Kekik Yağı Nedir, Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Zararları

Kekik, gıda maddesi olarak kullanılan faydalı bir bitkidir. Antioksidanlar ve sağlık yararları kanıtlanmış güçlü bileşiklerle dolu uçucu bir yağ elde etmek için konsantre edilir.

Kekik yağı, etkili bir doğal antibiyotik ve antifungaldır ayrıca kilo vermek ve kolesterol seviyelerini düşürmek gibi çeşitli faydalara sahiptir. “Kekik yağı neye yarar”, “kekik yağının faydaları nelerdir”, “kekik yağı nerelerde kullanılır”, “kekik yağı cilde nasıl uygulanır”, “kekik yağı yan etkileri nelerdir?” İşte soruların cevapları…

Kekik yağı ne işe yarar?

Botanik olarak Origanum vulgare olarak bilinen kekik, nane ile aynı familyadan gelen çiçekli bir bitkidir.

Avrupa’ya özgü olmasına rağmen, tüm dünyada kullanılır. Kekik, antik çağlarda Yunanlılar ve Romalıların şifalı amaçlar için kullandıkları dönemden beri popüler olarak kullanılmaktadır. Aslında, kekik adı dağ anlamına gelen “oros” ve neşe veya zevk anlamına gelen “ganos” sözcüklerinden gelmektedir.

Kekik otu yağı, bitkinin yaprakları ve sürgünleri havayla kurutularak yapılır. Kurutulduktan sonra yağ, buhar damıtmayla özütlenir ve konsantre edilir.

Yağ, fenoller adı verilen ve güçlü antioksidan özelliklere sahip bileşikler içerir. İşte bunların başlıcaları:

Carvacrol

Kekik yağında en çok bulunan fenoldür. Bazı bakterilerin gelişimini durdurduğu gözlemlenmiştir. 

Thymol

Bağışıklık sistemini de destekleyebilen ve toksinlere karşı vücudu koruyabilen doğal bir antifungaldir.

Terpenler

Başka bir tür doğal antibakteriyel bileşiktir. 

Rosmarinic asit

Serbest radikallere bağlı vücudu hasarlara karşı koruyan güçlü bir antioksidandır.

Bu bileşikler kekiğin birçok sağlık yararından sorumludur.  İşte kekik yağı neye iyi gelir? sorusunun cevabı…

Kekik Yağı Yararları Nelerdir?

kekik yağı kullanım şekli

Doğal bir antibiyotiktir

Kekik yağının içerdiği carvacrol bileşiği, bakterilere karşı, neredeyse bazı antibiyotiklerle aynı derecede etkilidir.

Staphylococcus aureus bakterileri, enfeksiyonun en yaygın nedenlerinden biridir. Bu bakteriler, gıda zehirlenmesi ve cilt enfeksiyonları gibi rahatsızlıklara neden olurlar.

Bir çalışma, kekik yağının Staphylococcus aureus ile enfekte farelerin hayatta kalmasını sağlayıp sağlamadığını araştırdı.

Kekik esansiyel yağı verilen farelerin % 43’ü 30 gün yaşadı; bu, normal antibiyotik alan fareler için neredeyse % 50 hayatta kalma oranı kadar yüksek bir hayatta kalma oranı.

Araştırmalar, ağızdan alınan kekik yağının antibiyotiklere dirençli olabilecek bakteri türlerine karşı da etkili olabileceğini de göstermiştir.

Buna idrar yolu ve solunum yolu enfeksiyonlarının ortak nedenleri olan “Pseudomonas aeruginosa ve E. coli” de dahildir.

Kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir

Araştırmalar, kekik yağının insanlarda olduğu kadar hayvanlarda da kolesterolü düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Hayvan çalışmaları, carvacrol bileşiğinin on hafta boyunca yüksek yağlı bir diyetle beslenen farelerde lipit profillerini önemli ölçüde iyileştirmeye yardımcı olabileceğini buldu. Bu fareler, sadece yüksek yağlı bir diyetle beslenen farelere göre daha düşük kolesterol seviyelerine sahipti.

Hafif hiperlipidemili (yüksek kolesterol seviyeleri) insanlar üzerinde yapılan bir araştırma, farklı bir kekik yağı türü ( Origanum onites) tüketmenin lipid profillerini yönetmeye yardımcı olabileceğini gösterdi.

Üç aylık bir süre boyunca, denekler daha düşük seviyelerde kötü kolesterol (LDL veya düşük yoğunluklu lipoprotein) ve artmış iyi kolesterol seviyelerine (HDL veya yüksek yoğunluklu lipoprotein) sahipti. Bu etkiler deneklerde diyetlerinde ve yaşam tarzlarında da değişiklik yaptıktan sonra gözlemlendi.

Yağ ayrıca kardiyovasküler hastalık riskini artırdığı bilinen C-reaktif protein seviyelerini düşürdü.

Güçlü antioksidan özelliklere sahiptir

Antioksidanlar, vücudumuzda zararlı toksinler olan serbest radikallere bağlanır. Aksi takdirde kanser veya kalp hastalığı gibi kronik bozukluklara yol açabilecek hücresel hasarı ve oksidatif stresi önlemeye yardımcı olurlar. Çalışmalar, kekiğin yüksek konsantrasyonda antioksidan içerdiğini göstermiştir.

Carvacrol, timol ve rosmarinic asit, kekik yağındaki güçlü antioksidanlardır. Vücudun bağışıklığını geliştirmeye ve hastalıkları uzak tutmaya yardımcı olurlar.

Mantar enfeksiyonlarının tedavisine yardımcı olabilir

Kekik esansiyel yağı, oral kandidiyazis ve protez stomatitini tedavi etmek için kullanılan fungisidal aktiviteye sahiptir.

Bir çalışma, kekik yağı gibi uçucu yağların ayak banyosuna eklenmesinin çeşitli mantar ve bakteri türlerine karşı etkili olabileceğini bulmuştur.

Çalışmalar kekik yağının candida maya enfeksiyonlarına karşı anti-fungal aktivitelerini ortaya koymuştur.

Başka bir çalışma, timolün, nistatin (bir mantar önleyici ilaç) ile kombinasyon halinde kullanıldığında Candida albicans, Candida tropicalis ve Candida krusei suşlarına karşı antifungal aktivitesini bulmuştur.

Bağırsak sağlığını iyileştirir

Kekik yağı, halk hekimliğinde sindirim bozukluklarını tedavi etmek için kullanılmıştır.

Kekik esansiyel yağının antimikrobiyal ve anti-inflamatuar etkileri, bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olur.

Yağın domuzların bağırsak duvarları üzerinde koruyucu bir etkiye sahip olduğu bulundu. Yağ, bağırsak bariyerini iyileştirerek ve zararlı mikroorganizmaları öldürerek sızdıran bağırsağı tedavi etmeye yardımcı oldu.

Carvacrol’ün anti-inflamatuar özellikleri mide ülserinin iyileşmesine yardımcı olur. Bileşik, prostanoidler gibi inflamatuar aracılara müdahale ederek fayda sağlayabilir.

Araştırmalar, kekiğin ince bağırsaktaki bakteriyel enfeksiyonları tedavi edebileceğini bulmuştur. Bu etki, yağın güçlü antioksidan ve antimikrobiyal özelliklerine bağlanabilir.

Gaz, ince bağırsak bakteriyel enfeksiyonlarının (SIBO) bir belirtisidir ve kekik yağı, en az Rifaximin (bir antibiyotik) kadar etkili bir şekilde iyileştirilmelerine yardımcı olur.

Kekik yağı ayrıca enterik parazitlerin neden olduğu yorgunluğu gidermeye yardımcı olabilir. Bunu, Blastocystis hominis, Entamoeba hartmanni ve Endolimax nana gibi bağırsak parazitlerinin aktivitesini inhibe ederek başarır.

Anti-inflamatuar özelliklere sahiptir

Kekik yağının iltihap önleyici özellikleri vardır. Vücudun kardiyovasküler hastalık, kanser, nörodejeneratif bozukluklar ve ilaç toksisitesi gibi çeşitli bozukluklara karşı korunmasına yardımcı olur.

Hayvan çalışmaları, carvacrol bileşiğinin iltihaplanmaya neden olduğu bilinen iltihaplanma aracılarının (interlökinler) üretimini azalttığını göstermektedir.

Başka bir çalışma, kekik yağı ve kekik yağı kombinasyonunun farelerde iltihabı azalttığını göstermiştir.

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), öncelikle sigara içilmesine bağlı olarak ortaya çıkan salgın bir hastalıktır.

Kekik yağındaki carvacrolün KOAH’lı domuzlarda sistemik inflamasyonu tedavi etmeye yardımcı olduğu bulunmuştur.

Ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir

Kekik yağı doğal bir analjeziktir. Geleneksel olarak, topikal uygulama yoluyla romatoid artritten kaynaklanan ağrıyı azaltmak için kullanılmıştır. Carvacrol ayrıca prostaglandin sentezini inhibe eder ve ilişkili iltihap ve ağrıyı önler.

Yağ ayrıca baş, yüz, boyun ve ağızda kronik ağrı gibi ilgili semptomları da hafifletebilir.

Kanserle savaşan özelliklere sahiptir

Kekik esansiyel yağı, kanserle mücadeleye yardımcı olabilecek antioksidan, anti-inflamatuar ve kemopreventif özelliklere sahiptir.

Bir çalışma, kekik esansiyel yağının mide kanserinde anti-proliferatif aktivite gösterebileceğini keşfetti.

Kekik ekstraktlarının insan kolon kanserinde kanser hücresi ölümüne neden olduğu bulundu.

Birkaç çalışma, carvacrolün kanserle mücadele özelliklerine sahip olabileceğini göstermektedir. Bileşiğin ayrıca insan meme kanseri hücreleri üzerinde anti-tümör etkileri olduğu bulundu.

Carvacrol’ün ayrıca karaciğer kanseri riskini azalttığı bulunmuştur. Başka bir çalışma, carvacrolün insan akciğer kanserinde hücre büyümesinin çok güçlü bir inhibitörü olduğunu bulmuştur.

Araştırma, kekik yağının ve temel bileşenlerinin potansiyel olarak antikanser ajanlar olarak kullanılabileceğini belirtmektedir.

kekik yağı kullanım alanları

Yaraların iyileşmesine yardımcı olabilir

Kekik esansiyel yağı, geleneksel olarak yaraları iyileştirmeye yardımcı olmak için kullanılmıştır. Bileşenlerinden biri olan yağ ile yeni bir yara iyileştirici merhem geliştirildi.

Başka bir kekik özü merheminin yaralarda (özellikle ameliyat sonrası yaralarda) bakteriyel kontaminasyonu önlediği bulundu.

Bir sıçan çalışmasına göre, carvacrolün proinflamatuar molekülleri düzenleyerek yara iyileşmesini iyileştirdiği bulundu.

Kekik yağı zayıflatır mı?

Kekik esansiyel yağının anti-inflamatuar ve hipolipidemik etkileri, obezite riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Hayvan çalışmaları, carvacrolün yüksek yağlı bir diyetle beslenen farelerde gen ifadelerini modüle ederek diyet kaynaklı obeziteyi önleyebileceğini buldu.

Başka bir çalışma, yüksek yağlı diyet ve carvacrol ile beslenen farelerde C-reaktif protein düzeylerinin önemli ölçüde düşük olduğunu bulmuştur.

C-reaktif protein genellikle fazla kilolu çocuklarda ve ergenlerde daha yüksektir. Bu nedenle, C-reaktif proteinin azalması, azalmış inflamasyonun ve obezite riskinin bir göstergesidir. Bu aynı zamanda kardiyovasküler hastalık ve diyabet dahil olmak üzere obezite ile bağlantılı diğer bozuklukların riskini de azaltır.

Carvacrol’ün kilo yönetimine de yardımcı olduğu bulundu. Fareler üzerinde yapılan çalışmalarda, carvacrol ile diyet yapanlar, tek başına yüksek yağlı diyetle beslenenlere göre daha az kilo aldılar.

Kekik yağındaki timol de obezite riskini azaltabilir.

Kekik yağının cilde faydaları

Kekik esansiyel yağı, carvacrolün anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklerinden dolayı cilt bakım ürünlerinde popülerdir.

Kolajen, cildin önemli bir yapısal bileşenidir. Erken yaşlanmayı önler. Carvacrol, kolajen üretimine dahil olan genleri aktive ederek kolajen sentezini destekler. Kekik esansiyel yağında bulunan antioksidanlar, hücresel hasarı önlemeye de yardımcı olabilir.

Yağın mantar önleyici özellikleri kepek tedavisine ve kafa derisi sağlığının iyileşmesine yardımcı olabilir. Ancak bu konuda araştırma sınırlıdır.

Kekik Yağı Kullanımı

Uçucu yağ, topikal olarak uygulanmadan önce jojoba veya hindistan cevizi yağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltilmelidir. Sadece terapötik sınıf yağları kullanın. Kullanmadan önce bir doktora danışın.

kekik yağı nerelerde kullanılır

Kekik Yağı Kullanım Şekli

Cilt Enfeksiyonlarını Tedavi Etmek İçin

Malzemeler

  • Kekik esansiyel yağı
  • Zeytinyağı

Uygulanışı

Bir çay kaşığı zeytinyağına bir damla kekik esansiyel yağı kullanabilir ve bu karışımı etkilenen bölgeye uygulayabilirsiniz. Bu seyreltilmiş yağ, cilt tahrişini azaltmaya yardımcı olur ve cildi rahatlatır.

Atlet Ayağını Tedavi Etmek için

Malzemeler

  • Kekik esansiyel yağı
  • Sıcak su banyosu
  • Deniz tuzu

Uygulanışı

Ayak banyosunda iki yemek kaşığı deniz tuzu ile birkaç damla kekik esansiyel yağı kullanabilir ve ayaklarınızı 20 dakika bekletebilirsiniz.

Temizlik Maddesi Olarak

Malzemeler

  • Kekik esansiyel yağı
  • Çay ağacı yağı
  • Kabartma tozu
  • Sirke

Uygulanışı

Tüm malzemeleri sıcak suda karıştırabilir ve karışımı tamamen doğal bir temizleyici olarak kullanabilirsiniz.

Kekik yağının önemli faydaları ve kullanımları olmasına rağmen herkes için uygun olmayabilir. Yağ, dikkat edilmesi gereken bazı yan etkilere neden olabilir.

Kekik Yağının Yan Etkileri Nelerdir?

Kekik yağı, bazı kişilerde cilt alerjisine neden olabilir. Ayrıca mide rahatsızlığına ve hipoglisemiye yol olabilir. Bazı raporlar, yağın düşüklere de neden olabileceğini ve hamile kadınlar tarafından kullanılmaması gerektiğini öne sürüyor.

Alerjiye neden olabilir

Kekik yağı genellikle iyi tolere edilmesine rağmen, bazı kişilerde cilt alerjilerine neden olabilir.

Lamiaceae familyasındaki bitkilere alerjisi olan bireyler de kekik alerjisine meyillidir. Bu ailedeki diğer bitkiler arasında fesleğen, mercanköşk, adaçayı, nane ve lavanta bulunur.

Bazı insanlarda kekik yağı,% 3-5 gibi düşük konsantrasyonlarda cilt tahrişine neden olabilir. Yağı solumanın bu tür etkileri olmayabilir.

Mide rahatsızlığına neden olabilir

Kekik yağı alımı gastrointestinal rahatsızlığa neden olabilir. Ancak bunun neden oluştuğuna dair çok sınırlı araştırma var. 

Hipoglisemiye yol açabilir

Kekik yağındaki carvacrol bu etkiden sorumlu olabilir. Sıçan çalışmalarında, serum glukoz seviyelerinde azalma gösterdiği bulunmuştur.

Bu iyi bir haber olsa da, halihazırda kan şekerini düşürmek için ilaç kullanan kişiler hipoglisemi (aşırı derecede düşük kan şekeri seviyeleri) yaşayabilir.

Düşüğe neden olabilir

Kekik yağını düşükle doğrudan ilişkilendiren az araştırma var. Bununla birlikte, yağın düşük yapıcı etkileri olabileceğinden lütfen dikkatli olun.

Kalp ve solunum problemlerine yol açabilir

Kekik, kalp ve solunum sisteminin çökmesine neden olabilecek bir bileşik olan timol içerir. Bileşik ayrıca merkezi hiperaktiviteye, konvülsiyonlara ve hatta komaya yol açabilir. Bu etkiler nadir de olsa, bunların farkında olmak gerekir.

Belirli ilaçlarla etkileşime girebilir

Hipoglisemik etkileri göz önüne alındığında, kekik yağı diyabet ilaçları ile etkileşime girebilir. Yine de bunu destekleyecek bir araştırma yok. Şeker hastalığı ilaçları alıyorsanız, kekik yağı tüketmeden önce lütfen doktorunuza danışın.

Kekik yağı ayrıca çinko, demir ve bakırın emilimini engelleyebilir. Bu takviyeleri alanlar, kekik yağı kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır. 

Hiç şüphe yok ki kekik yağı insan sağlığına faydalıdır. Ancak aşırı miktarda alınması zararlı etkilere neden olabilir.

Sonuç olarak;

Kekik yağı, bakteri ve mantar enfeksiyonlarına, inflamasyona ve ağrıya iyi gelir. Genel olarak, bazı sağlık yararlarına sahiptir ve bazı yaygın sağlık şikayetlerinde doğal bir tedavi olarak faydalı olabilir.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir