Cilt sarkması, iç veya dış faktörler cildin elastik, sıkı ve nemli kalmasına yardımcı olan önemli molekülleri etkilediğinde oluşur.
Çoğu insan, 35 ila 40 yaşları arasında cilt sarkması yaşamaya başlar. Yaşla birlikte ortaya çıkan bu durum, çoğunlukla kollajen ağlarının, elastin liflerinin ve cildin nemi tutmasına yardımcı bir molekül olan hyaluronik asitin kaybına bağlıdır.
Kilo kaybı, özellikle önemli veya hızlı kilo kaybı ve hamilelik, cilt moleküllerini gererek veya cildin yapısını değiştirerek cildin sarkmasına neden olabilir.
Diğer sağlık ve yaşam tarzı faktörleri de cilt sarkmasına katkıda bulunabilir, örneğin:
– Menopoz
– Ultraviyole (UV) ışık hasarı
– Steroidler ve kortikosteroidler gibi bazı ilaçlar
– Sert kimyasallar içeren cilt ürünleri veya deterjanlar
– Sigara içmek
– Alkol içmek
Aşağıda “cilt sarkmasına en etkili çözüm”lerden bahsedilecektir.
Cilt Neden Sarkar?
Sert cilt kolayca gerilebilir. Cilt bu yeteneğini kaybettiğinde sarkmaya başlar. Deri sarkıklığı vücudun hemen hemen her yerinde olabilir:
– Göz kapakları
– Çene
– Boğaz
– Üst kollar
– Mide
Cilt sarkmasının nedenleri şöyledir:
Yaşlanma
Cilt yaşlandıkça, dermiste üretilen elastin ve kolajen olmak üzere iki önemli proteini kaybeder.
Elastin adından da anlaşılacağı gibi cilde esneklik kazandırır. Kolajen, fibroblastlar tarafından üretilir. Kolajen, cildin yapısını ve sıkılığını korumasına yardımcı olan sıkı yapılı liflerden oluşur.
İnsanlar yaşlandıkça hem elastin hem de kollajen üretimi azalır. Bu iki protein, zamanla aşağıdaki gibi dış etkenler tarafından da bozulabilir:
– UV maruziyeti
– Sigara dumanı dahil çevredeki kirleticiler
– Yetersiz beslenme ve aşırı alkol tüketimi gibi belirli yaşam tarzı faktörleri
Güneşe çok fazla maruz kalmak, cildinize veya sağlığınıza dikkat etmemek gibi faktörler de cilt yaşlanma sürecini hızlandırabilir. Bu, cildinizin daha genç yaşta sarkık ve kırışmış görünmesine neden olabilir.
Kilo vermek
Uzun süre fazladan ağırlık taşımak cildinizdeki kollajen ve elastin liflerine zarar verebilir. Bu, kilo verdiğinizde cildin geri çekilmesini zorlaştırır.
Bariatrik cerrahi sonrası olduğu gibi kilo kaybı hızlı olduğunda cilt sarkması oluşma ihtimali daha fazladır.
Hamilelikten sonra belli bir döneme kadar cilt sarkıklığı devam eder. İkiz veya üçüz bebekleri olan kadınlar, tek bebeği olanlara göre karın çevresinde daha fazla cilt sarkması yaşayabilir. Annenin yaşı da cilt sarkmasında önemli bir rol oynar.
Hastalık
Cilt sarkmasına neden olan birkaç tıbbi durum vardır. Bunlardan biri, granülomatöz gevşek deri olarak bilinen çok nadir bir kutanöz T hücreli lenfoma alt tipidir.
Bu rahatsızlığı olan kişiler, dirsek ve dizlerde çok kademeli bir gevşeme görürler. Granülomatöz gevşek cildin neden olduğu sarkık cilt, tipik olarak tedaviye iyi yanıt vermez.
Ehlers-Danlos sendromu
Sarkık cilde neden olan bir diğer durum, nadir görülen, kalıtsal bir bağ dokusu hastalığı olan Ehlers-Danlos sendromudur (EDS). EDS’li kişilerde kollajen üretiminde, sıklıkla yüzde sarkık, hamurlu bir cilt ile sonuçlanan bir kusur vardır.
Cilt Sarkmasını Önlemek için Neler Yapılmalı?
Egzersiz
Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı kalmak ve yaşlanmak için önemli bir yoldur. Bazı egzersiz türleri cilt yaşlanmasının etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
2015 yılında yapılan bir araştırma, dayanıklılık egzersizinin farelerde ve insanlarda yaşa bağlı cilt değişikliklerinin etkisini azaltabileceğini buldu.
Yazarlar, dayanıklılık egzersizinin, öncelikle iskelet kasından interlökin-15 adlı bir hormonun salınmasını uyararak, doku metabolizmasını iyileştirerek cilt değişikliklerini azalttığını belirtti.
Sıkılaştırıcı ürünler
Daha az cilt sarkması vakalarının topikal tedavisi için birçok farklı sıkılaştırıcı jel, krem gibi ürünler mevcuttur.
Sıkılaştırıcı bir ürün satın almak isteyen kişiler, retinoid bileşikleri içeren ürünleri aramalıdır. Retinoidler, kolajen üretimini artırabilecek güçlü antioksidanlardır.
Ancak uzmanlar, sıkılaştırıcı ürünlerin genel olarak etkili olduğunu düşünmüyor. Sıkılaştırıcı ürünlerin cilde nüfuz etmesi, sarkan cildi toparlamaya yardımcı olacak kadar derin olmayabilir.
Takviyeler
Beslenme, cilt sağlığında önemli bir rol oynar. Besin takviyeleri, yaşlanmayı geciktirici etkiler gibi cilt sarkması için faydalar sağlayabilir. En umut verici cilt takviyelerinden bazıları şunlardır:
Kollajen hidrolizat
Oral bir takviye formundaki kolajen peptidleri şunları iyileştirebilir:
– Hyaluronik asit seviyelerini artırarak cildin nem bariyerini
– Daha güçlü kolajen ağlarına yol açan kolajen üretimini
– Cilt fibroblastlarının büyümesi – bağlayıcı bileşikler yapmaya yardımcı olan hücreler
Journal of Cosmetic Dermatology’de yer alan bir araştırma, yatmadan önce bir içecekle 10 gram oral kolajen peptid tüketen kadınların 4 hafta sonra cilt kollajen seviyelerinde ve genel yapısında iyileşme yaşadıklarını buldu. Ayrıca, 8 hafta sonra daha iyi cilt nemlendirme seviyeleri olduğu tespit edildi.
Antioksidanlar
Antioksidanlar ve antioksidatif enzimler, reaktif oksijen türlerini (ROS) nötralize ederek cildin sarkmasını ve kırışıklıklarını azaltmaya yardımcı olabilir. ROS, kolajeni bozan yolları aktive edebilen bileşiklerdir.
Antioksidanlar ayrıca kolajen ve elastin büyümesini uyarmaya da yardımcı olabilir. Bazı yiyeceklerde, içeceklerde ve besin takviyelerinde bulunan antioksidanların örnekleri şunlardır:
– A , C , D ve E vitaminleri
– Koenzim Q10
– Selenyum
– Çinko
– Epigallocatechin gallate (EGCG)
Çoğu insan besinlerden yeterince antioksidan alır. Antioksidan takviyeleri almanın cilt koşullarını önlemeye veya azaltmaya yardımcı olduğunu gösteren çok az kanıt vardır.
Bazı vitaminlerin uzun süre alınması, özellikle de A ve E vitaminlerinin, bulantı, kusma, karın ağrısı gibi yan etkilere neden olabilir. Bazı durumlarda daha ciddi yan etkiler görülebilir.
Masaj
Masaj, kan akışını iyileştirebilir ve fibroblastları uyarabilir. Fibroblastlar, cildin sıkı kalmasını sağlayan kolajen ve elastin gibi bağ dokularının üretilmesine yardımcı olan hücrelerdir.
Bazı araştırmalar masajın mitokondriyal üretimi artırabileceğini düşündürmektedir. Mitokondri, doku ve hücresel metabolizmada önemli bir rol oynar ve mitokondriyal disfonksiyon ile cilt yaşlanması arasında bir bağlantı vardır.
Cildin Sarkık Görünmesi Engellenebilir mi?
Yaşlanma veya hormonal değişikliklerle ilgili olanlar gibi birçok durumda, cilt sarkmasının tamamen önlenmesi zor olabilir.
Bazı faktörler cildi zayıflatan ve gevşetebilecek faktörlere karşı daha dayanıklı ve dirençli görünmektedir. Özel tavsiyelere uymak, aşırı gevşek cilt riskini azaltmaya da yardımcı olabilir.
Ciltteki sarkmaları önlemek için şunları dikkate almalısınız:
– Sağlıklı bir hızda kilo vermek
– Güneş güvenliği uygulamak
– Sağlıklı beslenmek
– Yeterince su içmek
– Sigarayı bırakmak
– Sağlıklı vücut ağırlığını korumak
– Çok sıcak veya klorlu suya maruziyeti sınırlamak
– Sert deterjanlar veya temizleyiciler kullanmaktan kaçınmak
Cilt Sarkmalarına Karşı Maske
Kilo verme sonucu, cilt sarkmaları kaçınılmaz olacaktır. Bazı bitkiler ve besinler vücutta yağ birikmemesi için oldukça etkili çözüm yöntemleri sunmaktadır. Diyet sonrası vücutta oluşan sarkmaların önlenmesi için bitkisel yöntemlere başvurabilirsiniz.
Lavanta bu konuda en etkili bitki olarak bilinmektedir. Cilt sarkmasını önlemek için lavantayı aşağıdaki şekilde uygulayabilirsiniz.
Malzemeler
1 kase deniz tuzu
2 yemek kaşığı yulaf unu
2 yemek kaşığı öğütülmüş lavanta
1 yemek kaşığı susam yağı
1 yumurtanın akı
Nasıl uygulanır?
Tüm malzemeleri karıştırarak vücudunuzun sarkan bölgelerine krem sürer gibi yayın. Yaklaşık olarak yarım saat bekledikten sonra ovarak çıkarın. Eğer beklemek için yeterli zamanınız varsa, 1 saat de bekleyebilirsiniz.
Etkisini daha da artırmak için lavanta uygulamasının ardından bir başka yöntem daha uygulayabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken şudur: portakal suyu, üzüm suyu, limon suyu, elma suyu ve bir yemek kaşığı balı eşit miktarda karıştırın.
İki dilim sarımsağı sütle pişirin ve ezerek bu karışıma ekleyin. Karışımı tüm vücudunuza sürün ve 20 dakika bekledikten sonra ılık su ile yıkayın.
Yüzdeki Sarkmalar için Maske
Eğer zayıflama sonrası yüzünüzde özellikle yanaklarda sarkma meydana gelmiş ise yine evde kendinizin hazırlayabileceği yüz sarkmalarını toparlayıcı ve sıkılaştırıcı etki gösteren başka bir formülün de tarifi şöyledir:
Malzemeler
1 tatlı kaşığı buğday yağı
1 tatlı kaşığı zeytinyağı
1,5 tatlı kaşığı kayısı çekirdeği yağı
2 yemek kaşığı gliserin
1 yemek kaşığı üzüm çekirdeği yağı
1 tatlı kaşığı susam yağı
3 yemek kaşığı yeşil kil
Uygulanışı
Yukarıda sayılanları karıştırma kabı içerisinde malzemeleri birbirine yedirerek karıştırın. Akıcı olmayan yoğun bir kıvam elde etmeniz gerekiyor.
Bu nedenle karıştırma işini ne kadar iyi yaparsanız maskeniz de o kadar yoğunlaşacaktır. Karıştırma işleminden sonra temiz yüzünüze özellikle sarkan bölgeler daha yoğun olmak üzere sürün.
Cildinizde yirmi dakika beklettikten sonra ılık su ile yıkayarak yüzünüzden maskeyi temizleyin. Bu maskeyi gece yatmadan önce uygulamanız daha iyi sonuçlar almanızı sağlayacaktır.
