Ham Bal Nedir, Sağlıklı mı? Faydaları ve Zararları

Bal arılarının yaptığı kalın, tatlı bir şuruptur. Sağlıklı bitki bileşikleriyle yüklüdür ve çeşitli faydaları vardır.

Ancak, ham bal veya piyasada satılan ballardan hangisinin en sağlıklısı olduğu konusunda tartışmalar var.

Bazı insanlar balın ham yani işlenmemiş olanının genel sağlık için daha iyi olduğunu, bazıları ise ikisi arasında pek de fark olmadığını iddia ediyor.

İşte ham bal ile ilgili bilinmesi gerekenler…

Ham Bal Nedir?

Ham bal “arı kovanı üzerindeki” bal olarak tanımlanır.

Balın kovan peteklerinden çıkartılması, bir balmumu veya naylon bez üzerine alınması, balın arı balmumu ve ölü arılar gibi yabancı maddelerden ayrılmasıyla yapılır.

Bir kere süzgeçten geçirilen çiğ bal şişelenir ve yemeye hazırdır.

Öte yandan, ticari bal üretimi, pastörizasyon ve filtrasyon gibi şişelenmeden önce birkaç işleme tabi tutulur.

Pastörizasyon, balda bulunan mayayı yüksek sıcaklık uygulayarak yok eden bir işlemdir. Bu, raf ömrünü uzatmaya yardımcı olur ve balı daha pürüzsüz hale getirir.

Ayrıca, filtreleme, çöp ve hava kabarcığı gibi yabancı maddeleri daha da kaldırarak balın daha uzun süre berrak bir sıvı olarak kalmasını sağlar. Bu, birçok tüketici için estetik olarak çekicidir.

Bazı ticari ballar ayrıca ultrafiltrasyona maruz bırakılarak işlenir.

Bu süreç onu daha şeffaf ve pürüzsüz hale getirmek için daha da rafine eder ancak polen, enzimler ve antioksidanlar gibi yararlı besinleri de yok edebilir.

Dahası, bazı üreticiler maliyetleri azaltmak için bala şeker veya tatlandırıcı ekleyebilir.

Ham ve Ticari Bal Arasındaki Farklar Nelerdir?

Ham bal ve ticari bal çok farklı şekillerde işlenir. Bu, ikisi arasında, özellikle kalitede farklılıklara yol açabilir.

Çiğ bal ve ticari bal arasındaki temel farklılıklar şunlardır;

Ham bal daha fazla besleyicidir

Ham bal çok çeşitli besin maddeleri içerir.

Yaklaşık 22 amino asit, 31 farklı mineral ve geniş bir vitamin ve enzim yelpazesine sahiptir. Bununla birlikte, besinler sadece az miktarlarda bulunur.

Ham bal hakkında en etkileyici şey, yaklaşık 30 çeşit biyoaktif bitki bileşiği içeriyor olmasıdır. Bunlara polifenoller denir ve antioksidanlar gibi davranırlar.

Birçok çalışma, bu antioksidanları, düşük inflamasyon ve daha düşük kalp hastalığı ve bazı kanserlerin düşük riski gibi etkileyici sağlık yararları ile ilişkilendirmiştir.

Tersine, ticari ballar işleme yöntemlerinden dolayı daha az antioksidan içerebilir.

Örneğin, bir çalışma, yerel bir pazardaki ham ve işlenmiş balın antioksidanlarını karşılaştırdı. Ham balın işlenmiş çeşide göre 4.3 kat fazla antioksidan içerdiğini buldular.

Ancak iki türü karşılaştıran çok az çalışma bulunmaktadır. 

İşlenmiş bal polen içermez

Arılar, çiçekten çiçeğe, nektar ve polen toplayarak gezer.

Nektar ve polen, arı kovanı içine geri gönderilir ve arı kovanı içine yerleştirilir ve sonunda arılar için bir besin kaynağı haline gelir.

Arı poleni, şaşırtıcı derecede besleyici ve vitaminler, amino asitler, esansiyel yağ asitleri, mikro besin maddeleri ve antioksidanlar da dahil olmak üzere 250’den fazla madde içerir.

Alman Federal Sağlık Bakanlığı, arı polenini bir ilaç olarak tanımaktadır.

Arı poleni birçok etkileyici sağlık yararına bağlanmıştır. Çalışmalar, iltihapla mücadeleye ve karaciğer fonksiyonunu iyileştirmeye yardımcı olabileceğini bulmuştur.

Ayrıca, kalp hastalığı ve inme ile mücadeleye yardımcı olabilecek özelliklere de sahiptir.

Ne yazık ki, ısıl işlem ve ultrafiltrasyon gibi işleme yöntemleri arı polenini yok edebilir. 

Balın bilinen faydaları, ham bala aittir

Bal bazı etkileyici sağlık yararlarına sahiptir.

Çalışmalar kan basıncını ve kolesterol gibi kalp hastalığına yönelik risk faktörlerini azaltmaya, yaraları iyileştirmeye ve hatta öksürüğü tedavi etmeye yardımcı olabileceğini buldu.

Bununla birlikte, bu sağlık yararları çoğunlukla ham bal ile ilgilidir çünkü antioksidanlar ve diğer yararlı bileşenler,bu bal çeşidinde daha yüksektir.

Bu bileşenlerden biri, glikoz oksidaz adı verilen bir enzimdir. Bu enzim, balın antimikrobiyal ve antibakteriyel özelliklerini veren moleküllerin üretilmesine yardımcı olur.

Ne yazık ki, bu enzim ısıtma ve filtreleme gibi işlemlerle yok olabilir.

Aynı zamanda, az işlenmiş balların ham balla aynı antioksidan seviyelerine sahip olup olmadığı tamamen belirgin değildir.

Örneğin, gayriresmi bir araştırma, asgari olarak işlenmiş balların ham balla benzer seviyelerde antioksidana sahip olduğunu, fakat önemli ölçüde daha az enzim bulunduğunu belirtmiştir.

Balın bilinen sağlık yararlarını elde etmek için ham bal yemelisiniz.

Ham Balın Besin Değeri

Bal, doğanın en saf yiyeceklerinden biridir ve doğal bir tatlandırıcıdan çok daha fazlasıdır. İşlevsel bir besindir yani sağlık açısından faydaları olan doğal bir besindir. 

Ham balın besin içeriği etkileyicidir. Ham bal, 22 amino asit, 27 mineral ve 5.000 enzim içerir. 

Mineraller arasında demir, çinko, potasyum, kalsiyum, fosfor, magnezyum ve selenyum bulunur. Balda bulunan vitaminler arasında B6 vitamini, tiamin, riboflavin, pantotenik asit ve niasin bulunur.

Ek olarak, balda bulunan nutrasötikler, zararlı serbest radikal aktiviteyi nötralize etmeye yardımcı olur.

Bir yemek kaşığı ham bal 64 kalori içerir. Beyaz şeker gibi kan şekerinin yükselmesine ve yüksek insülin salınımına neden olmaz.

Ham Balın Faydaları Nelerdir?

Kilo vermeye ve korumaya yardımcı olur

Araştırma çalışmaları bal tüketimini kilo kaybı ile ilişkilendirmiştir. Yapılan bir araştırma, şekeri balla değiştirmenin, fazla kiloların çoğalmasını önlemeye ve ayrıca kan şekerini düşürmeye yardımcı olabileceğini buldu. 

Sonuçlar ayrıca, balın şekerle karşılaştırıldığında serum trigliseridlerini düşürebileceğini göstermektedir. 

Wyoming Üniversitesi’nden bir başka araştırma, ham balın iştahı bastıran hormonları aktive edebileceğini buldu. Genel olarak, araştırmacılar bal tüketiminin potansiyel obezite koruyucu etkiler sunduğu sonucuna vardı.

Doğal enerji kaynağıdır

Ham bal, doğal şekerler (yüzde 80), su (yüzde 18) ve mineraller, vitaminler, polen ve protein (yüzde 2) içerir. Karaciğere glikojen formunda kolayca emilen bir enerji kaynağı sağlar.

Yapılan araştırmalar, balın egzersizden hemen önce tüketilmesi gereken en iyi karbonhidrat seçeneklerinden biri olduğunu göstermiştir. 

Antioksidan santralidir

Araştırmalar, günlük tüketilen ham bal dozunun vücutta sağlığı geliştiren antioksidan seviyelerini yükselttiğini göstermiştir. 

Antioksidanlar, vücutta hastalığa neden olan serbest radikalleri engellemeye yardımcı olur. Ayrıca herhangi bir sayıdaki hastalığa karşı koruyucu olarak hareket ederek bağışıklık sistemini güçlendirir. 

Bal, kalp hastalığı ve kanser riskini azalttığı gösterilen güçlü antioksidanlar olan polifenoller içerir.

Çalışmalar, ham balın hastalıklarla savaşan antioksidan flavonoidler pinokembrin, pinostrobin ve chrysin içerdiğini göstermiştir.

Pinocembrin enzim aktivitesini destekler ve birçok çalışma pinokembrinin birçok kanser hücresi türünde apoptozisi (programlanmış hücre ölümü) indüklediğini göstermiştir.

Laboratuvar araştırması, chrysinin erkeklik hormonu testosteronunu artırabileceğini ve vücut geliştirme sonuçlarını iyileştirebileceğini öne sürüyor ancak insan araştırmaları testosteron seviyeleri üzerinde herhangi bir etki bulamadı.

Uykuyu düzenler

Ham bal yemek, beyinde triptofan salınımını uyaran, insülin seviyelerinde küçük bir artış yaratarak beyinde melatonin salınımını teşvik eder . Triptofan, serotonine dönüşür ve daha sonra melatonine dönüştürülür. 

Melatonin ayrıca bağışıklığı artırır ve dinlenme dönemlerinde dokunun yeniden inşa edilmesine yardımcı olur.

Kötü uyku, hipertansiyon, obezite, tip 2 diyabet, kalp hastalığı, felç ve artrit için bir risk faktörüdür. Ham bal, kanıtlanmış doğal bir uyku yardımcısı olduğu için doğal olarak tüm bu sağlık sorunlarının riskini azaltır.

Yara ve ülseri iyileştirir

Ham balın yara iyileştirici etkileri olan doğal bir antibakteriyel olduğu birçok çalışmada tespit edilmiştir.

Ayrıca balın vücut sıvılarıyla reaksiyona girerek hidrojen peroksit oluşturduğu ve bakteriler için misafirperver olmayan bir ortam yarattığı belirtilmiştir. 

Ham bal kullanımı, çeşitli yara ve ülser türlerini etkili bir şekilde tedavi etmede kullanımı için de incelenmiştir. Bal, sorunlu cilt ülserlerinin boyutunu, ağrısını ve kokusunu azaltabilir.

Kan şekerini dengeler

Ham bal tüketimi, diyabet geliştirme riskini azaltabilir ve diyabeti tedavi etmek için kullanılan ilaçlara yardımcı olabilir.

Ham bal ve tarçın kombinasyonu, özellikle sağlıklı kan şekeri yönetiminin yanı sıra diş eti iltihabı ve akne gibi diğer birçok sağlık sorunu için faydalı olabilir.

Dubai’de yapılan bir araştırmada, balın şeker hastalarında dekstroz ve sukroza kıyasla daha düşük plazma glikoz seviyelerine neden olduğu gözlemlendi. 

Bazıları, tarçının insülin artırıcı gücünün baldaki bu glikoz yükselmesine karşı koyabileceğini, bu da bal ve tarçın karışımını düşük glisemik indeksli bir besin kombinasyonu haline getireceğini öne sürüyor.

Ham bal, insülini artırır ve hiperglisemiyi azaltır. Her seferinde az miktarda tüketmeyi deneyin ve kan şekerinizin buna nasıl tepki verdiğini görün.

Doğal öksürük şurubu

Ham balın öksürük tedavisinde reçetesiz satılan ticari öksürük şurupları kadar etkili olduğu gösterilmiştir. Artan bilimsel kanıtlar, tek doz balın mukus salgısını ve öksürüğü azaltabileceğini göstermektedir. 

Bir çalışmada bal, reçetesiz satılan öksürük ilaçlarında bulunan yaygın bileşenler olan difenhidramin ve dekstrometorfan kadar etkiliydi. 

Öksürük için, yatmadan önce yarım çay kaşığı ila iki çay kaşığı bal, bir yaşın üzerindeki herkes için çalışılmış ve önerilen bir dozajdır. 

Ham Bal Yemenin Zararı Var mı?

Ham bal, “Clostridium botulinum” bakterilerinin sporlarını içerebilir.

Bu bakteri bebeklere, bir yaşın altındaki çocuklara ve hamile kadınlara özellikle zararlıdır. Bu, hayatı tehdit eden felce neden olan botulizm zehirlenmesine neden olabilir.

Bununla birlikte, botulizm sağlıklı yetişkinler ve daha büyük çocuklar arasında çok nadirdir. Vücut yaşlandığında bağırsak, botulinum sporlarının büyümesini durduracak kadar gelişir.

Bundan dolayı, ham bal yedikten hemen sonra mide bulantısı, kusma ve ishal gibi yan etkiler görürseniz derhal doktora gitmelisiniz.

İşlenmiş balın da Clostridium botulinum sporlarını içerebileceğini unutmayın. Bu, bebeklerin, bir yaş altındaki çocukların ve hamile kadınların ondan uzak durması gerektiği anlamına gelir.

Ham Bal Nasıl Kullanılır?

Ham bal, aşağıdaki durumları tedavi etmeye yardımcı olabilir;

Sindirimi iyileştirir

Midede fermente olmadığından hazımsızlığa karşı koymak için 1-2 yemek kaşığı bal tüketin.

Mide bulantısını giderir

Mide bulantısını önlemeye yardımcı olması için balı zencefil ve limon suyuyla karıştırın.

Akne tedavisi

Bal, sivilceyle savaşmak için uygun fiyatlı bir yüz temizleyici olarak kullanılabilir ve tüm cilt tipleri için naziktir. Yarım çay kaşığı balı ellerinizin arasında ısıtın ve nazikçe yüzünüze yayın. 10 dakika bekletin ve ardından ılık suyla durulayın ve kurulayın.

Diyabeti iyileştirir

Ham bal tüketimi diyabet geliştirme riskini azaltabilir ve diyabeti tedavi etmek için kullanılan ilaçlara yardımcı olabilir. Ham bal, insülini artırır ve hiperglisemiyi azaltır. 

Kolesterolü düşürür

Bal, kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir ve bu nedenle koroner arter hastalığı riskini azaltabilir.

Dolaşımı iyileştirir

Ham bal, kalbi güçlendirerek ve kan dolaşımını iyileştirerek beynin en iyi şekilde çalışmasını sağlar.

Uyku kalitesini artırır

Ham bal, onarıcı uykuyu destekler. Melatonini artırmaya ve uyumaya yardımcı olması için ılık süte bir yemek kaşığı ekleyin.

Prebiyotik destek

Ham bal, bağırsakta iyi bakterilerin büyümesini destekleyen doğal prebiyotiklerle doludur.

Alerjileri iyileştirir

Ham bal mevsimsel alerjileri azaltmaya yardımcı olabilir. Her gün 1-2 yemek kaşığı tüketin.

Nemlendirir

Zeytinyağı ve limon sıkılmış bir kaşık dolusu ham bal nemlendirici losyon olarak kullanılabilir.

Saç maskesi

Ham bal saç maskesi, saçı nemlendirerek parlaklığın artmasına yardımcı olabilir. 1 tatlı kaşığı ham balı 5 bardak ılık suyla karıştırın, karışımı saçınıza uygulayın ve bekletin, ardından iyice durulayın, saçınızın her zamanki gibi kurumasını bekleyin.

Egzamayı rahatlatır

Hafif egzamayı gidermek için balı eşit miktarda tarçınla birlikte topikal bir karışım olarak kullanın.

İltihabı azaltır

Ham bal, astım gibi solunum rahatsızlıklarını tedavi edebilen iltihap önleyici maddelere sahiptir.

Yaraları iyileştirir

Topikal olarak kullanılan ham bal, hafif yanıklar, yaralar, kızarıklıklar ve sıyrıklar için iyileşme süresini hızlandırmaya yardımcı olabilir.

İdrar yolu enfeksiyonunu tedavi eder

Bal, antibakteriyel özelliklerinden dolayı idrar yolu enfeksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Boğaz ağrısı ve öksürüğü geçirir

Bal boğaz ağrısı ve öksürük bir ilaçtır. Bu özellikle öksürüğü olan çocuklar için faydalıdır. Bir tatlı kaşığı bal yiyin veya limonlu çaya ekleyin.

En Sağlıklı Bal Nasıl Seçilir?

En sağlıklı bal için, tercihimiz ham bal olmalıdır.

Ham bal, pastörize edilmez ve besinlerini azaltabilecek bir süreç olan filtrasyondan geçmez.

Minimum işlenmiş ballar fena değilse de, hangilerinin daha önceden test yapılmadan asgari olarak işlendiğini bilmek zordur.

Dokusundan dolayı minimal işlenmiş bir bal tercih ederseniz, yerel bir arıcıdan satın almak en iyisidir; çünkü bunlar çok daha az derecede filtrelenecektir.

Siz hangi tür bal kullanıyorsunuz? Ham bal denediniz mi daha önce?

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir