Hemoroid basur, anüsün etrafında veya alt rektumda yer alan şişmiş damarlardır. Yetişkinlerin yaklaşık yüzde 50’sinde 50 yaşlarında hemoroid belirtileri görülür.
İç ve dış olmak üzere iki türlüdür. İç basur anüs veya rektumun içinde gelişir. Dış basur ise anüsün dışında gelişir.
Hemoroid ya da mayasıl olarak da bilinen bu rahatsızlık; ağrıya, şiddetli kaşıntıya ve oturma zorluğuna neden olur. Neyse ki, tedavi edilebilir.
Yazıda “basur ne demek”, “basur hastalığı nedir”, “basur nasıl olur”, “basur nedenleri”, “basur tedavisi nasıl olur”, “basur bitkisel tedavi yöntemleri”, “basur hastalığı nasıl geçer” konularında bilgi verilecektir.
Basur Nedir?
Basur ya da diğer adıyla hemoroid, kan damarlarıyla dolu ve rektumun sonunda, anüsün hemen içinde bulunan normal doku yastıklarıdır. Anal sfinkter adı verilen dairesel bir kasla birlikte hemoroidler bağırsak hareketini kontrol etmeye yardımcı olur.
Basurun oluşması, hemoroidlerin büyümesidir. Büyümüş hemoroidler genellikle kaşıntı, mukus akıntısı veya kanama gibi semptomlarla ilişkilidir. Sert dışkı hemoroiddeki kan damarlarının ince duvarlarına zarar verdiğinde kanama olur.
İki temel tip, iç ve dış hemoroidleri içerir. İç hemoroidler daha yaygındır ve dış hemoroidler, anüsün dışında oturmayı zorlaştıran ağrılı yumrulardır.
Şişmiş iç hemoroidler anüsten dışarı çıkabilir ve daha sonra yumuşak doku topakları olarak görülebilir. Bunlara çıkıntılı veya prolapsus hemoroid denir. Daha büyük hemoroidler, anüse bir şey bastırıyormuş gibi hissettirebilir ve bu da oturmayı zorlaştırır.
Hemoroidler, ne kadar şiddetli olduğuna bağlı olarak derecelendirilir:
1.Derece: Anüs dışından görülemeyen hafif büyümüş hemoroidler.
2.Derece: Dışkı çıkarken olduğu gibi zaman zaman anüsün dışına çıkabilen ancak daha sonra kendi kendine geri dönebilen daha büyük hemoroidler.
3.Derece: Dışkı çıkarken veya fiziksel aktivite yaparken anüsten çıkan ve kendi kendine geri dönmeyen hemoroidler. Sadece anüsün içine geri itilebilirler.
4.Derece: Her zaman anüsün dışında kalan ve artık içeri itilemeyen hemoroidler. Anal astarın küçük bir kısmı da rektum alt kısmından aşağı inebilir ve rektal prolapsus olarak bilinen anüsten dışarı çıkabilir.
– Kaşıntılı veya ağrılı şişlik veya anüsün yanında şişlik
– Dışkı kaçağı
– Ağrılı bağırsak hareketleri
– Bir bağırsak hareketinden sonra oluşan kan
Basur geçer mi?
Ağrılı bir durum olsa da, hayati tehlike oluşturmaz ve çoğu zaman tedavi olmadan kendi başına iyileşir.
Basur bulaşıcı mıdır?
Kişiden kişiye geçen bulaşıcı bir rahatsızlık değildir. Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı gelişir.
Basur kaşıntı yapar mı?
Basur kaşıntı, kanama ve yanma yapabilir.
Basur Nasıl Anlaşılır?
Uzmanlar, bu durumun gelişmesine neyin sebep olduğundan emin değil. Olası faktörler şunlardır;
Basurun Sebepleri Nelerdir?
Araştırmacılar, anal yastıkların destekleyici dokularının bozulmasının (veya parçalanmasının) basurun gelişmesine neden olduğunu öne sürüyor. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere basur gelişimine katkıda bulunan bazı faktörler vardır:
– Aşırı kilolu olmak
– Ağır nesneleri düzenli olarak kaldırmak
– Yaşlanma
– Hamilelik ve doğum
– Kalıtım
– Kabızlık veya kronik ishal
– Müshillerin veya lavmanların aşırı kullanımı nedeniyle hatalı bağırsak fonksiyonu
– Tuvalette aşırı zaman harcamak
Hamilelik sırasında veya kabızlık sırasında karın içi basıncının artması ve ıkınma sırasında uzun süre tuvalette oturmak, basur gelişimine katkıda bulunan başlıca faktörlerdir. Yaşlanma ve genetik nedeniyle destekleyici dokunun zayıflaması da başka bir neden olabilir.
Düşük lifli beslenme, baharatlı yiyecekler ve alkol kullanımı da dahil olmak üzere birçok beslenme faktörü de basur semptomlarının olası nedenleri olarak gösterilmiştir ancak bunu kanıtlayan araştırmalar net değildir.
Basur Neden Çıkar?
Bu durum genetik olarak ebeveynden çocuğa geçebilir, bu nedenle ebeveynleriniz bu rahatsızlığı geçirmişse sizin olma ihtimaliniz daha yüksektir. Ağır kaldırmak, obez olmak veya vücut üzerinde sürekli bir zorlanma olması, riski artırır.
Çok fazla ve sert zeminde oturmak da, hemoroidin gelişmesine neden olabilir. Anal cinsel ilişki ve ishal, riski artırır. Hamilelikte hemoroid gelişimi daha olasıdır.
Basur Nasıl Teşhis Edilir?
Anüsün görsel olarak incelenmesi basur tanısı koymak için yeterlidir. Teşhisi onaylamak için doktor anüs içindeki anormallikleri kontrol etmek için farklı bir muayene de yapabilir. Bu kontrol rektal muayene olarak adlandırılır.
Bu muayene sırasında doktor eldivenli ve yağlanmış bir parmakla rektumu kontrol eder. Anormal bir şey hissediyorsa ek bir test isteyebilir.
Basur Nasıl Tedavi Edilir?
Basur evde tedavi edilebilir veya doktor muayenehanesinde de tedavisi yapılabilir. Basur için tedaviseçenekleri şunlardır;
Basur Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ağrı kesiciler
Acıyı en aza indirmek için, günde en az 10 dakika ılık su ile bölgeyi ıslatın. Dış hemoroid ağrısını gidermek için ılık su üzerine de oturabilirsiniz. Ağrı dayanılmazsa, yanma ve kaşıntıyı gidermek için, basur ilacı veya kremikullanın.
Kabızsanız dışkıyı yumuşatmak için lif takviyesi kullanabilirsiniz. Bunun için yaygın kullanılan besin takviyesi psyllium’dur.
Evde Basur Tedavisi
Her gün duş veya banyo sırasında anüsü ılık suyla temizleyerek hijyen uygulayın. Ancak sabun kullanmayın, çünkü sabun durumu ağırlaştırabilir.
Ayrıca bir bağırsak hareketinden sonra bölgeyi temizlerken kuru veya sert tuvalet kağıdı kullanmaktan kaçının.
Anüse soğuk bir kompres uygulamak, basur şişmesine iyi gelir. Asetaminofen, ibuprofen veya aspirin gibi ağrı kesiciler ağrıyı veya rahatsızlığı hafifletebilir.
Ameliyatsız basur tedavisi
En çok kullanılan cerrahi dışı basur tedavi yöntemlerinden biri bant ligasyonudur. Kan kaynağını kesmek için hemoroid tabanına elastik bir bant yerleştirilir ve iç hemoroid için ayaktan tedavi prosedürüdür. Hemoroit büzülür veya düşer.
Diğer bir yöntem, iç hemoroid içine bir solüsyon enjekte edildiği skleroterapidir. Bu hemoroid boyutunun küçülmesini sağlar.
Basur ameliyatı
Hemoroidektomi olarak bilinir ve hemoroidlerin cerrahi yöntemle tamamen çıkarılması anlamına gelir. Bu işlem genel anestezi ile yapılır.
Basur için Ne Yapmalı?
Yüksek lifli gıdalar tüketin
Basurdan kurtulmak için, dışkıyı yumuşatmak gerekir, bunun için bol miktarda lifli gıda yiyerek, kabızlık ve sert dışkıdan kaçınmak önemlidir.
Bunun için günlük 30-35 gram lif alımı tavsiye edilir. Avokado, çilek, incir, Brüksel lahanası, fasulye, mercimek, fındık, keten tohumu, chia tohumu ve kinoa gibi yiyecekler yiyin.
Klinik çalışmalarda, yüksek lifli beslenmenin, semptomların devam etmesini ve kanama riskini yaklaşık yüzde 50 oranında azalttığı belirlenmiştir.
Bolca su için
Dehidrasyon kabızlığa neden olabilir çünkü lifin sindirim sisteminden sorunsuz bir şekilde geçmesi için su veya sıvı gereklidir. Birçok çalışma, sıvı kaybının ve sıvı kısıtlamasının, basur semptomlarını kötüleştirerek, kabızlığı artırabileceğini belirtmektedir.
Fermente gıdalar yiyin
Kefir, yoğurt gibi fermente gıdalar, sindirim sistemine uygun şekilde eliminasyon için gerekli olan sağlıklı bakterilerin sağlanmasına yardımcı olur.
Çeşitli çalışmalar, fermente gıdaların ve probiyotiklerin bağırsak sistemi sağlığını iyileştirdiğini, besinlerin biyoyararlanımını sentezlediğini ve geliştirdiğini, bağırsak pH’ını değiştirdiğini ve sindirime yardımcı olduğunu göstermiştir.
Alkol ve baharatlı yiyecekleri sınırlandırın
Alkol dehidrasyona neden olabilir, bu da basur semptomlarını daha da kötüleştirir. Baharatlı yiyecekler hemoroid semptomlarını yoğunlaştırabilir. Bazı araştırmalar, hem alkol hem de baharatlı gıda tüketiminin basur için risk faktörü olduğunu gösteriyor.
Bağırsak hareketi sırasında ıkınmak ağrılı olabilir ve hemoroid problemlerini daha da kötüleştirebilir. Tuvalete gitmeden önce çok beklemeyin.
Vücudunuzun sinyallerine dikkat edin ve tuvaleti kullanma dürtüsü hissettiğinizde hemen gidin. Aksi takdirde dışkı sertleşecek ve bu otomatik olarak daha fazla itmeye neden olacaktır.
Kabızlığı önleyin
Kabızlık, banyoyu kullanırken sizi zorlar ve bu, basur ağrısını ve iltihabını artırır. Kabızlığı önlemek için bol sıvı tüketin, düzenli fiziksel aktivite yapın ve dışkıyı yumuşatan yüksek lifli yiyecekler yiyin.
Bazı takviyeler yararlı olabilir
At kestanesi
At kestanesi, genellikle zayıf kan akışı ve şişlik için bitkisel bir ilaç olarak kullanılır. Yayınlanan araştırmaya göre, at kestanesinin mikro sirkülasyonu, kılcal damar akışını iyileştirdiği ve bunların hepsinin basurdan kurtulmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Cadı fındığı
Cadı fındığı cildi iyileştirici, büzücü ve antioksidan özellikleri nedeniyle kullanılan bir bitkidir. Cadı fındığının topikal uygulaması, iltihabı ve ağrıyı azaltarak basuru yatıştırmaya yardımcı olabilir.
Psyllium kabuğu
Psyllium kabuğu, toz halinde satılan doğal bir saf lif kaynağıdır. Araştırmalar, psyllium kabuğu gibi bitki liflerinin kanama sıklığını azaltabileceğini ve kabızlık veya ıkınmayı önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Psyllium kabuğu kullanırken bol su için.
Uçucu yağları deneyin
Selvi yağı
Selvi esansiyel yağı aşırı kan akışını durdurur ve kanın pıhtılaşmasını destekler. Bu, hemostatik ve büzücü özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
Selvi yağı kan damarlarının kasılmasına yardımcı olur ve dokuları sıkılaştırır. Ayrıca, bazı insanlar için kabızlığı gidermeye yardımcı olabilecek kaygıyı azalttığı da bilinmektedir. Bir pamuğa 3 ila 4 damla ekleyerek ve ilgili bölgeye uygulayarak selvi yağını topikal olarak kullanın.
Basur Komplikasyonları Nelerdir?
Bu rahatsızlık sonucu oluşabilecek komplikasyonlar nadirdir, ancak şunlar gelişebilir:
Doğru tedavi ile muhtemelen basur iyileşir. Doktorun talimatlarını uygulayarak, egzersiz yaparak ve uzun süre oturmaktan kaçınarak semptomlar azaltılabilir.
