Kısa bağırsak sendromu, hastanın bağırsak uzunluğunun 180-200 santimetreden az olmasıdır. Vitaminler, mineraller, yağlar ve eser elementler gibi besinlerin zayıf emilimine yol açan karmaşık bir tıbbi durumdur.
Ağız sıvıları, tükürük, mide, safra ve pankreas salgıları, ince bağırsakta yaklaşık dokuz litre dolaşmaktadır.
Kalın bağırsak iki litre emerken ince bağırsak, bu sıvıların yaklaşık yedi litresini emer. Besinlerin çoğu jejunumun ilk 100 cm’sinde emilir. B12, safra tuzları vemagnezyum gibi diğerleri ileumun son 100 cm’sinde emilir.
İnce ve kalın bağırsak nedir?
İnce bağırsak, mide ile kalın bağırsak arasında yer alan tüp şeklinde bir yapıdır. Besinlerin sindiriminin ve emiliminin çoğunun gerçekleştiği organdır. Duodenum, jejunum ve ileum, yaklaşık 6 metre uzunluğundaki ince bağırsağın parçasıdır.
On iki parmak bağırsağı,demir ve diğer mineralleri emen ince bağırsağın ilk bölümüdür. Jejunum, karbonhidrat, protein, yağ ve çoğu vitamini emen orta kısımdır. İleum, safra asitlerini veB12 vitaminini emen son bölümdür.
Yetişkinlerde, kalın bağırsak yaklaşık bir buçuk metre uzunluğundadır. İnce bağırsaktan geçen kısmen sindirilmiş gıdalardan kalan besin maddelerinin yanı sıra suyu da emer. Kalın bağırsak daha sonra atıkları sıvıdan katı dışkıya dönüştürür.
Kısa bağırsak sendromu neden olur?
Kısa bağırsak sendromunun en yaygın nedeni, bağırsak bozuklukları, travmalar ve doğuştan gelen deformiteler nedeniyle ince bağırsağın bir bölümünün çıkarılması için yapılan ameliyattır.
İnce bağırsağın kısa olması veya kolonun eksik bir kısmı ile doğan çocuklarda kısa bağırsak sendromu bulunur. Nekrotizan enterokolitin tedavisi için yapılan ameliyattan sonra bebeklerde sık görülür.
Ameliyat sonucu gelişen kısa bağırsak sendromunun nedenleri şunlardır:
Doktor öncelikle hastanın tıbbi ve aile öyküsünü öğrenmek ister. Ardından şunları yapabilir:
Fizik muayene: Kilo kaybı gibi durumları tespit etmek için.
Kan testleri: Besin eksikliklerini tespit etmek için.
Bağırsak röntgeni: Bağırsaklardaki sorunları tespit etmek için.
Fekal yağ testi: Vücudun yağ emme yeteneğini belirlemek için.
Kısa bağırsak sendromu nasıl tedavi edilir?
Kısa bağırsak sendromu tedavi yöntemleri şunlardır:
İlaçlar: Bakteriyel enfeksiyonu önlemek için antibiyotikler gibi ilaçlar verilir. İshal sıklığını azaltmak için safra tuzu bağlayıcıları kullanılır. Mide asidinin salgılanmasını azaltmak için H2 blokerleri kullanılır.
Besin desteği: Oral rehidrasyon ve besin takviyeleri kullanımı ile besin yetersizliklerini giderme.
Ameliyat: İnce bağırsağın tıkanmasını veya daralmasını tedavi etmek için ameliyat yapılabilir.
Bağırsak nakli: Yaralı bağırsak kısmının çıkarılması ve sağlıklı olan ile değiştirilmesidir.
