Daha önce adını bile duymadınız belki. Belki adını duydunuz ama görmediniz. Belki gördünüz ama görüntüsü hiç hoşunuza gitmedi.
Ya da tüm bunlardan öte “deniz yosununu biliyorum, gördüm hatta yedim” diyenleriniz de olabilir.
Ülkemizde çok bilinen ve tüketilen bir yiyecek değil.
Deniz yosununun görüntüsü de çok hoş değil zaten ama o kadar faydalı bir besin ki, birçok yerde mucize yiyecek olarak değerlendiriliyor.
Deniz yosunu nedir?
Deniz yosunu, okyanuslarda ve denizlerde yetişen alg formlarıdır. Okyanus yaşamı için besin kaynağı oluşturur. Birçok farklı türü olan deniz yosunu renklerine göre sınıflandırılır. Kırmızıdan yeşile, kahverengiden siyaha kadar değişen renkte olur.
Genellikle dünyanın dört bir yanındaki kıyı şeritlerinde bulunur. En çok Japonya, Kore ve Çin gibi Asya ülkelerinde yenir.
Suşi, çorba, salata ve smoothie gibi birçok yiyecekte kullanılır. Hatta taze olarak bulamayanlar için besin takviyesi yapılır. Görünüşünün aksine oldukça lezzetli ve besleyicidir.
Deniz yosunu türleri neler?
Deniz yosunu denizde yaşayan alglerin genel ismidir. Deniz yosunu olarak ifade edilen birçok alt tür var. Deniz yosunu türleri şöyle:
Birçok farklı deniz yosunu türü var. Deniz yosunu türlerinden biri norinin bir yaprağının besin içeriği şöyle:
10 kalori
0 gram yağ
1 gram protein
1 gram karbonhidrat
1 gram lif
A vitamini yüzde 6 DV
C vitamini yüzde 4 DV
Deniz yosunlarında bulunan en önemli mineral iyottur. Aşırı iyot tüketimi bazı yan etkilere neden olsa da, yeterli iyot alamayanlar için deniz yosunu yemek, bu minerali karşılamak açısından önemlidir.
Deniz Yosunu Yararları Nelerdir?
İyot ve tirozin içeriği
Tiroid bezi, insan vücudunda büyümeye, enerji üretimine, üremeye ve hasar görmüş hücreleri onarmaya yardımcı olur.
Tiroid, hormon yapmak için iyot kullanır. Yeterinceiyot olmazsa, zamanla kilo değişiklikleri, yorgunluk veya şişlik gibi durumlar oluşur.
Deniz yosunu, yüksek miktarda iyot içerir.
İyot içeriği, türüne, yetiştiği yere göre büyük ölçüde değişir.
Deniz yosunu tiroit bezinin düzgün şekilde çalışmasına yardımcı olantirozin adı verilen bir amino asit de içerir.
Vitamin ve mineral içeriği
Her deniz yosunu türü benzersiz bir besin grubudur.
Kurutulmuş deniz yosunu yemek, yemeklere lezzet katmakla birlikte vitamin ve mineral alımını da artırır.
Örneğin; 1 yemek kaşığı (7 gram) kuru spirulinanın içerdiği besin grupları şöyle:
Kalori: 20
Karbonhidrat: 1.7 gram
Protein: 4 gram
Yağ: 0.5 gram
Lif: 0.3 gram
Riboflavin: RDI’nın % 15’i
Tiamin: RDI’nın % 11’i
Demir: RDI’nın % 11’i
Manganez: RDI’nın % 7’si
Bakır: RDI’nın % 21’i
Antioksidan içeriği
A, C ve E vitamini gibi besinlerle birlikte deniz yosunu, flavonoidler ve karotenoidler gibi çok çeşitli bitki bileşikleri içerir.
Bunlar vücut hücrelerini zararlı serbest radikallerden korur.
Bağırsak sağlığına faydası
İyi ve kötü bağırsak bakterilerinde dengesizlik, hastalığa yol açar.
Deniz yosunu, bağırsak sağlığına faydalı olan mükemmel bir lif kaynağıdır.
Deniz yosunundaki lif, çoğu meyve ve sebzenin lif içeriğinden daha yüksektir.
Lif mideden sindirilmeden geçtiği için, kalın bağırsaktaki sağlıklı bakteriler için besin kaynağı olur.
Deniz yosunu ile zayıflama
Deniz yosununun lif içeriği yüksek. Lif midenin boşalmasını yavaşlatır. Yani uzun süre tok hissetmeyi sağlar.
Bu özelliği ile kilo vermeye yardımcıdır. Çalışmalar da deniz yosunundaki bir maddenin vücut yağını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermiş.
Kalp sağlığına faydası
Kalp hastalığı riskini artıran faktörler arasında yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, sigara ve fiziksel olarak hareketsizlik veya fazla kilolu olma bulunur.
Deniz yosunu kan kolesterol seviyesini azaltır.
Kalp hastalığına, aşırı kan pıhtılaşmasına da neden olur. Deniz yosunu, kanın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olan fukanlar içerir.
Tip 2 diyabet riski
Vücut zaman içinde kan şekeri seviyesini dengeleyemediğinde diyabet ortaya çıkar.
Araştırmalara göre deniz yosunu, diyabet riski taşıyan kişilere faydalıdır. Çünkü kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
Deniz yosunu zararları nelerdir?
Deniz yosunu sağlıklı bir besin olsa da, fazla yemenin bazı potansiyel tehlikeleri var.
Deniz yosununun yüksek lif içeriği sindirime yardımcı olur ancak sindirim rahatsızlığına da neden olabilir. Çok fazla lif şişkinlik, gaz ve kabızlığın sebebidir.
Deniz yosunu çok yüksek miktarda iyot sağlar. Aşırı deniz yosunu yemek, yüksek iyot içeriği nedeniyle bazı sorunlara neden olur.
Örneğin, tiroid hormonunun fonksiyonunu etkilediğinden tiroid için ilaç alanlar doktorlarıyla konuşmadan deniz yosunu tüketmemelidir.
Deniz yosunu, yetiştiği bölgeye göre farklı mineralleri bünyesinde barındırır. Kadmiyum, cıva ve kurşun gibi büyük miktarlarda toksik ağır metaller içerebileceğinden, sağlık riski oluşturur.
Deniz yosununu düzenli olarak yemek, zamanla vücutta ağır metal birikmesi tehlikesi taşır.
Deniz yosunu alerjisi
Nadir olmasına rağmen, bazı insanlar deniz yosunu yediğinde veya ona dokunduğunda alerji geliştirir. Belirtileri tehlikeli olabilir.
Deniz yosunu ile, özellikle zehirli türleri ile temas ettikten birkaç dakika sonra kırmızı, kaşıntılı döküntüler ortaya çıkar.
Deniz yosunu alerjiniz varsa, yediğinizde ağızda kaşıntı, karın krampları, kusma, ishal veya boğazda sıkışma olur.
Hafif alerji semptomları evde tedavi edilebilir. Kalamin losyonu gibi yatıştırıcı bir krem hafif döküntü ve cilt iltihabını gidermeye yardımcı olur.
Şiddetli durumlarda ise doktor oral steroid verebilir. Bu alerji temastan kaynaklanıyorsa, toksinlerin cilt yüzeyinden uzaklaşması için etkilenen bölgeyi su ve sabunla iyice yıkamak gerekir.
Deniz yosunu nasıl ve nerelerde kullanılır?
Deniz yosunu endüstriyel alanda ve besin takviyesi olarak kullanılır. Asya ülkeleri başta olmak üzere bazı ülkelerde yiyecek olarak tercih edilir.
Çin’ de kanser tedavisi, Japonya’da ise guatr tedavisinde farklı deniz yosunu türleri kullanılmıştır.
Romalılar deniz yosununu yaraların, yanıkların ve kızarıklıkların tedavisinde kullanmışlar.
Kültürümüzde çok fazla yeri olmayan bu sağlıklı besin, birçok ülkedesuşi, sebze çorbaları, salata gibi bazı yemeklerde kullanılır.
Taze olarak bulamayanlar, deniz yosununun faydalarından yararlanmak için deniz yosunu hapı, ekstraktı, tableti, kapsülü, yağı ve özü şeklinde de satılmaktadır. Spirulina, chlorella gibi çeşitleri toz deniz yosunu şeklinde bulunmaktadır.
