Yazının İçeriği
Fıstık ezmesi, ezme haline gelene kadar öğütülen kavrulmuş yer fıstığından yapılır. Lezzetli ve pratik olduğu için özellikle çocukların kahvaltıda vazgeçemediği yiyeceklerden biridir.
Vitaminler, mineraller ve sağlıklı yağlar gibi temel besinlerle dolu olan fıstık ezmesinin, yüksek yağ içeriğinden dolayı, kalorisi yoğundur.
İşlenmiş olarak üretilen fıstık ezmesinde trans yağ ve şeker gibi sağlığa zararlı bileşenler bulunur. Çok fazla ilave şeker ve trans yağ yemek, kalp hastalığı gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden olur.
Bu yazıda fıstık ezmesiyle ilgili anlatılanlar, organik olarak üretilenlere aittir.
Fıstık Ezmesinin Yararları Nelerdir?
Protein kaynağı
- Fıstık ezmesi, üç makro besini de bünyesinde barındırdığı için oldukça dengeli bir enerji kaynağıdır.
- Fıstık ezmesi protein açısından oldukça zengindir.
Karbonhidrat miktarı düşük
- Saf fıstık ezmesinin sadece % 20’si karbonhidrattır. Bu düşük bir miktardır.
- Bu özelliği ile tip 2 diyabetli hastalar için uygun bir yiyecektir.
Sağlıklı yağ içeriği
- Fıstık ezmesinin yağ oranı çok yüksek olduğu için, kalorisi de yüksektir.
- Fıstık ezmesindeki yağın yarısı, zeytinyağında da yüksek miktarda bulunan oleik asitten oluşur.
- Oleik asit, insülin duyarlılığını geliştirme gibi çeşitli yararlara sahiptir.
Vitamin ve mineral bakımından zengin
Fıstık ezmesi oldukça besleyicidir. 100 gramlık fıstık ezmesi birçok vitamin ve mineral sağlar:
- E vitamini: Günlük ihtiyacın % 45’i
- B3 vitamini (Niasin): Günlük ihtiyacın % 67’si
- B6 vitamini: Günlük ihtiyacın % 27’si
- Folat: Günlük ihtiyacın % 18’i
- Magnezyum: Günlük ihtiyacın % 39’u
- Bakır: Günlük ihtiyacın % 24’ü
- Manganez: Günlük ihtiyacın % 73’ü
Aynı zamanda biotin bakımından zengindir ve makul miktarda B5 vitamini, demir, potasyum, çinko ve selenyum içerir. 100 gram fıstık ezmesi 588 kaloridir.
Antioksidan içeriği
- Fıstık ezmesi temel vitamin ve mineralleri, fazlasıyla içerir.
- Sıçanlarda artriti azaltan p-kumarik asit gibi antioksidanlar açısından da oldukça zengindir.
- Ayrıca, kalp hastalığı riskini düşüren resveratrol içerir.
Fıstık ezmesinin zararları nelerdir?
Aflatoksin
- Fıstık ezmesi oldukça besleyici olsa da zararlı olabilecek maddeler de içerir. Aflatoksin bunlardan biridir.
- Yer fıstığı, Aspergillus adı verilen ve yer altında büyüyen bir küf barındırır. Bu küf, oldukça kanserojen olan aflatoksin kaynağıdır.
- Bazı insan çalışmaları aflatoksin maruziyetini karaciğer kanserine, çocuklarda gelişim ve zeka geriliğine bağlamıştır.
- Bir kaynağa göre, yer fıstığının, fıstık ezmesi olarak işlenmesi aflatoksin seviyesini % 89 oranında düşürüyor.
Omega 6 yağ içeriği
- Omega 3 yağları iltihabı azaltırken, çok fazla omega 6 yağı iltihaba neden olur.
- Yer fıstığı omega 6 yağları bakımından yüksektir ve omega 3 yağ içeriği düşüktür.
- Bu nedenle vücutta dengesiz bir orana neden olabilir.
Alerji
- Yer fıstığı gıda alerjisi, iltihaplı bağışıklık reaksiyonunun en büyük nedenlerinden biridir.
Yağ ve kalori oranı yüksek
Fıstık ezmesinin kalori ve yağ oranı yüksektir. 2 yemek kaşığı fıstık ezmesi nin kalori ve yağ içeriği şöyledir:
- Kalori: 191
- Toplam yağ: 16 gram
- Doymuş yağ: 3 gram
- Tekli doymamış yağ: 8 gram
- Çoklu doymamış yağ: 4 gram
Fıstık ezmesi kilo yapar mı?
Fıstık ezmesi günlük beslenmenin bir parçası olarak ılımlı tüketilirse, kilo aldırmaz. Hatta birçok araştırma, fıstık ezmesinin zayıflamaya yardımcı olduğunu iddia etmektedir.
Fıstık ezmesi nasıl kilo verdirir?
- Fıstık ezmesi, iştahı azaltma potansiyeli nedeniyle kilo vermeye yardımcı olur.
- Fıstık ezmesinin yüksek protein ve lif içeriği iştahı azaltmaktadır.
- Protein içeriği sayesinde zayıflarken kas kaybına neden olmaz.
Fıstık ezmesi nasıl yenir?
Fıstık ezmesi hemen hemen her şeyle iyi gider. Ekmeğe sürebilirsiniz ya da elma dilimlerinin üzerinde sos olarak kullanabilirsiniz.
Fıstık ezmesini marketten alıyorsanız ilave şeker içermeyen ürünleri tercih edin. Günlük kalori gereksinimini aşmamak için porsiyon boyutuna dikkat edin. Günde 1-2 yemek kaşığını (16–32 gram) geçmeyin.