Beyaz Pirinç Faydalı mı, Zararlı mı?

Pek çok insan, beyaz pirinci sağlıksız bir seçenek olarak görüyor.

İşlenmiş bir yiyecektir ve gövdesi (sert koruyucu kaplama), kepeği (dış tabaka) ve tohum (besin bakımından zengin çekirdek) kısmı çıkarılmıştır. Esmer pirincin ise sadece gövdesi çıkarılmıştır.

Bu nedenle, beyaz pirinçte, esmer pirinçte bulunan birçok vitamin ve mineral yoktur. Ancak, beyaz pirincin de bazı yararları olduğu bilinmektedir.

Beyaz Pirinç Nedir?

Beyaz pirinç, kabuğu, kepeği ve tohumu çıkarılmış pirinçtir. Bu işlem pirincin lezzetini ve görünümünü değiştirerek raf ömrünü uzatır. 

Kepek ve tohum olmadan, tahıl proteinin % 25’ini ve diğer 17 temel besin maddesini kaybeder. 

İnsanların beyaz pirinci tercih etmelerinin başlıca nedenlerinden biri lezzetli olmasıdır. Beyaz pirinç, diğer pirinç çeşitlere kıyasla daha hızlı pişer.

beyaz pirinç faydalımı

Beyaz Pirincin Lif ve Besin Değeri

Beyaz ve esmer pirinç, en popüler pirinç türleridir.

Esmer pirinç, tüm pirinç tanesinin tamamıdır. Lif açısından zengin kepeği, besleyici içeriğe sahip tohumu ve karbonhidrat açısından zengin endospermi vardır.

Öte yandan, beyaz pirincin kepek ve tohumu çıkarılarak sadece endosperm bırakılır. Daha sonra tadını geliştirmek, raf ömrünü uzatmak ve pişirme özelliklerini geliştirmek için işlenir.

Beyaz pirinç, ana besin kaynaklarını kaybettiği için boş karbonhidrat olarak kabul edilir.

Esmer pirincin 100 gramlık porsiyonu, beyaz pirinçten iki kat fazla lif ve daha az kalori ve karbonhidrat içerir.

Genel olarak, esmer pirinç, beyaz pirinçten daha fazla vitamin ve mineral içerir. Ayrıca daha fazla antioksidan ve esansiyel amino asite sahiptir.

Hem beyaz hem de esmer pirinç doğal olarak glutensizdir ve çölyak hastalığı veya çölyaksız glüten duyarlılığı olan insanlar için mükemmel bir karbonhidrat seçeneğidir.

Beyaz Pirinç Zararları Nelerdir?

Glisemik indeksi yüksek olduğundan diyabet riskini artırır

Glisemik indeks (GI), vücudumuzun karbonhidratı, kan dolaşımında emilen şekere ne kadar hızlı dönüştürdüğünün bir ölçüsüdür. Glisemik indeks puanı 0 ile 100 arasında değişir:

Düşük GI: 55 veya daha az

Orta GI: 56 ila 69

Yüksek GI: 70 ila 100

Düşük GI’lı gıdalar, tip 2 diyabetliler için daha iyidir çünkü kan şekerinde yavaş ama kademeli bir artışa neden olurlar. Yüksek GI’lı gıdalar hızlı iniş çıkışlara neden olabilir.

Beyaz pirinç, 64 GI değerine sahiptir, esmer pirincin ise 55 GI değeri vardır. Yani, beyaz pirinçteki karbonhidratlar esmer pirinçten daha hızlı kan şekerine dönüşür.

Bu, beyaz pirincin tip 2 diyabet riskini artırmasının sebebidir. Günde yediğiniz her pilav porsiyonu, tip 2 diyabet riskini % 11 artırır.

Metabolik sendrom riskini artırır

Metabolik sendrom, kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve inme gibi sağlık durumu riskini artırabilecek bir grup risk faktörünün adıdır. Bu risk faktörleri şunlardır:

– Yüksek tansiyon

– Yüksek açlık kan şekeri

– Yüksek trigliserit seviyeleri

– Geniş bel

– Düşük “iyi” HDL kolesterol seviyeleri 

Çalışmalar, düzenli olarak fazla miktarda beyaz pirinç tüketen insanların özellikle başta Asyalı yetişkinler olmak üzere, daha yüksek metabolik sendrom riski taşıdıklarını göstermiştir.

Beyaz Pirinç ve Zayıflama

Beyaz pirinç rafine bir tahıl olarak sınıflandırılmıştır çünkü kepeği ve tohumu çıkarılmıştır. Pek çok çalışma, rafine edilmiş tahıllarla beslenmeyi, obezite ve kilo alımına bağlarken, beyaz pirinç konusundaki araştırmalar tutarsızdır.

Örneğin, bazı çalışmalar, beyaz pirinç gibi rafine edilmiş tahılların tüketimini kilo alımı, göbek yağı ve obezite ile ilişkilendirirken, diğer çalışmalar ilişki göstermemiştir.

Ayrıca, beyaz pirincin çok tüketildiği, özellikle her gün yendiği ülkelerde kilo kaybı sağladığı gösterilmiştir. Bununla birlikte, esmer pirinç gibi kepekli tahıl tüketiminin kilo vermeye daha fazla yardımcı olduğu belirtilmiştir.

Esmer pirinç besleyici olduğu, daha fazla lif içerdiği ve hastalıkla mücadele eden antioksidanlar sağladığından zayıflamak için daha uygun bir seçimdir.

Beyaz Pirinç Faydaları Nelerdir?

Sindirmesi kolaydır

Sindirim problemleri için düşük lif içeren besinler tavsiye edilir. Düşük lifli bir diyet, sindirim sisteminin iş yükünü azaltarak dinlenmesini sağlar.

Bu diyetler Crohn hastalığı, ülseratif kolit, inflamatuar bağırsak hastalığı ve diğer sindirim bozukluklarından kaynaklanan rahatsız edici semptomları hafifletebilir.

Mide ekşimesi, mide bulantısı ve kusma ya da sindirim sistemini etkileyen tıbbi işlem geçiren yetişkinlere de düşük lifli bir diyet yararlı olabilir.

Beyaz pirinç, bu durumlarda tavsiye edilir, çünkü lif miktarı düşüktür ve sindirimi kolaydır.

Beyaz Pirinç Yemeli mi?

Beyaz pirinç bazı durumlarda esmer pirincin yerine daha iyi bir alternatif olarak kullanılabilir. Örneğin, gebe kadınlar için zenginleştirilmiş beyaz pirinçte bulunan ekstra folat yararlıdır.

Buna ek olarak, düşük lifli diyet ve mide bulantısı veya mide ekşimesi geçiren yetişkinlerde beyaz pirincin sindirimi daha kolaydır ve rahatsız edici semptomları tetiklemez.

Ancak, esmer pirinç yine de daha iyi bir seçenektir. Çeşitli vitaminler, mineraller, esansiyel amino asitler ve bitki bazlı bileşikler içerir.

Aynı zamanda daha düşük glisemik indekse sahiptir, bu da karbonhidratların daha yavaş kan şekerine dönüştürüldüğü, diyabet veya prediyabet hastaları için ideal bir seçenektir.

Ilımlı ölçüde beyaz pirinç tüketmek sağlıklıdır.

Pirinç Çiğ Yenir mi?

“Pirinç çiğ yenir mi?” “Çiğ pirinç yemenin faydaları var mı?” Bunlar pirinç ile ilgili merak edilen konular. İşte cevapları…

Çiğ pirinç yemek, çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.

Gıda zehirlenmesi

Çiğ veya az pişmiş pirinç tüketmek gıda zehirlenmesi riskini artırır.

Bunun nedeni, pirincin Bacillus cereus ( B. cereus ) gibi zararlı bakterileri barındırabilmesidir. Bir çalışma, B. cereus’un örneklenen ticari pirincin neredeyse yarısında bulunduğunu tespit etmiştir.

B.cereus, toprakta yaygın olarak bulunan ve çiğ pirinci kirleten bir bakteri türüdür. Bu bakteri, hayatta kalmak için çiğ yiyeceklerde bir kalkan görevi görmesine yardımcı olabilecek sporlar oluşturur.

Fakat bu bakteriler pişmiş pirinçte endişe değildir çünkü yüksek sıcaklıklar çoğalmasına engel olur. Çiğ, pişmemiş ve uygun olmayan şekilde depolanmış pirinçle birlikte, soğuk ortamlar çoğalmasına neden olur.

B.cereus ile bağlantılı gıda zehirlenmesi, tüketimden 15-30 dakika sonra mide bulantısı, kusma, mide krampları veya ishal gibi semptomlar şeklinde kendini gösterir.

Gastrointestinal sorunlar

Çiğ pirinç, sindirim sorunlarına neden olabilecek birkaç bileşiğe sahiptir.

Doğal bir böcek ilacı olarak hareket eden bir protein türü olan lektin içerir. Lektinlere antinutrient denir çünkü bunlar vücudun besin maddelerini emme yeteneğini azaltır.

İnsanlar lektinleri sindiremez, bu nedenle sindirim sisteminden değişmeden geçer ve bağırsak duvarına zarar verebilir. Bu ishal ve kusma gibi semptomlara yol açar. Tipik olarak, pirinç pişirildiğinde, bu lektinlerin çoğu ısı ile yok olur.

Diğer sağlık sorunları

Bazı durumlarda, çiğ pirinç yeme isteği, pika olarak bilinen bir beslenme bozukluğunun işareti olabilir. Pika besleyici olmayan yiyecekler veya maddeler için iştah anlamına gelen bir rahatsızlıktır.

Pika nadir olmasına rağmen, çocuklar ve hamile kadınlar arasında ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir. Çoğu durumda geçicidir ancak psikolojik destek gerekebilir.

Pika nedeniyle büyük miktarda çiğ pirinç yemek, yorgunluk, karın ağrısı, saç dökülmesi, diş hasarı ve demir eksikliği anemisi gibi yan etkilere neden olabilir.

Çiğ pirinç yemenin faydası var mı?

Çiğ pirinç yemenin ek bir yararı yoktur. Dahası, çiğ pirinç yemek, diş hasarı, saç dökülmesi, mide ağrısı ve demir eksikliği anemisi gibi birçok olumsuz sağlık sonucuyla ilişkilendirilmiştir.

Sonuç olarak;

Beyaz pirinç daha fazla işlenmiş ve besin değeri düşük bir tahıl olsa da, yine de kötü değildir. Düşük lif içeriği sindirim sorunlarına yardımcı olur. Ancak, esmer pirinç, daha sağlıklı ve daha besleyicidir.

Çiğ pirinç yemek ise tehlikelidir ve gıda zehirlenmesine neden olabilir.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir