Mor Havuç Faydaları ve Besin Değeri Nedir?

Havuç, çeşitli renklerde bulunan lezzetli bir kök sebzedir. Mor havuç bu renkli çeşitler arasında özellikle dikkat çekicidir, mor meyve ve sebzelere özgü benzersiz sağlık yararları sunar.

Tüm havuç türleri oldukça besleyicidir ancak mor havuç özellikle iltihapla mücadele eden ve daha pek çok fayda sağlayan güçlü antioksidanlar bakımından zengindir.

Yazıda “mor havuç nedir”, “mor havuç faydaları, mor havuç neye iyi gelir” gibi sorulara cevap aranacaktır.

Mor Havuç Nedir?

Her ne kadar havuç deyince çoğu insanın aklına turuncu renkli bir sebze gelse de, havuç ilk olarak mor veya beyaz renkteydi.

Gıda mahsulü olarak kullanılan ilk havuç, MS 10. yüzyılda İran’da dönemin Pers İmparatorluğu’ndaydı ve bunlar mor ve beyaz renkteydi.

Modern, turuncu renkli havuç, genetik bir mutasyonun sonucu olarak geliştirilen bir havuç türünden kaynaklanmaktadır.

Kırmızı ve mor havuç Doğu çeşitleri olarak kabul edilirken, sarı, turuncu veya beyaz havuç Batı tipi havuçlar olarak bilinir.

Doğu tipi olarak bilinen havuçlar, günümüzde marketlerde yerini yaygın olarak kullanılan turuncu Batı tipine bırakmıştır.

Mor Havucun Besin Değeri

Tüm havuçlar – renklerinden bağımsız olarak – lif, potasyum, C vitamini, manganez, A vitamini ve bazı B vitaminleri gibi çeşitli besinler içerir.

Ek olarak, 1 kase (128 gram) çiğ havuç 52 kalori içerir ki, bu da düşük kalorili bir sebze olduğunu gösterir.

Mor havucun besleyici olmasının ve diğer havuç türlerinden ayrılmasının nedeni, antioksidan ve antosiyanin içeriğidir.

Antosiyaninler polifenol antioksidan ailesine aittir ve böğürtlen, üzüm, mor patates, mor lahana ve mor havuç gibi mor renkli meyveler ve sebzelerde bulunur.

Antosiyaninler gibi antioksidanlar, vücudu oksidatif strese karşı korur, bu da serbest radikal denilen reaktif moleküller ile vücuttaki antioksidanlar arasındaki dengesizlik anlamına gelir.

Oksidatif stres, kanser, zihinsel düşüş, kalp hastalığı ve yaşlanma gibi sağlık koşullarına neden olur.

Mor Havucun Faydaları Nelerdir?

Güçlü antioksidanlar içerir

Antosiyaninler, birçok etkileyici sağlık yararına sahip polifenol antioksidanlardır. Antosiyanin bakımından zengin gıdalarla (mor havuç gibi) beslenenler, özellikle bazı sağlık koşullarına karşı korunurlar.

Antosiyaninler, proinflamatuar sitokinler gibi potansiyel olarak zararlı bileşikleri azaltarak, anti-inflamatuar ajanlar olarak görev yapar. Bu bileşiklerin azaltılması kalp hastalığı gibi belirli durumların riskini azaltır.

Örneğin, 24 çalışmanın gözden geçirilmesi, antosiyanin yönünden zengin gıdaları yiyenlerin, kan akışını ve kan damarı işlevini, yemeyenlere göre daha fazla iyileştirdiğini göstermiştir.

Kötü kan akışı ve yetersiz kan damarı işlevi, kalp hastalığının ortak nedenleridir – bu risk faktörlerini iyileştirme, bazı kalp rahatsızlıkları riskini düşürür.

34.000’den fazla kadın üzerinde yapılan bir başka büyük çalışmada, günde 0.2 mg antosiyanin tüketenlerin, önemli derecede kalp hastalığı riski düşmüştür.

Antosiyaninlerin zihinsel düşüşe karşı korudukları da bilinmektedir.

Yedi çalışmanın incelenmesi, antosiyanin yönünden zengin gıdalar yedikten sonra çocuklarda, yetişkinlerde ve yaşlılarda sözel öğrenme ve hafıza dahil olmak üzere bazı zihinsel sonuçların arttığını göstermiştir.

Ek olarak, popülasyon çalışmaları, antosiyanin yönünden zengin gıdaları yemenin, tip 2 diyabet riskini azalttığını göstermektedir.

Antosiyaninlerin yanı sıra, klorojenik asit ve kafeik asit gibi başka polifenol antioksidanlar içerir. Mor havuç, ortalama olarak, diğer renkteki havuçlardan dokuz kat daha fazla polifenol antioksidan sağlar.

Polifenollerin sağlığı geliştirdiği ve kalp hastalığı riskini, zihinsel gerilemeyi ve belirli kanser türlerini azalttığı belirtilmektedir.

Anti-kanser etkileri vardır

Araştırmalar, mor havuçta bulunan güçlü antioksidanların, kanserle mücadele özelliklerine sahip olduğunu göstermektedir.

Test tüpü çalışmaları antosiyaninlerin meme, karaciğer, cilt, kan ve kolon kanseri hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleyebileceğini gözlemlemiştir.

Kolorektal kanserli 923 kişide ve kanserli olmayan 1.846 kişide yapılan bir çalışmada, yüksek miktarda mor sebze ve meyve tüketen kadınların, daha az mor meyve ve sebze tüketen kadınlara göre kolorektal kanser riskinin daha düşük olduğunu belirtmiştir.

Diğer çalışmalar hem erkek hem de kadınlarda benzer sonuçlar göstermektedir.

mor havuç yenir mi

Bazı tıbbi koşullara faydalıdır

Araştırmalar mor havucun, metabolik sendrom ve inflamatuar bağırsak koşulları dahil olmak üzere bazı tıbbi koşullara fayda sağlayabileceğini göstermektedir.

Metabolik sendrom

Metabolik sendrom, fazla miktarda göbek yağı ve yüksek kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri düzeyleri dahil olmak üzere bir grup belirti ile karakterize bir durumdur.

Metabolik sendrom kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve tüm nedenlere bağlı olarak ölüm riskini artırır.

Mor havuçta bulunan antosiyaninler, kolesterolü ve yüksek kan şekerini düşürmeye yardımcı olur – metabolik sendromun iki önemli belirtisi.

Hayvan çalışmaları mor havucun metabolik sendromla ilişkili diğer semptomları da iyileştirebileceğini göstermektedir.

Metabolik sendromlu sıçanlarda yapılan bir araştırma, mor havuç suyunu düzenli tüketmenin, karaciğer yağlanması, yüksek kan şekeri, yüksek tansiyon ve kalp kası sertliği gibi metabolik hastalıklarla ilişkili tüm semptomları iyileştirdiğini veya tersine çevirdiğini göstermiştir.

Kolit ve İnflamatuar Bağırsak Koşulları

İnflamatuar bağırsak hastalığı (İBH), sindirim sisteminin tamamı veya bir kısmında kronik inflamasyon olarak tanımlanır.

Tüp ve hayvan çalışmaları mor havucun, ülseratif kolit gibi bazı inflamatuar bağırsak koşullarına fayda sağlayabileceğini göstermektedir.

Bir çalışmada, mor havuç tozu ile beslenen farelerin, diğer tedavilere kıyasla, tümör nekroz faktörü-a ve interlökin-6 gibi pro-enflamatuar proteinlerin kan seviyelerini düşürdüğü gösterilmiştir.

Mor havuç ekstraktının bağırsak hücre iltihabını azaltma üzerindeki etkilerini araştıran bir test tüpü çalışmasında da benzer sonuçlar elde edildi.

Bu çalışmalardaki araştırmacılar, mor havucun anti-inflamatuar özelliklerinin, güçlü antosiyanin antioksidan içeriğinden kaynaklandığı sonucuna varmıştır.

Kan dolaşımını iyileştirir

Mor havuçta, dolaşımı iyileştirmek için harika olan yeterli miktarda demir vardır ancak C vitamini ve diğer antioksidanların varlığı, dolaşım sistemi içindeki kırılmayı ve tıkanmayı önlemeye yardımcı olur ve tüm metabolik süreçlerin normal şekilde devam etmesini sağlar.

Görüşü iyileştirir

Mor havuç, turuncu ve sarı çeşitlere göre daha az beta-karoten içermesine rağmen, bu havuçlarda da önemli miktarda lutein ve zeaksantin vardır ve bunların tümü görmeyi iyileştirmeye yardımcı olabilir. 

Bu antioksidanlar, retinadaki oksidatif stresi azaltacak, maküler dejenerasyonu önleyecek ve katarakt riskini azaltacaktır. 

Mor Havuç Zayıflatır mı?

İnsan çalışmaları, daha fazla sebze yiyenlerin, daha az sebze yiyenlere göre ağırlıklarının az olduğunu belirlemiştir. Bunun nedeni, havuç gibi sebzelerin kalorisinin düşük olmasıdır.

Mor havuç, peptid YY gibi tokluk hisleri üreten hormonları artırarak iştahı ve yiyecek alımını azaltmaya yardımcı olan iyi bir çözünür lif kaynağıdır.

100 kadında yapılan bir çalışmada, öğle yemeğinde 1,6 kase (200 gram) çiğ havuç yiyenlerin, çiğ havuç yemeyen kadınlara kıyasla, günün geri kalanında belirgin şekilde daha tok hissettiklerini ve daha az yediklerini gözlemledi.

Mor Havuç Nasıl Yenir?

Mor havuç sadece besleyici değildir, aynı zamanda çeşitli yemeklerde kullanılabilecek çok yönlü ve lezzetli bir sebzedir.

Diğer havuç çeşitlerine benzer tadı vardır ve aynı şekilde kullanılabilir. Mor havuç nasıl kullanılır?

– Soyup rendeleyin ve salatalara ekleyin.

– Bütün veya dilimlenmiş şekilde zeytinyağı, tuz ve karabiber ile kızartın.

– Humusa ekleyin.

– Rendeleyin ve hamur işlerine ekleyin.

– Meyve sularına ve smoothie’lere ekleyin.

– Kızartarak, diğer kızartmalara ekleyin.

– Rendeleyip zeytinyağı ve taze otlar ile lahana salatasına ekleyin.

– Çorba ve et yemeklerine ekleyin.

Sonuç olarak;

Mor havuç, etkileyici bir besin profiline sahiptir ve sağlığa faydalı vitamin, mineral ve güçlü bitki bileşikleri içerir.

Her türlü havuç besleyici ve sağlıklı olmasına rağmen, mor renkli olanı, güçlü antioksidan özellikleri olan antosiyaninler içerir.

Mor havuç yemek kalp sağlığına faydalıdır, kilo vermeye yardımcı olur, inflamasyonu ve bazı kanserlerin riskini azaltır. Bu parlak renkli sebze sağlık faydalarının yanında en sevdiğiniz yemeklerin çoğuna renk ve lezzet katar.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir