Hiperkalsemi Nedir? Hiperkalsemi Belirtileri ve Tedavisi

Hiperkalsemi nedir? Hiperkalsemi, kalsiyum yüksekliği demektir. Kanda çok yüksek seviyede kalsiyum bulunması anlamına gelir.

Kalsiyum, organların, hücrelerin, kasların ve sinirlerin normal işlevi için gereklidir. Ayrıca kan pıhtılaşması ve kemik sağlığı açısından da önemlidir. Ancak, kalsiyumun fazlası sorunlara neden olur. Hiperkalsemi, vücudun normal işlevlerini yerine getirmesini zorlaştırır. Son derece yüksek kalsiyum seviyeleri yaşamı tehdit edebilir.

hiperkalsemi nedir
Hiperkalsemi nedir?

Hiperkalsemi Nedir?

Vücut, kalsiyum seviyelerini düzenlemek için kalsiyum, D vitamini ve paratiroid hormonu (PTH) arasındaki etkileşimi kullanır. PTH, vücudun bağırsaklardan, böbreklerden ve kemiklerden ne kadar kalsiyumun kan akışına geçtiğini kontrol eder.

Normalde, kalsiyum seviyesi yükseldiğinde, kandaki kalsiyum seviyesi düştüğünde ve azaldığında PTH artar. Kalsiyum seviyesi çok yükseldiğinde vücut, tiroit bezinden kalsitonin yapabilir. Hiperkalsemi olduğunda, kan akışında fazla kalsiyum bulunur ve vücut normal kalsiyum seviyesini düzenleyemez. 

Hiperkalsemi Nedenleri

Hiperkalseminin çok çeşitli sebepleri olabilir:

  • Hiperparatiroidizm, vücudun kendi kendine düzenlemeyeceği bir kalsiyum dengesizliği yaratır. Bu özellikle 50 yaş üstü kadınlarda hiperkalseminin önde gelen nedenidir.
  • Tüberküloz ve sarkoidoz gibi granülomatöz hastalıklar, D vitamini düzeyinin yükselmesine neden olur. Bu durum kalsiyum seviyesini arttıran daha fazla kalsiyum emilimine neden olur ve hiperkalsemi riskini artırır.
  • Bazı ilaçlar, özellikle diüretikler, hiperkalsemi üretebilir. Lityum gibi ilaçlar, daha fazla PTH salınmasına neden olur.
  • Çok fazla D vitamini veya kalsiyum takviyesi almak, kalsiyum seviyesini yükseltebilir.
  • Dehidrasyon, kandaki düşük sıvı miktarından dolayı kalsiyum düzeyinin yükselmesine neden olur.

Hiperkalsemi Belirtileri

Hafif hiperkalsemi belirtileri belirgin değildir. Daha ciddi kalsiyum yüksekliğinde, genellikle vücudun çeşitli bölgelerini etkileyen belirtiler olur.

  • Baş ağrısı
  • Yorgunluk 
  • Aşırı susuzluk
  • Aşırı idrara çıkma
  • Böbrek taşı nedeniyle sırt ile üst karın arasında ağrı
  • Mide bulantısı
  • Karın ağrısı
  • İştahın azalması
  • Kabızlık
  • Kusma
  • Aritmi
  • Kaslarda kramp ve seğirme
  • Kemik ağrısı
  • Osteoporoz

Hiperkalsemide depresyon, hafıza kaybı ve sinirlilik gibi nörolojik semptomlar meydana gelebilir. Şiddetli vakalar zihinsel bulanıklık ve komaya neden olabilir.

Hiperkalsemi Tedavisi

Hafif durumlarda;

  • Sebebe bağlı olarak hafif bir hiperkalsemi vakası durumunda ilerlemesini izlemek gerekir. Altta yatan nedeni bulmak önemlidir.
  • Doktorun takip önerilerine uymak gerekir. Hafif derecede kalsiyum yüksekliği bile zamanla böbrek taşlarına ve böbrek hasarına yol açabilir.

Orta derecede ve ağır vakalar;

  • Orta ve şiddetli hiperkalsemi için hastanede tedaviye ihtiyaç olacaktır. 
  • Tedavinin amacı kalsiyum seviyesini normale döndürmektir. Tedavi ayrıca kemiklere ve böbreklere zarar vermeyi önlemeyi de amaçlar.
Hiperkalsemi Hangi Hastalıklara Yol Açar?
  • Hiperkalsemi, böbrek taşları ve böbrek yetmezliği gibi böbrek problemlerine neden olabilir. 
  • Diğer komplikasyonlar arasında düzensiz kalp atışı ve osteoporoz bulunur.
  • Kalsiyum, sinir sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olduğundan, hiperkalsemi zihinsel bulanıklığa veya demansa neden olabilir. 
  • Ciddi vakalar potansiyel olarak hayatı tehdit eden komaya yol açabilir.
Hiperkalsemi Durumunda Ne Yapılmalı?

Hiperkalsemi durumunda doktor kalsiyum açısından zengin besinlerden uzak durmayı önerebilir. Bu durumda aşağıdaki yiyecekleri daha az tüketmelisiniz.

  • Süt ürünleri: Süt, peynir, dondurma, yoğurt vb.
  • Kalsiyum takviyeli ürünler: Bazı tahıllar, portakal suları vb.
  • Deniz ürünleri: Somon, sardalye, karides, yengeç vb.
  • Bazı sebzeler: Ispanak, lahana, brokoli vb.

Hiperkalsemiyi önlemek her zaman mümkün olmasa da riski azaltmak için kalsiyum takviyelerini dikkatli almak gerekir. Doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır. Dehidrasyon da hiperkalsemiye neden olabileceğinden gün içinde yeterli miktarda su içmek gerekir.

Kaynakça: 1

Yazıyı Paylaşın!!!

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir