Fazla Uyumanın Nedenleri Nelerdir? Çok Uyumanın Zararları

Son zamanlarda kendinizi yorgun mu hissediyorsunuz? 

Yataktan çıkamıyor musunuz? 

“Neden çok uyuyorum?” diye merak mı ediyorsunuz?

Her şeyin fazlası zarar olduğu gibi fazla uyumanın da vücuda zararlı etkileri var. Depresyon veya bazı kronik hastalıkların habercisi olabilir.

Bireysel farklılıklar olsa da geceleri yaklaşık 7-9 saat arasındaki uyku ideal olandır. Bazı insanlara 6 saat uyku yeterken, bazıları 10 saate kadar ihtiyaç duyabilir.

Fazla uyumak, düzenli olarak her gece 11-13 saatin üzerinde uyumak olarak ifade edilir.

Araştırmacılar geceleri dokuz saatten fazla uyumanın çok fazla olduğunu söylüyor. Çoğu insan ara sıra dokuz saatten fazla uyusa da, aşırı uyku olabilmesi için bunun düzenli gerçekleşmesi gerekir.

Aşırı uyumanın nedenleri nelerdir?

Uyku döngüsünün bozulması

Çok sayıda sorun, uyku döngüsünde bozulmaya neden olabilir. Uyku döngüsünün kesintiye uğraması, bazı kişilerde aşırı uyumaya neden olur. Pek çok faktör, uyku döngüsünü bozar:

• Yüksek ses
• Parlak ışık
• Yatmadan önce kafein tüketimi
• Ağrı
• Huzursuz bacak sendromu
• Bruksizm yani diş gıcırdatma

Narkolepsi

• Narkolepsi, kişinin gün boyunca aşırı uyku hali yaşamasına neden olan bir durumdur.
• Narkolepsi, fiziksel ve bilişsel semptomlara ek olarak uyku sorununu tetikler.

Hipotiroidizm

• Hipotiroidizm de kişinin uyku düzenini etkiler.
• Tiroid bezinin az çalışması, kişinin gece uyuduktan sonra bile uykulu hissetmesine neden olur. 
• Bu da gündüz kestirmeye veya sabah tekrar uykuya dalmaya ve fazla uyumaya neden olabilir.

Obstrüktif uyku apnesi

• Obstrüktif uyku apnesi, kişinin uyku sırasında kısa bir süre nefesinin durmasıdır. Bu durum, gecede birden çok kez meydana gelir ve her meydana geldiğinde uyku döngüsünü bozar.
• Obstrüktif uyku apnesi, gündüz aşırı uykusuz hissetmeye ve dolayısıyla fazla uyumaya neden olur.

Depresyon

• Uyku bozukluğu depresyon için hem bir risk faktörü hem de bir semptomdur.
• Depresyon uyku döngüsünün bozulmasına ve uyku kaybını telafi etmek için fazla uyumaya yol açar.

İlaçlar

• Bazı ilaçlar yan etki olarak aşırı uyumaya neden olur.

İdiyopatik hipersomnia

İdiyopatik hipersomnia durumunda kişi, tanımlanabilir bir neden olmaksızın aşırı uyur.

Aşırı uyku halinin diğer sebepleri şunlardır;

• Kronik ağrı
• Multipl skleroz gibi kronik inflamasyon ve otoimmün hastalıklar
• Sigara, astım, obezite veya solunum sistemini etkileyen uzun süreli enfeksiyonlara bağlı solunum sorunları
• Kronik stres

Çok uyumak nelere sebep olur?

Aşırı uyku aşağıdaki gibi durumlara sebep olur:

• Yeterli uyusanız bile her zaman kendinizi yorgun hissedersiniz.
• Karamsar ve sinirli hissedersiniz.
• Ağrılarınız artar. Örneğin, sırt ağrısı hareketsiz kalmaktan dolayı kötüleşebilir.
• Baş ağrısı, migren veya beyin sisi yaşayabilirsiniz.
• Daha yavaş tepki verirsiniz. Zihinsel performansınız düşer.
• Vücuttaki inflamasyon kötüleşir. Aşırı uyku sitokin (C-reaktif proteinler) düzeylerini yükseltir.
• Hareketsizlik nedeniyle kilo alırsınız ve kendinizi halsiz hissedersiniz.

Aşırı uykunun yan etkileri nelerdir?

Çok fazla uykudan kaynaklanabilecek olası komplikasyonlar ve yan etkiler şunlardır:

• Hafıza sorunları, bunama ve Alzheimer hastalığı gibi bilişsel bozuklukların riski artar.
• Depresyon riski artar.
• Yatakta çok fazla hareketsiz kalmak, iltihaplanma, şişkinlik ve ağrıyı artırır. Kan akışını kötüleştirir.
• Kilo alma riski artar.
• Kalp hastalığı riski artar.
• İnsülin direnci ile birlikte şeker hastalığına doğru giden süreç hızlanır.
• Doğurganlık bozulur.
• Felce bağlı ölüm riski artar.

Düzenli uyumak için neler yapılmalı?

Çok fazla uyumamak ve uyku kalitesini iyileştirmek için şunlara dikkat edin:

• Ne çok fazla, ne de çok az. Gece yedi ila dokuz saat arasında uyumaya çalışın.
• Her gün aynı saatte uyumaya ve uyanmaya çalışın.
• Hafta sonları çok fazla uyumayın. Tatil günlerinde çok geç saatlere kadar ayakta kalmayın.
• Özellikle günün erken saatlerinde veya uyandıktan sonra dışarıda vakit geçirerek gün içinde güneş ışığında kalın.
• Gün içinde, özellikle 16.00’dan sonra şekerleme yapmamaya çalışın.
• Derin uyumak için gün içinde egzersiz yapın. Uyku saatine yakın egzersiz yapmayın çünkü uykuya geçme sürecini bozabilir.
• Gün boyunca aşırı kafein, alkol ve diğer uyarıcılardan kaçının.
• Yatma saatine yakın çok fazla mavi ışığa maruz kalmayın. Telefon, tablet, bilgisayar ve televizyon gibi elektronik cihazları yatmadan yaklaşık iki ila üç saat önce kullanmayı bırakın.