Mate Çayı Nedir, Zayıflatır mı? Faydaları ve Zararları

Yerba mate, dünya çapında popülerlik kazanan geleneksel bir Güney Amerika içeceğidir.

Kahvenin gücüne, çayın sağlık yararlarına sahip olduğu ve çikolata mutluluğu verdiği söyleniyor.

İşte “mate çayı ne işe yarar”, “mate çayı faydaları ve zararları nelerdir”, “mate çayı ne zaman içilir”, “mate çayı nasıl demlenir” sorularının cevabı…

Yerba Mate Nedir?

Yerba mate, “Ilex paraguariensis” bitkisinin yaprakları ve dallarından yapılmış bitki çayıdır.

Yaprakları genellikle ateşte kurutulur, sonra çayı hazırlamak için sıcak suya batırılır.

Yerba mate geleneksel olarak “kabak” olarak adlandırılan bir kabın içinden tüketilir ve yaprak parçalarını gerginleştirmek için alt ucunda bir filtre bulunan bir metal pipet ile içilir.

Geleneksel kabuğunun paylaşmanın ve dostluğun bir işareti olduğu söylenir.

Mate Çayı Besin Değeri

Fitokimyasalların yanı sıra yerba mate çayı, diğer vitamin ve mineraller açısından zengindir. 240 ml mate çayının besin profili şöyledir:

Kalori – 6.6 kalori

Proteinler -% 0.25

Karbonhidratlar – 5.8 g

Potasyum – 27 mg

Kalsiyum – 11.2 mg

Demir – 0.35 mg

Pantotenik asit – 0.79 mg

Kafein – 33 mg

C Vitamini – 0.37 mg

Mate yaprakları ayrıca A ve B vitaminleri kompleksi, çinko, magnezyum, klor, alüminyum, krom, bakır, nikel, manganez bakımından zengindir.

Yerba mate, aşağıdakileri içeren çeşitli yararlı bitki besinleri içerir:

Ksantinler

Bu bileşikler uyarıcı olarak davranırlar. Çay, kahve ve çikolata da bulunan kafein ve teobromini içerirler.

Kafeoil türevleri

Bu bileşikler, çaydaki başlıca sağlığı geliştirici antioksidandır.

Saponinler

Bu acı bileşiklerin bazı anti-inflamatuar ve kolesterol düşürücü özellikleri vardır.

Polifenoller

Bu, birçok hastalıkta azalma riskiyle bağlantılı, geniş bir antioksidan grubudur.

İlginç bir şekilde, yerba mate çayının antioksidan gücü, yeşil çaydan biraz daha yüksektir.

Dahası, yerba mate, vücudun ihtiyaç duyduğu hemen hemen her vitaminin ve mineralin yanı sıra, dokuz önemli amino asidin yedisini içerir.

Mate Çayının Yararları Nelerdir?

Enerji verir ve zihinsel odaklanmayı kolaylaştırır

Her bardakta 85 mg kafein içeren yerba mate çayı, kahveden daha az kafein içerir ancak bir bardak çaydan daha fazla miktarda kafein bulunur.

Bu nedenle, diğer kafeinli yiyecek veya içeceklerde olduğu gibi, enerji seviyesini yükseltme ve daha az yorgun hissettirme yeteneğine sahiptir.

Kafein beyindeki bazı sinyal moleküllerinin seviyelerini de etkiler ve zihinsel odaklanma için özellikle yararlıdır.

Birkaç insan çalışması 37.5 ila 450 mg arasında kafein tüketen katılımcılarda uyanıklık, kısa dönem geri çağırma ve tepki süresinin arttığını gözlemledi.

Buna ek olarak düzenli olarak yerba mate çayı içenler, kahve gibi uyanıklığı attırdıklarını ancak güçlü yan etkileri olmadığını belirttiler.

Ancak bunlar henüz bilimsel olarak ispatlanmamıştır.

Fiziksel performansı artırır

Kafeinin kas kasılmalarını iyileştirdiği, yorgunluğu azalttığı ve spor performansını % 5’e kadar artırdığı da bilinmektedir.

Yerba mate çayı, ılımlı miktarda kafein içerdiğinden bu çayı içenler içenler, kafein ile benzer fiziksel performans avantajları bekleyebilir.

Yakın tarihli bir araştırma, sağlıklı erkekler ve kadınlar üzerindeki etkilerini test etti. Egzersizden hemen önce yerba matenin bir gramlık kapsülünü alanlar, ılımlı egzersiz sırasında % 24 daha fazla yağ yaktı.

Yerba mateyi egzersiz öncesi içmek için en uygun miktar, şu an bilinmiyor.

Enfeksiyonlara karşı koruma sağlar

Yerba mate bakteri, parazit ve mantar enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.

Bir çalışmada yerba matenin yüksek dozu, mide krampları ve ishal gibi gıda zehirlenmesi semptomlarına neden olan E. coli bakterisini ekstrakte etti.

Yerba matedeki bileşikler, pul pul dökülmüş cilt, kepek ve belli deri döküntülerinden sorumlu bir mantar olan Malassezia furfur’un büyümesini önleyebilir.

Son olarak, araştırmalar, yerba mate de bulunan bileşiklerin bağırsak parazitlerine karşı bir miktar koruma sağlayabileceğini belirtmektedir.

Bununla birlikte, bu çalışmaların çoğu izole hücreler üzerinde yapıldı. Bu yararların insanlar için geçerli olup olmadığı şu an belli değil ve daha fazla araştırma gerekiyor. 

Bağışıklığı güçlendirir

Yerba mate, anti-inflamatuar özelliklere sahip doğal bileşikler olan saponinler içerir.

Buna ek olarak, az miktarda C vitamini, E vitamini, selenyum ve çinko içerir. Bu antioksidanlar bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve sağlığı geliştirebilir.

Kan şekeri seviyelerini düşürür

Yerba mate, şeker hastalığında sık görülen komplikasyonları azaltarak, kan şekerini düşürmeye yardımcı olabilir.

Yakın tarihli bir araştırma, hayvanlarda insülin sinyalizasyonunu iyileştirebileceğini bildirmektedir.

Ayrıca birçok hastalığın gelişmesinde ve kötüleşmesinde rol alan gelişmiş glikasyon son-ürünlerinin (AGE’lerin) oluşumunu önleyebilir.

Kalp hastalığının riskini düşürür

Yerba mate, kafeoil türevleri ve polifenoller gibi kalp hastalığına karşı koruyabilen antioksidan bileşikler içerir.

Hücre ve hayvan çalışmaları, mate ekstraktının kalp hastalığına karşı koruma sağlayabileceğini de bildirmektedir.

Yerba mate, insanlarda kolesterol düzeylerini düşürür.

40 günlük bir çalışmada, her gün 330 ml yerba mate çayı içen katılımcılar LDL kolesterol düzeylerini % 8.6-13.1 oranında düşürdüler.

Kanserleri önler ve iyileştirir

Mate çayındaki kuersetin, rutin, tanenler, kafein ve klorofil gibi fitokimyasallar anti-inflamatuar ve antioksidatiftir.

Bu bileşenler, tümörlerin büyümesinden ve gelişmesinden sorumlu enzimleri ve hatta metastazları engeller.

Bununla birlikte, çok fazla yerba mate içmek, yemek borusu, gırtlak, yutak, ağız ve GI yolu kanseri riskini artırabilir.

Diüretik özelliklere sahiptir

Yağmur ormanı bitkilerinin çoğu gibi, Ilex’in de idrar söktürücü özellikleri vardır. Teobromin ve teofilin gibi ksantinler, kafeoilkinik asitlerle birlikte vücuttaki elektrolit dengesini korumak için dolaşım, idrar ve boşaltım sistemlerine etki eder.

Kemik yoğunluğunu artırır

Bir araştırmaya göre menopoz sonrası kadınlarda kahve veya çayı yerba mate çayı ile değiştirmek, kemik yoğunluğunun artmasına neden olmuştur.

Kemik sağlığının korunmasına yardımcı olan ve osteoporoz ve artriti uzak tutan potasyum, demir, fosfor ve yağda çözünen vitaminler gibi mineraller açısından zengindir.

Kolesterolü düşürür

Çalışmalar, yerba mate çayı tüketiminin doğal olarak serum lipit seviyelerini iyileştirebileceğini ve böylece kolesterol seviyelerini düşürdüğünü göstermiştir. 

Journal of Agricultural and Food Chemistry’de yayınlanan bir araştırma, yerba mate tüketiminin sağlıklı dislipidemik deneklerde (yüksek kolesterol, trigliserit veya her ikisine sahip ancak başka türlü sağlıklı olanlar) LDL (kötü) kolesterolün azalmasına neden olduğunu gösterdi. 

Kötü kolesterolü düşürerek çeşitli kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya da yardımcı olabilir.

Mate Çayı Zayıflama

Hayvan çalışmaları yerba matenin iştahı azaltabileceğini ve metabolizmayı hızlandırabileceğini gösteriyor.

Toplam yağ hücrelerinin sayısını azaltmakta ve bunların koruduğu yağ miktarını azaltmaktadır.

İnsan araştırması, enerji için yakılan depolanmış yağ miktarını da artırabileceğini belirtmektedir.

Ayrıca, aşırı kilolu kişilerde yapılan 12 haftalık bir çalışma, günde 3 gram yerba matenin verildiği kişilerin ortalama 0.7 kg kaybettiğini ortaya koydu. Aynı zamanda bel-kalça oranlarını % 2 azalttılar; bu da göbek yağı kaybettiklerini gösteriyor.

Buna karşılık, plasebo alan katılımcılar ortalama 2.8 kg aldı ve aynı 12 haftalık süre boyunca bel-kalça oranını % 1 arttırdı.

Mate Çayı Nasıl Yapılır?

Malzemeler

  • İçme suyu
  • Mate çay yaprakları veya çay poşeti
  • Şeker veya tatlandırıcı (isteğe bağlı)

Nasıl yapılır?

– Suyu kaynatın. Kaynatmak daha acı çayla sonuçlanacaktır.

– Fincan başına bir çay kaşığı çay yaprağı ekleyin (ihtiyacınıza göre çay miktarını artırabilir veya azaltabilirsiniz).

– Suyu fincana aktarın ve çayın yaklaşık 5 dakika demlenmesine izin verin. Şeker veya normal yapay tatlandırıcı ekleyebilirsiniz.

– Daha iyi bir tada sahip olması için üzerine bir tutam limon veya nane ekleyebilirsiniz.

Mate Çayının Zararları ve Yan Etkileri

Yerba mate çayının ara sıra içen sağlıklı erişkinlere zarar vermesi pek olası değildir. Bununla birlikte, yüksek miktarda içenler aşağıdaki riskler altında olabilir:

Kanser

Çalışmalar, yerba matenin uzun süre içilmesinin, üst solunum ve sindirim sistemi kanseri riskini artırabileceğini gösterdi.

Genellikle çok sıcak tüketilir. Bu, solunum ve sindirim sistemi travmasına neden olabilir ve kanserli hücre oluşumu riskini arttırır.

Bununla birlikte, içindeki bazı bileşikler diğer kanser türlerine karşı koruma sağlayabilir.

Kafeine bağlı yan etkiler

Yerba mate kafein içerir. Çok fazla kafein bazı kişilerde baş ağrısı, migren ve yüksek tansiyona neden olabilir.

Hamile kadınlar, yerba mate çayı tüketimini günde en fazla üç fincanla sınırlamalıdır. Çok fazla kafein düşük ve düşük doğum ağırlığı riskini artırabilir.

İlaç etkileşimleri

Çalışmalar yerba matedeki belirli bileşiklerin monoamin oksidaz inhibitörü (MAOI) aktivitesine sahip olduğunu göstermektedir. MAOI’ler genellikle depresyon ve Parkinson hastalığına yönelik ilaçlar olarak reçete edilir.

Bu nedenle, MAOI ilaçları kullananlar, yerba mateyi dikkatli kullanmalıdır.

Son olarak, kafein içeriği nedeniyle, kas gevşetici Zanaflex veya antidepresan Luvox ile etkileşime girebilir. 

Bu ilaçları alan bireyler uyuşturucu etkilerini artırabileceğinden yerba mateden kaçınmalıdırlar.

Sonuç olarak;

Yerba mate herkese uygun olmayabilir ve sıcak şekilde düzenli olarak içmek bazı kanserlerin riskini artırabilir.

Bununla birlikte, bu içecek aynı zamanda etkileyici sağlık yararları ile bağlantılı çeşitli yararlı bileşikler içerir.

Yerba mate çayını denemek isterseniz, yavaş yavaş başlayın ve içmeden önce soğumasını bekleyin.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir