Meşe palamudu denince benim aklıma Buz Devri filminde meşe palamudunun peşinde koşan ve başına türlü işler gelen, ilkçağ sincabı scrat gelir. Gerçekten sevimli bir karakter ve filmde en sevilenlerden biri. Bir çizgi film karakterini bu kadar peşinde koşturduğuna göre bir hikmeti vardır dedik ve biz de meşe palamudunu incelemeye karar verdik.
Meşe palamudu, meşe ağacının meyvesidir. Meşe ağacının meyvesi ülkemizde palamut ya da pelit olarak da bilinir. Günümüzde çok az kullanım alanına sahip olsa da, eski toplumlar bir yiyecek olarak daha etkin şekilde kullanmışlar. Hem karınlarını doyurmak için, hem de faydalarından yararlanmak için.
Nedir meşe palamudunun yararları?
Kalbi koruması, enerji vermesi, sindirimi iyileştirmesi, kan şekerini düzenlemesi, kemikleri güçlendirmesi, ishali tedavi etmesi ilk etapta önümüze çıkan faydaları. Daha fazlasını yazının devamında anlatacağız.
Bakalım başka neler anlatacağız yazıda?“Meşe palamudu nedir”, “meşe palamudu ne işe yarar”, “meşe palamudu nasıl tüketilir”, “ meşe palamudu çiğ yenir mi”, “meşe palamudu hangi hastalıklara iyi gelir” gibi “meşe palamudu hakkında bilgi” vereceğiz.
Meşe palamudu ne işe yarar?
Quercus veya Lithocarpus cinsinin akrabası olan meşe palamudunun içinde yenilebilir bir yemiş olan, sert bir dış kabuğu var. Tepesinde yabancı dillerde cupula denen Türkçe’de karşılığı kubbe anlamına gelen bir sap kısmı bulunur.
600’den fazla çeşidi olan meşe palamudu 1 ila 6 cm uzunluğundadır, tamamen olgunlaşması 6 ila 24 ay sürer. Bu ağaç fındığı, Kuzey yarımkürede meşe ağaçlarından düşer veya sincaplar tarafından kış yiyeceği olarak biriktirilmek üzere toplanır.
Meşe palamudunun bazı kültürlerde özel bir yeri var. Özellikle Koreli ve Yerli Amerikalılar tarafından çok farklı şekillerde kullanılıyor. Çin ve Japonya da sık kullanılan yerlerden. Ülkemizde genellikle toz haline getirilip kullanılıyor. Çayı ve kahvesi de yapılıyor.
Meşe palamudu besin değeri
Meşe palamudunun kalorisi azdır. Kalorisinin çoğu sağlıklı doymamış yağlar şeklindedir. 28 gram kuru meşe palamudu meyvesi aşağıdaki besin içeriğine sahiptir:
Kalori: 144
Protein: 2 gram
Yağ: 9 gram
Karbonhidrat: 15 gram
Lif: 4 gram
A Vitamini: Referans Günlük Alımın (RDI) % 44’ü
E Vitamini: RDI’nın % 20’si
Demir: RDI’nın % 19’u
Manganez: RDI’nın % 19’u
Potasyum: RDI’nın % 12’si
B6 Vitamini: RDI’nın % 10’u
Folat: RDI’nın % 8’i
Bilim insanları, bu meyvede, hücrelerin zarar görmesini engelleyen güçlü antioksidanlar olan “kateşin,resveratrol,kuersetin ve gallik asit” gibi 60’ın üzerinde faydalı bitki bileşiği tanımlamış. Bu antioksidanlar, kalp hastalığı, diyabet ve kanser riskini düşürme gibi sayısız sağlık yararına sahip.
Meşe Palamudu Faydaları Neler?
Meşe ağacı palamudu, düzgün şekilde hazırlandığı ve çiğ olarak tüketilmediği sürece, pek çok yarar sağlar.
Bağırsaklara faydalı
Bağırsaklarımızdaki bakteriler genel sağlığımız üzerinde önemli bir role sahip. Bakterilerin dengesizliği obezite, diyabet ve bağırsak hastalıklarını tetikler.
Meşe palamudu, faydalı bağırsak bakterilerini besleyen mükemmel bir lif kaynağı. Mide ağrısı, şişkinlik, bulantı, ishal ve diğer yaygın sindirim şikayetleri için bitkisel bir ilaç olarak çok eski dönemlerden beri kullanılır.
Antioksidan içeriği zengin
Antioksidanlar, hücrelerimizi serbest radikal adı verilen zararlı moleküllerin hasarlarına karşı koruyan bileşikler.
Araştırmalar, yüksek oranda antioksidan tüketmenin kalp hastalığı, diyabet ve bazı kanserler gibi kronik hastalıkları önlediğini tespit etmiş.
Meşe palamudu, A ve E vitaminleri gibi antioksidanlar ve ayrıca başka bitki bileşikleri bakımından zengin olduğu için vücudun antioksidan ihtiyacını karşılar.
Sindirime iyi gelir
Meşe palamudu, sindirime iyi gelen önemli miktarda lif içerir. Lif, bağırsak hareketlerini düzenleyerek, hem kabızlığı hem de ishali önler.
Astım önleyici
Meşe palamudu, gallik asit, ellagik asit ve tannik asit gibi üç güçlü antioksidan içerir. Bu antioksidanların astım önleyici özelliği var ve astım semptomlarını azaltır.
Gallik asit, ellagik asit ve tanik asit, vücuttaki solunum yollarının iltihaplanmasını artıran ve nefes almayı daha da zorlaştıran bileşiklerin salgılanmasını azaltır.
Şeker hastalarına iyi gelir
Meşe palamudunda bulunan bileşikler, karbonhidratların sindirimini geciktiren bir enzimin etkisini engeller. Bu, kan şekerinin ani yükselmesini önler.
Meşe palamudunun lif ve kompleks karbonhidrat içeriği şeker hastalığının yönetimine destek sağlar.
Kalbe faydalı
Meşe palamudunda bulunan yağlar, doymamış yağdır ve bu, kolesterolü iyileştirir hatta ateroskleroz gibi kalp hastalıklarına karşı korur.
Kemikleri güçlendirir
Meşe palamudunda bulunan fosfor, potasyum ve kalsiyum gibi mineraller, kemik sağlığına faydalıdır ve osteoporozun başlamasını önler.
Kalsiyum, kemik mineral yoğunluğu için en önemli mineraldir ve meşe palamudunda yüksek konsantrasyonlarda bulunur.
Zararlı bakterilerin üremesini önler
Meşe palamudunun tanen içeriği, vücutta antibakteriyel özelliğe sahiptir yani zararlı bakterilerin üremesini önler ve vücuttan atılmasını kolaylaştırır. Tanenlerin büzücü özelliği yaraların iyileşmesini hızlandırır.
Virüs tedavisinde kullanılan antiviral etkisi var
Herpes virüsleri, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde viral enfeksiyonlara neden olur. Meşe palamudu içerisindeki flavonoidler ve tanenler nedeniyle antiviral aktiviteye sahiptir.
Meşe palamudunda bulunan sağlıklı bileşikler, virüs ve hücreler arasındaki teması engelleyerek vücudun hücrelerini korur. Ayrıca virüsün çoğalmasını engeller.
Hasarlı dokuları onarır
Meşe palamudu yüksek oranda protein içerir. Protein, yeni doku ve hücrelerin yapılmasının yanı sıra hasarlı bölgelerin onarılmasına, yaralanma veya hastalıktan sonra hızlı iyileşmeye yardımcı olur.
Alzheimer hastalığını önler
Meşe palamudunda bulunan antioksidanlar, Alzheimer hastalığının semptomları olan kafa karışıklığı, hafıza kaybı, düşünememe ve konsantrasyonu engelleyen bir enzimi baskılar.
İçerdiği antioksidanlar beyin hücrelerinin ölümünü önlediği için Alzheimer hastalığını da önler.
Cildi korur, yaraları iyileştirir
Meşe palamudu cildi koruyan, büzücü özelliğe sahiptir. Meşe palamudunu suda bekletin veya kaynatın. Suyu cilde topikal olarak uygulayın. Yanık ve kızarıklığı yatıştırır, kesik ve yaraların iyileşmesini hızlandırır. Besin açısından zengin olan bu su, ağrıyı hafifletir.
Enerji verir
Meşe palamudunda bulunan kompleks karbonhidratlar, boş kalori diye adlandırdığımız rafine karbonhidratlara göre daha uzun süre enerji sağlar. Enerji vermesi açısından toz meşe palamudunu un yerine kullanabilir, palamut kahvesi içebilirsiniz.
