Enerji İçecekleri Ne İşe Yarar, Zararlı mı?

Enerji içecekleri, enerji, uyanıklık ve konsantrasyonu artırmaya yönelik kullanılan içeceklerdir. Her yaştan insan tarafından içilir. 

Kafein, şeker, B vitaminleri, bitkisel özler ve L-taurin gibi amino asit türevleri gibi zihinsel ve fiziksel yönleri artırmayı amaçlayan bileşenler içerirler.

Ancak bazı sağlık uzmanları, enerji içeceklerinin zararlı sonuçlar doğurabileceğini belirtmesi sonucunda birçok kişi “insan enerji içeceği zararlı mıdır?” sorusunun cevabını merak etmektedir.

Yazıda, “enerji içecekleri faydaları ve zararları” hakkında kapsamlı bilgiler verilmiştir.

Enerji İçecekleri Nelerdir?

Enerji içecekleri, enerji ve zihinsel performansı artırmak için bazı bileşenler içeren içeceklerdir.

Neredeyse tüm enerji içecekleri beyin işlevini harekete geçirmek, uyanıklığı ve konsantrasyonu artırmak için kafein içerir. Kafein içeriği, ürüne ve markaya göre değişir.

Enerji içecekleri ayrıca tipik olarak başka bileşenler de içerir. Kafeinden başka en yaygın kullanılan bileşenlerden bazıları şöyledir:

Şeker

Bazıları şeker içermemesine ve düşük karbonhidrat içeriğine rağmen, genellikle şeker, enerji içeceğindeki kalorinin ana kaynağıdır. 

B vitaminleri

Yediğiniz yiyeceği, vücudun kullanabileceği enerjiye dönüştürmede önemli bir rol oynayan vitamin grubudur. 

Amino asit türevleri

Örnekler, taurin ve L-karnitin’dir. Her ikisi de doğal olarak vücut tarafından üretilmekte ve çeşitli biyolojik süreçlerde rol almaktadır. 

Bitkisel özler

Ginseng, beyin fonksiyonunu olumlu yönde etkileyebileceği gibi, guarana bu içeceklere daha fazla kafein yüklemesi yapılmasına neden olmaktadır.

Enerji İçeceklerinin Yararları Nelerdir?

 Beyin fonksiyonunu geliştirir

İnsanlar çeşitli sebeplerden ötürü enerji içeceği tüketir. En popüler sebeplerden biri, beyin işlevini geliştirerek, zihinsel uyanıklığı arttırmasıdır.

Çoklu araştırmalar enerji içeceklerinin hafıza, konsantrasyon ve reaksiyon süresi gibi beyin fonksiyonlarının ölçümlerini gerçekten iyileştirebildiğini ve zihinsel yorgunluğun da azaldığını doğrulamaktadır.

Birçok araştırmacı, beyin işlevindeki bu artışın sadece kafeine atfedilebileceğini düşünürken, bazıları enerji içeceklerinde kafein ve şeker kombinasyonunun fayda gösterdiğini belirtmektedir.

Yorgunluğu alır

İnsanların enerji içeceği tüketmelerinin bir başka nedeni, uykusuzluk yaşadıklarında ya da yorgun olduklarında bu durumların iyileştirilmesine yardımcı olmasıdır.

Uzun, gece yolculuğuna çıkan sürücüler, genellikle uyanık kalmalarına yardımcı olması için enerji içeceği tüketir.

Sürüş simülasyonları kullanan çoklu çalışmalar, bir enerji içeceğinin içilmesinin, uykudan mahrum bırakılan sürücülerde bile, sürüş kalitesini artırabileceği ve uyku halini azaltabileceği sonucuna varmıştır.

Benzer şekilde, gece vardiyasında çalışan çoğu insan, saatlerce iş gereksinimlerini yerine getirmelerine yardımcı olmak için enerji içeceği kullanıyor.

Enerji içecekleri, bu kişilerin uyanık kalmasına yardımcı olsa da, en azından bir araştırma, enerji içeceğinin kullanım süresinin ardından uyku kalitesini olumsuz yönde etkileyebileceğini öne sürmektedir.

Enerji İçeceklerinin Zararları Nelerdir?

Enerji içeceği kalbe zararları

Araştırma, enerji içeceklerinin beyin işlevini artırabileceğini ve yorgun olduğunuzda uyanık kalmaya yardımcı olduğunu gösteriyor.

Bununla birlikte, enerji içeceklerinin kalp sorunlarına katkıda bulunduğu endişeleri de var.

Bir inceleme, enerji içeceği kullanımının, acil servis ziyaretlerini gerektiren birkaç kalp problemi vakasında rol oynadığını göstermiştir. 

Ayrıca insanlarda yapılan çok sayıda çalışma, tüketilen enerji içeceklerinin kan basıncını ve kalp atış hızını artırabileceğini ve kalp sağlığı için kötü olabilecek önemli kan damarı belirteçlerini azalttığını göstermiştir.

Çoğu uzman, enerji içeceği kullanımıyla ilişkili kalp problemlerinin, aşırı kafein alımı sonucunda ortaya çıktığına inanıyor.

Bu mantıklı görünüyor, çünkü enerji içeceği içtikten sonra ciddi kalp problemleri yaşayan pek çok insan bir seferde üçten fazla enerji içeceği tüketiyor veya bunları alkolle karıştırıyor.

Kalp hastalığı öykünüz varsa enerji içeceği kullanmak konusunda temkinli davranmanız gerekir. Ancak zaman zaman ve makul miktarlarda tüketmenin, kalp hastalığı öyküsü olmayan sağlıklı erişkinlerde kalp problemlerine neden olma olasılığı düşüktür.

Bazı enerji içecekleri yüksek miktarda şeker içerir

Enerji içecekleri büyük miktarda şeker içerir. Böyle yüksek miktarlarda şeker tüketmek, kan şekerinin yükselmesine neden olur.

Kan şekerinizi kontrol etmekte zorluk çekiyorsanız veya şeker hastalığınız varsa, enerji içeceği konusunda ihtiyatlı davranmalısınız.

Çoğu enerji içeceği gibi şekerlendirilmiş içecekler, özellikle şeker hastalığınız varsa, sağlık için kötü olabilecek kan şekeri yükselmelerine neden olur.

Bu kan şekeri yükselmeleri, neredeyse her kronik hastalığın gelişiminde rol oynayan artmış oksidatif stres ve inflamasyon seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir.

Ancak şeker hastalığı olmayan insanlarda bile enerji içeceğindeki şeker, sağlık için endişeler oluşmaktadır.

Bir çalışmada günde bir veya iki şekerli içeceğin içilmesinin % 26 daha yüksek tip 2 diyabet riski ile ilişkili olduğu belirtilmektedir.

Enerji içeceği ve alkolün karıştırılması ciddi sağlık riski yaratır

Enerji içeceklerini alkol ile karıştırmak, genç yetişkinler ve üniversite öğrencileri arasında inanılmaz derecede popülerdir.

Bununla birlikte, bu, halk sağlığı açısından büyük bir kaygıyla karşımıza çıkmaktadır. Bu kombinasyon çok rahatsız edicidir. Enerji içeceğini alkol ile tüketenler, daha ağır alkol tüketimine maruz kalma eğilimindedir.

403 genç Avustralyalı yetişkin üzerinde yapılan bir araştırma, insanların alkolle birlikte enerji içeceği içtiklerinde, kalp çarpıntısı olasılığının yaklaşık altı kat arttığını gösterdi.

Çocuklar ve gençler enerji içeceği içebilir mi?

12-17 yaş grubundaki çocukların % 31’i düzenli olarak enerji içeceği tüketiyor. Bununla birlikte, 2011 yılında American Academy of Pediatrics tarafından yayınlanan tavsiyelere göre, enerji içeceği çocuklar veya gençler tarafından tüketilmemelidir.

Bu kurumun açıklaması, enerji içeceklerinde bulunan kafeinin çocukları ve gençleri maddeye bağımlı olmaya sevk etmesi veya bağımlı olma riski taşıması ve gelişmekte olan kalp ve beyin üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilmesidir.

Uzmanlar ayrıca bu yaşlar için kafein limitleri belirleyerek, gençlerin günde 100 mg’dan fazla kafein tüketmemelerini ve çocukların kendi vücut ağırlıklarının kilosu başına 1,14 mg’dan daha az kafein tüketmelerini önermektedir.

Bu, 12 yaş ve altındaki 34 kg bir çocuk için yaklaşık 85 mg kafeine eşdeğerdir. Bir enerji içeceğinin markasına ve kap boyutuna bağlı olarak, bu kafein önerilerini bir kutu ile rahatlıkla aşılabilir.

Enerji İçecekleri Bağımlılık Yapar mı?

Bazı faydaları olduğu halde, enerji içecekleri, aşırı miktarda kafein ve şekerin yanı sıra yapay tatlandırıcı içeriği ile ilgili bir dizi ilişkili sağlık sorununa neden olabilir. Bu konuda endişe verici durumlardan biri, enerji içeceklerinin bağımlılık yapmasıdır.

Bağımlılık, olumsuz sonuçlarına rağmen, bir maddeyi kullanma veya bir davranışta bulunma arzusunu içeren psikolojik bir durumdur.

Uyuşturucu bağımlılıkları kadar zararlı görünmese de, enerji içeceği bağımlılığı gibi gıda bağımlılıkları birçok davranışsal benzerliği paylaşır.

Enerji içeceklerinin bazı insanlarda bağımlılık oluşturmasının nedeni, kafein gibi potansiyel olarak alışkanlık oluşturan maddeler, şeker veya yapay tatlandırıcılar içermesidir.

Bağımlılık belirtileri

Enerji içeceklerine bağımlılık, aşağıdaki gibi beyin ve sinir sistemi işleviyle ilgili bağımlılık yapıcı semptomları içerebilir:

– Güçlü istek

– Enerji içeceği içmenin zihinsel bir görüntüsü

– Enerji içeceği alımını kontrol edememe

Başka bir belirti de, enerji içeceklerinden uzak dururken baş ağrısı, sinirlilik, yorgunluk ve depresif bir ruh hali gibi geri çekilme semptomları yaşamaktır.

Yan etkiler

Bir enerji içeceği bağımlılığının başka olumsuz yan etkileri de olabilir.

Öncelikle enerji içecekleri asidiktir ve bunları sık sık tüketmek, dişlerin rengini bozabilir ve diş minesini zamanla yıpratabilir. Bu, çürükler gibi diş sorunlarına yatkınlığa neden olur.

Düzenli olarak şeker içeriği yüksek enerji içeceği içmek, şeker bakterileri beslediği için dişlerin çürümesine neden olabilir.

Ek olarak, sık enerji içeceği tüketimi kilo alımına neden olabilir.

Şekersiz enerji içeceği seçenekleri, düşük şeker ve kalori içeriği nedeniyle daha çekici görünse de, yine de aynı miktarda kafein içerirler. Yapay tatlandırıcılar, tip 2 diyabet ve metabolik sendrom riskinin artmasıyla da ilişkilendirilmiştir.

Enerji içeceğine bağımlılık nasıl olur?

Bir enerji içeceği bağımlılığı yavaş yavaş veya hızlı bir şekilde ortaya çıkabilir.

Kişisel ve aile geçmişinin yanı sıra beyin kimyası da dahil olmak üzere, bir bağımlılığın nasıl gelişeceğini belirlemede çeşitli faktörler rol oynar.

Enerji içecekleri, özellikle kafein ve şeker oranı yüksek olanlar, beynin daha yüksek miktarda dopamin, yani kendini iyi hissettiren hormon salmasına neden olur.

Bununla birlikte, olumsuz tarafı, enerji içeceklerini ne kadar sık ​​tüketirseniz, dopamin yanıtından o kadar az zevk alırsınız. Bu, bağımlılığa yol açan dopamin tepkisini yaşamak, artan miktarlarda tüketmeye neden olur.

Enerji içecekleri, psikolojik açıdan da bağımlılık yapabilir. Bazı insanlar enerji içecekleri olmadan günlük görevlerini yerine getiremeyeceklerini hissedebilir ve bu da bağımlılığa yol açar.

Yine de, enerji içeceklerine bağımlılık geliştirmede çeşitli faktörlerin rol oynadığını ve bu faktörlerin kişiden kişiye göre değiştiğini unutmayın.

Enerji içeceklerinden nasıl vazgeçilir?

Enerji içeceklerini bırakmak zor görünse de, bir bağımlılığı kırmanın iki önemli yolu vardır:

Tamamen uzak kalmak

Bu, enerji içeceklerini bir kerede bırakmayı içerir ancak yoksunluk semptomlarına neden olabilir. Diğer yönteme göre daha etkilidir.

Alımını azaltmak

Bu, bırakana kadar enerji içeceği alımını yavaş ve metodik olarak azaltmayı içerir. Daha uzun sürmesine rağmen, genellikle yoksunluk belirtilerinden uzak durmaya yardımcı olabilir.

Her iki yöntemin de avantajları ve dezavantajları vardır, bu nedenle mevcut yaşam tarzınıza ve kişiliğinize en uygun olanı, siz seçin.

Enerji içeceklerine alternatifler

Bazen bir enerji içeceği bağımlılığıyla savaşmanın en kolay yolu onu benzer bir şeyle değiştirmektir.

İşte kafein, şeker ve yapay tatlandırıcılar içermeyen veya içeriği daha düşük olan bazı sağlıklı alternatifler:

– Kahve, ideal olarak kafeinsiz

– Meyvelerle hazırlanmış su

– Yeşil çay

–  Bitkisel veya meyve çayları

Kombu çayı

Herkes enerji içeceği içebilir mi?

Enerji içecekleri ile ilgili sağlık sorunlarının çoğu, kafein içeriği üzerinde yoğunlaşmaktadır. Önemlisi, genellikle yetişkinlerin günlük 400 mg’dan fazla kafein tüketmemeleri önerilir.

Enerji içecekleri tipik olarak 237 ml başına 80 mg kafein içerir, bu da ortalama bir fincan kahveye oldukça yakın. Sorun şu ki, birçok enerji içeceğinin 237 ml’den daha büyük kutularda satılmasıdır.

Buna ek olarak, bazıları daha fazla kafein içerir. Bunun yanı sıra, birkaç enerji içeceği, gram başına 40 mg civarında kafein içeren doğal bir kafein kaynağı olan guarana gibi bitkisel özütler de içerir.

Kullandığınız enerji içeceğinin türüne ve boyutuna bağlı olarak, bir günde birden fazla enerji içeceği tüketiyorsanız, önerilen kafein miktarını aşmanız zor değildir.

Enerji içeceğini tüketmeye karar verirseniz, günde en az 473 ml standart içecek ile sınırlayın ve aşırı kafein almamak için diğer tüm kafeinli içecekleri içmeyin.

Gebe ve emziren kadınlar, çocuklar ve gençler enerji içeceğinden uzak durmalıdır.

Sonuç olarak;

Enerji içecekleri, beyin işlevini artırarak, yorgun ya da uykusuz kaldığınızda işinize yarayabilir.

Bununla birlikte, enerji içecekleri ile, özellikle aşırı kafein alımı, şeker içeriği ve bunları alkol ile karıştırma ile ilgili bazı sağlık kaygıları vardır.

Enerji içeceği içecekseniz, alımınızı günde 473 ml ile sınırlayın. Ayrıca, çok fazla kafeinin zararlı etkilerini önlemek için diğer kafeinli içeceklerin alımını azaltmaya çalışın.

Hamile ve emziren kadınlar, çocuklar ve gençler dahil olmak üzere bazı insanlar enerji içeceğinden tamamen kaçınmalıdır.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir