Enginarın Faydaları, Zararları ve Besin Değeri Nedir?

Enginar meyve mi sebze mi sizce?

Herkesin merak ettiği bir soru bu. Genellikle bir sebze olarak kabul ediliyor enginar, mutfakta da sebze olarak kullanılıyor ama aslında bir tür deve dikenidir. 

Bu bitki Akdeniz’de doğmuştur ve yüzyıllardır potansiyel tıbbi özellikleri için kullanılmaktadır.

“Enginarın faydaları nelerdir” diye sorarsanız, en bilinenleri kan şekerini düşürmesi, sindirimi geliştirmesi, kalp ve karaciğer sağlığına fayda sağlamasıdır. Bu nedenle enginar özü, popüler olarak takviye şeklinde kullanılır.

“Enginarın yararları nelerdir”, “enginar nasıl yenir”, “enginar ne işe yarar”, “enginar zayıflatır mı”, “enginarın yan etkileri neler” İşte bu konuda en çok merak edilen sorular ve cevapları…Önce “enginar nedir” sorusunun cevabından başlayıp, bu faydalı sebze ile ilgili kısa bir bilgi verelim.

Enginar nedir?

Enginarın bilimsel adı “Cynara scolymus”, ayçiçeği ailesine ait bir bitki. Belki inanılmaz gelebilir ama 40’ı ticari olmak üzere 140’ın üzerinde enginar çeşidi var. En bilineni yeşil enginar.

Bitkilerin en güçlü silahı antioksidan kapasiteleridir. Enginarın çiçek başlarının antioksidan aktivitesi, sebzeler arasında en yüksek seviyededir. Bu içerdiği biyoaktif ajanlar apigenin ve luteolin açısından zengin olmasına bağlanır.

Enginarın tabanı en çok tüketilen kısmı olsa da, siz siz olun yapraklarını da yiyin. Yaprakları enginardaki en güçlü besinlerin hemen hemen hepsinin depolandığı kısımdır.

Kalp ve karaciğer sağlığı için üretilen enginar özü takviyeleri, bitkinin yapraklarından üretilir. Enginarın yaprak özleri, karaciğeri korur ve anti kanserojen, antioksidan, antiviral ve antibakteriyel etkiler gösterir.

Enginarın Besin Değeri Nedir?

Enginarın güçlü besinler sağlayan bir besin içeriği vardır. Pişmiş ve çiğ enginarın besin içeriği birbirine yakın değerlere sahip olsa da, bazı farklılıklar görülmektedir. 

Aşağıdaki tabloda bir orta boy enginarın (128 gram çiğ, 120 gram pişmiş) besin içeriği karşılaştırılmıştır: 

  Çiğ enginar Haşlanmış enginar
Karbonhidrat              13,5 gram                        14,3 gram                          
Lif 6,9 gram 6,8 gram
Protein 4.,2 gram 3,5 gram
Yağ 0,2 gram 0,4 gram
C vitamini RDI’nin % 25’i RDI’nin % 15’i
K vitamini RDI’nin % 24’ü RDI’nin % 22’si
Tiamin RDI’nin % 6’sı RDI’nin % 5’i
B 2 vitamini RDI’nin % 5’i RDI’nin % 6’sı
Niasin RDI’nin % 7’si RDI’nin % 7’si
B6 vitamini RDI’nin % 11’i RDI’nin % 5’i
Folat RDI’nin % 22’si RDI’nın % 27’si
Demir RDI’nin % 9’u RDI’nin % 4’ü
Magnezyum RDI’nin % 19’u RDI’nin % 13’ü
Fosfor RDI’nin % 12’si RDI’nin % 9’u
Potasyum RDI’nin % 14’ü RDI’nin % 10’u
Kalsiyum RDI’nin % 6’sı RDI’nin % 3’ü
Çinko RDI’nin % 6’sı RDI’nin % 3’ü

Enginarı yağ içeriği azdır, buna karşılık lif, vitamin, mineral ve antioksidanlar bakımından zengindir. Özellikle folat, C vitamini ve K vitaminini yüksek miktarda sağlar ayrıca magnezyum, fosfor, potasyum ve demir gibi önemli mineraller de içerir.

Bir orta boy enginarın kalorisi 60’dır, bu nedenle düşük kalorili bir sebzedir.

Enginarın Yararları Nelerdir?

Enginar deyince birçok kişinin aklına karaciğere olan faydası gelir. Evet, enginar karaciğere faydalı bir sebzedir. Ama sadece bu kadar değil. Enginarın vücuda daha pek çok faydası var. İşte enginar yemenin faydaları

  • Kolesterole etkisi

Enginar yaprağı ekstresi, kolesterolü olumlu etkiler. “Kötü” LDL kolesterolü ve trigliseritleri azaltır. Düzenli olarak enginar yemek, yükselmesi faydalı olan “iyi” HDL kolesterolü yükseltir.

  • Tansiyonu düzenleme

Enginar özü, yüksek tansiyonu düşürür. Çünkü bu bitki, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan iyi bir potasyum kaynağıdır.

  • Enginar karaciğer sağlığı

Enginar yaprağı özü, karaciğeri hasardan korur ve yeni dokuların büyümesini teşvik eder. Karaciğerdeki zararlı toksinlerin uzaklaştırılmasına yardımcı olan safra üretimini de arttırır.

Bununla ilgili bazı çalışmalar yapılmış. Alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastası obez kişilerle yapılan bir çalışmada, iki ay boyunca günlük enginar ekstresi alanlarda, karaciğer iltihabı azalmış ve ekstreyi almayanlara göre daha az yağ birikmesi olmuş.

Bunun nedeninin enginardaki – sinarin ve silimarin – antioksidanlarının etkisi olduğu düşünülüyor.

  • Sindirim sağlığı

Enginar, dost bağırsak bakterilerini besler, bağırsak kanseri riskini düşürür, kabızlığı ve ishali hafifletir. Bu faydalarının arkasındaki mekanizma, sindirime yardımcı, lif kaynağı olmasıdır. 

Bütün sebzeler bir miktar lif sağlasa da, enginarın lif içeriği gerçekten muazzamdır. Prebiyotik görevi gören bir tür lif olan inulin içerir. İnülin bağırsak bakterilerinde iyileşme sağlar. Bu da şişkinlik, bulantı ve mide ekşimesi gibi hazımsızlık belirtilerini rahatlatır.

  • İrritabl bağırsak sendromu

İrritabl barsak sendromu (IBS) sindirim sistemini etkiler ve mide ağrısı, kramp, ishal, kabızlık ve şişkinliğe neden olur.

Bu rahatsızlığı olan insanlar, enginar yaprağının ekstresini tüketirlerse hastalığın belirtilerinin azaldığını fark edecekler.

  • Kan şekerini düşürme

Enginar ve enginar yaprağı ekstresi kan şekerini düşürmeye yardımcı olur. Kan şekerinin düşmesi, diyabet hastaları için çok önemlidir.

Örneğin; küçük bir çalışmada, bir öğünde haşlanmış enginar yemek, yemekten 30 dakika sonra kan şekeri ve insülin seviyelerini azaltmıştır. 

  • Antikanser etkisi

Enginarın, kanser büyümesini engellemesi, en dikkat çeken faydaların biri. Bitkide bulunan rutin, kuersetin, silimarin ve gallik asit gibi bazı antioksidanların, kanseri önleme potansiyeline sahip olduğu düşünülüyor. Örneğin, silimarin cilt kanserini önleyip, tedavi etmeye yardımcı olabilir.

  • Enginar ile zayıflama

Enginar lif açısından zengindir. Bu, zayıflama konusunda çok önemlidir çünkü lif, vücudu atıklardan, şekerden, toksinlerden ve aşırı kolesterolden kurtarır. Bunların hepsinin kilo almaya neden olduğunu biliyor musunuz?

Lifin başka bir özelliği de bağırsaklarda genişleyebilmesidir. Bu da uzun süre tok tutacağı anlamına gelir.

Lifin zayıflamada başka etkileri de var. Bunlardan biri de metabolizmayı hızlandırması. Metabolizma hızlanınca yağ yakımı artar.

  • Bağışıklığı güçlendirme

Bağışıklık deyince aklımıza C vitamini gelir. Enginarda da bol miktarda C vitamini bulunur. 

Enginar ayrıca iyi bir prebiyotik kaynağı olduğu için bağırsak florasını güçlendirir ve bağırsak florasının güçlenmesi de bağışıklığı iyileştirir.

Enginarın, demir ve protein içeriği de bağışıklıkta önemlidir. Vücudun hastalıklara karşı savunmasını güçlendirir ve hücrelerin yenilenmesini sağlar.

  • Kemikleri güçlendirme

Fosfor minerali, kemikleri güçlendirmek için kalsiyumla birlikte çalışır. Enginarda bu iki önemli mineral de bulunur. Ayrıca kemikleri güçlü tuttuğu bilinen antioksidanlar olan lutein ve zeaksantin açısından da zengindir.

  • Beyin fonksiyonu

Enginarda bulunan K vitamini beyindeki nöronları hasardan korur. Bunun vücuda önemli bir etkisi var – Alzheimer riskini azaltması. 

Enginar kan damarlarını genişletmeye yardımcı olur, yani beyne daha fazla oksijen ulaşmasını sağlar.

  • Anemi

Demir açısından zengin yiyecekler, demir eksikliğine bağlı anemiyi önler. Enginar da bu yiyeceklerden biridir.

  • Kurşun toksisitesi

Kurşun, insan sağlığını olumsuz etkileyebilecek tehlikeli ağır metaldir. Karaciğer, böbrek ve diğer organlarda birikir; fiziksel, zihinsel ve üreme bozukluklarına neden olabilir.

Sıçanlarla yapılan araştırmalar, enginarın antioksidan aktivitesinin, kan ve karaciğerdeki kurşun konsantrasyonunu azaltmaya yardımcı olduğunu belirlemiştir.

Enginarın Cilde Faydaları

Enginar, antioksidanların süper kaynağıdır. Sağladığı en önemli antioksidan C vitaminidir. Bunun cilde faydaları şöyledir;

Enginar detoksifikasyona yardımcı olur, bu da vücuttan toksinler atıldığı için cildin görünümünü iyileştirir.

– Cildin genç görünmesini sağlar.

Enginardaki antioksidanlar, cilt sağlığını etkileyen oksidatif stresi önler. 

Enginar yaprağının özü, UV ışınlarının neden olduğu hasarı azaltır.

Enginarın Saça Faydaları

Enginar, saçları canlandırır, parlak bir görünüm kazandırır. İşte enginar ile hazırlanan bir saç maskesi tarifi;

  • Enginar saç maskesi

Yeşil enginarın yapraklarını yarım saat haşlayın. Soğusun ve ardından süzün. Saç derisine bu karışımla masaj yapın. 

Gece boyunca saçınızda bırakın ve sabah ılık suyla yıkayın. Bu maske, saçın görünümünü iyileştirir; kepek ve saç  derisi kuruluğunu giderir.

zeytinyağlı enginar tarifi

Enginar Nasıl Yenir?

Enginarı temizlemek ve pişirmek özellikle de ilk defa yapacaklar için zor gibi görünür ama göründüğü kadar zor değildir.

Haşlama, ızgarada pişirme, kızartma veya sote, enginarı pişirmenin farklı yollarıdır. Pirinçle içini doldurarak, enginar dolması da yapılabilir.

İnternette “enginar tarifleri” olarak arattığınızda pek çok lezzetli tarif bulabilirsiniz. 

Enginarın hem yapraklarını hem de kafasını yiyebilirsiniz. Pişirdikten sonra dış yapraklarını çıkarılabilir ve sosa batırılıp yiyebilirsiniz.

Enginar Çayı

Enginar çayı, enginarın yaprak, sap ve köklerinden demlenir. Enginar çayı kulağa uzak ve farklı gibi gelse de, bu sebzenin çayı, antik Yunanlılar ve Romalılarda sağlık koşulları için bir çare olarak kullanılmıştır.

Enginar çayı nasıl yapılır?

Enginar çayını demlemek biraz zaman alır. 

Malzemeler

  • 4 enginar
  • 5 litre su
  • 2 tatlı kaşığı bal (isteğe bağlı)
  • 1 dal biberiye (isteğe bağlı)
  • 1 limon (isteğe bağlı)

Nasıl yapılır?

– Önce enginarın katlarını çıkarın ve sadece sebzeyi bırakarak kesin. Enginarları içine atıp suyu kaynatın. Yaklaşık 20 dakika kaynasın. 

– Kaynarken kapağını kapatın. Piştikten sonra kapağı açın ve enginarları 20 dakika daha suda bekletin. Bu, daha fazla besin çıkmasını sağlar.

– Daha sonra enginarları çıkarın. 

– Bir limonun suyunu sıkıp çaya ekleyin. Ayrıca bal ya da başka bir tatlandırıcı kullanabilirsiniz. Genel lezzeti artırmak için bir dal biberiye ekleyebilirsiniz. 

Enginar çayı günde en fazla iki kez içilebilir. Buzdolabında üç günden fazla kalmaz. 

enginar yemek

Enginar Suyu

Enginar suyu harika bir C vitamini kaynağıdır. Ayrıca karaciğerde toksin oluşumunu da önler. 

Karaciğere faydası açısından enginar tüketmek isteyenler için enginar suyu başka bir alternatiftir. Enginar suyunun ayrıca idrar söktürücü etkisi vardır.

Sağlığa faydaları bol olsa da, tadından pek hoşlanmayacaksınız, oldukça acı. Diğer sebze suları ile karıştırılarak içilebilir.

Enginar suyunu sıkmak için, diğer sebzelerle birlikte meyve sıkacağına atın ve suyunu çıkarın. Sebze seçimi tamamen size kalmış.

Enginar Nasıl Seçilir ve Saklanır?

Enginar Seçimi

En iyi enginar, kafası sağlam olandır. Tabanı etli olmalıdır.

Enginar Saklama

Enginar, buzdolabında saklanabilir. Sebze gevşek bir şekilde plastik veya alüminyum bir filme sarılmalıdır. 

Taze enginar buzdolabında bir haftaya kadar dayanır, yine de en kısa sürede tüketmek gerekir. Yıkadığınız enginarları buzdolabına koymayın çünkü nem sebzenin bozulmasına neden olur.

Enginarın Zararları Nelerdir?

Enginar yemek genellikle güvenlidir ancak enginar özü hapını almak, bazı yan etkilere neden olabilir. Enginar özü hapı ve kapsülünün yan etkileri şöyledir; 

Potansiyel alerjiler

Bazı insanların enginara veya ekstraktlarına alerjisi olabilir. Papatya, ayçiçeği, krizantem ve kadife çiçeği gibi aynı aileden bitkilere alerjisi olan herkes için risk daha yüksektir.

Hamile veya emziren kadınlar

Hamile ya da emziren kadınlarda güvenliği bilinmediğinden dolayı enginar kapsülünden kaçınmaları tavsiye edilir. 

Safra kanalı tıkanıklığı veya safra kesesi taşları olan kişiler

Bu rahatsızlıkları olanlar, safra hareketini teşvik edebileceği için enginar ekstraktından kaçınmalıdır.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir