lahanada bulunan farklı antioksidanlar, ciddi hastalıklar açısından serbest radikallerin etkisinden korumaya yardımcı olur. Bunun dışında serbest radikaller nedeniyle oluşan yaşlanma belirtilerinin azalmasını da sağlar.
Aynı zamanda cildin gergin, taze ve esnek kalmasına, yaşlandıkça ortaya çıkan yaşlılık lekelerinin ve kırışıklıkların azalmasına yardımcı olur.
Ek olarak, mor lahanada bulunan önemli miktarda A vitamini, cilt hücrelerinin yeniden büyümesi, cilt sağlığı, güneş hasarından korunma ve cildin esnekliği için değerlidir.
Gözler için faydalıdır
A vitamini sadece cilt için değil, gözler için de faydalıdır. Düzenli olarak A vitamini yönünden zengin gıdaların tüketilmesi ile makula dejenerasyonu ve katarakt oluşumu engellenebilir. A vitamini ayrıca yaşlandıkça göz sağlığını sürdürmek için gerekli olan beta karotene dönüştürülebilir.
Alzheimer hastalığını önleyebilir
Alzheimer hastalığı esas olarak yaşlandıkça ortaya çıkar. Birkaç yıldır bu hastalık için önleyici tedbirler ve çareler bulmak için farklı araştırmalar yapılmıştır.
Mor lahananın, insanların bilişsel aktivitelerini korumada çok güçlü olduğu keşfedildi. Mor lahanada bulunan antosiyaninler beyni Alzheimer hastalığına karşı korur.
Zayıflamaya yardımcıdır
Mor lahananın kalorisi çok düşük ve diyet lifi bakımından yüksektir ve temel vitamin ve minerallerle doludur. Mor lahana yemek, fazla kalori almadan, daha tok hissetmeye yardımcı olur.
Mor Lahana Alerji Yapar mı?
Bazı kişilerde mor lahana ve aynı aileye mensup sebzelere karşı alerji gelişebilir. Bu durumda bu tür sebzeleri tüketmemek gerekir.
Mor Lahana Nasıl Yenir?
Çok yönlü bir sebzedir. Çiğ veya pişmiş olarak yiyebilir ve çeşitli yemeklere ekleynebilir.
Örneğin et veya fasulye ile kavrulabilir veya sote edilebilir veya çorbalar, salatalar ve sıcak yemekler için zengin bir garnitür olarak kullanılabilir.
Ayrıca salatası ve turşusu yapılır.
Mor Lahana Nasıl Saklanır?
Mor lahanayı yıkayarak buzdolabının sebze bölümünde bir haftaya kadar bozulmadan saklayabilirsiniz.
Sonuç olarak;
Mor lahana, çeşitli sağlık yararları ile bağlantılı, besin bakımından zengin bir sebzedir. İltihabı azaltma, kalp ve kemik sağlığını koruma, bağırsakları güçlendirme ve kanser riskini düşürme, temel yararlarındandır.
