Karpal Tünel Sendromu Nedir, Neden Olur? Belirtileri ve Tedavisi

• Elleriniz uyuşuyor mu?
• Bir şeyleri kavramak ya da tutmakta zorlanıyor musunuz?
• Ellerinizi ovuşturmak ya da sallamak sizi rahatlatıyor mu?

Bu sorulara evet cevabını veriyorsanız, sizde karpal tünel sendromu olabilir. Tıbbi adı böyle. Bizim bildiğimiz adıyla sinir sıkışması…

Karpal tünel sendromu bir meslek hastalığı aslında. Günümüzde cep telefonlarının ve bilgisayarların kullanımının artmasıyla bu rahatsızlığın görülme sıklığı da arttı.

Karpal tünel sendromu, median sinirin ele geçerken sıkışması sonucu olur. Median sinir, elin avuç tarafında bulunur, bu sinir sıkıştığında, elin baş parmağa yakın tarafında uyuşma, halsizlik ve karıncalanma olur.

Karpal tünel sendromu nedir?

• Bilek, normalde eklem için destek görevi gören bir fibröz doku bandı ile çevrilidir. Bu fibröz bant ile bilek kemiği arasındaki dar alan, tünele benzetilir ve karpal tünel olarak adlandırılır. 
• Median sinir, elin baş parmak, işaret ve orta parmaklarından gelen duyuları almak için karpal tünelden geçer. 
• Karpal tünelin içindeki dokunun şişmesine veya pozisyonunun değişmesine neden olan herhangi bir durum, median siniri sıkıştırır veya tahriş eder. 
• Median sinirin tahrişi, başparmak, işaret parmağı ve orta parmaklarda karıncalanma ve uyuşmaya neden olur. Buna da karpal tünel sendromu denir.

Peki karpal tünel sendromu neden olur?

Karpal tünel sendromu nedenleri 

Karpal tüneldeki ağrı, bilekteki ve median sinir üzerindeki aşırı basınçtan kaynaklanır. Bölgede iltihap oluşur. 

Karpal tünel sendromunun sebepleri şöyle sıralanabilir:

• Şeker hastalığı
• Tiroid fonksiyon bozukluğu
• Gebelik veya menopozda meydana gelen sıvı tutma
• Yüksek tansiyon
• Romatoid artrit gibi otoimmün bozukluklar
• Bilekte kırık veya travma

Bileğin tekrarlanan hareketi, median sinirin şişmesine ve sıkışmasına neden olur. Aşağıdaki durumlarda bilek tekrar hareketi yapar:

• Klavye veya fareyi kullanırken bileğin konumu
• El aletleri veya elektrikli aletler kullanmaktan kaynaklanan titreşimlere uzun süre maruz kalma
• Piyano çalmak veya yazmak gibi bileği aşırı zorlayan ve tekrarlanan hareket

Karpal tünel sendromu kimlerde görülür?

Karpal tünel sendromu için bazı risk faktörleri var. Bunlar doğrudan karpal tünel sendromuna neden olmasa da, median sinirde tahriş veya hasar riskini artırır.

• Anatomik faktörler: El bileğindeki küçük kemiklerin yapısının bozulmasına neden olan, bilek kırığı, çıkığı veya artrit, karpal tünel içindeki boşluğu değiştirir ve median sinire baskı uygular.

• Cinsiyet: Her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalık olsa da, karpal tünel sendromu daha çok 40 yaş üstündeki kadınlarda görülür. Bunun nedeni, karpal tünel alanının kadınlarda erkeklere göre nispeten daha küçük olmasıdır.

• Sinire zarar veren durumlar: Diyabet gibi bazı kronik hastalıklar, median sinire verilen hasar riskini artırır.

• İltihap: Romatoid artrit gibi iltihabın neden olduğu durumlar, bilekteki tendonların etrafındaki astarı etkiler ve median sinire baskı uygular.

• İlaçlar: Bazı araştırmalar, karpal tünel sendromu ile meme kanserini tedavi etmek için kullanılan bir ilaç olan anastrozol (Arimidex) kullanımı arasında bir bağlantı olduğunu göstermiştir.

• Obezite: Aşırı kilolu olmak, karpal tünel sendromu için bir risktir.
• Vücut sıvısı değişimi: Sıvı tutulması karpal tüneldeki basıncı artırarak median siniri tahriş eder. Bu hamilelik ve menopoz sırasında yaygındır. Hamilelikle ilişkili karpal tünel sendromu genellikle hamilelikten sonra kendi kendine iyileşir.
• Diğer tıbbi durumlar: Menopoz, tiroid bozuklukları, böbrek yetmezliği ve lenfödem gibi belirli durumlar karpal tünel sendromu riskini artırır.

• Bazı meslekler: Titreşimli aletlerle veya bileğin uzun süreli veya tekrar tekrar esnetilmesini gerektiren işlerde çalışmak, özellikle iş soğuk bir ortamda yapılıyorsa, median sinir üzerinde zararlı baskı oluşturur veya mevcut sinir hasarını kötüleştirir.

Karpal tünel sendromu belirtileri

Hastalığın semptomları, median sinirin sıkışması nedeniyle sinir yolu boyunca görülür. En belirgin semptom, elin duyarsızlaşması sonucu nesneleri düşürmedir. Diğer semptomlar şöyle:

• Baş parmak ve elin ilk üç parmağında uyuşma, karıncalanma ve ağrı
• Kolda dolaşan ağrı ve yanma
• Geceleri uykuyu engelleyen bilek ağrısı
• El kaslarında zayıflık

Karpal tünel sendromu tanısı

• Doktorunuz belirtilere göre değerlendirme yapacaktır. Fizik muayene ile parmaklardaki hissi ve eldeki kasların gücünü test edecektir.
• Bileği bükmek, sinire dokunmak veya sadece sinire basmak semptomları tetikleyebilir.
• Bazen doktor, artrit veya kırık gibi diğer bilek ağrısı nedenlerini dışlamak için etkilenen bileğin röntgeni ister.
• Elektromiyografi median sinir tarafından kontrol edilen kaslardaki hasarı belirler.

Karpal tünel sendromu nasıl tedavi edilir?

Semptomlar başladıktan sonra karpal tünel sendromunu mümkün olduğunca erken tedavi etmek gerekir. Erken aşamalarda yapılabilecek basit şeyler sorunu ortadan kaldırabilir. Örneğin:

• Elleri dinlendirmek için sık mola vermek.
• Semptomları daha da kötüleştiren aktivitelerden kaçınmak.
• Şişmeyi azaltmak için soğuk kompres uygulamak.

Diğer tedavi seçenekleri arasında bilek splinti, ilaçlar ve ameliyat yer alır. 10 aydan daha kısa bir süredir gelip giden sadece hafif ila orta şiddette semptomlar için, splintleme ve diğer hastalık izleme tedavilerinin yardımcı olma olasılığı daha yüksektir. Elde uyuşma varsa mutlaka bir doktora gitmek gerekir.

Median sinirde ciddi hasar varsa ameliyat düşünülebilir.

Karpal tünel sendromu evde tedavi

Semptomların geçmesini sağlamak için evde yapabilecekleriniz şunlar:

• Elleri kullanmayı içeren tekrarlayan aktivitelere kısa ve sık aralar verin.
• Fazla kiloluysanız kilo verin.
• Bileklerinizi çevirerek hareket ettirin, avuçlarınızı ve parmaklarınızı uzatın.
• Ağrı kesici alın.
• Geceleri sıkı olmayan bir bilek ateli kullanın. Eczanede bulabilirsiniz.
• Ellerinizin üzerinde uyumaktan kaçının.

Ağrı, uyuşukluk veya güçsüzlük tekrarlar ve devam ederse, doktora görünün.

Karpal tünel sendromu nasıl önlenir?

Karpal tünel sendromunu önleyemesek de, bazı noktalara dikkat ederek eller ve bileklerdeki stresi en aza indirebiliriz:

• Tutuşu gevşetin: Örneğin, işiniz bir yazar kasa veya klavye kullanmayı içeriyorsa, tuşlara yumuşak bir şekilde basın. 

• Kısa, sık molalar verin: Elleri ve bilekleri periyodik olarak hafifçe gerin ve bükün. Bu, özellikle titreyen veya büyük miktarda kuvvet uygulamayı gerektiren ekipman kullanıyorsanız önemlidir. Her saat başı birkaç dakika bile yetebilir.

• Duruşunuzu geliştirin: Yanlış duruş omuzları öne doğru yuvarlar, boyun ve omuz kaslarını kısaltır ve boyundaki sinirleri sıkıştırır. Bu, bilekleri, parmakları ve elleri etkiler ve boyun ağrısına neden olur.

• Bilgisayarın faresini değiştirin: Bilgisayar farenizin rahat olduğundan ve bileğinizi zorlamadığından emin olun.

• Ellerinizi sıcak tutun: Soğuk bir ortamda çalışıyorsanız, el ağrısı ve sertliği geliştirme olasılığı daha yüksektir. İşyerinde sıcaklığı kontrol edemiyorsanız, ellerinizi ve bileklerinizi sıcak tutan parmaksız eldivenler giyin.

Karpal tünel sendromu geçer mi?

Karpal tünel sendromunu erken tedavi etmek, uzun vadede semptomları ortadan kaldırabilir. Tedavi edilmeyen karpal tünel sendromu kalıcı sinir hasarına, sakatlığa ve el fonksiyon kaybına yol açabilir.