Bamyanın Faydaları, Zararları, Besin Değeri ve Kalorisi

Bamya, çiçekli bir bitkidir. Afrika ve Güney Asya’daki gibi ılık ve tropik iklimlerde yetişir. İki renkte olur- kırmızı ve yeşil. Her iki çeşit de aynı tadı verir ve kırmızı olan piştiğinde yeşile döner.

Biyolojik olarak bir meyve şeklinde sınıflandırılan bamya, yemeklerde sebze olarak kullanılır. Bazılarının sümüksü dokusu nedeniyle sevmediği bu sebzenin pek çok yararı vardır ve besin profili de kayda değer şekilde iyidir.

Aşağıda “bamya kaç kalori”, “bamyanın faydaları ve zararları nelerdir”, “bamya dolapta nasıl saklanır”, “bamya zayıflatırmı”, “bamya şekeri düşürür mü”, “bamya baklagil mi” sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.

Bamya Nedir?

Bamya ( Abelmoschus esculentus ), ebegümeci ailesine (Malvaceae) ait tüylü bir bitkidir. Bamya bitkisi, Doğu Yarımküre’nin tropik bölgelerine özgüdür.

Bamya kabuğunun içi oval koyu renkli tohumlardan oluşur ve iyi miktarda müsilaj içerir.

Teknik olarak, tohum içerdiği için bir meyvedir ancak sebze olarak kabul edilir, özellikle de mutfak kullanımında.

bamya neye iyi gelir

Bamyanın Besin Değeri

Bamyanın etkileyici bir besin profili vardır. Bir bardak (100 gram) çiğ bamya aşağıdaki besin içeriğine sahiptir:

Kalori: 33

Karbonhidrat: 7 gram

Protein: 2 gram

Yağ: 0 gram

Lif: 3 gram

Magnezyum: Günlük Değerin % 14’ü (DV)

Folat: DV’nin % 15’i

A Vitamini: DV’nin % 14’ü

C Vitamini: DV’nin % 26’sı

K Vitamini: DV’nin % 26’sı

B6 Vitamini: DV’nin % 14’ü

Bu faydalı sebze, mükemmel bir C ve K1 vitamini kaynağıdır. C vitamini genel bağışıklık fonksiyonuna katkıda bulunan suda çözünür bir besindir, K1 vitamini ise kanın pıhtılaşmadaki rolüyle bilinen yağda çözünen bir vitamindir.

Ek olarak bamyanın kalorisi ve karbonhidrat miktarı düşüktür ve bir miktar protein ve lif içerir. Pek çok meyve ve sebzede, bamyadaki protein yoktur.

Bamyanın Yararları Nelerdir?

bamya nasıl saklanır

Faydalı antioksidanlar içerir

Bamya, sağlığa fayda sağlayan birçok antioksidan içerir. Antioksidanlar, serbest radikal denilen zararlı moleküllerden gelen hasarı gideren gıdalardaki bileşiklerdir.

Bu sebzedeki başlıca antioksidanlar, flavonoidler ve izoteketin gibi polifenoller ve ayrıca A ve C vitaminleridir.

Araştırmalar, polifenollerin kan pıhtılaşması ve oksidatif hasar riskini azaltarak, kalp sağlığını iyileştirdiğini göstermektedir. Polifenoller, beyne girme ve iltihaplanmaya karşı koruma yetenekleri nedeniyle beyin sağlığına da yarar sağlar.

Bu savunma mekanizmaları beyni yaşlanma semptomlarından korumaya yardımcı olur ve biliş, öğrenme ve hafızayı iyileştirir.

Kalp hastalığı riskini düşürür

Yüksek kolesterol düzeyleri, yüksek kalp hastalığı riski ile ilişkilidir.

Bamya, sindirim sırasında kolesterolü bağlayabilen, vücutta absorbe edilmesi yerine dışkı ile atılmasına neden olan, müsilaj adı verilen kalın bir jel benzeri madde içerir.

8 haftalık bir çalışma, fareleri 3 gruba böldü ve % 1 veya % 2 bamya tozu içeren veya bamya tozu içermeyen yüksek yağlı bir diyet verdi.

Bamya diyetindeki fareler dışkılarında daha fazla kolesterolü elimine etmiş ve toplam kan kolesterol seviyelerini kontrol grubundan daha düşük tutmuştur.

Bir başka olası kalp yararı polifenol içeriğidir. 1100 kişi ile yapılan 4 yıllık bir çalışma, polifenol tüketmenin, kalp hastalığı ile ilişkili inflamatuar belirteçlerini düşürdüğünü gösterdi.

Antikanser özelliklere sahiptir

Bamya, insan kanseri hücrelerinin büyümesini engelleyebilen lektin adı verilen bir protein içerir. Meme kanseri hücrelerinde yapılan bir test tüpü çalışması bu sebzedeki lektinin kanser hücresi büyümesini % 63’e kadar önleyebileceğini buldu.

Metastatik fare melanom hücrelerinde yapılan bir başka test tüpü çalışması bamya ekstraktının kanser hücresi ölümüne neden olduğunu keşfetmiştir.

Kan şekerini dengeler

Sağlıklı kan şekeri seviyesini korumak, genel sağlık için çok önemlidir. Sürekli olarak yüksek kan şekeri, prediyabet ve tip 2 diyabete yol açabilir.

Farelerde yapılan araştırmalar bamya veya bamya özü yemenin kan şekeri seviyesini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Araştırmacılar bu sebzenin sindirim sisteminde şeker emilimini azalttığını ve daha stabil bir kan şekeri tepkisi sağladığını belirtmiştir.

Kemikler için faydalıdır

Bamya gibi K vitamini bakımından zengin olan yiyecekler kemikler için faydalıdır. K vitamini kemiklerin kalsiyumu emmesine yardımcı olur. Yeterince K vitamini alan insanlar güçlü kemiklere sahiptir ve kırılma riski azdır.

Sindirim sağlığını geliştirir

Lif, kabızlığın önlenmesine ve sağlıklı bir sindirim sisteminin korunmasına yardımcı olur. Araştırmalara göre, bir kişi ne kadar çok lif yerse kolorektal kanser geliştirme şans o kadar azdır.

Diyetteki lif iştahı azaltmaya da yardımcı olur ve kilo kaybı sağlar.

Görmeyi geliştirir

Bamya ayrıca görme yeteneğini iyileştirmek için de kullanılır. Bamya kabuğu, göz sağlığı için önemli bir besin olan harika A vitamini ve beta-karoten kaynağıdır.

Hamilelikte Bamyanın Faydaları

Folat (B9 vitamini) hamile kadınlar için önemli bir besindir. Gelişmekte olan bir fetüsün beynini ve omurgasını etkileyen nöral tüp defekti riskini azaltmaya yardımcı olur.

Çocuk doğurma çağındaki tüm kadınların, her gün 400 mcg folat kullanması önerilir.

100 gram bamya, bir kadının günlük folat ihtiyacının % 15’ini karşılar, yani iyi bir folat kaynağıdır.

Bamyanın Cilde Faydaları

Bamyadaki diyet lifi sindirim sorunlarını uzak tutar ve sağlıklı bir cilt sağlar. C vitamini, vücut dokularını onarmaya ve cildin daha genç ve daha canlı görünmesine yardımcı olur. 

Bu sebzedeki besin maddeleri ayrıca cilt pigmentasyonunu önler ve cildi gençleştirmeye yardımcı olur.

Bamya Zayıflama

Doymamış yağ veya kolesterol içermeyen ve kalorisi çok düşük olan bamya, zayıflamak isteyenler için ideal bir besindir. Ayrıca, lif bakımından da zengindir. Yani tok tutar ve zayıflamaya yardımcı olur.

Bamya Suyunun Faydaları Nelerdir?

Bamya yemenin faydaları olduğu kadar, bamya suyu içmenin de bazı faydaları vardır. İşte bamya suyunun faydaları

Anemiyi önler

Anemi sorunu olanlar, bamya suyu içmekten fayda görebilir. Bamya suyu, vücudun daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesini sağlar ve bu da kansızlığın tedavisine yardımcı olur. 

Bamya suyu birçok vitamin ve mineral içerir. Bunlardan bazıları vücutta daha fazla kırmızı kan hücresi üretimine yardımcı olan A vitamini, C vitamini, magnezyum gibi besinlerdir.

Boğaz ağrısı ve öksürüğü azaltır

Bamya suyu , boğaz ağrısı ve şiddetli öksürüğü tedavi etmek için kullanılır. Boğaz ağrısı ve öksürükten muzdarip olan kişi bamya suyu tüketebilir. Antibakteriyel ve antiseptik özellikleri ile bu rahatsızlıkların belirtilerini azaltır.

Diyabete faydalıdır

Bamya, şeker hastalığının tedavisinde faydalı olan insülin benzeri özellikler içerir. Bamya suyu kandaki şeker seviyesini düşürmeye yardımcı olur. Bu nedenle, diyabeti kontrol altına almak için düzenli olarak bamya suyu tüketin.

İshalin tedavisine yardımcı olur

İshal, kişinin yaşayabileceği en rahatsız edici sağlık sorunlarından biridir. Vücuttan büyük miktarda su ve temel mineral kaybına neden olur. Bamya suyu ishal tedavisinde kullanılır ve vücudun yenilenmesine de yardımcı olur.

Kolesterol seviyesini düşürür

Bitki, vücudun kolesterol seviyesini düşürmesine yardımcı olabilecek çok sayıda çözünür lif içerir. Bamya suyunun düzenli olarak tüketilmesi, kandaki kolesterol seviyesini düşürebilir ve kalbi koruyabilir.

Kabızlığı azaltır

Kandaki kolesterol seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olabilen aynı çözünür lif, kabızlıktan kurtulmaya da yardımcı olur. Doğal bir müshil görevi gören bamyadaki lif içeriği toksinlere bağlanır ve bağırsak hareketlerini kolaylaştırır.

Bağışıklık sisteminin iyileştirilmesine yardımcı olur

Bağışıklık sistemi, vücudun soğuk algınlığı ve grip gibi çeşitli hastalıklara karşı savaşmasına yardımcı olur. Bamya suyu, kişinin bağışıklık gücünü artırmaya yardımcı olan yüksek miktarda C vitamini ve antioksidanlar içerir.

Cilt sağlığını iyileştirir

Düzenli bamya suyu içmek, cilt sağlığının iyileştirilmesine yardımcı olur. Antioksidanlar kanı arındırmaya ve kandaki kirliliklerin neden olduğu akne ve diğer cilt hastalıklarını azaltmaya yardımcı olur.

Astım ataklarını azaltır

Bamya suyu ayrıca astım krizi riskini de azaltır ve astım hastaları için büyük fayda sağlar.

Kemikleri güçlendirir

Bamya suyunun sağlığa olan bu faydası kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur. Folat, hamilelik sırasında hem anne hem de çocuk için büyük faydalar sağlar.

Kemik yoğunluğunu artırarak kemiklerin daha güçlü ve sağlıklı olmasını sağlayarak osteoporozu önler.

Bamyanın Zararları Nelerdir?

Çok fazla bamya yemek bazı insanlarda olumsuz etki yaratabilir.

Fruktanlar ve gastrointestinal problemler

Bamya, bağırsak sorunu olan insanlarda ishal, gaz, kramp ve şişkinliğe neden olabilen bir çeşit karbonhidrat olan fruktanlar bakımından zengindir. 

İrritabl bağırsak sendromu(IBS) olanlar yüksek oranda fruktan içeren yiyeceklerden rahatsız olur.

Oksalatlar ve böbrek taşları

Bamya oksalatlarda da yüksektir. En yaygın böbrek taşı tipi kalsiyum oksalattan yapılır. Yüksek oksalatlı gıdalar, daha önce bu hastalığa sahip olanlarda bu taşların riskini artırır.

Solanin ve iltihap

Bamya solanin adlı bir bileşik içerir. Solanin, eklem ağrısına, artrite ve buna duyarlı olabilecek kişilerin küçük bir yüzdesi için uzun süreli iltihaplanma ile bağlantılı toksik bir kimyasaldır. Patates, domates, patlıcan, yaban mersini ve enginar gibi birçok meyve ve sebzede bulunur.

K vitamini ve kan pıhtılaşması

Bamya ve K vitamini bakımından yüksek olan diğer yiyecekler, warfarin veya Coumadin gibi kan inceltici ilaçlar kullananları etkileyebilir. 

Kan inceltici maddeler kanın beyne veya kalbe gitmesini engelleyebilecek zararlı kan pıhtılarını önlemek için kullanılır.

K vitamini kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur. Kan pıhtılaşması riski bulunan kişiler, aldıkları K vitamini miktarını değiştirmemelidir.

Bamya Alerji Yapar mı?

Bazı kişilerde alerji gelişimine neden olabilir.

Besin alerjileri, bağışıklık sisteminin düzensiz tepkisi ile ortaya çıkar. Belirli bir yiyeceğe karşı çok hassas ise, bağışıklık sistemi bununla antikorlar ve kimyasallarla savaşmaya başlar. Bu kimyasalların salınımı vücudun her yerinde alerji semptomlarını başlatır.

Bamya alerjisinin belirtileri tüketimden sonra ortaya çıkar. 

– Kaşıntı

– Cilt döküntüsü

– Ağızda karıncalanma

– Burun tıkanıklığı

– Hırıltı

– Bayılma

– Baş dönmesi

– Ses kısıklığı

– Şişmiş dudaklar, yüz, dil ve boğaz

Bamya alerjisini önlemenin en basit yolu ve tedavisi bu sebzeyi yememekten geçer. Alerjiden şüpheleniyorsanız mutlaka doktora gidin.

Bamya Saklama ve Seçimi

Bamya seçerken buruşmuş veya yumuşak olanlarını almayın. Uçları kararmaya başlamışsa yakında bozulacak demektir.

Sebzeyi kuru tutun ve kullanmaya hazır olana kadar yıkamayın. Kâğıt veya plastik bir torba içinde bir çekmecede saklamak, sümüksü dokusunu korur ve küflenmeyi durdurabilir. Taze bamya 3 ila 4 günden fazla dayanmaz.

Sonuç olarak;

Bamya, birçok sağlık yararına sahip besleyici bir sebzedir. Magnezyum, folat, lif, antioksidanlar ve C, K1 ve A vitaminleri bakımından zengindir.

Hamile kadınlara, kalp sağlığına ve kan şekeri kontrolüne faydalıdır. Antikanser özelliklere sahiptir.

Yazıyı Paylaşın!!!

One comment

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

  1. paradicsomos szósszal eszem és 2 adag rizshez szoktam keverni 10 deka okrát szószban, így nem lehet túladagolni, és nagyon finom, még a kutyusunk is szereti.