Meşe palamudu zararları neler?
Bu ağaç fındığının pek çok yararı olsa da, potansiyel zararları da var.
Çiğ olarak yemeyin
Çiğ meşe palamudunun içindeki tanenler, antinutrient olarak işlev görür ve bazı gıda bileşiklerinin emilimini azaltır.
Ayrıca kanserle de bağlantılıdır ve yüksek miktarda tüketildiğinde karaciğerde hasara neden olur.
Araştırmalar tarafından onaylanmamış olmasına rağmen, meşe palamudunu çiğ yemek, mide bulantısı ve kabızlık yapar. Dahası, tanenler palamuda çiğ yendiğinde acı bir tat verir.
Bu nedenle çiğ meşe palamudu yemek önerilmez. Bu ağacın meyvesini kaynatıp ıslatarak tanenleri kolayca çıkarabilirsiniz. Bu süreç onların acılığını yok eder ve yemek için güvenli hale getirir.
Alerjik reaksiyonlar
Meşe palamudu, dünyadaki en yaygın alerjenlerden biri olan bir ağaç fındığıdır. Bazı insanların bu tür ağaç fındıklarına alerjisi var. Diğer ağaç fındıklarına alerjiniz varsa, meşe palamuduna da alerjiniz olacaktır.
Meşe palamudu yenir mi?
Meşe palamudu ağacının meyvesi kötü bir ün kazanmıştır çünkü yüksek miktarda tüketildiğinde zararlı olabilecek acı bir bitki bileşiği olan tanen içerir. Tanenler antinutrienttir yani vücudumuzun gerekli besinleri emme yeteneğini azaltan bileşikler.
Fazla miktarda tanen tüketmek, ciddi karaciğer hasarı ve kanser gibi olumsuz sağlık etkilerine neden olur. Ancak meşe palamudu meyvesindeki tanenlerin çoğu tüketilmeden önce ıslatılarak veya kaynatılarak yok edildiğinde sorun oluşmaz.
Meşe palamudu nasıl yenir?
Çiğ meşe palamudunun tanen içeriğini yok etmek için pişirmek gerekir. Meşe palamudu hazırlama işlemi şu şekildedir;
Tamamen olgun, kahverengi ve kabukları kapalı olanları kullanın. Tanenlerde daha yüksek olduğu için yeşil, olgunlaşmamış olanları tercih etmeyin.
Toz ve kirden arınması için iyice yıkayın, çürük ve delik olanları ayırın.
Ceviz veya fındık kıracağı kullanarak sert kabukları çıkarın.
Çiğ meşe palamudunu bir tencerede 5 dakika veya su, koyu kahverengiye dönene kadar kaynatın. Süzgeçle süzün.
Su temizlenene kadar bu işlemi tekrarlayın.
Bu işlem ile tanenler yok olarak yemesi güvenli hale gelecektir. Besleyici bir atıştırmalık hazırlamak için fırında 190 ° C sıcaklıkta 15-20 dakika kızartarak yiyebilirsiniz.
Kuru meşe palamudu ekmeklerde ve hamur işlerinde kullanılmak üzere un haline getirilir.
Meşe palamudu kahvesi nasıl yapılır?
Meşe palamudu tüketmenin en eğlenceli yolu kahve şeklinde içmektir. Palamut kahvesi hazırlamak için aşağıdaki tarifi kullanın.
Palamut kahvesi yapımı
Meşe palamutlarını yaklaşık 20 dakika kaynatın. Soğuduktan sonra dış kabuğunu çıkarın ve küçük parçalar halinde kesin.
Parçaları ara sıra karıştırarak koyu kahverengi olana kadar 200 C’de 35-40 dakika kızartın. Kahve değirmeni ile çekin. Meşe palamudu kahve tozunuz hazır. 150 ml suya 1 yemek kaşığı kullanarak kahvenizi hazırlayın.
Meşe palamudu çayı nasıl yapılır?
Meşe palamudu çayı şeker hastalarına faydalıdır. Vücuttaki iltihabı azaltır. Kemik erimesine iyi gelir.
Çayı hazırlamak için;
Üç ya da dört tane meşe palamudunu ortadan kesin. Kestiğiniz parçaları bir çaydanlığa alın. Üzerine kaynar su ekleyin. Beş dakika kaynatın.
Bardağa aldığınız çaya bal ya da şeker ekleyerek içebilirsiniz.
