Hibiskus Çayı Nedir, Ne İşe Yarar? Faydaları ve Zararları

Hibiskus çayı, hibiskus bitkisinin çiçeklerinin kaynar suda demlenmesiyle yapılır.

Kızılcık benzeri bir lezzeti olan bu çay, hem sıcak hem de soğuk içilebilir.

Yerine ve iklimine göre değişen yüzlerce çeşitten fazla hibiskus türü vardır, çay yapmak için en çok kullanılan”Hibiscus sabdariffa” türüdür.

Araştırma, hibiskus çayı içmenin sağlık faydalarıyla bağlantılı olarak, kan basıncını düşürebileceğini, bakterilerle mücadele edebileceğini ve hatta kilo vermeye yardımcı olduğunu gösteren bir dizi sağlık faydasını ortaya çıkarmıştır.

Çay, hem çiçeklerin hem de yaprakların demlenmesiyle yapılabilir. 

Yazıda “hibiskus çayının faydaları nelerdir”, “hibiskus çayı nasıl kullanılır”, “hibiskus çayı zayıflatırmı”, “hibiskus çayı nasıl yapılır” sorularına cevap aranacaktır.

Hibiskus Çayı Besin Değeri

Hibiskus çiçeklerinin organik asitler, antosiyaninler, flavonoidler ve glikozitler gibi farklı fitokimyasal türleri vardır.

Delphinidin-3-sambubioside, delphidin ve cyanidin-3-sambubioside, baskın antosiyaninlerdir.

Fenolik asitler arasında protokatekuik asit, kateşin, gallokateşinler, kafeik asit ve gallokateşin gallatlar bulunur.

Araştırmacılar ayrıca hibiscetrin, gossypitrin, sabdaritrin, kuersetin, luteolin, myricetin, hibiscetin gibi aglikonları da izole ettiler.

Öjenol, β-sitosterol ve ergosterol gibi steroidler de kaydedildi.

Bu fitokimyasallar, kalp ve karaciğer sağlığını, saç renginizi ve ruh halini iyileştirmek için sinerji içinde hareket eder.

Hibiskus Çayı Yararları Nelerdir?

Araştırmalar, hibiskus çayının hipertansiyonu kontrol etme yeteneğini kanıtlıyor. Diüretik ve antidepresan özelliklere sahip olduğu da belirtiyor. Hibiskus çiçekleri aynı zamanda etkili müshildir ve karaciğer dostudur.

Antioksidan içerir

Antioksidanlar, hücrelere zarar veren serbest radikaller olarak bilinen bileşiklere karşı yardımcı moleküllerdir.

Hibiskus çayı güçlü antioksidanlar bakımından zengindir ve bu nedenle serbest radikallerin birikmesine bağlı hasar ve hastalıkları önlemeye yardımcı olabilir.

Sıçanlarda yapılan bir çalışmada, hibiskus özütü, antioksidan enzim sayısını arttırdı ve serbest radikallerin zararlı etkilerini % 92’ye kadar azalttı.

Bir başka sıçan çalışmasında benzer bulgular vardı, bu da yapraklar gibi çekici bitki bölümlerinin güçlü antioksidan özelliklere sahip olduğunu gösteriyor.

Kan basıncını düşürür

Hibiskus çayının en etkileyici ve en iyi bilinen faydalarından birisi kan basıncını düşürmesidir.

Zamanla yüksek tansiyon kalbe fazladan baskı uygulayarak, kalbin zayıflamasına neden olabilir. Yüksek tansiyon, artmış kalp hastalığı riski ile de ilişkilidir.

Çeşitli araştırmalar, yüksek kaliteli çayların hem sistolik hem de diyastolik kan basıncını düşürebileceğini bulmuştur.

Bir çalışmada, yüksek tansiyonlu 65 kişiye hibiskus çayı veya plasebo verildi. Altı hafta sonra, hibiskus çayı içenler plaseboya kıyasla sistolik kan basıncında belirgin bir düşüş yaşadılar.

Benzer şekilde, beş çalışmanın 2015 yılında yapılan bir incelemesi, yüksek kaliteli çayların hem sistolik hem de diyastolik kan basıncını sırasıyla ortalama 7.58 mmHg ve 3.53 mmHg azalttığını ortaya koydu.

Hibiskus çayı, kan basıncını düşürmeye yardımcı olmak için güvenli ve doğal bir yol olsa da, ilaçla etkileşime girebileceğinden, yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan bir diüretik tip olan hidroklorotiyazid kullananlar için önerilmez.

Yağ seviyelerini düşürür

Bazı çalışmalarda, kan basıncının düşürülmesinin yanı sıra, bu çayın kalp rahatsızlığı için başka bir risk faktörü olan kan yağ seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olabileceği bulunmuştur.

Bir çalışmada, diyabetli 60 kişiye ya hibiskus çayı ya da siyah çay verildi. Bir ay sonra, hibiskus çayı içenler “iyi” HDL kolesterolü artırdı ve toplam kolesterol , “kötü” LDL kolesterol ve trigliseritleri düştü.

Metabolik sendromlu hastalardaki bir başka çalışmada günde 100 mg hibiskus ekstraktının alınmasının total kolesterolün azalması ve artmış “iyi” HDL kolesterol ile ilişkili olduğu gösterildi. 

Diyabeti yönetmeye yardımcı olabilir

Belirli bir hibiskus türü, diyabet tedavisine ve insülin duyarlılığını artırmaya yardımcı olabilir.

Hibiscus sabdariffa’nın (diğer bir hibiskus türü) yaprakları, siyanidin 3, rutinokod, delphinidin, galaktoz, hibcitin, askorbik asit, sitrik asit, antosiyaninler, beta-karoten ve sitosterol gibi fitokimyasallara sahiptir.

Yapılan çalışmalarda, bu hibiskus çayının dört hafta boyunca günde üç kez infüzyonunun tip 2 diyabet üzerinde olumlu bir etkisi olduğu bulundu. Ayrıca, bu çay pankreas beta hücrelerinin işleyişini iyileştirdi.

Kolesterol seviyelerini düşürebilir

Hibiskus çayı içmenin kolesterol düşürücü etkileri olabileceğine dair artan kanıtlar var.

Hibiskus, genel olarak polifenolik asitler, flavonoidler ve antosiyaninler içerir. Bu bileşikler antioksidan aktivite gösterir. Çayın kolesterol seviyeleri üzerinde olumlu etkileri olabilir.

Araştırmalar, çiçeğin ergenlerde yüksek kolesterolün önlenmesi ve tedavisi için gelecekteki çalışmalarda kullanılabileceğini göstermektedir.

Yüksek kolesterolü olan 43 yetişkin (30-60 yaş) üzerinde bir çalışma yapılmıştır. Test grubuna 12 hafta boyunca iki fincan hibiskus çayı verildi. Sonuçlar, toplam kolesterolde % 9.46, HDL’de % 8.33 ve LDL’de % 9.80 oranında ortalama bir azalma gösterdi. 

Çalışma, hibiskus çayının kan kolesterol seviyeleri üzerinde önemli bir olumlu etkiye sahip olabileceğini belirtiyor.

Karaciğer sağlığını korur

Proteinlerin üretilmesinden safra salgısına, yağ parçalanmasına kadar, karaciğer genel sağlık için önemli bir organdır.

İlginçtir, çalışmalar, hibiskusun karaciğer sağlığını geliştirebileceğini ve etkin bir şekilde çalışmasına yardımcı olduğunu göstermiştir.

Aşırı kilolu 19 kişide yapılan bir çalışmada, yüksek hibiskus özünü 12 hafta boyunca alanlar, karaciğer steatozunda iyileşme yaşadı. 

Bu durum, karaciğerde yağ birikimiyle karakterizedir ve karaciğer yetmezliğine neden olabilir.

Hamsterlardaki bir çalışma aynı zamanda hibiskus özütünün karaciğer koruma özelliklerini gösterdi.

Bir başka hayvan araştırmasında sıçanlara hibiskus özleri verildiğinde karaciğerdeki birçok ilaç temizleme enzim konsantrasyonu % 65’e kadar yükselmiştir.

Bununla birlikte, bu çalışmaların hepsi, hibiskus çayı yerine, hibiskus özütünün etkilerini değerlendirmiştir. 

Hibiskus çayının insanlarda karaciğer sağlığını nasıl etkilediğini bilmek için daha ileri araştırmalara ihtiyaç vardır.

Hibiskus çayı zayıflatır mı?

Çeşitli araştırmalar, hibiskus çayı ile zayıflamanın mümkün olduğunu ve obeziteye karşı koruduğunu ileri sürmektedir.

Bir çalışma, aşırı kilolu 36 katılımcıya yüksek hibiskus özütü veya plasebo verdi. 12 hafta sonra, hibiskus özütü, vücut ağırlığını, vücut yağını, vücut kütle indeksini ve kalça / bel oranını düşürdü.

Bir hayvan çalışmasında benzer bulgular vardı ve obez farelere yüksek hibiskus özütünün 60 gün süreyle verilmesinin vücut ağırlığının azalmasına yol açtığını bildirdi.

Kanseri önlemeye yardımcı olabilecek bileşikler içerir

Hibiskus çayı lif ve güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olduğu gösterilen polifenoller bakımından yüksektir.

Test tüpü çalışmaları, hibiskus özütünün kanser hücreleri üzerindeki potansiyel etkileri ile ilgili etkileyici sonuçlar buldu.

Bir test tüp çalışmasında, hibiskus özütü hücre büyümesini bozdu, ağız ve plazma hücre kanserlerinin yayılımını azalttı.

Bir başka test tüpü çalışması, yüksek kaliteli yaprak ekstraktının insan prostat kanseri hücrelerinin yayılmasını engellediğini bildirmiştir.

Hibiskus ekstratının diğer test tüpü çalışmalarında mide kanseri hücrelerini % 52 oranında inhibe ettiği gösterilmiştir.

Bakterilerle savaşmaya yardımcı olabilir

Bakteriler, tek hücreli mikroorganizmalar olup, bronşitten pnömoniye, idrar yolu enfeksiyonlarına kadar değişen çeşitli enfeksiyonlara neden olabilirler.

Antioksidan ve antikanser özelliklerine ek olarak, bazı test tüpleri çalışmaları, hibiskusun bakteriyel enfeksiyonlarla mücadelede yardımcı olabileceğini bulmuştur.

Aslında, bir test tüpü çalışması, hibiskus ekstraktının kramp, gaz ve ishal gibi belirtilere neden olabilecek bir bakteri türü E. coli’nin aktivitesini inhibe ettiğini bulmuştur.

Bir başka test tüpü çalışması, ekstraktın sekiz bakteri türü ile savaştığını ve bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar kadar etkili olduğunu gösterdi.

Kaygıyı giderir ve uyumaya yardımcı olur

Hibiskus özütünün fareler üzerinde yatıştırıcı ve kaygı azaltıcı etkileri olduğu gösterilmiştir. Fare çalışmalarında, bunlar özlerin tekrarlanan dozları ile daha belirgin etkiler gösterdi.

Hibiskus özleri ayrıca ağrı, ateş ve baş ağrısını hafifletebilir. Ancak bu konuda sınırlı bilgi vardır.

Antidepresan etkisi olabilir

Hibiskus çiçeğindeki flavonoidlerin (Hibiscus rosa-sinensis Linn.) antidepresan etkileri vardır. Bunlar, dopamin ve serotoninin (mutluluk hormonları) salınımı üzerinde çalışır ve böylece depresyon semptomlarının azaltılmasına yardımcı olur.

Başka bir hibiskus türünün özleri de doğum sonrası bozukluklarda antidepresan benzeri aktivite göstermiştir. Annelerde doğum sonrası depresyon, çocukların bilişsel ve duygusal gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Hibiskus özütünün dopamin ve serotonini inaktive eden enzimleri inhibe ettiği bulunmuştur. Bu, dolaylı olarak doğum sonrası depresyonun tedavisine yardımcı olabilir.

Hamilelik sırasında hibiskus çayının güvenliği bilinmemektedir. Bu nedenle lütfen bu konuda doktora danışın.

Hibiskus çayı cilde faydaları

Hibiskus çayı, yara iyileşmesini destekleyebilir ve diğer cilt rahatsızlıklarını tedavi edebilir.

Sıçan çalışmalarında, hibiskus özlerinin, popüler bir topikal merhemden daha iyi bir yara iyileştirme özelliğine sahip olduğu bulunmuştur. Hibiskus çiçeği özü, topikal yaraların tedavisinde etkili bir şekilde kullanılabilir.

Diğer hibiskus türlerinin özlerinin topikal olarak uygulanması da herpes zoster (ağrılı kızarıklıklar ve kabarcıklarla karakterize bir viral enfeksiyon) tedavisine yardımcı olabilir.

Hibiskus çayı saça faydaları

Hibiskus cinsinin çiçekleri, uzun, parlak bukleler elde etmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bazı sıçan çalışmaları, hibiskus bitkisinin yaprak özlerinin saç büyümesini uyarıcı özelliklerini göstermektedir.

Bir Filistin araştırmasında, bir hibiskus türünün çiçeğinin saç ve saç derisi sağlığını geliştirdiği bulundu. Çiçeği ılık suda ıslatmak ve ardından saça uygulamak, kafa derisinin ve saçın sağlığını iyileştirebilir.

Hibiskus çayının saç büyümesi üzerindeki etkisini anlamak için yeterli araştırma yoktur.

Hibiskus Çayı Yapımı

Hibiskus çayını evde yapmak kolaydır.

Bir çaydanlığa kuru hibiskus çiçeklerini ekleyin ve üzerlerine kaynar su dökün. Beş dakika boyunca demleyin, sonra bardağa süzün, tatlandırın ve keyfini çıkarın.

Hibiskus çayı sıcak ya da soğuk tüketilebilir ve kızılcık benzeri bir lezzete sahiptir.

Bundan dolayı çoğunlukla balla tatlandırılır.

Hibiskus Çayının Zararları Nelerdir?

Bitki ilaç etkileşimleri de dahil olmak üzere hibiskus çayı içmenin belgelenmiş birkaç yan etkisi vardır.

Hibiskus kökleri, antifertilite ve uterotrofik etki gösterir. Vücutta östrojenik aktiviteye sahip olabilir ve fetal implantasyonu veya gebe kalmayı önleyebilir.

Hibiskus çayındaki polifenoller vücudun alüminyum yükünü artırabilir. Sıcak hibiskus çayı içtikten günler sonra yüksek idrarda alüminyum atılımı gözlendi.

Bu nedenle, hamile kadınlar ve böbrek taşı olan kişiler aşırı doz konusunda dikkatli olmalıdır.

Hibiscus sabdariffa L. diüretik ilaç olan hidroklorotiyazid (HCT) ile bitki-ilaç etkileşimi göstermiştir. Ayrıca sitokrom P450 (CYP) kompleksinin aktivitesine de müdahale ederler.

Bu CYP kompleksleri, reçeteli birkaç ilacın metabolizmasından sorumludur. Ölümcül etkilerinin olup olmadığı konusu daha fazla araştırılmalıdır.

Bazı kanıtlar, hibiskus çayının tansiyonu da düşürdüğünü göstermektedir. Çayın yüksek tansiyonu tedavi etmek için ilaçlara müdahale edebileceğine dair doğrudan bir kanıt olmamasına rağmen, bu durum için ilaç kullananlar hibiskus çayı içmeden önce doktora danışmalıdır.

Hibiskus çayı, içtiniz mi daha önce? Bu lezzetli çayı deneyenler yorum bırakabilir.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir