Ginseng Nedir, Ne İşe Yarar? Faydaları ve Zararları

Ginseng yüzyıllardır geleneksel Çin tıbbında kullanılmaktadır. Bu yavaş büyüyen, kısa bitki üç şekilde sınıflandırılabilir: taze, beyaz veya kırmızı.

Taze ginseng 4 yıldan önce hasat edilirken, beyaz ginseng 4-6 yıl arasında hasat edilir ve kırmızı ginseng 6 veya daha fazla yıl sonra hasat edilir.

Bu bitkinin birçok çeşidi vardır ancak en popüleri Amerikan ginsengi ( Panax quinquefolius ) ve Asya ginsengidir ( Panax ginseng ).

Amerikan ve Asya ginsengi aktif bileşiklerin konsantrasyonlarına ve vücut üzerindeki etkilerine göre değişir.

Amerikan ginsenginin rahatlatıcı bir madde olarak çalıştığına, Asya çeşidinin canlandırıcı bir etkiye sahip olduğuna inanılıyor.

Ginseng iki önemli bileşik içeriyor: ginsenositler ve gintonin. Bu bileşikler faydalarını desteklemek için birbirlerini tamamlar.

Ginseng Nedir?

11 ginseng türünün tamamı Panax cinsine aittir ve Yunanca’daki adı “hepsi iyileşir” anlamına gelir.bBitkinin tıbbi amaçla kullanılan kısmı köktür ve bitkilerin hem yabani hem de kültürlü türleri vardır. Ginsengin Panax türlerinin tümü, ginsenosides ve gintonin olarak bilinen benzer bileşikleri paylaşır.

Bu faydalı bileşikler, potansiyel tıbbi kullanımları için sürekli olarak incelenmektedir ve farklı ginseng türleri, bu bileşiklerin farklı miktar ve tiplerini içerir.

Bu kökler yüzyıllardır birçok farklı kültür tarafından her türden tıbbi bozukluğu tedavi etmek için kullanılmış olsa da, tıp bilimi bu bileşiklerin etkilerini incelemeye yeni yeni başlamıştır.

Ginseng Yararları Nelerdir?

Antioksidanlar içerir

Ginsengin faydalı antioksidan ve anti-inflamatuar özellikleri vardır.

Bazı test tüpleri çalışmaları, ginseng ekstraktının ve ginsenosid bileşiklerinin iltihabı engelleyebileceğini ve hücrelerdeki antioksidan kapasiteyi arttırdığını göstermiştir.

Sonuçlar insanlarda da umut vaat ediyor. Bir çalışma, 18 genç erkek sporcunun yedi gün boyunca günde üç kez kırmızı ginseng özünün 2 gramını almasının etkilerini araştırdı.

Erkekler bir egzersiz testi yaptıktan sonra bazı iltihaplı belirteçlerin seviyelerini test ettiler. Bu düzeyler plasebo grubuna göre anlamlı derecede düşüktü ve testten sonra 72 saat sürdü.

Bir başka çalışma da deri iltihabı olanlar izlendi. Kırmızı ginseng özü alındıktan sonra iltihaplanma ve antioksidan aktivitede gelişmeler tespit edildi.

Son olarak, daha büyük bir çalışma, 12 hafta süreyle günlük 3 gram kırmızı ginsengi veya plasebo alan 71 postmenopozal kadını izlemiştir.

Daha sonra antioksidan aktivite ve oksidatif stres belirteçleri ölçüldü.

Araştırmacılar, kırmızı ginsengin antioksidan enzim aktivitelerini arttırarak oksidatif stresin azalmasına yardımcı olabileceği sonucuna varmışlardır.

Beyin işlevlerini geliştirir

Ginseng bellek, davranış ve ruh hali gibi beynin işlevlerini geliştirmeye yardımcı olabilir. 

Bazı test tüpü ve hayvan çalışmaları, ginsengdeki bileşenlerin (örneğin, ginsenosidler ve K bileşiği) beyni serbest radikallerin neden olduğu zararlardan koruyabileceğini gösteriyor.

Bir çalışma 200 mg Panax ginseng’i günde dört hafta tüketen 30 sağlıklı kişiyi izledi. Çalışmanın sonunda bu kişiler, zihinsel sağlık, sosyal işlevsellik ve ruh hallerinde düzelme gösterdiler.

Bununla birlikte, bu faydalar 8 hafta sonra belirginleşmeyi bıraktı ve ginseng etkilerinin uzun süreli kullanımla azalabileceğini düşündürdü.

Bir başka çalışmada 200 veya 400 mg’lık Panax ginseng’in tekli dozlarının 10 dakikalık zihinsel test öncesi ve sonrası 30 sağlıklı erişkinde zihinsel performansı, zihinsel yorgunluğu ve kan şekeri düzeylerini nasıl etkilediği incelendi.

400 mg doz yerine 200 mg doz, zihinsel performansı arttırmada daha etkili oldu. Başka bir araştırma, sekiz günlük 400 mg Panax ginseng’i almanın sakinliği ve matematik becerilerini geliştirdiğini bulmuştur.

Dahası, diğer çalışmalar Alzheimer hastalığı olan kişilerde beyin fonksiyonu ve davranış üzerinde olumlu etkiler buldu.

DEHB belirtilerini iyileştirir

Ginseng, doğal beyin işlevini uyardığı için, DEHB ile ilişkili semptomları yatıştırmak için doğal bir çare olabilir.

DEHB olan çocuklar, ginsengin dikkat, anksiyete, sosyal işlevsellik ve hastalıkla ilişkili diğer özellikler üzerindeki etkilerini belirlemek için incelendi ve araştırmacılar, sekiz haftalık bir süre boyunca alınan günde 1.000 miligramın, performansı iyileştirdiğini ve semptomları azaltabildiğini buldu. 

Erektil disfonksiyonu iyileştirebilir

Araştırmalar ginseng‘in erkeklerde erektil disfonksiyon (ED) tedavisinde yararlı bir alternatif olabileceğini göstermiştir.

İçindeki bileşimlerin penisteki kan damarlarında ve dokularında oksidatif strese karşı koruyabileceği ve normal işlevi yerine getirmesine yardımcı olduğu görülmektedir.

Ayrıca, çalışmalar, ginseng‘in nitrik oksit üretimini teşvik edebileceğini göstermiştir; bu bileşik, penisteki kas gevşemesini geliştirir ve kan dolaşımını artırır.

Bir çalışma, kırmızı ginseng ile tedavi edilen erkeklerin, ED’yi tedavi etmek için kullanılan bir ilaçla üretilen % 30’luk iyileşme ile karşılaştırıldığında, ED semptomlarında % 60’lık bir iyileşme sağladığını ortaya koydu.

Dahası, başka bir araştırma, ED’li 86 kişinin, 1000 mg ginseng ekstresini 8 hafta boyunca aldıktan sonra erektil işlevine ve genel memnuniyete önemli katkılar sağladığını belirtti.

Bağışıklığı güçlendirir

Ginseng bağışıklık sistemini güçlendirebilir. Bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini araştıran bazı çalışmalar cerrahi veya kemoterapi uygulanan kanser hastalarına odaklanmıştır.

Bir çalışma cerrahi prosedürlerden sonra 39 kişiyi takip etti ve iki yıl boyunca günde 5,400 mg ginseng ile tedavi etti.

İlginçtir ki, bu insanlar bağışıklık fonksiyonlarında belirgin ilerlemeler gösterdi ve semptomlar daha düşük oranda tekrarladı.

Bir başka çalışmada, ileri gastrointestinal kanser hastalarında cerrahi sonrası kemoterapi uygulanan kırmızı ginseng özütünün bağışıklık sistemi belirteçleri üzerindeki etkisi incelendi.

Üç ay sonra, kırmızı ginseng ekstraktını alanların kontrol veya plasebo grubuna göre daha iyi bağışıklık sistemi belirteçleri vardı.

Dahası, bir araştırma, ginseng alan kişilerin iyileştirici cerrahiden sonra beş yıl boyunca hastalıksız yaşama şansını ve bunu almayanlara kıyasla % 38 daha fazla sağkalım oranına sahip olabileceğini önermektedir. 

Ginseng ekstraktının aşıların influenza gibi hastalıklara karşı etkisini artırabileceği düşünülmektedir.

Bu çalışmalar kanser hastalarında bağışıklık sistemi belirteçlerinde iyileşme olduğunu göstermesine rağmen, sağlıklı insanlarda enfeksiyonlara direnci artırmada ginseng’in etkililiğini göstermek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Kansere karşı potansiyel fayda sağlayabilir

Ginseng, bazı kanserlerin riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bu bitkideki ginsenosidlerin, iltihaplanmayı azaltmaya ve antioksidan koruma sağlamasına yardımcı olduğu gösterilmiştir.

Hücre döngüsü, hücrelerin normal olarak büyüdüğü ve bölündüğü süreçtir. Ginsenositler, anormal hücre üretimini ve büyümesini önleyerek bu döngüye fayda sağlayabilir.

Çeşitli araştırmaların gözden geçirilmesi, ginseng alan kişilerin kanser geliştirme riskinin % 16 daha düşük olduğunu gösterdi.

Dahası, gözlemsel bir araştırma, ginseng kullanan kişilerin, dudak, ağız, yemek borusu, mide, kolon, karaciğer ve akciğer kanseri gibi belirli kanser türlerini geliştirme ihtimalini daha az gösterdi.

Ginseng, kemoterapi alan hastaların sağlığının iyileştirilmesine, yan etkilerin azaltılmasına ve bazı tedavi ilaçlarının etkisinin artırılmasına yardımcı olabilir.

Ginseng‘in kanseri önleme rolüyle ilgili çalışmalar bazı yararlar göstermesine rağmen, sonuçsuz kalmaktadır.

Yorgunluğu azaltarak, enerji seviyelerini artırabilir

Ginseng‘in yorgunlukla savaşmaya ve enerji düzeylerini geliştirmeye yardımcı olduğu gösterildi.

Çeşitli hayvan çalışmaları, ginseng‘de, polisakkaritler ve oligopeptitler gibi bileşiklerin, oksidatif stresi önlediğini ve hücrelerde yüksek enerji üretimi sağladığını, bunun da yorgunluğa karşı mücadeleye yardımcı olduğunu belirtti.

Dört haftalık bir çalışma Panax ginseng’in 1 veya 2 gramını veya plaseboyu kronik yorgunluğu olan 90 kişiye vererek sonuçlarını araştırdı. 

Panax ginseng verilenler, plasebo alanlara kıyasla, daha az fiziksel ve zihinsel yorgunluğa maruz kalmışlardır.

Bir başka çalışmada kronik yorgunluk yaşayan 364 kişiye 2.000 mg Amerikan ginsengi ya da plasebo verdi. Sekiz hafta sonra, ginseng grubundaki hastalar plasebo grubuna göre daha düşük yorgunluk düzeylerine sahiptiler.

Dahası, 155’in üzerinde çalışmanın gözden geçirilmesi, ginseng takviyelerinin yorulmayı azaltmanın yanı sıra fiziksel aktiviteyi de arttırdığını gösterdi.

Kan şekerini dengelemeye yardımcı olur

Ginseng, diyabetli veya diyabetsiz insanlardaki kan şekeri kontrolünde faydalı gözüküyor. 

Amerikan ve Asya ginsenginin pankreatik hücre fonksiyonunu iyileştirdiği, insülin üretimini ve dokulardaki kan şekeri alımını arttırdığı gösterilmiştir.

Çalışmalar, ginseng özlerinin, diyabetli hücrelerdeki serbest radikalleri azaltarak ve antioksidan koruma sağlayarak yardım ettiğini gösteriyor.

Bir çalışma, tip 2 diyabetli 19 kişide 6 gram kırmızı ginsengin etkisini ve normal antidiyabetik ilaç veya diyetin etkilerini değerlendirdi.

12 haftalık çalışma boyunca ginseng grubu kan şekeri kontrolü sağlamayı başardılar. Ayrıca, kan şekeri düzeylerinde % 11’lik bir düşüş, açlık insülininde % 38’lik bir azalma ve insülin duyarlılığında % 33’lük bir artış vardı.

Başka bir araştırma, Amerikan ginsenginin şekerli bir içki testi yaptıktan sonra 10 sağlıklı kişide kan şekeri düzeylerini iyileştirmesine yardımcı olduğunu gösterdi.

Fermente kırmızı ginseng, kan şekeri kontrolünde daha etkili gibi görünüyor. Fermente ginseng, ginsenosidleri daha kolay emilen ve güçlü bir form haline getiren canlı bakterilerin yardımı ile üretilir.

Akciğer fonksiyonunu iyileştirir 

Araştırmalar, ginseng takviyesinin akciğer bakterilerini azaltabileceğini ve hatta ortak bir akciğer fonksiyonu olan kistik fibrozu önleyebileceğini buldu.

Ginseng‘in KOAH’ı veya kronik obstrüktif akciğer hastalığını tedavi etme yeteneğini de destekleyen araştırmalar var. Bitki, hastalarda egzersiz kapasitesini bile geliştirir.

Menopoz belirtilerini rahatlatır

Sıcak basmaları, gece terlemeleri, duygudurum dalgalanmaları, sinirlilik, anksiyete, depresif belirtiler, vajinal kuruluk, cinsel istek azalması, kilo alımı, uykusuzluk ve saç incelmesi gibi belirtiler menopoza eşlik eder. 

Bazı kanıtlar, ginsengin doğal menopoz tedavi planının bir parçası olarak bu semptomların şiddetini ve oluşumunu azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

Randomize klinik çalışmaların sistematik bir incelemesi, üç farklı çalışmada, Kore kırmızı ginsenginin menopozdaki kadınlarda cinsel uyarılmayı artırma, refahı ve genel sağlığı artırma, depresif semptomları azaltma ve menopoz semptomlarını daha iyi iyileştirme etkinliğine sahip olduğunu buldu.

Ginseng Cilde Faydaları

Bitkinin anti-inflamatuar özellikleri, rosacea ve ilişkili lezyonlar gibi inflamatuar cilt sorunlarını tedavi etmek için kullanılabilir.

Ginseng, araştırmaya göre yaşlanma karşıtı bir bileşen olarak da çalışır. Bitki, cildi sıkılaştıran ve kırışıklıkların başlamasını geciktiren kolajeni artırabilir. Bitkinin beyazlatıcı özelliği cilde parlak bir görünüm kazandırır.

Bitki ayrıca cildin yenilenmesini teşvik eder ve iyileştirici özellikleri cildin iyileşmesini hızlandırır.

Ginseng Saça Faydaları

Alopesi ve diğer saç dökülmesinden muzdarip olanlar için ginseng umut vaat edebilir.

Ginsengdeki doğal bileşikler saç uzamasını destekler ve farklı saç dökülmesi türleri tarafından kullanılabilir.

Ginseng, saç köklerine zarar verebilecek mikropları azaltarak saç derisinin sağlığını iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda sağlıklı saç büyümesini desteklemek için folikülleri besler.

Ginseng, doğal bir antibakteriyel ajan olan saponin ve yaşlandıkça saçın erken grileşmesini durdurabilen veya yavaşlatan fitosterolleri içerir.

Ginsengdeki diğer besinler saç köklerini güçlendirerek her gün kaybedilen saç miktarını azaltabilir.

Ginseng ayrıca saç büyümesine yardımcı olduğu bilinen selüloz bakımından da yüksektir.

Selüloz, saçın yüzeyini hasardan korur ve aynı zamanda köklerin sağlıklı kalmasını sağlar.

Saç dökülmesini tedavi etmek için ginseng kullanımı üzerine yapılan araştırmalar, ginsengin kafa derisindeki dermal hücreleri uyararak sağlıklı saç büyümesi için daha fazla fırsat yaratabileceğini göstermiştir.

Kore ve Amerikan ginseng takviyelerinin, saç dökülmesine yönelik geleneksel ve farmakolojik tedavilere göre daha az yan etkisi olduğundan, çoğu insan tarafından sıklıkla tercih edilmektedir.

Birçok doğal saç uzatma ürünü de ginseng içerir.

Ginseng Zayıflatır mı?

Ginseng‘in vücudun karbonhidratları metabolize etme şeklini etkilediği ve bunun kilo vermeye katkıda bulunduğu tespit edilmiştir. Ek olarak, bazı durumlarda, iştahsızlık, bitkinin yan etkilerinden biridir.

Ginseng ayrıca metabolizmayı hızlandırır ve bu da kilo vermek için başka bir nedendir. 

Bir hayvan araştırması, ginsengin farelerde vücut ağırlığını azaltabileceğini de gösterdi. Diğer çalışmalar da ginsengin anti-obezite etkilerini doğrulamıştır.

Ginseng Besin Değeri

Ginseng‘de bulunan aktif farmakolojik bileşikler arasında ginsenositler, asidik polisakkaritler, poliasetilenler ve polifenolik bileşikler bulunur.

28 gram ginseng kökü, yaklaşık 100 kalori ve iki gram yağ içerir.

Bu porsiyon ayrıca 44 miligram sodyum ve 6 gram lif dahil 23 gram toplam karbonhidrat içerir.

Ginseng farkedilebilir miktarda diğer vitamin veya mineralleri içermez.

Ginseng Çeşitleri

Panax ailesi (Asya ve Amerika), yüksek düzeyde aktif bileşen ginsenosidleri nedeniyle tek “gerçek” ginseng türü olsa da, ginsengin  akrabaları olarak da bilinen benzer özelliklere sahip diğer adaptojenik bitkilerdir.

Asya Ginsengi

Kırmızı ginseng ve Kore ginsengi olarak da bilinen panax ginseng, binlerce yıldır tanınan klasik ve orjinaldir. Bu form zayıflık, bitkinlik, tip 2 diyabet, sertleşme bozukluğu ve zayıf hafıza sorunlarına yardımcı olabilir.

Amerikan Ginsengi

Panax quinquefolius, New York, Pennsylvania, Wisconsin ve Ontario, Kanada dahil olmak üzere Kuzey Amerika’nın kuzey bölgelerinde yetişir. 

Amerikan ginsenginin depresyonla savaştığı, kan şekerini dengelediği, anksiyetenin neden olduğu sindirim rahatsızlığını önlediği, odaklanmayı geliştirdiği ve bağışıklık sistemini güçlendirdiği gösterilmiştir. 

Sibirya Ginsengi

Eleutherococcus senticocus, Rusya ve Asya’da yabani olarak yetişir, aynı zamanda sadece eleuthro olarak da bilinir, ginsengin panax türlerinde bulunan ginsenositlere çok benzer faydaları olan yüksek seviyelerde eleutherosides içerir. 

Çalışmalar, Sibirya ginsenginin kardiyovasküler dayanıklılığı optimize etmek, yorgunluğu iyileştirmek ve bağışıklığı desteklemek gibi faydaları olduğunu belirlemiştir.

Brezilya Ginsengi

Suma kökü olarak da bilinen pfaffia paniculata, Güney Amerika’nın yağmur ormanlarında yetişir ve çeşitli faydaları nedeniyle Portekizce’de “her şey için” anlamına gelir. 

Suma kökü, erkeklerde ve kadınlarda sağlıklı testosteron seviyelerini destekleyen ve ayrıca kas sağlığını destekleyebilen, iltihabı azaltabilen, kanserle savaşan, cinsel performansı iyileştiren ve dayanıklılığı artıran ekdisteron içerir.

Ginseng Nasıl Kullanılır?

Ginseng kökü birçok yönden tüketilebilir. Çiğ yenilebilir ya da yumuşatmak için hafifçe buharda pişirilerek tüketilebilir.

Aynı zamanda çayı da demlenebilir. Bunu yapmak için, taze dilimlenmiş ginseng‘e sıcak su ekleyin ve birkaç dakika boyunca demleyin.

Ginseng; öz, toz, tablet, kapsül ve yağ formlarında bulunabilir.

Ne kadar kullanacağınız, iyileştirmek istediğiniz koşula bağlıdır. Genel olarak günlük 1-2 gram çiğ ginseng kökü veya 200-400 mg özüt önerilir. Daha düşük dozlarla başlamak ve zamanla artırmak en iyisidir.

Ginseng Çayı Nasıl Yapılır?

Çinliler yaklaşık beş bin yıldır ginseng çayı içiyor ve birçok şifacı yetişkinlere her gün bir fincan ginseng çayı içmelerini tavsiye ediyor.

Bu çayı içmek hafızayı geliştirmeye ve bilişsel kapasiteyi artırmaya yardımcı olabilir.

Ginseng çayı yapmak için bulabilirseniz, ginseng çayı poşetlerini veya ginseng kökü kullanabilirsiniz.

Asya gıda pazarı dışında taze ginseng kökü bulmak zordur, bu nedenle bunun yerine kurutulmuş veya toz haline getirilmiş ginseng kullanılabilir. Kök kullanıyorsanız, kökünden birkaç parça soyun.

Toz kullanıyorsanız, bu formdan bir yemek kaşığı bir filtre veya demliğe koyun.

Suyu kaynattıktan sonra, ginseng tozu veya kökünün üzerine dökmeden önce en az üç dakika soğumasını bekleyin.

Çayı içmeden önce, 5 dakika demlenmesini bekleyin.

Ginseng Zararları ve Güvenlik

Araştırmaya göre, ginseng güvenli görünüyor ve ciddi yan etkiler göstermiyor.

Ancak şeker hastalığı olan kişiler, ginseng kullanırken seviyelerin çok düşmemesi için kan şekeri düzeylerini yakından takip etmelidir.

Ayrıca, ginseng antikoagülan ilaçların etkinliğini azaltabilir. Bu sebeplerden ötürü doktorla konuşmadan önce ginseng tüketmeyin.

Emniyet çalışmalarının eksikliği nedeniyle ginseng, hamile veya emziren çocuklar veya kadınlar için önerilmez.

Son olarak, ginsengin uzun süreli kullanımının vücuttaki etkinliğini azaltabileceğini gösteren kanıtlar var.

Faydalarını en üst düzeye çıkarmak için 2-3 haftalık döngüler içinde ginsengi almalısınız, arada bir veya iki hafta ara verin.

Ginseng İlaç Etkileşimleri

Şeker hastalığınız varsa ve kan şekerini kontrol altına almak için ilaç kullanıyorsanız, ginseng takviyesi kan şekeri seviyesini etkileyebileceğinden ginseng almadan önce doktorunuzla konuşun.

Düzenli olarak kafein içiyorsanız, bu, ginseng‘in uyarıcı etkilerini artırabilir.

Ginseng, otoimmün bozuklukları olanlar için semptomları artırabilir.

Romatoid artrit, lupus, multipl skleroz veya başka herhangi bir otoimmün hastalığınız varsa, ginseng almadan önce ve onu kullanırken semptomlarınız değişirse doktorunuzla konuşun.

Ginseng, kanın pıhtılaşma işlevini etkileyebilir, bu nedenle hemofili gibi kanama durumunuz varsa, ginseng almamalısınız.

Organ nakli yaptırdıysanız, organı reddetme riskini artıracağından ginseng kullanmamalısınız.

Ginseng, vücut üzerinde östrojen benzeri bazı etkilere sahiptir ve bu nedenle rahim kanseri, yumurtalık kanseri, meme kanseri, endometriozis ve rahim fibroidleri gibi kadın hormonlarıyla ilişkili hastalıkları yoğunlaştırabilir.

Aşağıdaki ilaçlardan herhangi birini alırsanız, ginseng sağlığınızı etkileyebilecek bir etkileşime sahip olabilir.

– Şeker hastalığını tedavi eden ilaçlar

– Antidepresanlar

– Antipsikotikler

– Kan inceltici ilaçlar

– Morfin

– Uyarıcılar

Zayıflama ya da başka amaçla ginseng kullandınız mı? Kullananlar vücuda etkilerini yorum bölümünde yazarak, bizi bilgilendirebilir.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir