Avokado Faydaları, Zararları, Besin Değeri ve Özellikleri

Avokado eşsiz bir meyvedir. Meyvelerin çoğu karbonhidrat bakımından zenginken, bu meyve sağlıklı yağlar bakımından yüksektir.

Aşağıda “avokado ne işe yarar”, “avokadonun faydaları nelerdir”, “avokadoda hangi vitaminler var”, “avokado protein değeri ve miktarı nedir”, “avokadonun zararı var mı” gibi sorular cevaplanacaktır.

Avokado Nedir?

Avokadoya bilimsel olarak “Persea americana” denir. Yaklaşık 7000 yıl önce Güney Meksika ve Kolombiya’da ortaya çıktı.

Zaman geçtikçe, İngiliz sömürgeciler, timsah armudu olarak adlandırdılar (karakteristik yeşil pullu derisi ve armuta benzer şekli nedeniyle).

Bugün, 80’den fazla çeşidi mevcuttur (armut şeklinden yuvarlağa ve yeşilden siyaha kadar). Bunlar arasında, Hass avokado en popüler olanıdır.

Avokadonun Besin Değeri

Çok besleyicidir ve 20 farklı vitamin ve mineralle birlikte çok çeşitli besin maddeleri içerir. İşte 100 gram avokado besin içeriği: 

K vitamini: RDI’nın % 26’sı

Folat: RDI’nın % 20’si.

C vitamini: RDI’nn % 17’si.

Potasyum: RDI’nın % 14’ü.

B5 vitamini: RDI’nın % 14’ü.

B6 vitamini: RDI’nın % 13’ü.

E Vitamini: RDI’nın % 10’u.

Meyve ayrıca, az miktarda magnezyum, manganez, bakır, demir, çinko, fosfor, A vitamini, B1 (Tiamin), B2 (Riboflavin) ve B3 (Niasin) içerir.

Bu miktar 160 kalori, 2 gram protein ve 15 gram sağlıklı yağ barındırır. 9 gram karbonhidrat içermesine rağmen 7 gramı lif olduğundan sadece 2 gram “net” karbonhidrat vardır, bu da düşük karbonhidratlı bir meyve olduğunu gösterir.

Meyve, herhangi bir kolesterol veya sodyum içermez ve doymuş yağ oranı düşüktür.

Avokado Yararları Nelerdir?

Kalbe faydalıdır

Araştırmalar, avokado tüketiminin, kalp sağlığı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilen serum HDL kolesterol düzeylerinde (iyi kolesterol) bir artış ile ilişkili olduğunu göstermektedir. 

Bir araştırma bu meyveyi düzenli tüketmenin, LDL düzeylerini düşürebileceğini ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceğini belirtmektedir. Bunun nedeni meyvenin tekli doymamış yağlar içermesidir.

Çalışmalar olgun avokadonun daha iyi olduğunu göstermektedir. Olgunlaştıkça doymuş yağ içeriği azalırken, oleik asit (tekli doymamış yağ asidi) seviyeleri artar. 

Meyve ayrıca kan basıncı seviyelerini düzenlemeye yardımcı olan potasyum içerir. Bu da kalp sağlığı için başka bir faydasıdır.

Avokado kansere faydaları

Meyve, nadir ve ölümcül bir kanser formuna neden olabilecek lösemi kök hücrelerine karşı savaştığı belirlenen, bir lipit olan avokatin B içerir.

Bir çalışmada, avokado ekstresi prostat kanseri hücrelerinin büyümesini engellemiştir. Bu, meyvede diğer fitokimyasallarla birlikte kanser riskinin azalmasına katkıda bulunabilen tekli doymamış yağlara atfedilmiştir.

Meyvedeki fitokimyasalların ayrıca kanser hücresi büyümesini engellemenin yanı sıra, kanser öncesi ve kanser hücre hatlarında apoptozu (hücre ölümü) uyardığı bulunmuştur.

Başka bir rapor, bu fitokimyasalların özofagus ve kolon kanserleri için uygun tamamlayıcı tedaviler olarak kabul edilebileceğini belirtmektedir.

Avokado zayıflamaya yardımcı olur

Araştırmalar, düzenli olarak avokado tüketen kişilerde vücut ağırlığının ve bel çevresinin önemli ölçüde daha düşük olduğunu göstermektedir. Bu, tekli doymamış yağ asitleri ve daha da önemlisi diyet lifi sayesinde metabolik sendrom riskinin azalması anlamına gelir.

Avokado özü ayrıca çalışmalara göre obezite riskini azaltabilecek hipolipidemik aktivite sergilemiştir. İçerdiği tekli doymamış yağ asitleri, iştahı azaltarak, kilo vermeye yardımcı olur. 

Göze faydalıdır

Lutein ve zeaksantin ve diğer karotenoidler görme gücünü artırmak için gereklidir. Bu bileşiklerin yaşa bağlı makula dejenerasyonu, katarakt ve diğer göz hastalıklarını önlediği bulunmuştur.

Çalışmalar avokado yemenin, bu karotenoidlerin emilimini artırabildiğini göstermektedir. Bu da göz sağlığını korumaya yardımcı olur.

Avokado yemek ayrıca yaşlı erişkinlerde maküler pigment yoğunluğunu artırır. Makula pigmenti, mavi ışık filtresi olarak işlev gördüğü için görsel işlevde önemli bir role sahiptir. 

Meyve göz sağlığı için bir başka önemli antioksidan olan E vitamini bakımından da zengindir. Ayrıca göz sağlığına katkıda bulunan iki güçlü karotenoid olan lutein ve zeaksantin içerir.

Bilişsel fonksiyonu geliştirir

Meyvedeki tekli doymamış yağlar bilişsel işlevi teşvik eder. Bu etkiler meyvedeki E vitamini ile de ilişkilendirilebilir. Bu antioksidan besin maddesinin yaşlılarda bilişsel bozulmayı azalttığı bulunmuştur.

Çalışmalar ayrıca E vitamininin Alzheimer hastalığına karşı en büyük antioksidan korumayı sunabileceğini belirtmektedir.

Kemikleri korur

Ham avokado, kalsiyum emilimini artırabilecek ve kemiklere fayda sağlayabilecek bir mineral olan bor içerir.

Ayrıca kemik sağlığında önemli bir role sahip olan K vitamini açısından da zengindir. Bu vitamin, kemik oluşumunu artırır ve ayrıca osteoprotektif faydalar sağlar. 

Sindirime faydalıdır

Avokadonun lif içeriği sindirimi kolaylaştırmada en büyük etkiyi gösterir. Ayrıca sağlıklı sindirimi desteklediği bilinen potasyum içerir. Fruktoz bakımından düşük olduğundan, mide gazına neden olma olasılığı daha düşüktür.

Meyve, ishal ile mücadelede tercih edilen bir besindir. İçerdiği potasyum, kaybedilen elektrolitlerin yenilenmesine yardımcı olur. İshal durumunda meyvenin üzerine tuz serperek yiyebilirsiniz.

Diyabet tedavisine yardımcı olur

Avokado fazla kalorili olmasına rağmen, lif ve uçucu yağlarla doludur ve karbonhidrat miktarı düşüktür. Bu nedenle, diyabetliler için ideal yiyeceklerden biridir.

Avokadodaki lif de diyabet yönetiminde rol oynar. Çoklu çalışmalar, diyabet hastalarında, lifin açlık kan şekeri düzeylerini düşürebildiğini göstermektedir.

Kırışıklığı azaltır

Avokadodaki esansiyel yağ asitleri (EFA’lar) cilt yaşlanması belirtilerini geciktirebilir. EFA’lar doku lipitlerinin sentezi için önemlidir. Ayrıca kırışıklık oluşumunu da engelleyebilir.

Sıçan çalışmaları, avokado yağının, derideki toplam kolajen içeriğini artırabileceğini göstermektedir. Yağ ayrıca kırışıklıkların tedavisine ek olarak yara iyileşmesi için de kullanılmaktadır.

Sedef hastalığının tedavisine faydalıdır

Avokado yağı sedef hastalığının tedavisinde de kullanılmıştır. Bir çalışmada, yağı içeren bir B12 vitamini kreminin sedef hastalığının tedavisinde oldukça etkili olduğu bulunmuştur.

Meyvedeki tekli doymamış yağlar iltihapla savaşabilir ve bu nedenle sedef hastalığının tedavisine de yardımcı olabilir.

Avokado saça faydaları

Avokadodaki E vitamini saçı güçlendirir ve saç büyümesini teşvik eder. E vitamini ayrıca saç derisinde hasarın onarılmasına yardımcı olur.

Avokadoyu Fazla Yemenin Zararları

Gebelik ve emzirme döneminde uzak durun

Hamilelik ve emzirme döneminde avokado yemek tavsiye edilmez. Süt üretimini azaltabilir. Ayrıca meme bezine zarar verebilir. Emziren anne büyük miktarda avokado yerse, bebekte mide rahatsızlığı olur.

Aşırı duyarlı olanlar yememelidir

Aşırı duyarlılığı olan insanlar, avokado yemekten kaçınmalıdır. Cilt reaksiyonuna veya kusmaya neden olabilir.

Avokadonun cilde zararları

Avokado, ciltte alerjik reaksiyona neden olabilir. Alerji belirtileri ciltte döküntü, kaşıntı, deride kızarıklık veya egzamadır.

Avokadonun olumsuz etkileri

Avokado tüketen birçok insan grip, felç, bulantı, gastrointestinal bozukluk, kusma, migren, ateş, uyuşukluk ve astım gibi olumsuz etkiler yaşayabilir.

Karaciğer hasarı

Avokadonun ciddi yan etkilerinden biri, karaciğer sağlığına zarar verebilmesidir. Karaciğerinize zarar verebilecek bazı avokado yağı türleri vardır. 

Estragole ve anethole içeren avokadodan kaçının. Bu elementler kanserojen reaksiyonlar için test edilmiştir. Bu nedenle, bunların tüketimi karaciğere zarar verebilir.

Tehlikeli karaciğer fonksiyonundan muzdaripseniz, yağının yan etkilerinden kaçınmak için bu meyveyi yemeyin.

Lateks hassasiyeti

Latekse duyarlı insanlar, vücutta alerjik reaksiyona neden olabilecek serum IgE antikorlarının seviyesini artırdığı için avokado yemekten kaçınmalıdır.

Kolesterolü azaltır

Avokadonun kolesterol seviyesini düşürmesi olumlu bir etkidir. Ancak büyük miktarda yerseniz, vücudunuzdan gerekli kolesterolü emen beta – sitosterol bakımından zengin olduğu için vücuda zarar verir.

Fazla yemek kilo aldırabilir

Bu meyve yüksek kalorili bir besindir ve fazla yemek kilo alımına neden olabilir. Bu nedenle diyet yapıyorsanız günlük olarak yemekten kaçının.

Ağızda alerjiye neden olabilir

Avokado, ağızda kaşıntı hissi ve dilde şişme gibi ağız alerjisine neden olabilir.

İlaçlarla etkileşim

Büyük miktarda avokado yemek, anti-inflamatuar ilaçların etkisini azaltabilir. Bu nedenle, aşırı tüketimi kan incelmesine neden olur.

Gastrointestinal tahriş

Avokadoyu fazla yerseniz, mideniz rahatsız olur. Bazen gastrointestinal tahrişe neden olabilir.

İlginç Avokado Çeşitleri

Çok bilinen birkaç çeşit bulunsa da, dünya genelinde yüzlerce çeşit yetiştirilmektedir. Birçoğu melezdir, yani yeni bir çeşit oluşturmak için bir araya getirilmiş iki çeşitten oluşur.

Farklı Avokado Türleri

Dünyada yüzlerce çeşit avokado yetiştirilmektedir ve çoğu Guatemala, Meksika veya Batı Hindistan menşelidir.

Avokado A veya B tipi çeşitler olarak sınıflandırılır. Aradaki fark, avokado ağacı çiçeklerinin açılış zamanlarında ve tozlaşma davranışlarında yatmaktadır. 

Meyve, dikloma denilen bir süreçte kendi kendine tozlaşır. A-tipi çiçekler sabahları dişiler gibi açar ve öğleden sonraları erkekler gibi polen döker. B-tipi çiçekler öğleden sonra polen alır ve sabaha dökerler.

Birçok çeşidi, boyut, renk, lezzet, şekil ve büyüme mevsimlerinde hafif farklılıklar olan benzer özellikleri paylaşır. İşte en yaygın bulunan avokado çeşitlerinden 15 tanesi.

A Tipi Çeşitler

Choquette

Choquette, meyve kesildiğinde sızan sulu etli, eti pürüzsüz, parlak bir kabuğa sahiptir.

Lula

Lulanın daha az doğal yağı bulunur ve diğer birçok çeşitten daha fazla su içerir. Soğuğa dayanıklıdır, ancak mantarlara karşı oldukça hassastır. Lula 450 gram ağırlığına kadar büyür.

Hass

Hass en popüler çeşittir. Tüm yıl boyunca kullanılabilir ve küresel bir şekle sahiptir. Kabuğu koyu yeşilden koyu morumsu siyaha dönüşür ve olgunlaşır.

Reed

Reed sadece yaz aylarında yetişir. Daha hafif bir tadı vardır. Reed olgunlaştıkça, kabuğu diğer türlerin aksine aynı yeşil renkte kalır.

Pinkerton

Pinkerton dikdörtgen şeklinde, soyması kolay, pürüzlü bir kabuğun ve kremsi bir etin içinde küçük çekirdeği vardır. Bu tür 225–680 grama kadar büyür.

Gwen

Gwen, lezzet ve görünüm açısından Hass türüne benzer. Bu, soyması kolay, koyu yeşil bir kabuğa sahip daha geniş bir Guatemala çeşididir.

Maluma

Maluma, 1990’larda Güney Afrika’da keşfedilen koyu mor bir avokadodur. Bu tür yavaş büyür, ancak ağaçlar çok meyve verir.

B Tipi Çeşitler

Ettinger

Ettinger en çok İsrail’de yetişir ve parlak yeşil bir kabuğa, büyük çekirdeğe ve hafif bir tada sahiptir.

Sharwil

Sharwil, sert yeşil kabuğu ve sarı eti olan Avustralya’ya özgü bir avokado çeşididir. Çok yağlıdır ve dona karşı hassastır.

Zutano

Zutano daha açık, sarı, yeşil bir kabukla kaplıdır ve diğer birçok yağlı çeşidin aksine hafif bir tada sahiptir. Yaklaşık 225–450 gram arasında olur.

Brogden

Brogden, Batı Hint ve Meksika çeşitlerinin koyu-mor bir melezidir. Soğuğa karşı çok dayanıklı olmasına rağmen, soyulması zordur ve bu nedenle çok tercih edilen bir tür değildir.

Fuerte

Fuerte armut biçimlidir ve yılın sekiz ayı boyunca kullanılabilir. İsmi İspanyolcada “güçlü” anlamına gelir ve yağlı bir dokuya sahiptir.

Kleopatra

Kleopatra, tüketici pazarı için nispeten yeni olan küçük bir cüce avokadodur.

Bacon

Bacon’un diğer çeşitlerden daha hafif bir tadı vardır. Açık kahverengi kabuğunun soyulması kolaydır.

Monroe

Monroe, 910 gramdan fazla ağırlığa sahip büyük bir avokado çeşididir. Daha sert bir çeşittir ve eti çok sulu değildir.

Sonuç olarak;

Avokado, pek çok fayda sağlayan, son derece besleyici bir meyvedir. Vitamin ve minerallerin yanı sıra, çeşitli kronik hastalık riskini azaltmaya ve sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilecek antioksidanlar, doymamış yağlar ve lifler bakımından zengindir.

Sadece bir veya iki çeşidi iyi bilinmesine rağmen, dünyada, büyüklüğü, rengi, şekli, dokusu ve tadı farklı olan yüzlerce tür vardır. En popüler ve yaygın olarak bulunabilen avokado türü Hass’dır.