Alkali diyet uygulaması ve asit reflü rahatsızlığının artması ile birçok insan asidik besinlerden uzak durmaktadır.
Asit oluşturan yiyecekler ile asidik pH’a sahip yiyecekler arasında fark vardır. Asit oluşturan yiyecekler, vücudumuzdaki asitliği artıran yiyeceklerdir. Tersine, düşük (veya asidik) pH değerine sahip tüm yiyecekler vücudumuzda asidik bir ortama neden olmaz.
Asitli Yiyecekler Nelerdir?
PH seviyesi 4,5 veya daha düşük olan ve midede daha fazla asitliğe neden olan yiyecekler asidik yiyeceklerdir.
Daha net anlaşılması için öncelikle asit ve baz kavramlarını açıklamak gerekir. Tüm yiyecekler – katılar ve sıvılar – onları asidik veya bazik yapan bir pH değerine sahiptir.
Kimyasal olarak söylemek gerekirse; bir bileşiğin pH değeri size kaç hidrojen molekülüne sahip olduğunu söyler. 1’den 14’e kadar olan bir ölçekte, pH’ı 7’den düşük olan tüm bileşikler asidiktir. Su nötrdür ve pH değeri 7’dir. 7’nin üzerindeki tüm bileşikler ise alkali veya temel gıdalardır.
Vücudumuzun pH seviyelerindeki küçük değişiklikler bile sağlık üzerinde büyük bir etkiye neden olabilir. Yüksek pH seviyesinden kaynaklanan alkaloz, zihinsel karışıklık, kas seğirmesi ve mide bulantısı gibi semptomlara neden olabilirken asidoz, yorgunluk, zayıf solunum ve baş ağrısına neden olabilir.
Neyse ki böbreklerimiz, elektrolit seviyelerini koruyarak ve idrar yoluyla asidik ve alkali iyonları atarak ya da yeniden emerek vücudun pH’ını kontrol etme işinin çoğunu yapar.
Asitli yiyeceklerin tüketimini sınırlandırmak, kemik gücünü korumaya, böbrek taşlarını önlemeye ve hatta asit reflü semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Uzak Durulması Gereken Asidik Gıdalar
Popüler inanışın aksine, birçok sebze ve meyve daha yüksek asit üretimini tetikler.
GERD (gastroözofageal reflü hastalığı) varsa, bağırsağın pH’ını düşürdüğü için tüketilmemesi gereken asidik besinlerin listesine pH değerleri ile birlikte bakalım.
Bütün asitli yiyeceklerden tamamen uzak durulması gerekmez. Asitli yiyecekler tablosundaki bazı yiyecekler önemli besinler sağlar ve sağlıklı bir beslenmenin parçası olarak ölçülü olarak tüketilebilir.
Örneğin çoğu et türü asidik olarak kabul edilir ancak birçok önemli vitamin ve mineral sağlar. Hücrelerin ve kasların sağlığını iyileştirmek için günlük protein ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olur.
Ceviz de asidik olarak kabul edilir ancak iltihaplanmayı azaltabilen ve sağlık için faydalı antioksidanlar ve omega 3 yağ asitleri bakımından zengindir.
Asidik olarak sınıflandırılan diğer sağlıklı yiyecekler arasında yulaf, yumurta, tam tahıllar, limon, misket limonu ve portakal gibi turunçgiller de bulunur.
Önemli olan, bu asitli yiyecekleri, bol miktarda asidik olmayan meyve, sebze ve bitki bazlı proteinlerle birlikte tüketmektir..
Asitli Yiyecek ve İçecekler Tüketildiğinde Ne Olur?
Yediğimiz her şey midede, mide suyuyla temas eder. Bu mide suyu oldukça asidiktir ve 1.5 ila 3.5 arasında bir pH’a sahiptir (hidroklorik aside eşdeğer).
Vücudumuz, bağırsaktaki pH’ı ve midede mide suyu seviyelerini sıkı bir şekilde kontrol eden mekanizmalara sahiptir. Midemizin pH’ı zaten asidik olduğunda ve asitli yiyecekler yediğimizde, bağırsaktaki pH’ı daha da düşüren kümülatif bir etki yaratılır.
Ateşe yakıt eklemek gibi! Aynı anda çok fazla asit üretilir ve bu da aşağıdaki gibi durumlara yol açabilir:
Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD)
Oldukça asitli yiyecekler yemek, midenin koruyucu iç yüzeyine zarar vererek ülser ve asit reflüye neden olabilir.
Asit reflü ve iltihap devam ederse ve koruyucu mukus salgılayan hücre astarı (mideniz gibi) olmayan üst GI yoluna ve yemek borusuna ulaşırsa durum daha da kötüleşir. Ağzınızda kronik yanma hissi, hazımsızlık, asitlik, mide ekşimesi ve ülser gibi sorunlara yol açabilir.
Diş çürümesine neden olur
Şekerli ve nişastalı yiyecekler yemek veya içmek, dişlerin her yerinde plak adı verilen ince, yapışkan, görünmez bir bakteri tabakasının oluşmasına neden olabilir.
Aşırı şekerli yiyecekler plakla temas ettiğinde, yiyeceği sindiren asitler, yemeyi bitirdikten yaklaşık 20 dakika sonrasına kadar dişlere saldırır.
Bunun gibi tekrarlanan asit saldırıları, dişlerdeki sert mine tabakasını parçalar ve sonuçta diş çürümesine yol açar. Asit reflü durumunda da benzer bir şey olur.
Kemik hastalıklarını tetikleyebilir
Yüksek asit, sodyum ve bikarbonat içeriğine, düşük potasyum ve kalsiyum içeriğine sahip beslenme şekli nedeniyle, kademeli bir kemik yoğunluğu kaybı olur.
İdrarla kalsiyum kaybı (yüksek oranda asidik gıdalarda % 74 artar), potasyum ve D vitamini eksikliği ve hipertansiyon birlikte kemik erimesini ve osteoporoz gibi kemik hastalıklarının erken başlangıcını tetikler.
Böbrek taşlarına neden olabilir
İdrar yoluyla kalsiyum, potasyum ve magnezyum gibi minerallerin atılması, böbreklerin sağlığı için çok önemlidir. Yüksek asitli yiyecekler yemek, böbreklerin idrar üretirken bu minerallerin bir kısmını tutmasına neden olabilir.
Zamanla bu tür mineral birikintileri böbrek taşlarına dönüşür. Tedavi edilmezse bunlar ölümcül olabilir.
Kronik ağrıya katkıda bulunur
İnflamasyona neden olan bazı asidik yiyecekler, kronik ağrıya katkıda bulunabilir. Asidoz, kas spazmı, baş ağrısı ve kronik sırt ağrısı gibi semptomlarla ilişkilendirilmiştir.
Sağlıklı beslenme ile birlikte bol miktarda fiziksel aktivite ve günlük olarak bazı doğal ağrı kesiciler kullanma da kronik ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Hormon düzeylerini değiştirir
California Üniversitesi’nden Avrupa Beslenme Dergisi’nde yayınlanan araştırma, asidozun kandaki insan büyüme hormonu (HGH) seviyelerinin azalmasına neden olabileceğini gösteriyor. HGH, hipofiz bezinde üretilen ve hücre yenilenmesini ve büyümesini uyarmaktan sorumlu olan bir hormondur.
Journal of Clinical Investigation’da yayınlanan bir çalışmada, ailesel veya idiyopatik klasik renal tübüler asidozlu 10 çocuk ve bebekte büyüme değerlendirildi.
Alkali terapisi, dört uzun gözlem periyodu boyunca büyümeye ilişkin sonuçları değerlendirmek için sekiz gün ila 9.5 yaş arasında değişen yaşlarda başlatıldı.
Çalışmanın başlangıcında hastaların altısında büyüme durdu, ikisi büyümeyi engelleyemeyecek kadar genç ve diğer ikisi asidotik değildi.
Asitli Yiyeceklerin Yerine Neler Tüketilebilir?
Yüksek asitli yiyecekler yerine daha az asitli veya alkali yiyecekler seçmek, bağırsakların ve yemek borusunun yanmasını önleyebilir.
Bazı alkali yiyeceklerin listesine ve pH değerine göz atalım:
Badem ve badem sütü (6.0)
Enginar (5.9-6.0)
Kuşkonmaz (6.0-6.7)
Avokado (6.2-6.5)
Fesleğen (5.5-6.5)
Brokoli (6.3-6.8)
Lahana (5.2-6.8)
Kereviz (5.7-6.0)
Sarımsak (5.8)
Zencefil (5.6-6.0)
Kara Lahana (6.3-6.8)
Kelp (6.3)
Lima fasulyesi (6.5)
Nane (7.0-8.0)
Bamya (5.5-6.6)
Ispanak (5.5-6.8)
Pazı (6.1-6.7)
Çay (7.2)
Kabak (5.9 -6.1)
Sonuç olarak;
Asidik yiyecekler, idrarın pH’ını düşürebilen düşük / asidik pH’lı gıdalardır. Bazı araştırmalar, düzenli asitli gıda tüketiminin böbrek taşlarına, düşük kemik yoğunluğuna, asit reflüye, kronik ağrıya ve değişen hormon seviyelerine katkıda bulunabileceğini bulmuştur.
Asitli yiyecekler tablosundaki bazı yüksek asitli yiyecekler sağlıklıdır ve yulaf, ceviz, yumurta ve et gibi sağlıklı beslenmenin bir parçası olabilir.
En az miktarda işlenmiş yiyecekleri tercih edin ve genel yaşam kalitesini iyileştirmek için bol miktarda meyve, sebze ve doğal yiyecekler yiyin.
