Doymuş Yağ ve Trans Yağ Nedir? Aralarındaki Farklar Neler?
Kilo almaya neden olduğu ve çeşitli kronik hastalıkları tetiklediği konusunda yağlarla ilgili genel bir yanılgı var. Fakat tüm yağ türlerinin etkisi aynı değil. Bazıları zararlıyken, bazıları da faydalıdır. Temel olarak iki tür yağ vardır: sağlıklı yağlar ve sağlıksız yağlar. Sağlıklı yağlar, omega 3,tekli doymamış yağ ve çoklu doymamış yağ olmak üzere üç alt tipe ayrılır. Sağlıksız yağlar ise doymuş yağ ve trans yağ olarak sınıflandırılır.
Doymuş yağ ve trans yağ aynı kategoride sınıflandırılsa da birbirinden farklı özelliklere sahiptir.
Doymuş yağ nedir?
Oda sıcaklığında katı olan bir yağ şeklidir. Yağ içeren tüm gıdalar, farklı yağ türlerinin karışımından oluşur.
Doymuş yağlar çoğunlukla hayvansal ürünlerde bulunur. Ancak hindistan cevizi,hindistan cevizi yağı, hurma yağı gibi bazı bitki bazlı gıdalarda da doymuş yağ vardır. Kızarmış yiyecekler ve önceden paketlenmiş gıdalar gibi diğer gıda maddeleri de yüksek oranda doymuş yağ içerir.
Doymuş yağ, kötü kolesterol miktarını artırdığı için sağlıksız olarak kabul edilir. Bu özelliği ile koroner kalp hastalığı ve inme riskinde artışa neden olur.
Doymuş yağların iyi özelliği ise kötü kolesterolü yükseltirken, iyi kolesterolü de yükseltmesidir. Doymuş yağlar yüksek miktarlarda tüketildiğinde sağlıksızdır.
Trans yağ nedir?
Trans yağ, sıvı bitkisel yağların hidrojen gazı ve bir katalizör ile katı yağlara dönüştürülmesidir. Hidrojenasyon işlemiyle yapılan bir tür sağlıksız yağdır.
Sığır eti, kuzu eti ve süt ürünleri gibi bazı et ürünleri doğal olarak az miktarda trans yağ içerir. Bunlara doğal trans yağlar denir ve sağlıklıdır.
Fakat dondurulmuş yiyecekler ve kızarmış margarin gibi işlenmiş gıdalardaki trans yağlar, kötü kolesterolü yükseltir. Bu nedenle sağlıksızdır.
Doymuş yağ ve trans yağ
Trans yağ, kalp ve kan damarları için hiç iyi değildir. Kolesterol seviyesinin yükselmesine neden olmakla birlikte vücutta iltihap oluşumunu tetikler.İnsülin direncine neden olarak obezite ve diyabet gibi durumlara yol açabilir.
Doymuş yağ ve trans yağ için sağlıklı alternatifler
Doymuş yağ ve trans yağ gibi sağlıksız seçenekler yerine aşağıdaki önerilere yönelin:
Yemeklerinizi zeytinyağı ile pişirin.
Tam yağlı süt yerine yağsız süt tercih edin.
Krema yerine süt kullanın.
Kırmızı et yerine tavuk göğsü ve kıyma gibi az yağlı et ürünleri tüketin.
Kızarmış yiyecekler yerine fırınlanmış ve haşlanmış yiyecekler yiyin.
Etleri pişirmeden önce yağlarını temizleyin.
Sofra şekeri yerine bal gibi şeker alternatifleri kullanın.
Tekli doymamış yağ, çoklu doymamış yağ ve az miktarda doymuş yağ içeren yiyecekler yiyin. Kızarmış ve işlenmiş yiyecekler gibi trans yağlı ürünlerden uzak durun.
