Huzursuz Bacak Sendromu Nedir, Neden Olur? Belirti ve Tedavi

Huzursuz bacak sendromu veya RLS, nörolojik bir bozukluktur. RLS ayrıca Willis-Ekbom hastalığı veya RLS / WED olarak da bilinir.

Huzursuz bacak sendromu, bacaklarda hoş olmayan duyumlara ve bunları hareket ettirmeye yönelik güçlü bir dürtüye neden olur. Çoğu insan için, rahatladığında veya uyumaya çalışırken bu dürtü daha yoğundur.

RLS’li insanlar için en ciddi endişe, uykuya müdahale etmesi ve gündüz uykusuzluk ve yorgunluğa neden olmasıdır.

Huzursuz bacak sendromu ve uykusuzluk, tedavi edilmediğinde depresyon dahil olmak üzere diğer sağlık sorunlarının baş göstermesi tehlikesi oluşur.

Orta yaşta veya sonrasında genellikle daha şiddetli olmasına rağmen, herhangi bir yaşta da ortaya çıkabilir. Kadınlarda huzursuz bacak sendromu durumu olma ihtimali erkeklerin iki katıdır.

Huzursuz bacak sendromu olan kişilerin en az yüzde 80’inin periyodik uzuv hareketleri (PLMS) olarak adlandırılan bir durumu vardır. PLMS, uyku sırasında bacakların seğirmesine veya ani hareketine neden olur. 

Her 15 ila 40 saniyede bir sıklıkta gerçekleşebilir ve bütün gece devam edebilir. PLMS ayrıca uykusuzluğa da yol açabilir.

Huzursuz bacak sendromu iyileşmeden, ömür boyu devam eden bir durumdur ancak durumu tedavi etmede kullanılan ilaçlar belirtileri kontrol etmeye yardımcı olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?

Huzursuz bacak sendromu, dinlenme veya hareketsizlik dönemlerinde kişinin bacakları hareket ettirme dürtüsü ile karakterize, yaygın bir nörolojik sensorimotor bozukluk olarak tanımlanır. Bu durumun tanısını koymak için dört zorunlu klinik özellik olduğunu düşünmektedir:

– Genellikle bacaklarda rahatsızlık ve nahoş hisler nedeniyle bacakları hareket ettirme dürtüsü.

– Dinlenme veya hareketsizlik dönemlerinde başlayan veya kötüleşen semptomlar (uyurken, yatarken veya otururken vb.)

– Hareketle kısmen veya tamamen rahatlayan semptomlar

– Akşam veya gece kötüleşen semptomlar

Journal of Clinical Sleep Medicine’de yayınlanan bir rapora göre, RLS’nin oldukça yetersiz teşhis edildiğine inanılıyor ve bazı araştırmalar, bazı popülasyonlarda tüm yaşlı yetişkinlerin yüzde 25’ini etkileyebileceğini gösteriyor. 

Huzursuz Bacak Sendromu Sebepleri

Rahatsızlığın nedeni bilinmemektedir. Genetik bir yatkınlık ve çevresel bir tetikleyici sebep olabilir.

Huzursuz bacak sendromu olan kişilerin yüzde 40’ından fazlasında aile öyküsü vardır. Aslında, RLS ile ilişkili beş gen varyantı vardır. Ailesinde RLS olanların, belirtileri genellikle 40 yaşından önce başlar.

Kan testleri, demir seviyesinin normal olduğunu gösterse bile, huzursuz bacak sendromu ve beyindeki düşük demir seviyeleri arasında bir bağlantı olabilir.

Huzursuz bacak sendromu, beyindeki dopamin yollarındaki bir bozulmaya bağlanabilir. 

Parkinson hastalığı da dopamin ile ilgilidir. Bu, Parkinson hastalarının çoğunun neden RLS’ye sahip olduğunu açıklayabilir. Her iki durumu da tedavi etmek için aynı ilaçlar kullanılır. Bu ve diğer teoriler üzerinde araştırmalar devam etmektedir.

Kafein veya alkol gibi bazı maddelerin semptomları tetiklemesi veya şiddetlendirmesi mümkündür.

Birincil RLS, bir altta yatan koşulla ilgili değildir. Fakat RLS aslında nöropati, diyabet veya böbrek yetmezliği gibi başka bir sağlık probleminin bir dalı olabilir. Bu durumda, ana durumu tedavi etmek RLS sorunlarını çözebilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromunun en belirgin semptomu, özellikle de otururken ya da yatağa yattığınız zaman, bacaklarınızı hareket ettirmek için büyük bir dürtüdür. 

Ayrıca bacaklarda karıncalanma, sürünme ya da çekilme hissi gibi sıra dışı hisler de fark edebilirsiniz. Hareket etmek, bu hisleri rahatlatır.

Hafif RLS’ durmunda, semptomlar her gece ortaya çıkmayabilir. Bu hareketler huzursuzluk, sinirlilik veya strese bağlanabilir. 

Daha ciddi bir RLS vakasını görmezden gelmek zordur. Sinemaya gitmek gibi en basit etkinliği bile zorlaştırabilir. Uzun bir uçak yolculuğu da zor olabilir.

Huzursuz bacak sendromu olanlar uykuya dalma ya da uykuda kalma sıkıntısı çekerler çünkü geceleri semptomlar daha da kötüleşir. 

Gündüz ise uykusuzluk ve bunun sonucunda meydana gelen yorgunluk fiziksel ve duygusal sağlığa zarar verebilir.

Semptomlar genellikle vücudun her iki tarafını da etkiler ancak bazı insanların sadece bir tarafında olur. 

Hafif vakalarda, semptomlar gelebilir ve gidebilir. Huzursuz bacak sendromu, kollar ve baş bölgesi de dahil olmak üzere vücudun diğer bölgelerini de etkileyebilir. Huzursuz bacak sendromu olan çoğu insan için, semptomlar yaşlandıkça daha da kötüleşir.

Huzursuz Bacak Sendromu için Risk Faktörleri

Huzursuz bacak sendromu için daha yüksek risk kategorisine sokan bazı durumlar vardır. Ancak, bu faktörlerden herhangi birinin RLS’ye neden olup olmadığı belirsizdir. Bu faktörler şunlardır:

Cinsiyet

Kadınların, RLS geliştirme ihtimali erkeklerden iki kat daha fazladır.

Yaş

Her yaşta RLS gelişmesine rağmen, orta yaşı geçenlerde daha sık görülür.

Aile öyküsü

Ailesinde huzursuz bacak sendromu olanların, durumu geliştirme ihtimali daha yüksektir.

Hamilelik

Bazı kadınlarda hamilelik sırasında, özellikle son trimesterde RLS gelişir. Bu genellikle doğumdan sonraki birkaç hafta içinde çözülür.

Kronik hastalıklar

Periferik nöropati, diyabet ve böbrek yetmezliği gibi durumlar RLS’ye yol açabilir. Genellikle hastalığın tedavisi RLS semptomlarını hafifletir.

İlaçlar

Antinausea, antipsikotik, antidepresan ve antihistaminik ilaçlar RLS semptomlarını tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir.

Etnik köken

Herkes huzursuz bacak sendromu olabilir ancak Kuzey Avrupa kökenli insanlarda daha yaygındır.

Huzursuz bacak sendromu, genel sağlığı ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. RLS ile birlikte kronik uykusuzluk varsa, aşağıdaki durumlar için daha yüksek bir risk olabilir:

– Kalp hastalığı

– İnme

– Diyabet

– Böbrek hastalığı

– Depresyon

– Erken ölüm 

Huzursuz Bacak Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

Huzursuz bacak sendromunu onaylayabilecek ya da engelleyebilecek tek bir test yoktur. Tanının büyük bir kısmı, semptomları tanımaya dayanır.

RLS tanısı için aşağıdakilerin tümü mevcut olmalıdır:

– Genellikle tuhaf hislerle birlikte hareket etmek için güçlü bir dürtü.

– Semptomlar gece daha kötüleşir ve günün erken saatlerinde hafifler veya yok olur.

– Dinlenmek ya da uyumaya çalıştığınızda duyusal belirtiler tetiklenir.

– Hareket ettiğinizde duyusal semptomlar rahatlar.

Tüm kriterler yerine getirilmiş olsa bile, muhtemelen fiziksel muayeneye ihtiyacınız olacaktır. Doktorunuz belirtileriniz için diğer nörolojik nedenleri kontrol etmek isteyecektir.

Aldığınız reçetesiz ve reçeteli ilaçlar hakkında bilgi verin. Bildiğiniz kronik sağlık durumunuz varsa doktorunuza söyleyin.

Belirtilerini tanımlayamayan çocuklarda RLS tanısı koymak daha zor olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Tedavisi

Huzursuz bacak sendromunu kontrol etmeye yardımcı olmak için en sık kullanılan ilaçlar şunlardır:

– Bacaklardaki hareket miktarını kontrol etmeye yardımcı olan dopaminerjikler. 

– Uyumaya yardımcı olmak için uyku ilaçları

– Bazı durumlarda, sakinleştirici görevi gören güçlü ağrı kesiciler.

– Epilepsinin veya Parkinson gibi bilişsel bozuklukların yan etkilerini kontrol etmek için kullanılan ilaçlar.

Huzursuz Bacak Sendromu Evde Tedavi

Evde uygulanan tedaviler, semptomları tamamen ortadan kaldırmamakla birlikte, onları azaltmaya yardımcı olabilir. Deneme yanılma ile en yararlı yöntem bulunabilir.

İşte huzursuz bacak sendromu doğal tedavi için uygulanabilecek yöntemler:

– Kafein, alkol ve tütün alımını azaltın veya ortadan kaldırın.

– Haftanın her günü aynı uyku vakti ve uyanma saatine sahip düzenli bir uyku programı uygulayın.

– Yürümek ya da yüzmek gibi her gün biraz egzersiz yapın.

– Akşamları bacak kaslarına masaj yapın ya da gerdirin.

– Yatmadan önce bacaklarınızı  sıcak bir banyoda bekletin.

– Semptomlar yaşadığınızda bir ısıtma pedi veya buz torbası kullanın.

Yoga veya meditasyon yapın.

Araç veya uçak yolculuğu gibi uzun süreli oturmayı gerektiren durumları, daha geç saatlerde değil, daha erken saatlerde yapın.

Huzursuz bacak sendromunu kontrol etmek için ilaç alıyor olsanız bile bu seçenekler yararlı olabilir.

Çocuklarda Huzursuz Bacak Sendromu

Çocuklar, RLS’li yetişkinler gibi bacaklarında aynı karıncalanma hisleri yaşayabilir. Ama bunu tarif etmekte zorlanabilir.

Huzursuz bacak sendromu olan çocukların da bacaklarını hareket ettirmek için büyük bir dürtüsü vardır. Gün içinde aynı yetişkinler gibi semptomlar yaşarlar.

Huzursuz bacak sendromu, hayatın her yönünü etkileyebildiği gibi uykuya da müdahale edebilir. 

RLS’li bir çocuk, dikkatsiz ve sinirli görünebilir. Hareketli veya hiperaktif olarak tanımlanabilir. RLS’nin teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi, bu sorunların ele alınmasına ve okul performansının iyileştirilmesine yardımcı olabilir.

Huzursuz bacak sendromunu 12 yaşına kadar olan çocuklarda teşhis etmek için yetişkin kriterleri yerine getirilmelidir:

– Genellikle tuhaf hislerle birlikte hareket etmek için bir bir dürtü.

– Belirtiler geceleri kötüleşir.

– Rahatlamaya veya uyumaya çalıştığınızda belirtiler tetiklenir.

– Hareket edince semptomlar rahatlar.

Herhangi bir besin yetersizliği de ele alınmalıdır. RLS’li çocuklar kafeinden uzak durmalı ve uyku zamanı alışkanlıkları geliştirmelidir.

Gerekirse, doktor tarafından dopamin, benzodiazepinler ve antikonvülsanları etkileyen ilaçlar reçete edilebilir.

temiz beslenme ne demek

Huzursuz Bacak Sendromu Beslenme Önerileri

Huzursuz bacak sendromu olan kişiler için özel bir beslenme yönergesi yoktur. Ancak, yeterli miktarda gerekli vitamin ve besin almak için beslenmeye dikkat etmek gerekir. Yüksek kalorili işlenmiş gıdalar ve hiç besin değeri olmayan yiyeceklerden uzak durun.

Huzursuz bacak sendromu semptomları olan bazı kişiler, belirli vitamin ve minerallerde yetersizdir. Bu durumda, beslenme şeklinde bazı değişiklikler yapılabilir veya besin takviyeleri alınabilir. Her şey test sonuçlarının gösterdiklerine bağlıdır.

Demir eksikliğiniz varsa, demir bakımından zengin gıdaları tüketin:

– Koyu yeşil yapraklı sebzeler

– Bezelye

– Kuru meyve

– Fasulye

– Kırmızı et

– Kümes hayvanları ve deniz ürünleri

– Bazı tahıllar

C vitamini vücudun demiri emmesine yardımcı olur, bu nedenle de demir açısından zengin yiyecekleri C vitamini kaynaklarıyla birleştirin:

– Narenciye suları

– Greyfurt, portakal, mandalina, çilek, kivi, kavun

– Domates, biber

– Brokoli

Alkol RLS’yi daha da kötüleştirebilir ayrıca uykuyu bozar.

Huzursuz Bacak Sendromu ve Hamilelik

Huzursuz bacak sendromu semptomları hamilelik sırasında ilk kez, genellikle son trimesterde ortaya çıkabilir. Veriler, gebe kadınların RLS riskinin iki veya üç kat daha yüksek olabileceğini düşündürmektedir.

Bunun nedenleri tam olarak iyi anlaşılamamıştır. Bazı olasılıklar vitamin veya mineral eksiklikleri, hormonal değişiklikler veya sinir sıkışması sebep olabilir.

Hamilelik ayrıca bacak kramplarına ve uykusuzluğa da neden olabilir. Bu belirtilerin Huzursuz bacak sendromundan ayırt edilmesi zordur.

Hamileyseniz ve RLS belirtileri varsa, doktorunuzla konuşun. Demir veya diğer eksiklikler için test yapılması gerekebilir.

Huzursuz bacak sendromu tedavisinde kullanılan ilaçların bir kısmı gebelik sırasında güvenli değildir.

Hamilelikte Huzursuz bacak sendromu genellikle doğumdan sonra haftalar içinde kendi kendine geçer. 

Bacaklarla Birlikte Vücudun Etkilenen Diğer Bölgeleri

Rahatsızlığın adı huzursuz bacak sendromu ama aynı zamanda kollar, gövde veya baş bölgesini de etkileyebilir. Genellikle vücudun her iki tarafındaki uzuvları etkiler ancak bazı insanlarda sadece bir tarafta olur.

Periferik nöropati, diyabet ve böbrek yetmezliği RLS gibi semptomlara neden olur. Altta yatan durumun tedavisi genellikle yardımcı olur.

Parkinson hastalığı olan birçok kişi de RLS’ye sahiptir. Ancak huzursuz bacak sendromu olan çoğu kişi Parkinson geliştirmez. Aynı ilaçlar her iki durumun semptomlarını iyileştirebilir.

Multipl skleroz (MS) hastalarında huzursuz bacak, kol ve vücut da dahil olmak üzere uyku rahatsızlıklarının görülmesi nadir değildir. 

Onlar da kas spazmları ve krampları yaşar. Kronik hastalıklarla ilişkili yorgunlukla mücadele için kullanılan ilaçlar da buna neden olabilir.

Gebe kadınlar yüksek RLS riski altındadır. Bebek doğduktan sonra genellikle kendi kendine çözülür.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir