Jelatin Nedir, Nasıl Yapılır? Jelatinin Faydaları

Jelatin nedir? Jelatin, kolajenden türetilmiş bir protein ürünüdür. Amino asitlerin benzersiz kombinasyonu sayesinde sağlığa önemli faydaları vardır. Jelatinin faydaları arasında eklem ağrısını iyileştirmesi, beynin işlevini desteklemesi, cildin ve saçın görünümünü iyileştirmesi bulunur.

Jelatin Nedir?

Jelatin, pişirme kolajeni ile yapılan bir üründür. Neredeyse tamamen proteinden yapılır ve benzersiz amino asit profili ile birçok fayda sağlar.

Kolajen, insanlarda ve hayvanlarda en bol miktarda bulunan proteindir. Vücudun neredeyse her yerinde bulunur fakat cilt, kemik, tendon ve bağlarda en çok bulunur.

Jelatin Ne İşe Yarar?

Jelatinin özellikleri arasında dokulara sağlamlık ve yapı kazandırması vardır. Örneğin, derinin esnekliğini ve tendonların kuvvetini arttırır.

Kolajenin besinlerden alımı zordur çünkü genelde hayvanların hoş olmayan yerlerinde bulunur. Neyse ki, kolajen bu parçalardan suda kaynatılarak çıkarılabilir. Bu işlem sırasında ekstre edilen jelatin tatsız ve renksizdir. Sıcak suda erir ve soğuyunca jöle benzeri bir doku alır.

Jelatin Besin Değeri

Jelatin % 98-99 oranında proteindir yani hammaddesi proteindir. Ancak tamamlanmamış bir proteindir çünkü tüm gerekli amino asitleri içermez. Özellikle, triptofan amino asidi eksiktir. Jelatinin içinde en çok bulunan amino asitler şunlardır;

  • Glisin: % 27
  • Prolin: % 16
  • Valin: % 14
  • Hidroksiprolin: % 14
  • Glutamik asit: % 11

Tam amino asit kompozisyonu, kullanılan hayvan dokusunun türüne ve hazırlama yöntemine bağlı olarak değişir.

Jelatin, glisin amino asitinin en zengin besin kaynağıdır. Bu da sağlık için özellikle önemlidir. Vücut glisini kendisi yapabilir ama kendi ihtiyacını karşılayacak miktarlarda değildir. Bu yüzden glisini besinlerden yeterince almak önemlidir.

Geriye kalan % 1-2’lik besin içeriği değişkenlik gösterir ancak çoğunlukla su ve az miktarda vitamin ve sodyum, kalsiyum, fosfor ve folat gibi minerallerden oluşur.

Yine de genel olarak, zengin bir vitamin ve mineral kaynağı değildir. Sağlık faydaları, benzersiz amino asit profilinden kaynaklanmaktadır.

Jelatinin Faydaları

jelatin nedir
Jelatin nedir?
  • Eklem ve kemik sağlığını iyileştirir

Jelatin osteoartriti olanlarda ağrı ve sertliği giderir. Eklem ve kemik sorunlarına iyi gelir.

  • Cilt, saç ve tırnak görünümünü iyileştirir

Jelatin takviyesi cilt, saç ve tırnaklardaki görünümü iyileştirir. Ayrıca saç kalınlığını artırır ve saçın uzamasını sağlar.

  • Beyin fonksiyonu ve akıl sağlığını iyileştirir

Jelatin, glisin açısından çok zengindir. Bu da beyin fonksiyonuyla bağlantılıdır. Bir çalışma, glisin kullanımının hafızayı ve dikkati önemli ölçüde geliştirdiğini bulmuştur. Glisin almak, şizofreni gibi bazı zihinsel sağlık bozuklukları tedavisini de destekler. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve beden dismorfik bozukluklarının (BDB) belirtilerini de azaltır.

  • Uyumaya yardımcı olur

Jelatinin içerisinde bol miktarda bulunan glisin amino asidi, uyku kalitesini iyileştirir. Uykuya dalmayı kolaylaştırır. Yaklaşık 1-2 yemek kaşığı (7-14 gram) jelatin, 3 gram glisin sağlar.

  • Tip 2 diyabetlilerde kan şekerini dengeler

Bunun üzerine yapılan bir araştırma, jelatin almanın tip 2 diyabetlilerde kan şekerini kontrol etmeye yardımcı olabileceğini bulmuştur. Bir çalışmada, tip 2 diyabetli 74 kişiye günde 5 gram glisin veya plasebo verildi. Glisin verilen grupta, üç ay sonra HbA1C ölçümlerinde belirgin olarak düşüklüğün yanı sıra iltihabın azaldığı da belirlendi.

  • Bağırsak sağlığına faydalıdır

Jelatinin faydaları bağırsak sağlığına kadar uzanmaktadır. İçindeki amino asitlerden biri olan glutamik asit vücutta glutamine dönüştürülür. Glutamin bağırsak duvarının bütünlüğünü iyileştirir ve sızıntı yapan bağırsağın tedavisini destekler.

  • Karaciğer hasarını azaltır

Birçok çalışma, glisinin karaciğer üzerindeki koruyucu etkisini araştırmıştır. Bir çalışmada, glisin verilmiş hayvanlarda karaciğer hasarında azalma yaşanmıştır.

  • Kanserin ilerlemesini yavaşlatır

Hayvanlar ve insan hücreleri üzerine yapılan erken çalışmalar, jelatinin bazı kanserlerin ilerlemesini yavaşlatabileceğini göstermektedir. Test tüplerinde insan kanseri hücreleri üzerine yapılan bir araştırmada, domuz derisinden alınan jelatin, mide kanseri, kolon kanseri ve lösemiden gelen hücrelerdeki büyümeyi azaltmıştır.

Jelatin Zayıflatır mı?

Jelatin yapımına bağlı olarak pratikte yağsızdır ve karbonhidrat içermez. Bu yüzden kalorisi oldukça düşüktür. Çalışmalar, kilo vermeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bir çalışmada, 22 kişinin her birine 20 gram jelatin verildi. Denekler iştahı azaltan hormonlarda artış yaşadılar ve kendilerini tok hissettiklerini söylediler.

Jelatinin Zararları

Jelatin gıdalarda bulunduğu miktarıyla güvenlidir. Takviye olarak alındığında günde 10 grama kadar olan dozlarda 6 aya kadar güvenle kullanılabileceği belirtilmektedir. Jelatin kullanımı sonucu yaşanabilecek olumsuz durumlar şunlardır;

  • Jelatin hoş olmayan bir tada, midede ağırlık hissine, şişkinliğe, mide ekşimesine ve geğirmeye neden olabilir. Bazı insanlarda alerjik reaksiyonlara da neden olabilir.
  • Hayvan kaynağından geldiği için güvenliği konusunda bazı endişeler vardır. Bu yüzden bazı uzmanlar hayvansal kaynaklı takviyelerin kullanılmasına karşı dikkatli olunması konusunda tavsiyede bulunuyor.
  • Hamilelik ve emzirme döneminde tıbbi miktarlarda kullanıldığında güvenliği hakkında yeterince bilgi yoktur.

Jelatin Nasıl Yapılır?

Jelatini satın alabilir veya evde hayvan parçaları ile kendiniz hazırlayabilirsiniz. Herhangi bir hayvanın parçasını kullanabilirsiniz. En çok kullanılanlar sığır, kuzu, tavuk ve balıktır. Kendiniz yapmayı denemek isterseniz, işte jelatin tarifi:

Malzemeler

  • Yaklaşık 1.5 kg hayvan kemikleri ve bağ dokusu
  • Kemikleri kaplayacak kadar su
  • Bir yemek kaşığı tuz (isteğe bağlı)

Nasıl yapılır?

  • Kemikleri bir tencereye koyun. Tuz kullanıyorsanız, bu aşamada ekleyin.
  • Üstünü kaplayacak kadar su koyun.
  • Su kaynadıktan sonra altını kısın.
  • Düşük ısıda pişirin. Ne kadar pişerse, o kadar çok jelatin alırsınız.
  • Suyu süzün, soğumaya ve katılaşmaya bırakın.
  • Yüzeydeki tüm yağları sıyırıp atın.

Jelatin buzdolabında bir hafta ve dondurucuda bir yıl kadar saklanır. Soslarla karıştırabilir veya tatlılara ilave edebilirsiniz.

Yapmaya vaktiniz yoksa, tabaka, granül veya jelatin tozu halinde de satın alınabilir. Önceden hazırlanmış jelatin, sıcak yiyecek, et suyu veya soslar gibi sıvıların içine karıştırılabilir.

Kaynakça: 1

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir