Büyüme Hormonu (HGH) Nedir, Ne İşe Yarar, Doğal Olarak Nasıl Artırılır?

İnsan büyüme hormonu (HGH), diğer adıyla growth hormonu ya da halk arasında bilindiği şekliyle boy uzatma hormonu hipofiz bezinin ürettiği önemli bir hormondur. Büyüme, vücut kompozisyonu, hücre onarımı ve metabolizmasında anahtar rol oynar.

HGH ayrıca kas büyümesini, gücünü ve egzersiz performansını artırırken, yaralanma ve hastalıktan iyileşmeye de yardımcı olur.

HGH seviyelerinin düşük olması, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir, hastalık riskini artırabilir ve yağ birikimine neden olabilir.

Normal seviyelerde bulunması, özellikle kilo kaybı, yara iyileşmesi ve atletik antrenman sırasında önemlidir. Beslenme ve yaşam tarzı seçimlerinin, büyüme hormonu seviyesine büyük bir etkisi vardır.

HGH Nedir?

HGH, vücuttaki hücrelerin büyümesini, çoğalmasını ve yenilenmesini uyarır ve sağlıklı dokuları, kasları ve organları korumaya yardımcı olur.

HGH olmadan, büyüme ve gelişme ciddi şekilde gecikebilir ve hasarlı dokunun devam eden onarımı imkansız olabilir.

Beynin tabanında bulunan hipofiz bezi insan büyüme hormonu üretmekten sorumludur. HGH, özellikle ergenlik döneminde çocuk ve ergenlerin uygun gelişimi için gereklidir.

Büyüme Hormonu Eksikliği Neden Olur?

Çocuklarda bu önemli düzenleyici hormonun eksikliğine, hipofiz bezini etkileyen bir travma veya enfeksiyon, hipofiz hormonlarının eksikliği veya genetik faktörler neden olabilir.

Yetişkinlerde, hipofiz bezindeki iyi huylu bir tümörün, cerrahi veya radyoterapi kullanılarak tedavi edilmesinin sonucu da olabilir.

Doktorlar ve bilim insanları, HGH hormonunun birçok önemli vücut fonksiyonunu düzenlediği mekanizmanın karmaşıklığını hala tam olarak anlayamamışlardır.

HGH Hormonu Erkekleri ve Kadınları Nasıl Etkiler?

Hem erkekler hem de kadınlar HGH hormonu üretir ancak kadınların üretimi erkeklerden çok daha erken yavaşlamaya başlar.

Çoğu kadın 20’li yaşların başlarında büyüme hormonu üretiminde yavaşlama yaşarken, erkekler genellikle 40’lı yaşlarının ortalarından sonlarına kadar bu etkiyi yaşamazlar.

Kadınlar için büyüme hormonu düşüklüğü etkileri arasında cilt kuruluğu, karın yağında artış, kırışıklıkların fark edilmeye başlaması ve saç incelmesi bulunur.

Kadınlar sistemlerinde uygun HGH seviyelerine sahip olduklarında, sağlıklı bir vücut yağ oranını sürdürme olasılıkları daha yüksektir, osteoporoz riski azalır ve cilt esnekleşir.

Erkekler için büyüme hormonu azlığı, cinsel isteksizliğe, saç kaybına ya da incelmesine, hafıza kaybına ve kas güçsüzlüğüne yol açabilir. Büyüme hormonu, erkeklerde enerji ve gücü artırabilecek testosteron üretimi üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir.

büyüme hormonu azlığı

Büyüme Hormonu Yetersizliğinin Etkileri

İnsan büyüme hormonu eksikliği durumunda, belirtiler kişinin yaşına ve cinsiyetine bağlı olarak büyük ölçüde değişecektir.

HGH eksikliği çocuklar ve gençlerde önemli bir problem olduğundan, belirtileri bilmek önemlidir. Yaşıtlarından önemli ölçüde daha kısa olan, daha az büyüyen küçük çocuklar, büyüme hormonu eksikliği riski altında olabilir.

Fiziksel gelişim, sosyal gelişimden tamamen farklıdır. HGH eksikliği olan çocuklar bilişsel olarak akranlarıyla aynı oranda ilerlemelidir ve bunlar fiziksel gelişimden ayrı konular olduğu için dil gelişimi veya sosyal beceriler konusunda endişe duyulmamalıdır.

Büyüme hormonu düşüklüğü olan çocuklarda yaygın görülen belirtiler şöyledir;

– Gecikmeli ergenlik

– Yüz ve karın bölgesinde artan yağlanma

– Özellikle yüzünün yaşıtlarından çok daha genç görünmesi

– Saçın yavaş uzaması

Büyüme hormonu eksikliğinin yetişkinlerde görülen belirtileri çok farklıdır:

– Saç kaybı

– Depresyon

– Düşük libido, erektil disfonksiyon ve vajinal kuruluk dahil olmak üzere cinsel işlev bozukluğu

– Kas kütlesi veya güç kaybı

– Konsantre olamama

– Yüksek serum trigliserit düzeyleri, özellikle LDL kolesterol

– Hafıza kaybı

– Aşırı kuru cilt

– Yorgunluk

– Sıcaklık değişikliklerine duyarlılık

– Özellikle karın bölgesinde açıklanamayan kilo alımı

– İnsülin direnci

Büyüme Hormonu Faydaları

Büyüme hormonu kas gelişimi

İnsan büyüme hormonu, kas-iskelet sistemindeki kollajen sentezini uyarır. Kollajen, özellikle fiziksel aktivite sırasında, kaslarda ve tendonlarda ek güç ve dayanıklılık sağlar.

Yetersiz olanlar için, bu düzenleyici hormonun uzun süreli telafi tedavisi ile artan seviyelerinin, kas gücünü normalleştirdiği, vücut kompozisyonunu iyileştirdiği, dayanıklılığı artırdığı ve fiziksel aktivite sırasında vücut sıcaklığı kontrolünü iyileştirdiği gösterilmiştir.

Güçlü kemikler inşa eder

Büyüme hormonu, hipofiz bezinden gönderilen sinyallere dayanarak salınır ve özellikle ergenlik döneminde kemiklerin ve kasların büyümesi için gereklidir.

Büyüme hormonu ayrıca, karaciğerde üretilen insülin benzeri büyüme faktörü veya IGF-1 üretimini uyarmaktan da sorumludur.

Somatomedin C olarak da bilinen IGF-1, insüline benzer bir yapıya sahiptir ve aynı zamanda çocukluk gelişiminde hayati bir rol oynar.

Yaşlandıkça HGH üretimi yavaşlar. Bu yavaşlama, artık yenilenmediği veya değiştirilmediği için kemiklerdeki hücrelerin bozulmasına neden olabilir.

Hem büyüme hormonu hem de IGF-1’in uygun seviyeleri ile vücut, toplam kemik kütlesini artırabilecek ve daha sonraki yıllarda daha güçlü kemiklere sahip olmak için uygun miktarda kemik oluşturan yenileme hücresi üretebilecektir.

Kırıkları daha hızlı iyileştirir

Vücudun kırık kemiklerin doğru iyileşmesi için birkaç işleme ihtiyacı vardır. Mineral düzenleme ve kemik hücresi metabolizmasına ek olarak, kemik kırılmasını onarmak için doğru hormon dengesi ve büyüme faktörlerine ihtiyaç vardır.

İnsan büyüme hormonu, kırık bir kemiğin yenilenmesini destekleyebilir ve bir yaralanmadan kurtulurken yararlı bir madde haline getirebilir.

IGF-1 ayrıca kemik iyileşmesini desteklemeye yardımcı olur. Hayvan deneylerinde, yaralanma bölgesine büyüme hormonu enjeksiyonlarının uygulanmasının, kemik kırıklarının iyileşmesini iyileştirdiği gösterilmiştir.

Kırıkların iyileşmesine ek olarak, normal aşınma ve yıpranmanın gerektirdiği kas, tendon, bağ ve kemiklerdeki hücrelerin ve dokuların onarımı için insan büyüme hormonu gereklidir.

Yaşlandıkça ve HGH üretimi azaldıkça, daha küçük yaralanmalar bile daha yavaş iyileşir.

Cinsel işlev bozukluğunu azaltır

Son araştırmalar, erkek üreme fonksiyonu ile büyüme hormonu seviyeleri arasında güçlü bir bağlantı olduğunu göstermektedir.

Büyüme hormonu eksikliği olanların erektil disfonksiyon, libido azalması ve diğer cinsel işlev bozukluğu yaşama olasılığı daha yüksektir.

Alman araştırmacılardan elde edilen kanıtlar, penis ereksiyonlarının penisin düz kasını uyaran büyüme hormonunun salınmasından kaynaklanabileceğini düşündürmektedir.

Kilo verme durumunu iyileştirir

HGH hormonu obez olanların kilo vermesine yardımcı olabilir. Bir araştırma çalışmasındaki katılımcılar, plasebo ile tedavi edilenlere kıyasla HGH ile tedavi edildiğinde bir buçuk kat daha fazla kilo verebildiler.

Büyüme hormonunun en önemli etkisi, göbek bölgesinde biriken yağ olan viseral yağ dokusu üzerindedir. Bu fazla yağ ayrıca kalp hastalığı için bir risk faktörüdür.

HGH hormonunun, kilo kaybını teşvik etmede yararlı olan yağsız kas kütlesini artırmaya yardımcı olduğu da bilinmektedir.

Çalışma grubunda kalorisi düşük bir diyet uygulayanlar, büyüme hormonunun salgılanmasının artması sonucu, yağ kaybında hızlanma, daha fazla kas kazanımı ve kilo kaybında artış yaşadı.

büyüme hormonu yetersizliği

Ruh halini ve bilişsel işlevi geliştirir

Büyüme hormonu eksikliği olan yetişkinler için HGH tedavisi ruh halini, psikolojik refahı ve hatta bilişsel işlevi artırabilir. Bir çalışmaya katılanlar, takviye ile konsantrasyon, hafıza ve ruh halinde bir artış yaşadı.

Bu nedenle, daha ileri araştırmalarla, bunun bilişsel bir düşüş veya duygudurum bozuklukları yaşayanlar için yararlı bir terapi haline gelmesi mümkündür.

Kalp hastalıkları riskini azaltır

Uygun büyüme hormonu seviyelerini korumak, kalbin daha uzun süre sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir.

Araştırmacılar, büyüme hormonu eksikliği olanların kardiyovasküler hastalık için çeşitli risk faktörleri gösterme olasılığının daha yüksek olduğunu belirtmektedir.

Bunlar arasında daha yüksek trigliserit seviyeleri ve artmış vücut kitlesi bulunur. HGH seviyesini düzenlemek, kardiyovasküler problemler için riski azaltabilir ve genel kalp sağlığını iyileştirebilir.

Büyüme Hormonu Nasıl Arttırılır?

Vücut yağını azaltın

Vücuttaki yağ miktarı doğrudan HGH üretimini etkiler. Daha yüksek vücut yağ seviyeleri veya daha fazla karın yağı olanlarda HGH üretimi ve hastalık riskinin artması muhtemeldir.

İlginçtir, araştırmalar aşırı vücut yağının erkeklerde HGH seviyelerini daha fazla etkilediğini göstermektedir. Bununla birlikte, vücut yağının azaltılması, her iki cinsiyette de büyüme hormonunun salgılanması için çok önemlidir.

Bir çalışma, obez bireylerin HGH hormonunun yanı sıra büyüme ile ilişkili bir protein olan IGF-1’in daha düşük seviyelerine sahip olduğunu bulmuştur. Önemli miktarda kilo kaybettikten sonra, seviyeler normale dönmüştür.

Göbek yağı, en tehlikeli depolanmış yağ türüdür ve birçok hastalığa neden olabilir. Göbek yağının azalması, HGH seviyesini ve sağlığın diğer yönlerini olumlu etkileyecektir.

Aralıklı oruç yöntemini deneyin

Çalışmalar, aralıklı orucun büyüme hormonu düzeylerinde önemli bir artış sağladığını göstermektedir.

Bir çalışmada, aralıklı oruç yöntemini uygulayanlarda, HGH düzeylerinde üç gün içinde % 300’ün üzerinde artış bulundu. Bir hafta oruç tuttuktan sonra, % 1250 oranında artış sağlandı.

Aralıklı oruç, kısa zaman periyotlarıyla yemeyi sınırlayan bir diyet yaklaşımıdır. Ancak, uzun vadede sürdürülebilir değildir.

Aralıklı oruçta birden fazla yöntem vardır. En çok tercih edileni, günde 16 saat aç kalarak sekiz saat yeme modelini içeren 16/8 yöntemi diğer bir adıyla 8 saat diyetidir. Bir diğeri haftada iki gün sadece 500-600 kalori tüketmeyi öneren 5:2 diyetidir.

Aralıklı oruç, büyüme hormonu seviyelerini iki ana yolla optimize etmeye yardımcı olabilir. İlk olarak, HGH üretimini doğrudan etkileyerek, vücut yağını azaltır.

İkincisi, insülin seviyesini gün boyunca düşük tutacaktır çünkü ancak yemek yediğinizde insülin açığa çıkar. Araştırma, insülinin aşırı düşmesi ve yükselmesinin doğal büyüme hormonu üretimini bozabileceğini göstermektedir.

Arjinin takviyesi deneyin

Tek başına alındığında arjinin büyüme hormonu seviyesini artırabilir. Çoğu insan egzersizle birlikte arjinin gibi amino asitleri kullansa da, birçok çalışma HGH düzeylerinde az ya da hiç artış göstermemektedir. Ancak arjinin herhangi bir egzersiz olmaksızın kendi başına alındığında, bu hormonda önemli bir artış oldu.

Diğer egzersiz dışı çalışmalar da büyüme hormonu seviyelerini artırmak için arjinin kullanımını desteklemektedir.

Bir çalışmada, vücut ağırlığının kilogramı başına günde 100, 250 mg veya günde yaklaşık 6-10 veya 15-20 gram alınmasının etkileri araştırıldı.

Düşük doz için bir etki bulamamışlardır ancak yüksek doz alan katılımcılar uyku sırasında büyüme hormonu düzeylerinde % 60’lık bir artış göstermiştir.

Şeker tüketimini azaltın

İnsülin artışı büyüme hormonu üretimini düşürebilir. Rafine karbonhidratlar ve şeker, insülin seviyelerini en fazla yükseltir, bu nedenle bunların tüketimini azaltmak, büyüme hormonu düzeylerini dengelemeye yardımcı olur. 

Bir çalışmada, sağlıklı bireylerin, diyabetli bireylere göre 3-4 kat daha yüksek büyüme hormonu düzeyleri olduğu bulunmuştur.

İnsülin seviyelerini doğrudan etkilemekle birlikte, fazla şeker tüketimi, HGH seviyelerini de etkileyen kilo alma ve obezitede önemli bir faktördür. Dengeli beslenmek, bu konuda önemli bir etkiye sahiptir.

Yatmadan önce yemeyin

Vücut doğal olarak özellikle gece, büyüme hormonu salgılamaktadır. Çoğu öğünün insülin düzeylerinde artışa neden olduğu düşünüldüğünde, yatmadan önce yememek gerekir.

Özellikle, yüksek karbonhidratlı veya yüksek proteinli bir yemek insülini yükseltir ve geceleri salınan büyüme hormonunun bir kısmını potansiyel olarak bloke eder.

Bununla birlikte, insülin seviyeleri normal olarak yemekten 2-3 saat sonra azalır, bu nedenle karbonhidrat veya protein bazlı yemekleri yatmadan 2-3 saat önce yiyin.

GABA takviyesi alın

GABA, bir nörotransmitter olarak görev yapan ve beynin etrafına sinyaller gönderen protein olmayan bir amino asittir.

Beyin ve merkezi sinir sistemi için iyi bilinen bir sakinleştirici ajan olarak, genellikle uykuya yardımcı olarak kullanılır. İlginç bir şekilde, büyüme hormonu seviyesini de artırmaya yardımcı olur.

Bir çalışmada GABA takviyesi alınmasının, istirahat sırasında salgılanan büyüme hormonunda % 400’lük bir artışa ve egzersizi takiben % 200’lük bir artışa yol açtığı bulunmuştur.

GABA, uykuyu düzenleyerek, büyüme hormonu seviyelerini artırabilir çünkü gece boyu büyüme hormonu salınımı uyku kalitesi ve süresine bağlıdır.

Bununla birlikte, bu artış kısa ömürlüdür ve GABA’nın büyüme hormonu seviyeleri için uzun vadeli faydaları belirsizliğini korumaktadır.

büyüme hormonu kas gelişimi

Yüksek yoğunluklu egzersiz yapın

Egzersiz, büyüme hormonu seviyesini önemli ölçüde artırmak için en etkili yollardan biridir. Artış egzersiz türüne, yoğunluğuna, antrenman öncesi ve sonrasında yiyecek tüketimine ve vücudun özelliklerine bağlıdır.

Metabolik yapısı ve laktik asit artışı nedeniyle, yüksek yoğunluklu egzersiz büyüme hormonunun salgılanmasını en fazla artıran egzersiz türüdür. Bununla birlikte, tüm egzersiz biçimleri faydalıdır.

Büyüme hormonu salınımını artırmak ve yağ kaybını en üst düzeye çıkarmak için tekrarlanan sprint, interval antrenman, ağırlık antrenmanı veya devre antrenmanı yapabilirsiniz.

Egzersiz sırasında beta alanin alın veya sporcu içeceği tüketin

Bazı egzersiz takviyeleri performansı optimize edebilir ve büyüme hormonu salınımını artırabilir.

Bir çalışmada, bir egzersizden önce 4,8 gram alınan beta alanin, % 22 oranında egzersiz tekrar sayısını artırdı. Aynı zamanda en yüksek performansı iki katına çıkardı ve takviye almayan grupla karşılaştırıldığında büyüme hormonu seviyelerini artırdı.

Bir başka çalışma, şekerli bir sporcu içeceğinin, bir antremanın sonuna doğru HGH seviyelerini arttırdığını göstermiştir.

Ancak, yağ kaybetmeye çalışıyorsanız, içeceğin şekerden kaynaklanan ekstra kalorisi nedeniyle, kısa vadeli HGH iniş çıkışlarına herhangi bir fayda sağlamayacaktır.

Kaliteli uyuyun

Büyüme hormonunun çoğu uyurken salınır. Bu salınım vücudun iç saatine veya sirkadiyen ritmine dayanır. En fazla salgılandığı zaman, gece yarısından öncedir; sabahın erken saatlerinde ise daha az salgılanır. Çalışmalar, zayıf uykunun vücudun ürettiği HGH miktarını azaltabileceğini göstermiştir.

Yeterli süre uyumak, uzun vadeli HGH üretimini geliştirmek için en iyi stratejilerden biridir. İşte uyku kalitesini artırmaya yardımcı olacak birkaç basit strateji:

– Yatmadan önce mavi ışığa maruz kalmaktan kaçının.

– Akşamları kitap okuyun.

– Yatak odanızın uygun sıcaklıkta olduğundan emin olun.

– Gün içinde kafein tüketmeyin.

büyüme hormonu ne işe yarar

Melatonin takviyesi deneyin

Melatonin uyumaya yardımcı olan önemli bir hormondur. Melatonin takviyeleri, hem uykuyu hem de süresini arttırabilen popüler bir uyku yardımcısı haline gelmiştir.

Kaliteli uyku büyüme hormonu seviyelerine fayda sağlayabilirken, ileri araştırmalar melatonin takviyesinin HGH üretimini de doğrudan artırabileceğini göstermiştir.

Melatonin, oldukça güvenli şekilde kullanılabilir ve toksik değildir. Bununla birlikte, beyin kimyası bazı şekillerde değişebilir, bu yüzden kullanmadan önce bir doktora danışmak faydalı olacaktır.

Etkilerini en üst düzeye çıkarmak için, yatmadan yaklaşık 30 dakika önce 1-5 mg alın. Toleransınızı değerlendirmek için daha düşük bir dozla başlayın, ardından gerekirse dozu yükseltirsiniz.

Diğer doğal takviyeleri deneyebilirsiniz

Aşağıdakiler dahil olmak üzere bazı bitkisel takviyeler, insan büyüme hormonu üretimini arttırabilir:

Glutamin

Tek bir 2 gramlık doz, kısa dönemde % 78’e kadar yükselme sağlayabilir. 

Kreatin

20 gramlık bir kreatin dozu, 2-6 saatte büyüme hormonu seviyelerini önemli ölçüde artırmıştır.

Ornitin

Bir çalışma katılımcılara, egzersizden 30 dakika sonra ornitin vermiş ve büyüme hormonu düzeylerinde daha yüksek bir tepe noktası bulmuştur.

L-dopa

Parkinson hastalığı olan hastalarda, 500 mg L-dopa, iki saate kadar büyüme hormonu seviyelerini arttırdı. 

Glisin

Çalışmalar, glisinin spor salonu performansını geliştirdiğini ve büyüme hormonunda kısa süreli ani artışlar sağladığını buldu.

Bu doğal besin takviyelerinin tümü büyüme hormonu seviyesini artırabilirken, çalışmalar sadece kısa vadede etkili olduklarını göstermektedir.

Büyüme hormonu seviyelerini dengelemek gerekir

Diğer hormonlarda olduğu gibi – testosteron ve östrojen gibi –  büyüme hormonu seviyeleri de sağlık için önemlidir. Vücutta metabolizma, hücre onarımı ve diğer hayati fonksiyonlara yardımcı olur.

Yukarıdaki ipuçlarını takip ederek, büyüme hormonu seviyeleri dengelenebilir.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir