Guillain-Barré sendromu, bağışıklık sisteminin sinir sistemindeki sağlıklı sinir hücrelerine saldırdığı nadir görülen ciddi birotoimmün bozukluktur. 100.000 kişide bir görülür.
Otoimmün hastalık, bağışıklık sisteminin belirli sağlıklı hücre gruplarına saldırmasına ve yok etmesine neden olur. Guillain-Barré sendromunda, periferik sinirler miyelin kılıflarına saldırır.
Miyelin kılıfları, sinirlerin aksonlarını kaplar. Miyelin, sinir hücrelerinin mesajlarını iletmesine yardımcı olur. Bazı durumlarda Guillain-Barré sendromu, aksonların kendisine de saldırır.
Bu durum, sinirlerin dokunma hissi gibi bazı bilgileri omuriliğe ve beyne göndermesini engeller. Bu, uyuşukluk hissine neden olur. Beyin ve omurilik de sinyalleri vücuda geri iletemez ve kas güçsüzlüğüne yol açar. Felce kadar gidebilir.
Guillain-Barré sendromunun nedeni bilinmemektedir. Mide ve bağırsakta tahriş veya akciğer enfeksiyonu gibi bulaşıcı bir hastalık tarafından tetiklenir.
Durumun tedavisi de yoktur. Hastalığa yönelik uygulanan tedavi, semptomların şiddetini azaltmaya ve hastalığın süresini kısaltmaya yardımcı olur.
Guillain-Barrésendromundan ölüm oranı %4 ila %7 arasındadır. Hastalar, halsizlik, uyuşukluk veya yorgunluk gibi kalıcı etkiler yaşar.
Guillain-barré sendromunun belirtileri nelerdir?
Guillain-Barré sendromunun ilk belirtisi ayak parmaklarında, ayaklarda ve bacaklarda karıncalanma hissidir. Karıncalanma yukarı, kollara ve parmaklara doğru yayılır.
Belirtiler çok hızlı ilerler. Bazı kişilerde hastalık sadece birkaç saat içinde ciddileşir. Guillain-Barré sendromunun diğer belirtileri şunlardır:
Bacaklardan üst vücuda doğru giden ve zamanla kötüleşen kas zayıflığı
Sabit yürüme zorluğu
Gözleri ve yüzü hareket ettirmede, konuşmada, çiğnemede veya yutmada zorlanma
Şiddetli bel ağrısı
Mesane kontrolünün kaybı
Hızlı kalp atışı
Nefes almada zorluk
Felç
Guillain-barré sendromu nedenleri nelerdir?
Guillain-Barré sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir. Guillain-Barré sendromlu kişilerin yaklaşık üçte ikisi, ishal veya solunum yolu enfeksiyonu geçirdikten hemen sonra hastalığı geliştirir.
Yani Guillain-Barré sendromu önceki hastalığa karşı uygun olmayan bir bağışıklık tepkisi tarafından tetiklenir.
Guillain-barré sendromu risk faktörleri nelerdir?
Guillain-Barré sendromu tüm yaş gruplarını etkiler. Yaşlandıkça risk artar. Erkeklerde kadınlardan daha yaygındır. Hastalığa neden olan riskler şöyledir
Az pişmiş kümes hayvanlarında bulunan bir bakteri türü olan kampilobakter enfeksiyonu
Grip virüsü
Sitomegalovirüs
Epstein Barr Virüsü
Zika virüsü
Hepatit A, B, C ve E
HIV, AIDS’e neden olan virüs
Mikoplazma pnömonisi
Ameliyat
Travma
Hodgkin lenfoması
Nadiren grip aşıları veya çocukluk aşıları
COVID-19
50 yaş üstü yetişkinler daha fazla risk altındadır.
Guillain-barré sendromu nasıl tedavi edilir?
Guillain-Barré sendromu olan herkes yakın gözlem için hastaneye yatırılır. Semptomlar hızla kötüleşebilir ve tedavi edilmezse ölümcüldür.
Ağır vakalarda Guillain-Barré sendromlu kişilerde tüm vücut felci gelişebilir. Felç, diyafram veya göğüs kaslarını etkileyerek düzgün nefes almayı engellerse, durum yaşamı tehdit eder.
Tedavinin amacı, bağışıklık krizinin şiddetini azaltmak ve sinir sistemi iyileşirken akciğer fonksiyonu gibi vücut fonksiyonlarını desteklemektir.
Tedaviler plazmaferez ve intravenöz immünoglobulin (IVIG) içerir.
Guillain-Barré sendromunda meydana gelen halsizlik ve felç, vücudun birçok bölümünü etkiler.
Felç, nefes almayı kontrol eden kaslara yayıldığında, nefes almada zorluk yaşanır. Böyle bir durumda, nefes almaya yardımcı olması için solunum cihazına ihtiyaç duyulur.
Hastalık sonucu ortaya çıkabilecek diğer yan etkiler şöyledir:
İyileştikten sonra bile kalıcı halsizlik, uyuşukluk
Kalp veya tansiyon sorunları
Ağrı
Yavaş bağırsak veya mesane fonksiyonu
Felç nedeniyle kan pıhtısı ve yatak yarası oluşması
Guillain-Barré sendromunun iyileşme süresi uzundur ancak çoğu hasta iyileşir.
Genel olarak, belirtiler 2 ila 4 hafta boyunca giderek kötüleşir. İyileşme bu zaman diliminden sonra birkaç haftadan birkaç yıla kadar sürer. Çoğu insan 6 ila 12 ayda iyileşir. Bazıları için iyileşme daha uzun sürer.
Guillain-Barré sendromundan etkilenen insanların yaklaşık yüzde 30’u 3 yıl sonra hala bir miktar halsizlik yaşar.
