Linoleik Asit Nedir, Ne İşe Yarar, Faydaları Nelerdir?

Çok fazla omega 6 yağ asidi tüketmenin, iltihaplanma ve kardiyovasküler hastalık gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini duymuşsunuzdur ancak linoleik asit gibi omega 6’ların aslında insanlar tarafından tüketilmesi gereken temel besinler olduğunu biliyor muydunuz?

Ne yazık ki, günümüzde yediğimiz yiyecekler nedeniyle omega 6 yağ asitlerinin ortalama tüketimi besin gereksinimlerini çok aşmaktadır. Dolayısıyla, bu çoklu doymamış yağ asitlerinin faydalarına odaklanmak yerine, genellikle aşırı yendiğinde proinflamatuvar özelliklerini duyarız. 

Aslında, GDO olmayan linoleik asit kaynağı, kardiyovasküler hastalık riskini azaltır, beyin sağlığına faydalıdır ve hatta üreme sağlığını iyileştirir. 

Omega 6 yağ asitlerinin besin alımının yaklaşık yüzde 90’ını oluşturan linoleik asit, birçok biyokimyasal süreçte önemli bir rol oynar.

Linoleik Asit Nedir, Ne İşe Yarar?

Linoleik asit, çoğunlukla bitkisel yağlarda bulunan bir çoklu doymamış esansiyel yağ asididir. Omega 6 serisinin ana yağ asidi olarak bilinir ve besinlerden alınması gerekir çünkü insan vücudu tarafından sentezlenemez.

Bilimsel açıdan, dokuzuncu ve 12. karbonlarda iki çift bağ içeren karbonil fonksiyonel gruptan bir besindir.

Linoleik asit neden gereklidir? 

Çünkü insanlar yağ asidinin dokuzuncu karbonunun ötesinde bir çift bağ kuramazlar, bu yüzden doğal olarak sentezlenemez ve besinlerden alınmalıdır.

Tüm yağ asitleri gibi, vücut tarafından bir enerji kaynağı olarak kullanılır. 

Prostaglandinler, prostasiklinler, tromboksanlar ve lökotrienler dahil olmak üzere eikosanoidler olarak adlandırılan fizyolojik düzenleyicilerin sentezi için bir alt tabakadır. 

Bunlar, kan basıncı, kan lipid düzeyleri, bağışıklık fonksiyonu, kan pıhtılaşması, iltihaplanma ve üreme gibi birçok biyokimyasal sürecin aracıları olarak hizmet eden “lokal hormonlar” dır.

Linoleik asit aynı zamanda hücre zarlarının önemli bir yapısal bileşenidir ve akışkanlık, esneklik ve geçirgenlik gibi hücre zarı özelliklerini etkiler.

Omega 6 içeren yiyecekler yemek, sağlığa yararlı olsa da, bu yağ asitlerini fazla tüketmek sorun olabilir. Omega 3 ve omega 6 yağ asitlerinin doğru dengesini yaklaşık 1: 1 ila 2: 1 oranında tüketmek bu yüzden önemlidir.

Tüketildiği zaman, linoleik asit, arakidonik asit gibi diğer omega 6’larla doymamış bağ oluşturur, daha sonra eikosanoidler olarak adlandırılan bileşiklere dönüştürülür. 

Bu bileşikler, hücrelerimizin ve dokularımızın normal metabolik fonksiyonu için önemlidir, ancak fazla üretildiklerinde bir dizi kronik hastalığa neden olabilirler. 

İşte bu yüzden omega-6 yağ asidi tüketimine dikkat etmek gerekir. 

Linoleik Asit – CLA – Oleik Asit

Linoleik Asit

Linoleik asit, çoklu doymamış bir omega 6 yağ asididir. Birçok biyokimyasal süreçten sorumlu olan prostaglandinler gibi yerel hormonların sentezi için bir substrat görevi görür.

Linoleik asit oranı yüksek gıdalar yerken omega 3 gıdaları ile uygun dengeyi korumak, kardiyovasküler sağlığı, beyin fonksiyonunu, bağışıklığı, cilt sağlığını ve kemik gücünü artırmaya yardımcı olabilir. Bu asit, ayçiçeği ve aspir yağları gibi bitkisel yağlarda bulunur.

Çok fazla linoleik asit tüketmek kolaydır çünkü bu yağlar tipik olarak işlenmiş gıdaların yapımında kullanılır. Bununla birlikte, linoleik asit ve diğer omega 6’lar, omega 3 yağ asitleri ile birlikte doğru oranda tüketildiğinde, bu yiyeceklerin sağlığa faydaları vardır.

CLA

CLA veya konjuge linoleik asit, linoleik asitten türetilen bir grup konjuge oktadekadienoik asit izomerini belirtir. Ruminantların ( otla beslenen sığır ve kuzu gibi) mide-bağırsak yolundaki mikroplar, biyohidrojenasyon adı verilen bir süreçle linoleik asidi CLA’ya dönüştürür. CLA yapısal olarak linoleik aside benzer, tek fark iki çift bağının yeridir.

CLA’nın faydaları arasında kilo vermeye yardımcı olması, bağışıklık fonksiyonunu iyileştirmesi, kan şekeri seviyelerini düzenlemesi, kardiyovasküler sağlığı iyileştirmesi, uygun büyüme ve gelişmeyi desteklemesi yer alır.

CLA, otla beslenen hayvanlardan elde edilen et ve süt ürünleri gibi gıdalarda doğal olarak bulunur. Ticari ürünlerde bulunan CLA, alkali koşullar altındaki bitkisel yağlarda bulunan linoleik asitten yapılır.

CLA tüketmenin en iyi yolu, organik, otla beslenen hayvanlardan elde edilen et ve süt ürünleri yemektir.

Oleik Asit

Oleik asit, insan vücudu tarafından yapıldığı için “temel” olarak kabul edilmeyen tekli doymamış bir omega 9 yağ asididir. 

Omega 9’un birçok faydası vardır, bu nedenle oleik asit içeren gıdaları tüketmek kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya, enerji seviyesini yükseltmeye ve beyin fonksiyonunu artırmaya yardımcı olabilir.

Oleik asit, bitkisel ve hayvansal yağlarda bulunur ve zeytinyağı, omega 9’un en yaygın kaynağıdır. Diğer bazı oleik asit içeren gıda kaynakları arasında fındık, macadamia fıstığı ve ayçiçek yağı bulunur. 

Linoleik Asit Yararları Nelerdir?

Kardiyovasküler hastalık riskini azaltır

Çalışmalar, linoleik asit tüketmenin LDL kolesterolü düşürmeye ve genel kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Sağlıklı beyin fonksiyonunu destekler

Linoleik asitin, sağlıklı beyin fonksiyonunu etkileyen hücre zarlarında kritik bir rol oynadığına dair önemli kanıtlar vardır.

Hayvan çalışmaları, bu asidin nörotransmisyona dahil olabileceğini ve inme gibi iskemik beyin hasarına yanıtta rol oynayabildiğini göstermektedir.

Çalışmalar ayrıca duygudurum bozukluklarının çok düşük linoleik asit ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Bir çalışmada, depresyon veya bipolar bozukluğu olan bireylerde beynin karar verme alanında hafif bir azalma olduğu ve bu asidin çok düşük konsantrasyonlarının intihar girişimi olan bireylerin trombositlerinde bulunduğu tespit edilmiştir. 

Cilde ve saça faydalıdır

Hayvan çalışmalarında linoleik asit eksik olduğunda pullu ve kaşıntılı deriye yol açabileceği bulunmuştur. Bu asit, cildin su geçirgenliği bariyerinin korunmasında doğrudan rol oynar böylece cildin hidrasyonunu iyileştirir.

Aynı zamanda cilt yaralarının kapanmasına yardımcı olur, ciltte iltihaplanmayı ve akneyi azaltır. 

Araştırmalar, saçta aspir ve argan yağı gibi linoleik asit yağlarının kullanılmasının saçın uzamasına yardımcı olabileceğini ve seyrekleşen saçlar için doğal bir tedavi olarak kullanılabileceğini göstermektedir. 

Üreme sağlığını geliştirir

Üreme sağlığının bozulması, linoleik asit eksikliğinin bir belirtisidir. Bu asit, tüm hücre zarlarının temel bileşenlerini içerdiğinden, üreme süreçlerini etkiler ve prostaglandin üretimini değiştirebilir. 

Gelişmiş Farmasötik Bülteni’nde yayınlanan bir hayvan çalışması, linoleik asit takviyesinin östrojenik aktiviteyi desteklediğini ve yumurtalıkların reprodüktif performanslarını iyileştirdiğini ortaya çıkarmıştır. 

Bağışıklığı güçlendirir

Omega 6 ve omega 3 ailelerinde bulunan çoklu doymamış yağlar, insan otoimmün inflamatuar bozukluklarında faydalıdır.

İngiltere’deki Medway Kimya ve Yaşam Bilimleri Okulu’nda Greenwich Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar, omega 6 yağ asitlerinin, bağışıklık fonksiyonunu artırarak ve hücresel bağışıklık reaksiyonlarını düzenleyerek otoimmün hastalığın şiddetini önlemeye veya azaltmaya yardımcı olduğunu buldu.

Ancak, bu sadece omega 3’ler ve omega 6’ların sağlıklı dengesini yediğinizde geçerlidir. Bitkisel yağlardan üretilen ürünler gibi aşırı miktarda omega 6 yediğinizde, proinflamatuar bir yanıta neden olabilir. 

Kemik yoğunluğunu korur

İnsan çalışmaları, hem omega 3, hem de omega 6 yağ asitlerinin, daha yüksek kemik mineral yoğunluğu ve kemiklerin kırılma riskinin azaltılması için daha yüksek oranda doymamış yağ asitleri alımını desteklemektedir. 

Bu yağ asitleri kemik hücre metabolizmasını etkiler, iskelet oluşumunu korumaya yardımcı olur, osteoporoz ve kırık riskini azaltır. 

linoleik asit hangi besinlerde bulunur

Linoleik Asit Hangi Besinlerde Bulunur?

Aşağıda linoleik asit içeren gıdalar ve yağların, ne kadar içerdiği belirtilmektedir: 

Aspir yağı:                  1 yemek kaşığı 10 gram

Ayçiçeği tohumu :     30 gramı 9.7 gram

Çam Fıstığı :               30 gramı 9.4 gram

Soya fasulyesi yağı:   1 yemek kaşığı 8.9 gram

Ayçiçek yağı:              1 yemek kaşığı 8.9 gram

Mısır yağı:                  1 yemek kaşığı 7,3 ​​gram

Ceviz:                          30 gramı 6.4 gram

Susam yağı:               1 yemek kaşığı 5,6 gram

Brezilya cevizi:         30 gramı 5,8 gram 

Et – sığır eti, kuzu eti ve tavuk – süt, peynir ve yumurta da iyi bir linoleik asit kaynağıdır, ancak içerik hayvanların yaşam tarzına ve beslenmesine bağlıdır. Otla beslenen hayvanlardan gelen ürünler daha yüksek linoleik asit içeriğine sahiptir.

İşlenmiş ve paketlenmiş gıdaların çoğu, çoklu doymamış yağ içeren bitkisel yağlarla hazırlandığından, linoleik asit içeren gıdaları bulmak ve tüketmek zor değildir.

Ancak, sağlıklı olması için, organik, GDO’suz doğal gıdaları, otla beslenen sığır eti, tavuk, yumurta ve bitki bazlı yağları tüketmek en iyisidir. 

İşlenmiş etler, patates cipsi ve markette satılan hazır salata sosları da dahil olmak üzere linoleik asit içeren çok fazla sağlıksız yiyecekleri tüketmekten kaçının. 

Linoleik Asit Yan Etkileri Nelerdir?

Çok fazla omega 6 yağ asidi tüketmek ve yeterince omega 3 tüketmemek yağ asidi dengesini bozabilir, bu da iltihaplanmaya ve bir dizi ciddi sağlık sorununa yol açabilir. Bu nedenle, bu asidin doğal kaynaklarını organik, GDO’suz ve doğal gıdalardan yiyin.

Omega 6 sağlayan bitkisel yağlar içeren işlenmiş ve paketlenmiş gıdaları yemekten kaçının, omega 3 ve omega 6 gıdaları arasındaki dengeyi yaklaşık 1:1 ila 2:1 oranında tutun.

Hamile kadınlar arasında yüksek miktarda çoklu doymamış yağ asidi alımının gelişmekte olan fetüsün omega 3 yağ asidi seviyelerini etkileyebileceğini gösteren bazı araştırmalar var.

Sonuç olarak;

Linoleik asit, esansiyel bir yağ asidi olarak bilinen, insan vücudu tarafından yapılamayan bir omega 6 yağ asididir.

Omega 3 ve omega 6 yağ asitlerinin uygun dengesiyle beslenmek, kardiyovasküler hastalık riskini azaltır, beyin fonksiyonunu iyileştirir, cilt ve saç sağlığını güçlendirir, üreme sağlığını iyileştirir, bağışıklık sistemi ve kemikleri güçlendirir.

En iyi linoleik asit kaynağı, ayçiçeği yağı gibi bitkisel yağlar ve fındık, tohumlar, et ürünleri, yumurta, peynir ve süttür.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir