Bitkisel yağların hastalık tedavisi amacıyla kullanılmasına aromaterapi denir. Yaklaşık 6000 yıllık bir geçmişe sahip olan bu uygulama, ilk olarak Mısır’da mumya yapımında kullanılmıştır.
Aynı çağlarda; Çinliler tarafından da aromatik uçucu yağlar, Tanrı’ya şükranlarını ifade etmek için kullanılıyordu.
Aromaterapinin, tedavi ve güzellik amacıyla kullanılması ise ilk olarak eski Yunan’da ortaya çıkmıştır. Eski Romalılar aromaterapi yağlarını Arap ve Hint bölgesinden getiriyor ve banyo sonrası masaj için kullanıyorlardı.
Bitkilerin kabuk, yaprak, çiçek, meyve, tohum, sap, kök gibi farklı yerlerinden çeşitli yöntemlerle elde edilen güzel kokulu olan bu yağlar, uçucu özellik taşır.
Doğal aromatik yağlar, yüzyıllardır bitkisel tedavi alanında kullanıldığı için, aromaterapinin şifalı bitki uygulaması olduğu düşünülüyor. Ancak ikisi de birbirinden farklı uygulamalar.
Aromaterapi kapsamında kullanılan yağlar, şifalı bitki tedavisinde kullanılan bitkilerden kat kat daha kuvvetli. (yaklaşık olarak 1 ton gül yaprağından 250 gram gül yağı çıkarılır)
Aromaterapide kullanılan yağlar, aynı bitkinin kurusundan 75-100 kat daha fazla etkili.
Aromaterapi ne işe yarar?
Aromatik uygulamalar, hastalığa tek başına çare olmaz. Gerek vücut gerekse ruh sağlığı için bir etkileşim oluşturarak tedaviyi destekler.
Vücut ve ruh, aromaterapide bir bütün olarak ele alınır. Herhangi birinde meydana gelen bir rahatsızlığın diğeri üzerinde de olumsuz etkiler oluşturacağı kabul edilir.
Aromaterapi, bilgi ve beceri ile uygulandığında güvenilir ve zararsız bir destekleyici tedavi şeklidir. Ancak bazı bitki türlerinin yağları oldukça zehirlidir.
Örneğin; bir çay kaşığından bile az miktarda okaliptüs yağının ağız yoluyla alınması muhtemel ölüme sebebiyet verecektir.
Zehirli olmayan ölçülerde bile esaslara uygun olarak kullanılmayan bazı yağlar, organizmaya zarar verir. Bu anlamda dikkatli uygulanması gerekir.
Aromaterapi uygulamasının güvenliği
Aromaterapi doğal bir destekleyici tedavi şeklidir. Ancak belirli kurallar dahilinde uygulanması durumunda güvenli olacaktır.
Aromaterapik yağların kalp ritmini artırabileceği, tansiyonu yükseltip azaltabileceği, kadınlarda adet kanamasını artırabileceği, düşüğe sebebiyet verebileceği ve daha pek çok özelliği göz önünde bulundurulduğunda, bilinçli bir şekilde kullanılması gerekir.
Aromaterapi konusunda ihtisas sahibi bir hekimin uygulamayı yapması önem arz etmektedir. Genel anlamıyla aromaterapi konusunda aşağıdaki güvenlik önlemleri dikkate alınmalıdır:
Hamile olanlara ve çocuklara çok dikkatli kullanılmalıdır.
Bazı yağlar tahriş edicidir, bu yüzden cilde uygularken dikkatli olunmalı.
Herhangi bir ilaç kullanım süresince aromaterapik yağ kullanılmamalı. Bu yağlar, kullanılan ilacın etkilerini yok edebilir.
Aromatik yağlar organizma açısından zehirleyici olabilir. Öncelikle karaciğer ve böbreklerle ilgili riskli durumlar ortaya çıkabilir.
Astım ve benzeri rahatsızlıkları olanlar tarafından aromaterapi solunum yoluyla uygulanmamalıdır.
Uçucu yağlar hiçbir şekilde ve her ne sebeple olursa olsun, göze kullanılmamalıdır.
Pek çok uçucu yağ, ciltte güneşe karşı hassasiyete neden olur. Bu durum ciltte güneş yanığına sebebiyet verir. Bu tür yağların kullanımı sırasında en az 12 saat güneşe çıkılmamalıdır.
Aromaterapi sonrası oluşabilecek sersemlik hissi sonucunda araç, iş makineleri vb. aletlerin kullanımı sakıncalıdır.
Gereğinden uzun süre uygulanan solunum yollu aromaterapik tedavi baş ağrısı, kusma ve baş dönmesine yol açabilir.
Migren atağı sırasında aromaterapik tedavi uygulanması, durumu daha da kötüleştirir.
Yeni veya erken doğan prematüre bebeklere kesinlikle uygulanmamalıdır.
Uçucu yağlar çocukların erişiminden uzak, kilit altında muhafaza edilmeli ve kesinlikle ağız yoluyla alınmamalıdır.
Aromaterapik yağların ağız yoluyla alınması durumunda en kısa sürede tıbbi müdahale gereklidir. Müdahalede bulunan doktora hangi aromaterapik yağın alındığının söylenmesi gerekir.
Yüksek tansiyonu olan kişilerce biberiye kullanılmamalıdır.
Sara rahatsızlığı bulunan kişilerde rezene, okaliptüs ve kekik kullanılmamalıdır.
Diyabet rahatsızlığı olan kişilerde okaliptüs, ıtır ve limon kullanılmamalıdır.
Anason, Hint limonu, havuç tohumu, tarçın, karanfil, kekik ve kafur gibi yağlar diğer bir yağ ile karıştırılarak seyreltilmeden saf olarak kullanılmamalıdır.
Tarçın ve karanfil yüz bölgesinde kullanılmamalıdır.
Fesleğen, rezene, Hint limonu, biberiye, limon, verbena ve diğer asitli yağlar hassas ciltlerde kullanılmamalıdır.
Aromatik yağlar ağız yoluyla alınmamalıdır.
Ateşli hastalıklar, deri veya eklem iltihabı, bilinmeyen kaşıntı ve kızarıklıklar, ödem ve şişmeler, bilinmeyen iltihaplı durumlar, yaralar, spor yaralanmaları ve burkulmalar, kas yırtılmaları veya bağ dokusu zedelenmeleri, kemik kırıkları, açık yaralı yanıklar, varisler, kanser türleri ve ameliyat sonrasında tedavi maksadıyla aromaterapi uygulanmamalıdır.
Evde Aromaterapi Nasıl Kullanılır?
Vücut ve Saç Bakımı
Banyo; Banyo suyun içine 10-15 damla kadar yağ damlatın. Uçucu yağların suda erimesi zor olduğundan iyice karıştırın. Yağların göz ile temas etmemesine dikkat edin.
Sabun; Doğal aromaterapi sabununu her gün kullanabilirsiniz. Bunun dışında 100 gram sıvı sabuna yaklaşık 20 damla aromatik yağ karıştırın. Kullanmadan önce iyice çalkalayın.
Vücut masaj yağı veya losyonu; 30 gram taşıyıcı yağa (zeytinyağı, jojoba, ayçiçeği yağı gibi) 15 damla uçucu yağ (lavanta, papatya, yasemin gibi) karıştırarak masaj şeklinde uygulayın.
Koku; Taşıyıcı yağ ile karıştırılmış uçucu yağları dirsek içi, boyun, diz gibi bölgelere birer damla uygulayarak parfüm olarak kullanabilirsiniz.
Şampuan; 30 gram şampuan içine 12 damla uçucu yağ karıştırarak saç diplerine masaj yaparak yıkayın.
Yüz kremi; 30 gram yüz kremine 8 damla uçucu yağ karıştırarak kullanabilirsiniz.
Kompres; Bir kase sıcak su içine 5 damla uçucu yağ ilave ederek karıştırın, karışımın içinde ıslattığınız bezi sıkarak vücudunuz üzerine sararak uygulayın.
Ev ve Çevre Temizliği
Oda-araba kokusu; 50 gram temiz su içine 15 damla kadar uçucu yağ karıştırarak sprey şeklinde odanız ve arabanızdaki kötü kokuları doğal yoldan giderebilirsiniz.
Tuvalet kokusu; Sifon suyuna 2-3 damla uçucu yağ karıştırarak tuvalet kokusu olarak kullanabilirsiniz.
Aromaterapi keseleri; Mum veya elektrikli aromaterapi kesesi içine damlattığınız uçucu yağ buharlaşarak bulunduğu ortamdaki kötü kokuları giderecektir.
Aromaterapi taşları; Aromaterapi taşları üzerine damlatılan uçucu yağlar odanıza hoş koku verecektir.
Aromaterapi mumları; Aromaterapi mumları odanıza hafif ve hoş koku verecektir.
