L-Karnitin Nedir, Ne İşe Yarar? L-Karnitin Faydaları

L-karnitin nedir? L-karnitin, doğal olarak oluşan bir amino asit türevi olup, çoğunlukla kilo kaybı takviyesi olarak kullanılır. Yağ asitlerini hücrelerin mitokondrilerine iletetek enerji üretiminde hayati bir rol oynar.  Vücudumuz aslında lizin ve metiyonin amino asitlerinden l-karnitin üretebilir.

L-Karnitin Nedir?

L-karnitin bir besindir ve besin takviyesi olarak da kullanılmaktadır. Yağ asitlerini hücrelerin mitokondrilerine taşıyarak enerji üretiminde çok önemli bir rol oynar. Mitokondri, hücrelerde motor görevi görür ve bu yağları kullanılabilir enerji oluşturmak için yakar.

Vücudumuz, lizin ve metiyonin amino asitlerinden de l-karnitin üretebilir. Vücudumuzun yeterli miktarda üretebilmesi için bol miktarda C vitaminine ihtiyacı vardır.

Vücudumuzda üretilen forma ek olarak, etten veya balık gibi hayvansal ürünleri yiyerek besinler yoluyla küçük miktarlar l-karnitin alınabilir. Genellikle hayvansal yiyeceklerde bulunduğu için vejetaryenler veya belirli genetik sorunları olan insanlar yeteri kadar üretim yapamazlar.

l-karnitin nedir
L-karnitin nedir?

Karnitin Çeşitleri

L-karnitin, vücudumuzda bulunan ve gıdalarla alınan karnitinin aktif formudur. Diğer karnitin türleri şunlardır:

  • D-Karnitin: Bu aktif olmayan form, diğer daha faydalı formların emilimini engelleyerek insan vücudunda karnitin eksikliğine neden olabilir.
  • Asetil-L-Karnitin: Genellikle ALCAR denir. Beyin için en etkili formdur. Alzheimer hastalığı gibi nörolojik durumların tedavisinde kullanılabilir.
  • Propiyonil-L-Karnitin: Bu form periferik damar hastalığı ve yüksek tansiyon gibi kan dolaşımı ile ilgili sorunlar için kullanılır. Kan dolaşımını hızlandıran nitrik oksit üretimi vasıtasıyla çalışır.
  • L-Karnitin L-Tartrat: Spor emilim hızının yüksek olması nedeniyle spor takviyelerinde bulunan en yaygın formlardan biridir. Kas ağrısı ve iyileşme gibi egzersiz ile ilgili faktörlere yardımcı olur.

Genel kullanım için asetil-L-karnitin ve L-karnitin, en etkili formlarıdır.

L-Karnitin Ne İşe Yarar?

L-karnitinin vücuttaki ana rolü, mitokondriyal fonksiyon ve enerji üretimi ile ilgilidir. Hücrelerde yağ asidi, mitokondriye enerji için yakılabilecekleri yere taşınmasına yardımcı olur.

Vücudun depolarının yaklaşık % 98’i karaciğer ve kandaki iz miktarları ile birlikte kaslarda bulunur. Genel sağlık için mitokondriyal fonksiyona yarar ve mitokondriyal büyümeyi ve sağlığı geliştirmeye yardımcı olur. Bu, hastalıkları önleme ve sağlıklı yaşlanmada önemli bir rol oynar. Araştırmalar kalp ve beyin hastalıklarına faydalı olduğunu belirtiyor.

L-Karnitin Faydaları

  • Kalp sağlığına faydalıdır

Bazı çalışmalar l-karnitinin kalp hastalığına bağlı kan basıncını ve inflamatuar süreci azaltmak için potansiyel bir fayda sağladığını ortaya koymuştur. Bir çalışmada, katılımcılar günde 2 gram asetil-L-karnitin aldı. Kalp sağlığının ve hastalık riskinin önemli bir göstergesi olan sistolik kan basıncı yaklaşık 10 puan düştü. Koroner kalp hastalığı ve kronik kalp yetmezliği gibi ciddi kalp rahatsızlıkları olan hastalarda iyileşme sağladığı da belirtilmiştir.

  • Egzersiz performansını iyileştirir

L-karnitin egzersiz performansını iyileştirir. Kaslara oksijen arzını artırır. Kan akışı ve nitrik oksit üretimini artırır ve yorulmayı azaltır. Egzersiz sonrasında kas ağrısını azaltır. Vücut ve kaslarda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin üretimini artırır.

  • Tip 2 diyabet ve insülin duyarlılığı

L-karnitin tip 2 diyabet semptomlarını ve buna bağlı risk faktörlerini azaltır. Aynı zamanda, AMPK adı verilen, vücudun karbonhidrat kullanma yeteneğini geliştiren anahtar bir enzimi arttırarak diyabetle savaşır.

  • Beyin fonksiyonuna etkisi

Hayvan çalışmaları, asetil-L-karnitinin (ALCAR) yaşla ilişkili zihinsel düşüşü önlemeye ve öğrenme belirteçlerini iyileştirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ayrıca Alzheimer ve diğer beyin hastalıklarıyla ilişkili beyin fonksiyonlarındaki gerilemeyi tersine çevirir. Beyni hücre hasarına karşı korur. Bir çalışmada, alkol tüketenler, 90 gün süreyle günde 2 gram asetil-L-karnitin kullandı. Daha sonra beyin fonksiyonlarının tüm ölçümlerinde önemli gelişmeler gösterdiler.

L-Karnitin Zayıflama

L-karnitin kilo vermeye yardımcı bir besin takviyesi olarak kullanılır. Teorik olarak, mantıklıdır. Çünkü enerji olarak kullanılmak üzere yakılmak için hücrelere daha fazla yağ asidi taşımaya yardımcı olduğundan, kilo verdirdiğini düşünebilirsiniz.

Ancak insan vücudu son derece karmaşıktır. Hem insan hem hayvan araştırmalarının sonuçları karışıktır. Bir çalışmada 38 kadın iki gruba ayrıldı. Bir grup L-karnitin takviyesi alırken diğer grup almadı. Her ikisi de sekiz hafta boyunca haftada dört egzersiz seansı gerçekleştirdiler. Araştırmacılar, takviyeyi kullanan beş katılımcının mide bulantısı veya ishale maruz kalmasına rağmen, iki grup arasında kilo kaybı açısından herhangi bir fark bulamamışlardı.

Bir başka insan çalışması, katılımcıların 90 dakikalık bir sabit bisiklet egzersizinde, takviyenin etkisini izledi. Araştırmacılar, dört haftalık takviyelerin katılımcıların yaktıkları yağ miktarını arttırmadığını buldu.

Bu nedenle kilo verme üzerinde l-karnitinin pek etkili olmadığı görülmektedir.

L-Karnitin Nelerde Bulunur?

Et ve balık yiyerek beslenmenizden az miktarda da olsa alabilirsiniz. L-karnitin aşağıdaki besinlerde bulunur.

  • Sığır:  85 gramında 81 mg.
  • Balık: 85 gramında 5 mg.
  • Tavuk: 85 gramında 3 mg.
  • Süt:     250 gramında 8 mg.

Besin kaynakları takviyeden daha fazla emilim sağlamaktadır. Bundan dolayı, takviyeleri almak sadece özel durumlarda gereklidir. Örneğin bir hastalığı veya sağlık durumunu tedavi etmek için kullanılabilir.

L-Karnitin Zararları

Çoğu doğal takviyede bulunduğu gibi, yönlendirilmiş olarak kullanıldığında oldukça güvenlidir ve ciddi yan etkiler göstermez. Bazı kişilerde mide bulantısı ve mide rahatsızlığı gibi hafif belirtiler görülmüştür.

Çoğu insan için, günde 2 gram veya daha az bir doz daha güvenlidir ve ciddi yan etkiler görülmez.

L-Karnitin Kullanmalı mısınız?

Vücuttaki düzeyler, ne kadar l-karnitin içeren gıda yediğiniz ve vücudunuzun ne kadar ürettiği gibi süreçlerden etkilenir.

Bu nedenle, l-karnitin düzeyleri vejetaryenlerde ve veganlarda düşüktür çünkü hayvan ürünlerini yemezler. Bu nedenle, vejetaryenler ve yalnızca et yemeyenler için L-karnitin kullanımı gerekli olabilir.

Yaşlılar da kullanabilir. Araştırmalar, yaş ilerledikçe, seviyelerin düşme eğiliminde olduğunu göstermektedir.

Kaynakça: 1

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir