Karaciğere İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?

Karaciğer güç merkezi olan bir organdır. Proteinler, kolesterol ve safra üretimi, vitaminler, mineraller ve hatta karbonhidrat depolamaya kadar çeşitli temel görevleri yerine getirir.

Karaciğer, vücudumuzdaki en önemli bezlerden biridir ve en büyük ikinci organdır. Durmaksızın çalışır – detoksifikasyona, karbonhidrat metabolizmasına, protein sentezine, sindirim için gerekli biyokimyasalların üretilmesine, glikojen depolamaya, safra üretimine, hormon salgılanmasına ve kırmızı kan hücresinin ayrışmasına yardımcı olur.

Ayrıca alkol, ilaçlar ve metabolizmanın doğal yan ürünleri gibi toksinleri de parçalamaktadır. Karaciğer sağlığını korumak, genel sağlığımızın korunması için önemlidir.

Aşağıda “karaciğeri güçlendiren besinler”, “karaciğere faydalı besinler”, “karaciğeri temizleyen yiyecekler”, “karaciğere iyi gelen gıdalar” sıralanmıştır.

Karaciğere İyi Gelen Besinler Nelerdir?

karaciğere yararlı besinler

Kahve

Kahve, karaciğer sağlığını geliştirmek için içebileceğiniz en iyi içeceklerden biridir. Çalışmalar kahve içmenin karaciğeri, hastalıktan koruduğunu göstermektedir.

Örneğin, çalışmalar, kahve içmenin kronik karaciğer hastalığında insanlarda siroz veya kalıcı karaciğer hasarı riskini düşürdüğünü defalarca ispatlamıştır.

Kahve içmek aynı zamanda karaciğer kanseri gelişme riskini azaltabilir, karaciğer hastalığı ve inflamasyonu üzerinde pozitif etkilere sahiptir.

Kahvenin sağladığı bu faydalar, karaciğer hastalığının başlıca belirteçlerinden ikisi olan yağ ve kolajenin birikmesini önleme kabiliyetinden kaynaklanmaktadır.

Kahve, iltihaplanmayı azaltır ve bir antioksidan olan glutatyon düzeylerini artırır.

Antioksidanlar, vücutta doğal olarak üretilen ve hücrelere zarar verebilecek zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirirler.

Çay

Çayın sağlık için faydalı olduğu biliniyor ayrıca kanıtlar özellikle karaciğer için faydalı olduğunu gösteriyor.

Japonya’da yapılan bir araştırmaya göre günde 5-10 bardak yeşil çay içilmesi, karaciğer sağlığının iyileşmesiyle ilişkilendirildi.

Alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı(NAYKH) ile ilgili yapılan küçük bir çalışma, 12 hafta boyunca yüksek antioksidan içeriğine sahip yeşil çay içen hastalarda karaciğer enzim seviyelerinin geliştiğini belirlemiştir.

Ayrıca, bir başka gözden geçirme, yeşil çay içen insanların karaciğer kanseri geliştirme olasılıklarının daha düşük olduğunu buldu. En düşük risk günde dört veya daha fazla bardak içen kişilerde görülmüştür.

Farelerle yapılan bazı çalışmalar, siyah ve yeşil çay özlerinin faydalı etkileri olduğunu göstermiştir.

Greyfurt

Greyfurt, doğal olarak karaciğeri koruyan antioksidanlar içerir. Greyfurtta bulunan iki ana antioksidan naringenin ve naringindir.

Çeşitli hayvan çalışmaları, her ikisinin de karaciğeri yaralanmaya karşı koruduğunu bulmuşlardır. Greyfurt iki şekilde koruyuculuk sağlar: inflamasyonu azaltarak, hücreleri koruyarak.

Çalışmalar ayrıca bu antioksidanların, karaciğerde aşırı bağ dokusu oluşturduğu zararlı bir durum olan hepatik fibrozun gelişimini azaltabileceğini gösterdi. Bu, tipik olarak kronik inflamasyon sonucu ortaya çıkan bir durumdur.

Dahası, yüksek yağlı beslenen farelerde, naringenin karaciğerdeki yağ miktarını azalttı ve aşırı yağ birikimini önlemeye yardımcı olabilmek ve yağ yakmak için gerekli olan enzim sayısını artırdı.

Son olarak sıçanlarda yapılan çalışmalar, naringinin alkol metabolize etme ve alkolün bazı olumsuz etkileri ile mücadele etme becerisini geliştirdiği belirtilmiştir.

yaban mersini yan etkileri

Yaban mersini ve kızılcık

Yaban mersini ve kızılcık her ikisi de antosiyaninler, antioksidanlar içerir. Ayrıca pek çok sağlık yararına da sahiptir.

Birkaç hayvan etüdü, kızılcık ve yaban mersini ile özlerinin veya meyve sularının karaciğeri sağlıklı tutabildiğini gösterdi.

Bu meyveleri 3-4 hafta boyunca düzenli tüketmek karaciğeri hasardan korur. Ek olarak, yaban mersini bağışıklık hücresi tepkisini ve antioksidan enzimlerini artırır.

Bir başka deneyde, dutsu meyvelerde yaygın olarak bulunan antioksidan tiplerinin sıçanların karaciğerlerinde lezyonların ve fibrozisin gelişminin (skar dokusunun gelişimi) yavaşladığı bulundu.

Dahası, yaban mersini ekstraktının, test tüpü çalışmalarındaki insan karaciğer kanseri hücrelerinin büyümesini önlediği gösterildi.

Bununla birlikte, bu etkinin insan vücudunda çoğaltılabilir olup olmadığını belirlemek için daha fazla çalışma gerekmektedir.

Üzüm

Üzüm, özellikle kırmızı ve mor üzüm, faydalı bitki bileşiklerinin çeşitliliğini içerir. En ünlü bileşik olan resveratrol, bir dizi sağlık yararına sahiptir.

Birçok hayvan çalışmaları, üzümün ve üzüm suyunun karaciğere fayda sağladığını göstermiştir.

Araştırmalar, inflamasyonu düşürmek, hasarı önlemek ve antioksidan düzeylerini artırmak da dahil olmak üzere çeşitli avantajlarının olabileceğini bulmuşlardır.

İnsanlarda NAFLD ile yapılan küçük bir çalışma, üzüm çekirdeği ekstraktını üç ay kullanmanın, karaciğer fonksiyonunu geliştirdiğini gösterdi.

Bununla birlikte, üzüm çekirdeği ekstraktı konsantre bir üzüm şeklidir, üzümün kendisini tüketerek aynı etkileri göremeyebilirsiniz.

Yine de hayvan ve bazı insan çalışmalarından elde edilen geniş kanıtlar, üzümün karaciğer dostu bir yiyecek olduğunu bildirmektedir.

Dikenli Armut

Bilimsel olarak “Opuntia ficus-indica” olarak bilinen dikenli armut, yenilebilir kaktüsün popüler bir türüdür. En çok meyve suyu olarak tüketilmektedir.

Geleneksel tıpta ülserler, yaralar, yorgunluk ve karaciğer hastalıkları için uzun süredir kullanılmaktadır.

55 kişi ile 2004 yılında yapılan bir araştırma, bu bitkinin özünün içki mahmurluğu ya da akşamdan kalma diye tabir edilen durumun semptomlarını azalttığını buldu.

Katılımcılar daha az mide bulantısı, ağız kuruluğu ve iştahsızlık yaşadılar ve alkol içmeden önce bitkinin özü tüketirlerse şiddetli bir içki mahmurluğu yaşama olasılıkları yarı yarıya düşmüştü.

Çalışma, bu etkilerin çoğunlukla alkol içtikten sonra oluşan inflamasyonda bir azalmaya bağlı olduğuna karar verdi.

Farelerde yapılan bir başka araştırma, dikenli armut özütün tüketilmesinin, karaciğere zararlı olduğu bilinen bir böcek ilacı ile aynı zamanda tüketildiğinde enzim ve kolesterol seviyelerini normalleştirmesine yardımcı olduğunu buldu. Sonraki çalışmalar benzer sonuçlar verdi.

Sıçanlarda yapılan daha yeni bir araştırma, alkolün olumsuz etkileri ile mücadelede, özü yerine dikenli armut suyunun etkinliğini belirlemeye çalıştı.

Bu çalışma, dikenli armut suyun alkol tüketimi sonrasında oksidatif hasar ve karaciğer hasarı miktarını azalttığını ve antioksidan ve inflamasyon düzeylerini sabit tutmaya yardımcı olduğunu bulmuştur.

kırmızı pancar suyu neye yarar

Pancar Suyu

Pancar suyu, “betalains” olarak adlandırılan nitrat ve antioksidanların bir kaynağıdır ve bu durum, gelişmiş kardiyovasküler sağlık ve azaltılmış oksidatif hasar ve inflamasyon gibi sağlık etkilerine yol açabilir.

Pancarın kendisinin de benzer sağlık etkileri olacağını varsaymak mantıklıdır. Bununla birlikte, çoğu araştırmada pancar suyu kullanılır.

Birkaç sıçan araştırması, pancar suyunun karaciğerdeki oksidatif hasarı ve iltihabı azalttığını ve doğal detoksifikasyon enzimlerini arttırdığını göstermiştir.

Hayvan çalışmaları umut verici görünse de, insanlarda benzer çalışmalar yapılmadı. Pancar suyunun diğer yararlı sağlık etkileri hayvan çalışmalarında gözlemlenmekte ve insan çalışmalarında çoğaltılmaktadır.

Bununla birlikte, pancar suyunun insanlardaki karaciğer sağlığı üzerindeki etkisini doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Turpgil Sebzeler

Brüksel lahanası, brokoli ve lahana gibi turpgil sebzeler, yüksek lif içeriği ve kendine özgü tatları ile bilinir. Aynı zamanda yararlı bitki bileşikleri bakımından da yüksektirler.

Hayvan çalışmaları, Brüksel lahanası ve brokoli filizi özütünün detoksifikasyon enzim düzeylerini arttırdığını ve karaciğeri hasardan koruduğunu gösterdi.

İnsan karaciğer hücrelerinde yapılan bir araştırma, Brüksel lahanası pişirildiğinde bile bu etkinin kaldığını tespit etti.

Yağlı karaciğeri olan erkeklerde yapılan yeni bir araştırmada, faydalı bitki bileşiklerinde yüksek olan brokoli filiz özütü, karaciğer enzim düzeylerini ve oksidatif stres düzeyini azalttı.

Aynı çalışma, brokoli filiz ekstraktının sıçanlarda karaciğer yetmezliğini önlediğini buldu.

Kuruyemişler

Kuruyemişler yağlar, bir antioksidan olan E vitamini dahil besinler ve faydalı bitki bileşikleri bakımından yüksektir.

Bu kompozisyon, özellikle kalp için sağlıklıdır aynı zamanda potansiyel olarak karaciğer için de faydalıdır.

Alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı olan kişilerle yapılan gözlemsel bir çalışma, az miktarda kuruyemiş yiyen erkeklerin NAFLD geliştirme riskinin daha yüksek olduğunu buldu.

Yağlı Balık

Yağlı balıklar, iltihaplanmayı azaltan ve kalp rahatsızlığı riskini düşüren, sağlıklı yağlar olan omega 3 yağ asitlerini içerir.

Yağlı balıklarda bulunan yağlar, karaciğer için de çok faydalıdır. Aslında çalışmalar, yağ oluşumunu önlemeye, enzim düzeylerini normal tutmaya, inflamasyonla savaşmaya ve insülin direncini artırmaya yardımcı olduklarını göstermiştir.

Omega 3 açısından zengin yağlı balık tüketmek, karaciğer için faydalı olmakla birlikte, daha fazla omega 3 yağı tüketmek, sağlığın birçok yönünü olumlu etkiler.

soğuk sızma zeytinyağı nedir

Zeytinyağı

Zeytinyağı kalp ve metabolik sağlığa olumlu etkileri de dahil olmak üzere birçok sağlık faydası nedeniyle sağlıklı bir yağ olarak kabul edilir Bununla birlikte, karaciğer üzerinde de olumlu etkileri vardır.

NAFLD olan 11 kişi ile yapılan küçük bir çalışma, günde bir çay kaşığı zeytinyağı tüketmenin, karaciğer enzimi ve yağ düzeylerini geliştirdiğini bulmuştur.

Ayrıca, pozitif metabolik etkilerle ilişkili bir protein seviyeleri de yükseldi. Katılımcıların ayrıca daha az yağ birikimi ve karaciğerde daha iyi kan akışı vardı.

Yakın geçmişteki birkaç çalışma, insanlarda zeytinyağı tüketiminin karaciğerde daha az yağ birikimi, insülin hassasiyetinde iyileşme ve karaciğer enzimlerinin kan düzeylerinde iyileşme gibi benzer etkileri olduğunu bulmuştur.

Karaciğerdeki yağ birikimi, karaciğer hastalığının ilk aşamasının bir parçasıdır. Bu nedenle, zeytinyağının karaciğer yağı üzerindeki olumlu etkilerinin yanı sıra sağlığın diğer yönleri onu sağlıklı beslenmenin değerli bir parçası haline getirir.

Sarımsak

Detoksifikasyon, karaciğeri sağlıklı tutmak için önemlidir. Sarımsak, vücudu oksidatif hasardan koruyan bir antioksidan olan allisin açısından zengindir. Ayrıca, karaciğerin zararlı maddeleri dışarı atabilen enzimleri aktive etmesi için uyaran hepatoprotektif (karaciğer koruma) etkiler sergiler.

Advanced Biomedical Research’te yayınlanan bir araştırma, 400 mg sarımsak tozunun, yağsız vücut kütlesini bozmadan alkolsüz yağlı karaciğer bozukluğu (NAFLD) olan kişiler arasında vücut ağırlığını ve yağ kütlesini azaltabileceğini belirtti.

Zerdeçal

Zerdeçaldaki kurkumin, hepatoprotektif etkiye sahip ana biyoaktif maddedir. İnflamasyonu azaltarak, oksidatif stresi en aza indirerek ve lipid metabolizmasını ve insülin duyarlılığını iyileştirerek, karaciğeri karaciğer hastalıklarından ve yaralanmalardan korumaya yardımcı olur.

İsrail’deki Tel Aviv Sourasky Tıp Merkezi’nden bilim insanları, karaciğer sirozunun indüklendiği fareler üzerinde bir deney yaptı. 12 hafta boyunca zerdeçal ile desteklendi. Zerdeçalın anti-enflamatuar özelliği, sıçanlarda karaciğer sirozunun gelişimini inhibe etti.

Ginseng

Ginseng, Panax ginseng bitkisinin köklerinde bulunan şifalı bir bitkidir (Amerikan veya Sibirya ginsengi ile karıştırılmamalıdır).

Tıbbi özelliklerinden sorumlu olduğu düşünülen ginsenosidler olarak bilinen bileşikler içerir. Ginseng’de yaklaşık 40 ginsenosid bulunur. Karaciğer hasarı, karaciğer toksisitesi, siroz ve yağlı karaciğere karşı koruma sağladığı bulunmuştur.

Havuç

Havuç, alkolsüz yağlı karaciğer ve karaciğer toksisitesi riskini azaltabilir. Hindistan, Hyderabad, Jamia Osmania Ulusal Beslenme Enstitüsü’nden bilim insanları, sıçanlara sekiz hafta boyunca havuç suyu takviyesi yaparak bir çalışma yürüttüler.

Havuç suyunun karaciğerdeki DHA, trigliserid ve MUFA (Mono Doymamış Yağ Asitleri) seviyelerini önemli ölçüde azalttığını buldular.

Yeşil Yapraklı Sebzeler

Yeşil yapraklı sebzeler, karaciğeri oksidatif hasardan ve diğer hastalıklardan koruyabilir. Kara lahana, ıspanak, marul, turp, roka ıspanak gibi sebzeler iyi miktarda A, C ve K vitamini, kalsiyum ve antioksidanlar içerir ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir.

Yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi, sıçan çalışmalarında karaciğerin yağlı karaciğer gelişiminden korunmasına yardımcı olabilir.

avokado çeşitleri

Avokado

Bu meyvenin sağlığa birçok faydası vardır ve karaciğeri korumak bunlardan biridir. Avokado, anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahip sağlıklı yağlar açısından zengindir.

Alkolsüz yağlı karaciğer, kötü yaşam tarzı seçimlerinden kaynaklandığından, avokadonun anti-inflamatuar ve antioksidan özellikleri riski azaltmaya yardımcı olabilir.

Japon bilim insanları, laboratuvar deneklerine avokado eklenmesinin karaciğer hasarını baskılayabileceğini buldular.

Limon

Limon suyunun hepatoprotektif etkileri, içerdiği vitamin (özellikle C vitamini) ve mineral içeriğinden kaynaklanmaktadır.

Biomedical Research’te yayınlanan bir fare çalışması, limon suyu alımının alkole bağlı karaciğer hasarını azaltmaya yardımcı olabileceğini ve genel karaciğer koruması için karaciğer enzim düzeylerini düşürdüğünü belirtiyor.

Elma

Bilim insanları kurutulmuş elma ürünlerinin karaciğer ve serum lipit seviyeleri üzerindeki etkisini inceledi. Üç ay sonra, elma ürünlerinin serum ve karaciğer lipit seviyelerini başarıyla düşürdüğü bulundu.

Çinli araştırmacılar ayrıca elma polifenollerinin farelerde konkanavalin (baklagil ailesinden bir lektin) kaynaklı immünolojik karaciğer hasarına karşı korunmada önemli bir rol oynadığını doğruladılar.

Kuşkonmaz

Kuşkonmaz, mükemmel bir A, C, E, K vitaminleri, folat, kolin ve kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum ve diyet lifi gibi minerallerin kaynağıdır.

Kore Jeju Ulusal Üniversitesi’nden bilim insanları, kuşkonmazın genç sürgünlerinin ve yapraklarının hepatom hücresi büyümesini (kanserli karaciğer hücreleri) bastırmaya ve karaciğer hücrelerini korumak için oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olabileceğini buldu.

işlenmiş tahıllar nelerdir

Tam Tahıllar

Amaranth, çavdar, arpa, esmer pirinç, kinoa vb. gibi tam tahıllar, yağ yakmaya ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olan diyet lifi bakımından zengindir. Bundan dolayı tam tahıllar alkolsüz yağlı karaciğer hastalığına karşı korunmaya da yardımcı olabilir .

Domates

Domates, karaciğer iltihabını ve hasarını azaltmaya ve karaciğer kanserine karşı korumaya yardımcı olan iyi miktarda antioksidan içerir.

Sıçanlar üzerinde yapılan bir araştırma, domates özü takviyesinin karaciğer hasarı riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdi.

Karahindiba

Journal of Food and Chemical Toxicology’de yayınlanan bir araştırma, karahindiba köklerinin antioksidan özelliklerinden dolayı alkole bağlı karaciğer hasarına karşı koruyucu olduğunu gösterdi.

Sonuç olarak;

Karaciğer, birçok temel fonksiyona sahip önemli bir organdır. Yukarıda listelenen gıdalar karaciğer üzerinde faydalı etkiler göstermektedir.

Bunlara karaciğer hastalığı ve kanser riskini düşürmek, antioksidan ve detoksifikasyon enzim seviyelerini yükseltmek ve zararlı toksinlerden koruma da dahildir.

Bu besinleri yemek, karaciğeri sağlıklı tutmanın doğal bir yoludur.

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir